مزار یوشع پیامبر(ع)

مزار یوشع پیامبر(ع)

اطلاعات اوليه
بنيانگذار	ابو احمد موسوی
کاربری	مسجد و زیارتگاه
مکان	بغداد
وقایع مرتبط	دفن یکی از احبار یهود در آنجا و وقوع اختلاف بین مسلمین و یهودیان.

مزار يوشع پيامبر(ع) در عراق و در شهر بغداد واقع است؛ این بنا در زمان‌های گذشته مورد توجه یهودیان بوده ولی بعدها به خاطر اتفاقاتی که بین آن‌ها و مسلمانان رخ داد دیگر به آنجا رفت‌وآمد نداشته‌اند.

در مورد اینکه آیا در آنجا حضرت یوشع دفن است، اقوال مختلفی وجود دارد؛ برخی از علماء منکر این هستند. طبق برخی اقوال آنجا مسجدی است که پدر سید رضی و سید مرتضی بنا کرده است.

معرفی مزار

در قبرستان «شونيزيه»، زيارتگاهى وجود دارد كه امروزه به حضرت يوشع پيامبر(ع) منسوب است و بر فراز آن، گنبد كوچكى از سنگ و گچ، وجود دارد. اين زيارتگاه، درگذشته، مورد توجه يهوديان عراق بوده است و آن‌ها در اعياد و مناسبات خود، آنجا را زيارت مى‌كردند و حتى برخى از مردگان خود را در آن، دفن نمودند؛ اما پس‌ از اینکه در سال (١٣٠٧ه.ق)، يكى از احبار خود را در آنجا دفن كردند، مسلمانان عليه آنان شوريدند. ازاين‌رو به دستور سلطان عبدالحميد، يهوديان او را نبش قبر كردند و جنازه‌اش را كه پوسیده‌ شده و بوگرفته بود، به قبرستان مخصوص خود منتقل كردند و از آن‌ پس از آمدن آن‌ها به اين زيارتگاه جلوگيرى شد. آلوسى تاريخ حادثه را سال (١٣٠۵ ه.ق) ذكر كرده است.

اقوال مختلف در مورد مزار

محمد صالح سهروردى، صاحب اين قبر را شخصى، به نام تاج‌الدين بن بهاءالدين بن برآن يوشع (متوفاى ٧٨۶ ه.ق) دانسته است. اما به عقيده محمد سعيد راوى، اين مسجد در اصل، مسجدى قديمى است كه آن را ابواحمد موسوى، پدر سيد رضى و سید مرتضى، در سال (٣٧٩ ه.ق)، توسعه بنا كرد.

بر اساس خبرى كه خطيب بغدادى نقل كرده است، در اين سال، زنى در خواب، پيامبر(ص) را ديد و آن حضرت به او خبر داد كه تو به‌زودی خواهى مرد و من، در مسجدى در منطقه «قطيعة ام‌جعفر» نماز خواندم و سپس پيامبر(ص)، كف دستش را بر ديوار قبله مسجد نهاد. روز بعد آن زن، خوابش را براى مردم تعريف كرد و آن‌ها به آنجا آمدند و اثر پنجه دست پيامبر(ص) را ديدند. آن زن نيز در همان روز، درگذشت. پس‌ از این حادثه، سيد ابواحمد موسوى، اين مسجد را بازسازى كرد و آن را توسعه داد و از خليفه، الطائع بالله عباسى، اجازه گرفت تا در روزهاى جمعه در آن مسجد، نماز جمعه برپا گردد.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «مزار یوشع پیامبر(ع)»، ج1، ص149349، است.

• تاريخ مساجد بغداد و آثارها ، محمود شكري الالوسي، بغداد، مطبعة دار السلام، ١٣۴۶ ه.ق.

• العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، ٢٠٠۴ م.

• خير الزاد في تاريخ مساجد وجوامع بغداد ، السيد محمد سعيد الراوي، تحقيق وتعليق: عماد عبدالسلام رؤوف، بغداد، مركز البحوث والدراسات الاسلامية، ١۴٢٧ه.ق - ٢٠٠۶ م.

• تاريخ بغداد (تاريخ مدينة السلام)، احمد بن علي بن ثابت (الخطيب البغدادي)، تحقيق: بشّار عوّاد معروف، ط ١، بيروت، دار الغرب الاسلامي، ١۴٢٢ه.ق - ٢٠٠١م.

• مناقب بغداد ، ابن الجوزی.