نهر علقمه: تفاوت میان نسخه‌ها
←موقعیت
(←موقعیت) |
(←موقعیت) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
امروزه نهر علقمه از میان رفته است.<ref>معارف الرجال، ج3، ص176.</ref> بر پایه گزارش ابن خردادبه (م. حدود ۳۰۰ق) و مسعودی (م.۳۴۵یا ۳۴۶ق)، زماني که [[فرات]] به هيت و [[استان انبار|الانبار]] که در دو طرف فرات قرار دارد مي‌رسید، به دو شاخه تقسيم شده، شاخه‌اي به سمت غرب رفته و به نهر علقمه معروف بود و سرانجام به [[کوفه]] مي‌رسید.<ref>التنبيه و الاشراف ص47 ، المسالک و الممالک، ص233.</ref> برخی دیگر نیز، نهر علقمه را جدا شده از فرات، میان هیت و الانبار و متمایل به جنوب دانسته، که سرانجام به قصر هیبره و شهرهای کوفه و [[حله]] می‌رسیده است.<ref>نهاية الارب في فنون الادب، ج2 ،ص267.</ref> | امروزه نهر علقمه از میان رفته است.<ref>معارف الرجال، ج3، ص176.</ref> بر پایه گزارش ابن خردادبه (م. حدود ۳۰۰ق) و مسعودی (م.۳۴۵یا ۳۴۶ق)، زماني که [[فرات]] به هيت و [[استان انبار|الانبار]] که در دو طرف فرات قرار دارد مي‌رسید، به دو شاخه تقسيم شده، شاخه‌اي به سمت غرب رفته و به نهر علقمه معروف بود و سرانجام به [[کوفه]] مي‌رسید.<ref>التنبيه و الاشراف ص47 ، المسالک و الممالک، ص233.</ref> برخی دیگر نیز، نهر علقمه را جدا شده از فرات، میان هیت و الانبار و متمایل به جنوب دانسته، که سرانجام به قصر هیبره و شهرهای کوفه و [[حله]] می‌رسیده است.<ref>نهاية الارب في فنون الادب، ج2 ،ص267.</ref> | ||
به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از | به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از نهر علقمه باقي مانده، مربوط به بخشي است که به شمال [[مرقد عون بن عبدالله|مرقد «عون»]] رسیده و به سمت جنوب راه کج مي‌کند و به [[غاضريه]] در ساحل شرقي و منطقه مربوط به اسکان [[بنی‌اسد بن خزیمه|بني‌أسد]] مي‌رسد؛ به موازات غاضريه، در ساحل غربي نهر علقمه، شريعه [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] قرار گرفته است. پلي به نام پل غاضريه، حلقه وصل ميان علقمه و شريعه امام صادق(ع) است؛ سپس به طرف شمال غربي منحرف شده و به نحوي متمايل به ضلع شرقي [[کربلا]] است تا به [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|آستان حضرت عباس(ع)]] مي‌رسد و در حقيقت، آبی که به دور قبر او در حال چرخش است، از آنجا تغذيه مي‌گردد. پس از عبور از [[بین الحرمین|بين‌الحرمين]] به سمت جنوب شرقي کربلا به راه خود ادامه داده تا اينکه به منطقه [[نينوا]] رسیده و در این‌جا دو نهر نينوا و علقمه به هم وصل شده و به هر سرزميني مي‌رسند، آن را سيراب مي‌کنند. در اين مسير، پي‌درپي به سمت ضلع جنوبي و شرقي، به صورت مارپيچ تغيير جهت مي‌دهد. در ميانه راه [[نجف]] و کربلا به [[خان حماد]] رسیده و يکباره به طرف شرق تغيير مسير داده و رود هندي را قطع مي‌کند تا اينکه کاملا شرق کوفه را پوشش مي‌دهد و امروز نيز آثارش قابل مشاهده است.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۷۶ و ۷۷.</ref> | ||
در سال ۱۴۴۰ق. (۲۰۱۸م)، [[آستان مقدس امام حسین(ع)|آستان امام حسین(ع)]]، طی پروژه مشترکی با دانشگاه دورهام [[انگلیس]]، به دنبال تعیین مسیر نهر علقمه در زمان رویداد [[عاشورا]] بوده است.<ref>[http://imamhussain.org/persian/news/23066 تعیین مسیر نهر علقمه در زمان واقعه عاشورا پروژه مشترک آستان قدس حسینی با دانشگاه دورهام انگلیس]، العتبة الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۶ آذز ۱۳۹۸ش.</ref> | در سال ۱۴۴۰ق. (۲۰۱۸م)، [[آستان مقدس امام حسین(ع)|آستان امام حسین(ع)]]، طی پروژه مشترکی با دانشگاه دورهام [[انگلیس]]، به دنبال تعیین مسیر نهر علقمه در زمان رویداد [[عاشورا]] بوده است.<ref>[http://imamhussain.org/persian/news/23066 تعیین مسیر نهر علقمه در زمان واقعه عاشورا پروژه مشترک آستان قدس حسینی با دانشگاه دورهام انگلیس]، العتبة الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۶ آذز ۱۳۹۸ش.</ref> | ||
== رویدادهای تاریخی == | |||
گفته شده، گذرگاه علقمه در سال‌هاي دور، به بيابان‌هاي [[بصره]] متصل بوده و مانند سدي در برابر حمله‌ها از آن استفاده شده است. پادشاهان [[ساسانیان|ساساني]] اهميت زيادي به آن داده، به عمران و آبادی و موقعیت دفاعی و تاکتیکی آن توجه داشته‌اند. ، تا جايي که در نقلهاست که يک کشتي در اين مسير گرفتار شد، تا اينکه دو روز بعد، همراه جريان آب به طرف پايين رودخانه واژگون شد و رودخانه از ُر شد. محموله کشتي، که ميوه و خشکبار بود، پ | |||
<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۹۸ و ۹۹.</ref> | |||
<br /> | |||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۶: | ||
| لینک = | | لینک = | ||
}} | }} | ||
'''بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا'''، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامير عزيز القريشي، طارق نافع الحمداني، توسط الامانة العامة للعتبة الحسينية المقدسة، مركز كربلاء للدراسات، 1435ق. | |||
'''[http://imamhussain.org/ العتبة الحسینیة المقدسة]'''. | '''[http://imamhussain.org/ العتبة الحسینیة المقدسة]'''. | ||