مسجد غار بنی حرام: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | عنوان = مسجد بنوحرام | تصویر = مسجد بنوحرام.jpeg | اندازه تصویر = 350px | بنيانگذار = | تأسیس = | کاربری = مسجد | مکان = عربستان، مدینه، در کنار کوه سلع و در یک خیابان فرعی | نام‌های دیگر = | وقایع مرتبط = معجزه زیاد شدن غذا ب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
'''مسجد غار بنی حرام''' از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به [[عصر نبوی]] می‌باشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی [[مسجد النبی]] با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد. ياران [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(ص)]] در جريان [[غزوه احزاب|غزوه خندق]]، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى‌حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمدند.{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان = مسجد بنوحرام
| عنوان = مسجد کهف بنی‌حرام
| تصویر = مسجد بنوحرام.jpeg
| تصویر = کهف بنی حرام.png
| اندازه تصویر = 350px
| اندازه تصویر =  
| بنيانگذار =  
| پیوند تصویر =
| تأسیس =  
| توضیح تصویر =
| نام‌های دیگر = غار السجده - کهف سلع - کهف جبل ثواب
| مکان = [[عربستان]]، [[مدینه]]، در غرب [[کوه سلع]]
| کاربری = مسجد
| کاربری = مسجد
| مکان = [[عربستان]]، [[مدینه]]، در کنار [[کوه سلع]] و در یک خیابان فرعی
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
| نام‌های دیگر =  
| وابسته به دین/مذهب = اسلام
| وقایع مرتبط = معجزه زیاد شدن غذا به دست [[پیامبر اسلام(ص)]] در [[غزوه احزاب]]
| باورها =
| ظرفیت =  
| آیین‌ها =
| وضعیت = فعال
| زمان پایه‌گذاری =
| بنیانگذار =  
| رویدادها =  
| بازسازی‌ها =  
| ویژگی‌های تاریخی =  
| مساحت =  
| مساحت =  
| طول =
| عرض =
| ارتفاع =
| وضعیت بنا = موجود
| گنجایش =
| امکانات =  
| امکانات =  
| شماره ثبت =  
| بخش‌های بنا =  
| معمار =  
| ویژگی‌ها =  
| سبک =  
| عرض جغرافیایی = 24.474211
| بازسازی = ١٣٨٨ قمری
| طول جغرافیایی = 39.598789
| وبگاه =  
| توضیح نقشه =  
}}{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=Heidar  }}
}}


[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
== نام ==
به آن «'''کهف بنی حرام'''» گفته میشود به علت واقع شدنش در کوه سلع و در نزدیکی منطقه بنی حرام.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=49 مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص49.]</ref>


== غار بنی‌حرام ==
== موقعیت مکانی ==
در همین منطقه و در نزدیکی مسجد، بر بالای کوه، غاری با نام «کهف بنی‌حرام» هست که گفته می‌شود حضرت در برخی شب‌های جنگ خندق، به آن وارد می‌شد. در روایتی آمده است که زمانی حضرت به داخل کهف رفته و مشغول نماز بوده است.<ref>مجمع الزوائد، ج٢، ص٢٨٨.</ref>
'''مسجد غار بنی حرام''' از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به عصر نبوی میباشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی مسجد النبی با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد.<ref>المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبد الرحمن خويلد، ص24</ref> این غار در جهت غربی کوه سلع و در بالای کوه قرار دارد. در جهت راست شخصی است که از [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] به سمت [[مساجد فتح]] (از راه طریق السیح) میرود. این غار در منطقه شعب بنی حرام و در نزدیکی مسجد بنی حرام است.<ref name=":0" />
== توصیف بنا ==
مدینه‌نگار متوفی قرن 11هجری، احمد عباسی در وصف مسجد در زمان خود مینویسد: کهف بنی حرام در بالای کوه نیست، بلکه در حاشیه آن است و در پایین آن مسجد اصلی و بزرگ بنی حرام قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد که مشرف به راه زائران مساجد فتح است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=159 عمدة الاخبار، احمد بن عبدالحمید عباسی، ص159.]</ref>


== ورود پیامبر(ص) به غار ==
روایات متعددی درباره ورود [[حضرت محمد (ص)|حضرت محمد(ص)]] به غاربنی‌حرام در برخی شبهای [[غزوه خندق]] وجود دارد.<ref>الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن نجار، ص64.</ref>


== معجزه پیامبر ==
ياران پيامبر(ص) در جريان غزوه خندق، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمد.<ref>المعالم الأثيره في السنة و السيرة، ص۲۸۵.</ref>
گفته می‌شود که معجزه زیاد شدن طعام در [[جنگ خندق]]، در محل این مسجد، اتفاق افتاده است.<ref>الدر الثمین، ص٢٣٣.</ref>


این روایات حتی در مواردی اشاراتی به نزول وحی بر پیامبر در این غار دارد که ممکن است مربوط به غیر از ایام غزوه خندق باشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=50 مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص50.]</ref>[[پرونده:نمایی_از_مسجد_بنوحرام.jpeg|بندانگشتی|نمایی از مسجد غار بنوحرام کبیر در بلندی کوه سلع]]


[[پرونده:نمایی_از_مسجد_بنوحرام.jpeg|بندانگشتی|پرونده:نمایی از مسجد بنوحرام قبل از بازسازی]]
== وجود دو غار بنی حرام ==
در آثار پژوهشی معاصر، اشاراتی به وجود دو غار در کوه سلع شده، «کهف بنی حرام صغیر» همانی است که در این مقاله به آن پرداخته شد و اثری از سازه‌های انسانی در آن نیست. اما کهف بنی حرام کبیر دارای دو قبه کوچک است و در جهت شرقی کوه سلع واقع شده است.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكي، مجلد1، ص316.</ref> غار بنی‌حرام‌کبیر از اماکنی است که مورخین در آن اختلاف زیادی دارند و نقل های متعددی گزارش شده که در این مقاله نمی‌گنجد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكی، مجلد1، ص317.</ref> همچنین این مکان امروزه به «مسجد بنی غفار» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.
 
== تصاویر ==
 
=== کهف بنی‌حرام ===
<gallery>
پرونده:غار بنی حرام5.jpg|alt=
پرونده:غار بنی حرام.jpg|alt=
پرونده:غار بنی حرام2.png|alt=
پرونده:غار بنی حرام3.jpg|alt=
پرونده:غار بنی حرام4.jpg|alt=
</gallery>
 
=== کهف بنی‌حرام کبیر ===
<gallery>
پرونده:مسجد بنوحرام.jpeg|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر3.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر2.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر4.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر5.png|alt=
</gallery>
 
== جستارهای وابسته ==
 
* [[مسجد بنوحرام|مسجد بنی حرام]]
* [[غزوه خندق]]
== پانوشت ==
<references />
 
== منابع ==
{{منابع}}
*'''عمده الاخبار فی مدینه المختار'''، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
*'''الدرة الثمينة في أخبار المدينة'''، ابن النجار البغدادي، دار الارقم بن ابي الارقم - بيروت، بی‌تا.
*'''المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة'''، عبد الرحمن خويلد، مشعر - تهران - ايران، 1420ه.
*'''المعالم الأثيره في السنة و السيرة''' (فرهنگ اعلام جغرافيايى تاريخى در حديث و سيره نبوى)(فارسی)، محمد بن محمد حسن شُرَّاب( مترجم: حميدرضا شيخى)، نشر مشعر - تهران، 1383ش.
*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،‌ عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی،‌ مجلد اول، دار و مكتبه الهلال - بيروت، 1419ه.{{پایان}}{{مساجد}}
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۲

مسجد غار بنی حرام از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به عصر نبوی می‌باشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی مسجد النبی با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد. ياران پيامبر(ص) در جريان غزوه خندق، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى‌حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمدند.

مسجد کهف بنی‌حرام
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر غار السجده - کهف سلع - کهف جبل ثواب
مکان عربستان، مدینه، در غرب کوه سلع
کاربری مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد مسلمانان
وابسته به دین/مذهب اسلام
وضعیت فعلی
وضعیت بنا موجود

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

نام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

به آن «کهف بنی حرام» گفته میشود به علت واقع شدنش در کوه سلع و در نزدیکی منطقه بنی حرام.[۱]

موقعیت مکانی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد غار بنی حرام از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به عصر نبوی میباشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی مسجد النبی با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد.[۲] این غار در جهت غربی کوه سلع و در بالای کوه قرار دارد. در جهت راست شخصی است که از مسجدالنبی به سمت مساجد فتح (از راه طریق السیح) میرود. این غار در منطقه شعب بنی حرام و در نزدیکی مسجد بنی حرام است.[۱]

توصیف بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مدینه‌نگار متوفی قرن 11هجری، احمد عباسی در وصف مسجد در زمان خود مینویسد: کهف بنی حرام در بالای کوه نیست، بلکه در حاشیه آن است و در پایین آن مسجد اصلی و بزرگ بنی حرام قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد که مشرف به راه زائران مساجد فتح است.[۳]

ورود پیامبر(ص) به غار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روایات متعددی درباره ورود حضرت محمد(ص) به غاربنی‌حرام در برخی شبهای غزوه خندق وجود دارد.[۴]

ياران پيامبر(ص) در جريان غزوه خندق، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمد.[۵]

این روایات حتی در مواردی اشاراتی به نزول وحی بر پیامبر در این غار دارد که ممکن است مربوط به غیر از ایام غزوه خندق باشد.[۶]

نمایی از مسجد غار بنوحرام کبیر در بلندی کوه سلع

وجود دو غار بنی حرام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در آثار پژوهشی معاصر، اشاراتی به وجود دو غار در کوه سلع شده، «کهف بنی حرام صغیر» همانی است که در این مقاله به آن پرداخته شد و اثری از سازه‌های انسانی در آن نیست. اما کهف بنی حرام کبیر دارای دو قبه کوچک است و در جهت شرقی کوه سلع واقع شده است.[۷] غار بنی‌حرام‌کبیر از اماکنی است که مورخین در آن اختلاف زیادی دارند و نقل های متعددی گزارش شده که در این مقاله نمی‌گنجد.[۸] همچنین این مکان امروزه به «مسجد بنی غفار» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.

تصاویر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کهف بنی‌حرام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کهف بنی‌حرام کبیر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص49.
  2. المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبد الرحمن خويلد، ص24
  3. عمدة الاخبار، احمد بن عبدالحمید عباسی، ص159.
  4. الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن نجار، ص64.
  5. المعالم الأثيره في السنة و السيرة، ص۲۸۵.
  6. مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص50.
  7. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكي، مجلد1، ص316.
  8. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكی، مجلد1، ص317.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • عمده الاخبار فی مدینه المختار، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
  • مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
  • الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن النجار البغدادي، دار الارقم بن ابي الارقم - بيروت، بی‌تا.
  • المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبد الرحمن خويلد، مشعر - تهران - ايران، 1420ه.
  • المعالم الأثيره في السنة و السيرة (فرهنگ اعلام جغرافيايى تاريخى در حديث و سيره نبوى)(فارسی)، محمد بن محمد حسن شُرَّاب( مترجم: حميدرضا شيخى)، نشر مشعر - تهران، 1383ش.
  • المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ،‌ عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی،‌ مجلد اول، دار و مكتبه الهلال - بيروت، 1419ه.