زیارت وداع: تفاوت میان نسخه‌ها

'''زیارت وداع'''، هنگام بازگشت از زیارت قبور [[ائمه(ع)]] انجام می شود و برای برخی از [[امامزادگان]] نیز ذکر شده است. این وداع نشانه ی احترام به صاحب قبر و علاقه ی زائر به اوست.  

[[زیارت]] وداع در سیره ی [[اهل بیت(ع)]] دیده شده است. [[امام حسین(ع)]] و [[امام رضا(ع)]] از مزار [[حضرت محمد(ص)]] وداع کرده‌اند. اهل بیتِ امام حسین(ع) نیز از قبر وی وداع کرده‌اند.  

زیارت وداع، پس از پایان یافتن زیارت قبور ائمه(ع) و هنگام بازگشت از آن قبور انجام می شود. این زیارت برای [[معصومان(ع)]] و برخی از امامزادگان مانند [[عباس بن علی(ع)]]، بیان شده است.<ref>مفاتیح الجنان، بخش زیارات.</ref> زیارت وداع را مستحب دانسته‌اند.

خداحافظی هنگام پایان دیدار، نشانه ی احترام به طرف مقابل است و ترک آن بی‌ادبی شمرده می‌شود. اگر فردِ دیدار شده، مورد علاقه ی شخص باشد، جدایی از او سخت می شود؛ بنابراین با آروزی دیدار دوباره خودش را امیدوار می کند و از خدا می خواهد بار دیگر به دیدار او برسد.

یکی از مفاهیم موجود در زیارت‌های وداع، سلام فرستادن برای صاحب مزار است. همانطور که رسم عرب، سلام، هنگام خداحافظی است. برای نمونه، زائر در زیارت وداع [[حضرت محمد(ص)]]<ref>اسلام علیک؛ مفاتيح الجنان، اواخر بخش زيارت حضرت رسول(ص).</ref> ، [[ائمه ی بقیع(ع)]]،<ref>استودعكم الله و اقرء عليكم السلام. مفاتیح الجنان، زیارت ائمه ی بقی</ref> [[امام علی(ع)]]<ref>السلام عليك و رحمة الله وبركاته؛ مفاتیح الجنان، ذکر وداع امیرالمؤمنین(ع).</ref> ، [[امام کاظم(ع)]]<ref>السلام عليك يا مولاى يا اباالحسن و رحمة الله و بركاته؛ مفاتیح الجنان، زیارت وداع کاظمین(ع).</ref>، [[امام هادی(ع)]] و ا[[مام حسن عسکری(ع)]]<ref>سلام بر شما دو تن كه ولى خداييد؛ مفاتیح الجنان، زیارت امام عسکریین(ع).</ref> به آن‌ها سلام می‌فرستد.

زائر در فرازی از زیارت وداع از خدا می خواهد، زیارتِ او آخرین زیارتِ عمرش نباشد. این فراز در بسیاری از زیارت‌های وداع آمده است؛ برای نمونه: زیارت وداعِ پیامبر(ع) که از ا[[مام صادق(ع)]] نقل شده،<ref>لاجعله الله آخر تسليمى عليك؛ مفاتيح الجنان، زيارت حضرت رسول(ص).</ref> زیارت وداع امام علی(ع)،<ref>خداوندا اين را آخرين زيارت من از اين آستان قرار مده؛ مفاتیح الجنان، اعمال حرم امام حسین(ع).</ref> امام حسین(ع)،<ref>لا جعله الله آخر العهد منى لزيارتك؛ مقتل الحسين، ص ١۴٧؛ فرهنگ جامع سخنان امام حسين (عليه السلام)، ص ٣٢۵.</ref> امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع).<ref>خداوندا... اين زيارت را آخرين زيارت ما از حرم اين دو امام قرار مده؛ مفاتیح الجنان، زيارت امام عسكريين (ع).</ref>

زائر در برخی از زیارت‌های وداع پس از این فراز از خدا می خواهد اگر مرگ مانع زیارت دوباره ی او شد، با [[معصومان(ع)]] محشور شود.<ref>...و اگر آخرين زيارتم بود، مرا بااين پيشوايان محشور گردان؛ اعمال حرم امام حسین(ع).</ref>

در سیره ی اهل بیت(ع) وداع از مزار پیامبر(ص) و دیگر ائمه(ع)، دیده شده است.

امام حسین(ع) از مزار حضرت محمد(ص) وداع کرد. این وداع هنگامی بود که می‌خواست از [[مدینه]] به [[مکه]] سفر کند؛ سفری که به [[کربلا]] ختم شد. [[سید بن طاووس]] وداعِ وی را اینگونه نقل می کند: «امام حسین(ع) شب آخری که در مدینه بود، کنار مزار پیامبر(ص) به [[دعا]] و زیارت و [[نماز]] پرداخت. نزیک سحر، سر بر [[قبر پیامبر(ص)]] گذاشت و در خواب، حضرت محمد(ص) را دید که مشتاق دیدار او بود؛  پس خداحافظى كرد و از حرم بيرون رفت.»<ref>لهوف، ص180.</ref>

[[امام رضا(ع)]] در آستانه‌ی سفرِ اجباری‌اش از مدینه به [[خراسان]]، از مزار حضرت محمد(ص) وداع کرد. او چندين بار با قبر پیامبر(ص) خداحافظی كرد و دوباره به نزد قبر برگشته و با صداى بلند گريه كرد.