مزار امامزاده شریفه بنت الحسن(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
خط ۴۵: خط ۴۵:


==== دختر سید بن طاووس ====
==== دختر سید بن طاووس ====
یکی از پژوهشگران علم انساب به تازگی (سال ۱۳۹۹شمسی) در مقاله‌ای<ref>بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن، محمد مهدی بحرالعلوم، فصنامه فرهنگ زیارت، شماره ۴۵</ref> این نظریه را مطرح کرده است که فرد مدفون در این مقبره، «شرف الاشراف» دختر سید بن طاووس(درگذشت664ق.) عالم و نویسنده سرشناس شیعی است.<ref>بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن،‌ص ۹۸</ref> بر اساس این نظریه از آنجا که خاندان آل طاووس از نوادگان حسن مثنی هستند این مزار احتمالا زمانی به مزار شریفه بنت الحسن المثنی شهرت یافته و بعدها در میان مردم به اشتباه دختر امام حسن مجتبی دانسته شده است. همچنین از آنجا که برادر او سید رضی الدین در حله مدفون است شریفه را اخت الرضی خوانده اند و این شهرت بعدا به ام راضی تبدیل شده است.<ref>ص ۱۰۰</ref>
یکی از پژوهشگران علم انساب به تازگی (سال ۱۳۹۹شمسی) در مقاله‌ای<ref>بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن، محمد مهدی بحرالعلوم، فصنامه فرهنگ زیارت، شماره ۴۵</ref> این نظریه را مطرح کرده است که فرد مدفون در این مقبره، «شرف الاشراف» دختر سید بن طاووس(درگذشت664ق.) عالم و نویسنده سرشناس شیعی است.<ref>بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن،‌ص ۹۸</ref> بر اساس این نظریه از آنجا که خاندان آل طاووس از نوادگان حسن مثنی هستند این مزار احتمالا زمانی به مزار شریفه بنت الحسن المثنی شهرت یافته و بعدها در میان مردم به اشتباه دختر امام حسن مجتبی دانسته شده است. همچنین از آنجا که برادر او سید رضی الدین در حله مدفون است شریفه را اخت الرضی (خواهر رضی) خوانده اند و این شهرت بعدا به ام راضی تبدیل شده است.<ref>ص ۱۰۰</ref>


== مزارهای دیگر==
== مزارهای دیگر==

نسخهٔ ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۳

مزار امامزاده شریفه بنت الحسن(ع)
اطلاعات اوليه
کاربری زیارتگاه
مکان عراق * حله
مشخصات
وضعیت فعال
امکانات اتاق و رواق بزرگ و صحن وسیع
اربعین حسینی
مفاهیم
اربعین
کتاب‌شناسی اربعین
تحقیق درباره اول اربعینلؤلؤ و مرجانمدنیت، عقلانیت، معنویت در بستر اربعینپیاده‌روی اربعین تأملات جامعه‌شناختیپیاده‌روی اربعین
آیین‌ها
پیاده‌روی اربعینزیارت اربعینهوسه‌خوانی
نخستین زائران
جابر بن عبدالله انصاریعطیه کوفی
مقاله‌های وابسته
موکبمسیرهای پیاده‌روی اربعینراهنمای اربعینپیاده‌روی جاماندگان اربعین

مزار امامزاده شریفه بنت الحسن، در منطقه «طهمازیه» و در فاصله نُه کیلومتری از مرکز شهر حله، در کشور عراق قرار دارد. اطلاع چندانی از شخصیت مدفون در مزار در دست نیست، اما نزد اهالی منطقه، به نام «شریفه بنت الحسن(ع)» شناخته می‌شود.

در کتب تاریخی، نامی از شریفه در شمار دختران بلا فصل امام حسن(ع) ذکر نشده است. بنابراین به نظر می‌رسد شخصیت مدفون در مزار یکی از نوادگان امام حسن(ع) باشد.

مکان

مزار شریفه بنت‌الحسن در کشور عراق، نُه کیلومتری از مرکز شهر حله در منطقه طهمازیه، در ناحیه ابو غرق قرار دارد.[۱]

تاریخچه بنا

محمد حرزالدین عالم شیعه (درگذشت ۱۳۶۵ق) در کتاب مراقد المعارف بنای مزار شریفه را قدیمی توصیف کرده است.[۲] برخی از محققان با توجه به گنبد بنا، آجرهای قدیمی و استفاده از ساروج در ساخت بنا، قدمت ساختمان را از دوره صفویه دانسته‌اند.[۳]

توصیف بنا

ساختمان زیارتگاه، دارای اتاق و رواق بزرگ و گنبدی بر فراز آن است و صحن وسیعی نیز آن را فراگرفته است.

مدفون در مزار

درباره اینکه فرد مدفون در این مزار چه کسی است اختلاف نظر وجود دارد.

دختر امام حسن مجتبی

در میان مردم عراق چنین مشهور است که شخص مدفون در این بقعه شریفه دختر امام حسن(ع) است.[۴] فردی که با کاروان اسرای کربلا همراه بوده است. مردم او را طبیب آل الله می‌نامند.[۵] گفته شده امامزاده شریفه مورد توجه مردم حله است. آنها برای شفای بیماری‌ یا روا شدن حاجت‌ به شخص مدفون در این بارگاه متوسل می‌شوند. برخی از آنان معتقدند با توسل به شخص مدفون در این زیارتگاه، حاجت آنان روا شده است.[۶]

امام حسن مجتبی دختری به این نام نداشته است و مزارشناسان انتساب مشهور را تایید نمی‌کنند.[۷][۸]

دختر حسن مثنی

نویسنده کتاب مشاهد المشرفه، در جایی از کتاب خود شریفه را دختر حسن بن مثنی معرفی کرده است هر چند اشاره می‌کند که حسن مثنی هم دختری به این نام نداشته است.[۹]

دختر سید بن طاووس

یکی از پژوهشگران علم انساب به تازگی (سال ۱۳۹۹شمسی) در مقاله‌ای[۱۰] این نظریه را مطرح کرده است که فرد مدفون در این مقبره، «شرف الاشراف» دختر سید بن طاووس(درگذشت664ق.) عالم و نویسنده سرشناس شیعی است.[۱۱] بر اساس این نظریه از آنجا که خاندان آل طاووس از نوادگان حسن مثنی هستند این مزار احتمالا زمانی به مزار شریفه بنت الحسن المثنی شهرت یافته و بعدها در میان مردم به اشتباه دختر امام حسن مجتبی دانسته شده است. همچنین از آنجا که برادر او سید رضی الدین در حله مدفون است شریفه را اخت الرضی (خواهر رضی) خوانده اند و این شهرت بعدا به ام راضی تبدیل شده است.[۱۲]

مزارهای دیگر

در استان بابلِ عراق چند مزار دیگر منسوب به شریفه وجود دارد. برخی از آنها چنین‌اند:

  • مزار شریفه در ناحیه محاویل
  • مزار شریفه در منطقه یاسین هاشمیه
  • مزار شریفه در هاشمیه به طرف مسیر حله به دیوانیه، قبل از چهارراهی که به منطقه مدحتیه می‌رود.[۱۳]
  • مزار شریفه در منطقه جربوعیه[۱۴]

سید حسین ابوسعیده موسوی تاریخ‌پژوه شیعه، معتقد است این مزارها بدون سند و جعلی است.[۱۵]

جستارهای وابسته

منابع

  • زیارتگاه‌های عراق (معرفی زیارتگاه های مشهور در کشور عراق)، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم و احمد خامه‌یار، تهران، مشعر، بی‌تا.
  1. زیارتگاه‌های عراق، ج۲، ص۱۳۴.
  2. مراقد المعارف، ج۱، ص۳۸۴؛ ج۲، ص۱۹۲.
  3. «بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، ص۹۷.
  4. مراقد المعارف، ج۱، ۳۸۵
  5. مجله موعود، شماره ۱۸۷، ص ۵۷
  6. زیارتگاه‌های عراق، ج۲، ص۱۳۴.
  7. مراقد المعارف، ج۱، ص ۳۸۵
  8. المشاهد المشرفه، ج۳، ص ۲۶۸
  9. المشاهد المشرفه، ج ۳، ص ۳۶۸-۳۶۹
  10. بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن، محمد مهدی بحرالعلوم، فصنامه فرهنگ زیارت، شماره ۴۵
  11. بررسی مزارات آل طاووس در حله و مزار شریفه بنت الحسن،‌ص ۹۸
  12. ص ۱۰۰
  13. المشاهد المشرفه، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۲۷۰.
  14. زیارتگاه‌های عراق، ج۲، ص۱۳۴.
  15. المشاهد المشرفه، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۸۵ و ۸۶.