بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


==بازسازی==
==بازسازی==
در 12 شعبان، 1368ه.ق، بازسازی مسجد آغاز شد. با تصمیم ملک عبدالعزیز برای بازسازی، خانه‌های اطراف مسجد، خریداری و سپس تخریب شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179</ref>
در 12 شعبان، 1368ه.ق، ملک عبدالعزیز تصمیم خود مبنی برر بازسازی مسجد را به مردم اعلام کرد.
 
بدین ترتیب  برای آغاز طرح در سال 1370ه.ق خانه‌های اطراف مسجد، خریداری و سپس تخریب شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179</ref>


اجرای  طرح بر عهده شیخ محمد بن لادن سپرده شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 178</ref>  
اجرای  طرح بر عهده شیخ محمد بن لادن سپرده شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 178</ref>  
خط ۸: خط ۱۰:
در 14 شعبان 1372ه.ق، کار حفاری پی در جناح غربی در منطقه [[باب الرحمه (ابهام‌زدایی)|باب الرحمه]]، آغاز شد و نخستین سنگ بنا در ربیع الاول 1372ه.ق نهاده شد. در این ایام ملک عبدالعزیز درگذشت و ملک سعود به‌جای وی نشست.
در 14 شعبان 1372ه.ق، کار حفاری پی در جناح غربی در منطقه [[باب الرحمه (ابهام‌زدایی)|باب الرحمه]]، آغاز شد و نخستین سنگ بنا در ربیع الاول 1372ه.ق نهاده شد. در این ایام ملک عبدالعزیز درگذشت و ملک سعود به‌جای وی نشست.


ملک سعود نیز کار را به منوال قبل پیش برد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179</ref>
[[ملک سعود]] نیز کار را به منوال قبل پیش برد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179</ref>


سرانجام مسجد پس از بازسازی و توسعه در 5 ربیع الاول، 1375ه.ق افتتاح شد.<ref>مدینه منوره، ص 125</ref>
سرانجام مسجد پس از بازسازی و توسعه در 5 ربیع الاول، 1375ه.ق افتتاح شد.<ref>مدینه منوره، ص 125</ref>
خط ۱۵: خط ۱۷:
در این دوره مساحت مسجد را به 16/327متر مربع رسید.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 184</ref>
در این دوره مساحت مسجد را به 16/327متر مربع رسید.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 184</ref>


برای هماهنگی بین عمارت دوره عبدالمجید اول و  سازه‌های جدید، 6247مترمربع تخریب شد و مساحت دیگری به آن اضافه شد.  
برای هماهنگی بین عمارت دوره [[بازسازی مسجدالنبی (عبدالمجید اول)|عبدالمجید اول]] و  سازه‌های جدید، 6247مترمربع تخریب شد و مساحت دیگری به آن اضافه شد.  


مجموع توسعه در این دوره، 12271 متر مربع شد که بیشترین توسعه مسجد، تا آن زمان بود.
مجموع توسعه در این دوره، 12271 متر مربع شد که بیشترین توسعه مسجد، تا آن زمان بود.


از عمارت سلطان عبدالمجید، 4056متر مربع برجای ماند که شامل منطقه مسقف قبله‌ای بود. این منطقه شامل: حجره مطهره و گنبد سبزش، مصلای پیامبر، روضه مطهره، منبر، ستون‌های باستانی، مأذنه رئیسیه، مأذنه باب السلام و مصلای پیامبر به هنگام قبله بودن بیت المقدس، می‌شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 182</ref>
از عمارت سلطان عبدالمجید، 4056متر مربع برجای ماند که شامل منطقه مسقف قبله‌ای بود. این منطقه شامل: [[حجره مطهره]] و [[گنبد مسجدالنبی|گنبد سبز]]<nowiki/>ش، [[محراب پیامبر|مصلای پیامبر]]، [[روضه مطهره]]، منبر، ستون‌های باستانی، مأذنه رئیسیه، مأذنه باب السلام و مصلای پیامبر به هنگام قبله بودن بیت المقدس، می‌شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 182</ref>


==صحن و رواق==
==صحن و رواق==
زمین صحن با مرمر سردکننده که حرارت خورشید را نگه‌نمی‌دارد مفروش شد، بدین معنا که وقتی پا بر آن قرار می‌گیرد احساس خنکی می‌کند.
زمین [[صحن]] با مرمر سردکننده که حرارت خورشید را نگه‌نمی‌دارد مفروش شد، بدین معنا که وقتی پا بر آن قرار می‌گیرد احساس خنکی می‌کند.


در این صحن هشت ستون رخامی(مرمر) سفید، قرارداشت که محصول ایتالیا بود.
در این صحن هشت ستون رخامی(مرمر) سفید، قرارداشت که محصول ایتالیا بود.
خط ۳۰: خط ۳۲:
در جناح شمالی نیز صحنی مشابه صحن پیشین ایجاد شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181</ref>
در جناح شمالی نیز صحنی مشابه صحن پیشین ایجاد شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181</ref>


در بازسازی این دوره، 12 [[رواق]] در جناح جنوبی برجای ماند.
در بازسازی این دوره، پس از تخریب بخش عثمانی، 12 [[رواق]] از دوره عثمانی در جناح جنوبی برجای ماند.<ref>مدینه منوره، ص 125</ref>


[[صحن]] جناح جنوبی از سه جهت با سه رواق احاطه شده بود.
[[صحن]] جناح جنوبی از سه جهت با سه [[رواق]] احاطه شده بود. <ref>مدینه منوزه، ص 126</ref>در هر طرف شرق و غرب صحن سه رواق و پشت صحن از مشرق به مغرب نیز 3 رواق. در این رواق پشتی نورافکن‌های بزرگی قرارداشت روشنایی رواق‌ها را تأمین می‌کرد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181</ref>


صحنی که در شمال قرار داشت که از شرق و غرب سه رواق بر آن محیط بود(در امتداد رواق‌های پیشین) و از جهت شمال به پنج رواق منتهی می‌شد.
صحنی که در شمال قرار داشت از شرق و غرب سه رواق بر آن محیط بود(در امتداد رواق‌های پیشین) <ref>مدینه منوره، ص 126</ref>و از جهت شمال به پنج رواق منتهی می‌شد.<ref>مدینه منوره، ص 126</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181</ref>


جهت شمالی و جنوبی با هفت طاق جناغی به بخش اضافه شده برصحن باز می‌شد.<ref>مدینه منوره، ص 125-126</ref>
جهت شمالی و جنوبی با هفت طاق جناغی به بخش اضافه شده برصحن باز می‌شد.<ref>مدینه منوره، ص 126</ref>


==ستون==
==ستون==
خط ۶۶: خط ۶۸:


==مناره==
==مناره==
در بازسازی این دوره علاوه بر مناره رئیسه و باب السلام که از دوره مجیدی برجای مانده بود،<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 182</ref> چهار [[گلدسته|مناره]] ذکر شده است:
در بازسازی این دوره علاوه بر مناره رئیسیه و باب السلام که از دوره مجیدی برجای مانده بود،<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 182</ref> چهار [[گلدسته|مناره]] ذکر شده است:


مناره شمال غربی موسوم به التشکیلیه، مناره شمال شرقی موسوم به السنجاریه، همچنین مناره باب الرحمه تخریب شد و دو مناره در جهت شمال شرقی و شمال غربی ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 190-191</ref>
مناره شمال غربی موسوم به التشکیلیه، مناره شمال شرقی موسوم به السنجاریه، همچنین مناره باب الرحمه تخریب شد و دو مناره در جهت شمال شرقی و شمال غربی ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 190-191</ref>

نسخهٔ ‏۱۵ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۲

بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)، اولین اصلاحات و بازسازی دوره سعودی در زمان ملک عبدالعزیز صورت گرفت.

بازسازی

در 12 شعبان، 1368ه.ق، ملک عبدالعزیز تصمیم خود مبنی برر بازسازی مسجد را به مردم اعلام کرد.

بدین ترتیب برای آغاز طرح در سال 1370ه.ق خانه‌های اطراف مسجد، خریداری و سپس تخریب شد.[۱]

اجرای طرح بر عهده شیخ محمد بن لادن سپرده شد.[۲]

در 14 شعبان 1372ه.ق، کار حفاری پی در جناح غربی در منطقه باب الرحمه، آغاز شد و نخستین سنگ بنا در ربیع الاول 1372ه.ق نهاده شد. در این ایام ملک عبدالعزیز درگذشت و ملک سعود به‌جای وی نشست.

ملک سعود نیز کار را به منوال قبل پیش برد.[۳]

سرانجام مسجد پس از بازسازی و توسعه در 5 ربیع الاول، 1375ه.ق افتتاح شد.[۴]

افزایش مساحت

در این دوره مساحت مسجد را به 16/327متر مربع رسید.[۵]

برای هماهنگی بین عمارت دوره عبدالمجید اول و سازه‌های جدید، 6247مترمربع تخریب شد و مساحت دیگری به آن اضافه شد.

مجموع توسعه در این دوره، 12271 متر مربع شد که بیشترین توسعه مسجد، تا آن زمان بود.

از عمارت سلطان عبدالمجید، 4056متر مربع برجای ماند که شامل منطقه مسقف قبله‌ای بود. این منطقه شامل: حجره مطهره و گنبد سبزش، مصلای پیامبر، روضه مطهره، منبر، ستون‌های باستانی، مأذنه رئیسیه، مأذنه باب السلام و مصلای پیامبر به هنگام قبله بودن بیت المقدس، می‌شد.[۶]

صحن و رواق

زمین صحن با مرمر سردکننده که حرارت خورشید را نگه‌نمی‌دارد مفروش شد، بدین معنا که وقتی پا بر آن قرار می‌گیرد احساس خنکی می‌کند.

در این صحن هشت ستون رخامی(مرمر) سفید، قرارداشت که محصول ایتالیا بود.

بالای این ستون‌ها با برنز زرد مزین شده بود و لامپ‌هایی در این ستون‌ها قرار گرفت تا روشنایی صحن تأمین شود.

در جناح شمالی نیز صحنی مشابه صحن پیشین ایجاد شد.[۷]

در بازسازی این دوره، پس از تخریب بخش عثمانی، 12 رواق از دوره عثمانی در جناح جنوبی برجای ماند.[۸]

صحن جناح جنوبی از سه جهت با سه رواق احاطه شده بود. [۹]در هر طرف شرق و غرب صحن سه رواق و پشت صحن از مشرق به مغرب نیز 3 رواق. در این رواق پشتی نورافکن‌های بزرگی قرارداشت روشنایی رواق‌ها را تأمین می‌کرد.[۱۰]

صحنی که در شمال قرار داشت از شرق و غرب سه رواق بر آن محیط بود(در امتداد رواق‌های پیشین) [۱۱]و از جهت شمال به پنج رواق منتهی می‌شد.[۱۲][۱۳]

جهت شمالی و جنوبی با هفت طاق جناغی به بخش اضافه شده برصحن باز می‌شد.[۱۴]

ستون

در این دوره باری استحکام و طول عمر ستون‌ها، آن‌ها را تا نیمه از بتن پوشاندند.

پایه ستون‌ها سفید رنگ و مرمرین بود.

ستون‌هایی که از دوره مجیدی رنگ سرخ و سیاه داشتند به سبب هماهنگی با سایر اجزاء رنگ سفید کرمی به آن‌ها زده شد.

بالای ستون‌ها با طوق‌هایی از مس زرد پوشانده شد تا بر شکوه آن بیفزاید.[۱۵]

سقف

سقف به سطوحی مربعی به شیوه سقف‌های چوبی تقسیم شد که با نقوش گیاهی تزیین شده‌بود.[۱۶]

درها

در این دوره درهای مسجد علاوه بر چهار در اصلی(باب السلام، باب الرحمه، باب النسا و باب جبرئیل) عبارت بودند از:

باب الصدیق، در غرب مسجد، معروف به روزن ابوبکر. در موازی روزن ابوبکر ساخته شد تا نشانگر آن باشد.

باب عبدالعزیز، در شرق مسجد، بعد از باب النسا و آن عبارت از سه در بزرگ که از شرق به خیابان ملک عبدالعزیز باز می‌شد.

باب عثمان بن عفان، در رکن شمال شرقی مسجد قرار داشت.

باب المجیدی، واقع در وسط دیوار شمال شرقی مسجد، در زمان سلطان عبدالمجید ایجاد شده بود در این دوره نیز احیا شد.

باب عمربن خطاب، در رکن شمال غربی مسجد واقع بود.

باب سعودی، در غرب مسجد بعد از باب الرحمه از جانب شمالی و عبارت بود از سه در بزرگ و روبروی در عبدالعزیز.[۱۷]

مناره

در بازسازی این دوره علاوه بر مناره رئیسیه و باب السلام که از دوره مجیدی برجای مانده بود،[۱۸] چهار مناره ذکر شده است:

مناره شمال غربی موسوم به التشکیلیه، مناره شمال شرقی موسوم به السنجاریه، همچنین مناره باب الرحمه تخریب شد و دو مناره در جهت شمال شرقی و شمال غربی ساخته شد.[۱۹]

پانویس

  1. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179
  2. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 178
  3. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 179
  4. مدینه منوره، ص 125
  5. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 184
  6. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 182
  7. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181
  8. مدینه منوره، ص 125
  9. مدینه منوزه، ص 126
  10. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181
  11. مدینه منوره، ص 126
  12. مدینه منوره، ص 126
  13. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 181
  14. مدینه منوره، ص 126
  15. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 185
  16. مدینه منوره، ص 127
  17. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 185-189
  18. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 182
  19. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 190-191