کاربر:Mo.ali.rezapour/صفحه تمرین۱: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اماکن منسوب به امام علی(ع) در عراق''' ... | '''اماکن منسوب به امام علی(ع) در عراق''' ... | ||
== حضور امام علی (ع) در عراق == | == حضور امام علی(ع) در عراق == | ||
کشور عراق با خاطره حضور پنج ساله امیر مؤمنان علی (ع) به عنوان خلیفه مسلمانان گره خورده است. آستان مقدس علوی در نجف اشرف، از مهم‌ترین اماکن مقدس اسلامی در عراق است و دیگر جایگاه‌های مرتبط با دوره خلافت امام علی (ع) در مسجد کوفه و پیرامون آن، تا به امروز مورد توجه زائران و دوستداران ایشان قرار دارد. با این حال، در عراق زیارتگاه‌ها و جایگاه‌های دیگری منسوب به امام علی (ع) وجود دارد که از شهرت کمتری برخوردار است. در شهرها و مناطق مختلف عراق، یادمان‌های متعددی برای امام علی (ع) وجود دارد که بسیاری از آنها در ارتباط با سیره تاریخی امام (ع) و حوادث سیاسی مرتبط با دوره خلافت ایشان شکل گرفته است و برخی از آنها نیز بر حضور آن حضرت در حافظه جمعی اهالی عراق در دوره‌های تاریخی مختلف دلالت دارد.<ref>خامه‌یار، احمد، «یادمان‌های امام علی علیه السلام در خاک عراق»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۵۳، ۱۴۰۱ش. ص۷۳.</ref> | کشور عراق با خاطره حضور پنج ساله امیر مؤمنان علی (ع) به عنوان خلیفه مسلمانان گره خورده است. آستان مقدس علوی در نجف اشرف، از مهم‌ترین اماکن مقدس اسلامی در عراق است و دیگر جایگاه‌های مرتبط با دوره خلافت امام علی (ع) در مسجد کوفه و پیرامون آن، تا به امروز مورد توجه زائران و دوستداران ایشان قرار دارد. با این حال، در عراق زیارتگاه‌ها و جایگاه‌های دیگری منسوب به امام علی (ع) وجود دارد که از شهرت کمتری برخوردار است. در شهرها و مناطق مختلف عراق، یادمان‌های متعددی برای امام علی (ع) وجود دارد که بسیاری از آنها در ارتباط با سیره تاریخی امام (ع) و حوادث سیاسی مرتبط با دوره خلافت ایشان شکل گرفته است و برخی از آنها نیز بر حضور آن حضرت در حافظه جمعی اهالی عراق در دوره‌های تاریخی مختلف دلالت دارد.<ref>خامه‌یار، احمد، «یادمان‌های امام علی علیه السلام در خاک عراق»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۵۳، ۱۴۰۱ش. ص۷۳.</ref> | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
برخی دیگر از این اماکن نیز - مانند اماکن موجود در موصل، اربیل و عین التمر- به شکل پدیده‌هایی همچون قدمگاه، پنجه گاه یا حوض آب ظهور یافته است. هرچند بیشتر چنین زیارتگاه‌هایی، فاقد شواهد و مدارک کافی برای تأیید ارتباط واقعی و تاریخی آنها با امام۷ و حضور ایشان در این اماکن است، اما به هر حال علت شکل‌گیری چنین یادمان‌هایی را می‌توان حضور امام علی۷ در ضمیر و حافظه جمعی ساکنان این مناطق در دوره‌های تاریخی مختلف تفسیر کرد.<ref>ص۸۷.</ref> | برخی دیگر از این اماکن نیز - مانند اماکن موجود در موصل، اربیل و عین التمر- به شکل پدیده‌هایی همچون قدمگاه، پنجه گاه یا حوض آب ظهور یافته است. هرچند بیشتر چنین زیارتگاه‌هایی، فاقد شواهد و مدارک کافی برای تأیید ارتباط واقعی و تاریخی آنها با امام۷ و حضور ایشان در این اماکن است، اما به هر حال علت شکل‌گیری چنین یادمان‌هایی را می‌توان حضور امام علی۷ در ضمیر و حافظه جمعی ساکنان این مناطق در دوره‌های تاریخی مختلف تفسیر کرد.<ref>ص۸۷.</ref> | ||
== مسجد عتیقه یا | == مسجد عتیقه یا مسجد براثای کنونی، بغداد == | ||
از زیارتگاه‌های کهن و مشهور مرتبط با امام | از زیارتگاه‌های کهن و مشهور مرتبط با امام علی در عراق، زیارتگاهی است که در متون تاریخی از آن با نام «مشهد العتیقه» یاد شده است. این زیارتگاه در جنوب شرقی کاظمین، سمت غربی رود دجله قرار دارد و وجه تسمیه اش، وقوع آن در محله یا بازاری به نام «عتیقه» است.(یاقوت حموی، ۱۹۷۷م، ج۳، ص۲۸۵)<ref>یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله (۱۹۷۷م)، معجم البلدان، بیروت، دار صادر.</ref> | ||
مشهد العتیقه از اماکن حضور امام | مشهد العتیقه از اماکن حضور امام علی و از زیارتگاه‌های کهن شیعیان بغداد است. خطیب بغدادی در این باره می‌نویسد: «در بازار عتیقه، مسجدی وجود دارد که شیعیان به آن توجه دارند و آنجا را زیارت می‌کنند و بزرگ می‌دارند و گمان می‌کنند که امیر مؤمنان علی بن ابی طالب۷، در آنجا اقامه نماز کرده است».(خطیب بغدادی، ۲۰۰۱م، ج۱، ص۴۰۴)<ref>خطیب بغدادی، احمد بن علی (۲۰۰۱م)، تاریخ بغداد (تاریخ مدینة السلام)، تحقیق بشّار عوّاد معروف، بیروت، دارالغرب الاسلامی، چاپ اول.</ref> | ||
در | به نظر می‌رسد این زیارتگاه در دوره‌هایی، محل فعالیت‌های علمی شیعیان بغداد بوده است؛ چنان‌که نجاشی (م. ۴۵۰ق)، عالم و رجالی برجسته شیعه در قرن پنجم هجری، می‌نویسد که در مشهد العتیقه، کتاب الغیبه نعمانی (م. ۳۶۰ق) بر محمد بن علی شجاعی کاتب خوانده می‌شد (نجاشی، ۱۴۱۸ق، ص۳۸۳)<ref>نجاشی، احمد بن علی (۱۴۱۸ق)، رجال النجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ ششم.</ref> و خود او نیز در آنجا، کتاب صیام ابن فضّال را قرائت کرده است. (همان، ص۲۵۹)<ref>نجاشی، احمد بن علی (۱۴۱۸ق)، رجال النجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ ششم.</ref> | ||
در شماری از منابع سده‌های میانی نیز به این زیارتگاه اشاره شده است. گویا اشاره ابن شهرآشوب مازندرانی (م. ۵۸۸ق) به «مسجد السوط» در بازار عتیقه بغداد، ناظر به همین زیارتگاه است. (ابن شهرآشوب، ۱۹۹۱م، ج۲، ص۲۲۷)<ref>ابن شهرآشوب، محمد بن علی (۱۹۹۱م)، مناقب آل ابی طالب، تحقیق یوسف البقاعی، بیروت، دارالاضواء، چاپ دوم.</ref> یاقوت حموی نیز ذیل مدخل «سونایا»، به مشهد (زیارتگاه) امام علی در محله عتیقه اشاره کرده (یاقوت حموی، ۱۹۷۷م، ج۳، ص۲۸۵)<ref>یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله (۱۹۷۷م)، معجم البلدان، بیروت، دار صادر.</ref> و ذیل مدخل «براثا» نوشته است که طبق قولی امام علی به حمامی در براثا، و طبق قول دیگری به حمامی در محله عتیقه وارد شد. (همان، ج۱، ص۳۶۳)<ref>یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله (۱۹۷۷م)، معجم البلدان، بیروت، دار صادر.</ref> | |||
در شماری از منابع سده‌های میانی نیز به این زیارتگاه اشاره شده است. گویا اشاره ابن شهرآشوب مازندرانی (م. ۵۸۸ق) به «مسجد السوط» در بازار عتیقه بغداد، ناظر به همین زیارتگاه است. (ابن شهرآشوب، ۱۹۹۱م، ج۲، ص۲۲۷)<ref>ابن شهرآشوب، محمد بن علی (۱۹۹۱م)، مناقب آل ابی طالب، تحقیق یوسف البقاعی، بیروت، دارالاضواء، چاپ دوم.</ref> یاقوت حموی نیز ذیل مدخل «سونایا»، به مشهد (زیارتگاه) امام | |||
== مشهد الشمس، حلّه == | == مشهد الشمس، حلّه == | ||