مدرسه حسن‌خان (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۸: خط ۲۸:
این مدرسه، بزرگترین مؤسسه دینی در [[کربلا]] بوده، کمتر مدرسه‌ای در [[عتبات عالیات]] مانند آن یافت می‌شد. در این مدرسه، عالمان سرشناسی مانند [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] و [[محمدشریف مازندرانی|شریف العلماء مازندرانی]] درس خوانده‌اند<ref name=":0" /> و عالمانی مانند آغابزرگ شهرستانی، [[فاضل دربندی]]، علامه اردکانی و اسماعیل یزدی حائری در آن تدریس کرده‌اند.<ref name=":4">مدینة الحسین(ع)، ج۴، ص۱۳.</ref>
این مدرسه، بزرگترین مؤسسه دینی در [[کربلا]] بوده، کمتر مدرسه‌ای در [[عتبات عالیات]] مانند آن یافت می‌شد. در این مدرسه، عالمان سرشناسی مانند [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] و [[محمدشریف مازندرانی|شریف العلماء مازندرانی]] درس خوانده‌اند<ref name=":0" /> و عالمانی مانند آغابزرگ شهرستانی، [[فاضل دربندی]]، علامه اردکانی و اسماعیل یزدی حائری در آن تدریس کرده‌اند.<ref name=":4">مدینة الحسین(ع)، ج۴، ص۱۳.</ref>


[[سید حسین طباطبایی قمی]] از مدرسه حسن‌خان وارد صحن مى‌شد و در بخش شرقى صحن، نماز جماعت را اقامه مى‌كرد.<ref name=":1" /> سید سلمان هادی آل طعمه (ت.۱۳۵۳ق)،<ref>زندگی‌نامه سید سلمان هادی آل طعمه، صحیفه اهل بیت(ع)، شماره ۱، ص۱۵۵.</ref> به یاد دارد که سید حسین طباطبایی قمی، معروف به حاج آقا حسين قمى، در صحن نماز مى‌خواند، و [[ميرزا مهدى شيرازى]]، وی را همراهى می‌کرد. آن دو از طاق زغفرانيه به مدرسه حسن خان آمده و مدتى در مدرسه مى‌نشستند.<ref name=":2">گفت و گو با نويسنده سخت كوش استاد سيد سلمان هادى آل طعمه، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۳ و ۴، ص۵۳.</ref>
[[سید حسین طباطبایی قمی]] معروف به حاج آقا حسين قمى، از مدرسه حسن‌خان وارد صحن مى‌شد و در بخش شرقى صحن، نماز جماعت را اقامه مى‌كرد.<ref name=":1" /> سید سلمان هادی آل طعمه (ت.۱۳۵۳ق)،<ref name=":6">زندگی‌نامه سید سلمان هادی آل طعمه، صحیفه اهل بیت(ع)، شماره ۱، ص۱۵۵.</ref> به یاد دارد که سید حسین طباطبایی قمی، در صحن [[آستان امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] نماز خوانده، و با همراهیِ [[ميرزا مهدى شيرازى]]، از طاق زغفرانيه، به مدرسه حسن خان آمده و مدتى در مدرسه مى‌نشستند.<ref name=":2">گفت و گو با نويسنده سخت كوش استاد سيد سلمان هادى آل طعمه، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۳ و ۴، ص۵۳.</ref>


==تخریب==
==تخریب==
فرهنگ زيارت: «مدرسه حسن خان» چه وقت تخريب شد؟
در بازسازی‌ها بخش وسيعى از مدرسه<ref>راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۲۰۳.</ref> و موقوفات آن<ref name=":0" /> ويران شد. این تخریب، برای توسعه و بازسازی حرم<ref name=":3" /> و ساخت خیابان دایره‌ای دور حرم،<ref name=":5">[http://mk.iq/view.php?id=605&ids=1 مدرسة (السردار) حسن خان]، تراث کربلاء، العتبةالعباسیة المقدسة.</ref> در ۱۶ محرم سال ۱۳۶۸ق. (۱۸ نوامبر ۱۹۴۸م)<ref name=":0" /> به دستور عبدالرسول خالصی، استاندار وقت کربلا انجام شد.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.</ref> برخی، این تخریب را ضرر و زیان بزرگ فرهنگی و معنوی دانسته‌اند.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی، ص۳۷۱.</ref> سید عباس طباطبایی، آخرین متولی مدرسه حسن خان، طی نامه‌ای، اعتراض خود را به تخریب مدرسه اعلام کرده و در آن به تأییدیه آیت‌الله قمی و بیانات سید عبدالمهدی اشاره کرده است.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۳.</ref>


آل طعمه: اين مدرسه در دهه هفتاد خراب شد؛ چون من يادم هست كه در دهه پنجاه اين مدرسه را ديده بودم و <ref name=":2" /> وی در کتاب تراث کربلاء، که در سال ۱۳۸۳ق. منتشر شده، از باقی‌مانده این مدرسه که شامل ۱۶ اتاق بوده، خبر داده است.<ref name=":0" />
آثاری از این مدرسه، تا زمستان سال ۱۹۹۱م. باقی بود؛<ref name=":5" /> سید سلمان هادی آل طعمه (ت.۱۳۵۳ق)،<ref name=":6" /> در دهه پنجاه از سده چهاردم قمری، اين مدرسه را ديده است. <ref name=":2" /> وی در کتاب تراث کربلاء، که در سال ۱۳۸۳ق. منتشر شده، از باقی‌مانده این مدرسه که شامل ۱۶ اتاق بوده، خبر داده است؛<ref name=":0" /> ولی پس از آن تاریخ، در زمستان سال ۱۹۹۱م، پس از [[انتفاضه شعبانیه]]، توسط نظام بعث به طور کامل تخریب کرد.<ref name=":4" /><br />
 
در بازسازی‌ها بخش وسيعى از مدرسه ويران شد.<ref>راهنمای اماکن زیارتی و سیاحتی در عراق، ص۲۰۳.</ref>
 
این مدرسه و موقوفات آن،<ref name=":0" /> برای توسعه و بازسازی حرم<ref name=":3" /> و ساخت خیابان دایره‌ای دور حرم،<ref name=":5">[http://mk.iq/view.php?id=605&ids=1 مدرسة (السردار) حسن خان]، تراث کربلاء، العتبةالعباسیة المقدسة.</ref> در ۱۶ محرم سال ۱۳۶۸ق. (۱۸ نوامبر ۱۹۴۸م)<ref name=":0" /> به دستور عبدالرسول خالصی، استاندار وقت کربلا تخریب شد.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.</ref> برخی، این تخریب را ضرر و زیان بزرگ فرهنگی و معنوی دانسته و فایده آن را، جز یک خیابان کمربندی که فرنگی‌ها و غیر آنها، بدون گام زدن، پیرامون آن جولان دهند، ندانسته‌اند.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی، ص۳۷۱.</ref> سید عباس طباطبایی، آخرین متولی مدرسه حسن خان، طی نامه‌ای اعتراض خود را به تخریب مدرسه اعلام کرده و در آن به تأییدیه آیت‌الله قمی و بیانات سید عبدالمهدی اشاره کرده است.<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۳.</ref>
 
آثاری از این مدرسه، تا زمستان سال ۱۹۹۱م. باقی بود؛<ref name=":5" /> ولی پس از آن تاریخ، پس از [[انتفاضه شعبانیه]]، نظام بعث به طور کلی تخریب کرد.<ref name=":4" />
 
موقوفات آن در ضمن شارع الحائر الحسینی<ref name=":0" /><br />
==پانوشت==
==پانوشت==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۱۵٬۶۱۴

ویرایش