←اهمیت
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←اهمیت) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
==اهمیت== | ==اهمیت== | ||
حج افراد در دیدگاه مذاهب اسلامی جایگاه و اهمیتی ویژه دارد، به گونه‌ای که به نظر مشهور [[شیعه|شیعیان]]<ref>الکافی، حلبی، ص191ـ192؛ غنیة النزوع، ص151ـ152؛ شرائع الاسلام، ج1، ص175 ـ176.</ref> و [[حنفی|حنفیان]]<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص169؛ البحر الرائق، ج2؛ ص632.</ref> یک بار بجا آوردن آن به عنوان [[حجة الاسلام]] بر [[اهل حرم]] و [[حج تمتّع]] برای آنان مُجزی{{یادداشت|اِجزاء، یعنی آنچه مولا خواسته است، با همه اجزا و شرایطش انجام شود...، به گونه‌ای که دستور مولا، انجام‌شده شمرده شود.}}<ref>كتاب العين، ج8، ص124.</ref> نیست. [[شافعی|شافعیان]]<ref>الأم، ج7، ص226؛ مختصر المزنی، ص63؛ فتح العزیز، ج7، ص107-108.</ref> و [[مالکی|مالکیان]]<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص68؛ الشرح الکبیر، ابو البرکات، ج2، ص27-28.</ref> بدین استناد که حج [[حضرت محمد(ص)]] در سال دهم هجرت، از نوع حج افراد بوده، آن را بافضیلت‌ترین نوع حج می‌دانند. البته از دیدگاه شافعیان، شرط برتر بودن افراد این است که [[عمره]] و [[حج]] در یک سال گزارده شود.<ref>فتح العزیز، ج7، ص113-114؛ المجموع، ج7، ص151؛ روضة الطالبین، ج2، ص320.</ref> [[حنبلی|حنبلیان]] نیز حج افراد را برای اهل مکه مُجزی و آن را در رتبه پس از حج تمتّع و برتر از [[حج قران]] شمرده‌اند.<ref>المغنی، ج3، ص232؛ کشاف القناع، ج2، ص476.</ref> | حج افراد در دیدگاه مذاهب اسلامی جایگاه و اهمیتی ویژه دارد، به گونه‌ای که به نظر مشهور [[شیعه|شیعیان]]<ref>الکافی، حلبی، ص191ـ192؛ غنیة النزوع، ص151ـ152؛ شرائع الاسلام، ج1، ص175 ـ176.</ref> و [[حنفی|حنفیان]]<ref>بدائع الصنائع، ج2، ص169؛ البحر الرائق، ج2؛ ص632.</ref> یک بار بجا آوردن آن به عنوان [[حجة الاسلام]] بر [[اهل حرم]] واجب بوده و [[حج تمتّع]] برای آنان مُجزی{{یادداشت|اِجزاء، یعنی آنچه مولا خواسته است، با همه اجزا و شرایطش انجام شود...، به گونه‌ای که دستور مولا، انجام‌شده شمرده شود.}}<ref>كتاب العين، ج8، ص124.</ref> نیست. [[شافعی|شافعیان]]<ref>الأم، ج7، ص226؛ مختصر المزنی، ص63؛ فتح العزیز، ج7، ص107-108.</ref> و [[مالکی|مالکیان]]<ref>مواهب الجلیل، ج4، ص68؛ الشرح الکبیر، ابو البرکات، ج2، ص27-28.</ref> بدین استناد که حج [[حضرت محمد(ص)]] در سال دهم هجرت، از نوع حج افراد بوده، آن را بافضیلت‌ترین نوع حج می‌دانند. البته از دیدگاه شافعیان، شرط برتر بودن افراد این است که [[عمره]] و [[حج]] در یک سال گزارده شود.<ref>فتح العزیز، ج7، ص113-114؛ المجموع، ج7، ص151؛ روضة الطالبین، ج2، ص320.</ref> [[حنبلی|حنبلیان]] نیز حج افراد را برای اهل مکه مُجزی و آن را در رتبه پس از حج تمتّع و برتر از [[حج قران]] شمرده‌اند.<ref>المغنی، ج3، ص232؛ کشاف القناع، ج2، ص476.</ref> | ||
در منابع روایی و تاریخی گزارش‌های پُرشماری از حج‌گزاری پیامبران مانند [[حضرت آدم(ع)]]،<ref>علل الشرائع، ج2، ص594؛ عیون اخبار الرضا، ج1، ص270؛ تفسیر عیاشی، ج1، ص186.</ref> [[حضرت ابراهیم(ع)]]،<ref>تاریخ یعقوبی، ج1، ص27؛ تاریخ الطبری، ج1، ص260-262؛ تفسیر قمی، ج2، ص224.</ref> [[حضرت موسی(ع)]]<ref>الکافی، کلینی، ج4، ص214؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref>، [[حضرت سلیمان(ع)]] و خاندان آنها و دیگر پیامبران<ref>الکافی، کلینی، ج4، ص214؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref>وجود دارد. از آنجا که «حج تمتّع» در [[اسلام]] و سال‌ها پس از هجرت تشریع شد،<ref>الکافی، کلینی، ج 4، ص245-249؛ علل الشرائع، ج2، ص412؛ دروس تمهیدیه، ج 1، ص420.</ref> شاید بتوان نتیجه گرفت که حج پیامبران و امّت‌های گذشته از جمله حج اعراب در عصر [[جاهلیت|جاهلی]]{{یادداشت|برای آگاهی بیشتر روی [[حج جاهلی]] تلیک کنید!}}، حج اِفراد یا مشابه آن بوده یعنی حج و عمره در آن از هم جدا بوده‌اند. | در منابع روایی و تاریخی گزارش‌های پُرشماری از حج‌گزاری پیامبران مانند [[حضرت آدم(ع)]]،<ref>علل الشرائع، ج2، ص594؛ عیون اخبار الرضا، ج1، ص270؛ تفسیر عیاشی، ج1، ص186.</ref> [[حضرت ابراهیم(ع)]]،<ref>تاریخ یعقوبی، ج1، ص27؛ تاریخ الطبری، ج1، ص260-262؛ تفسیر قمی، ج2، ص224.</ref> [[حضرت موسی(ع)]]<ref>الکافی، کلینی، ج4، ص214؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref>، [[حضرت سلیمان(ع)]] و خاندان آنها و دیگر پیامبران<ref>الکافی، کلینی، ج4، ص214؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref>وجود دارد. از آنجا که «حج تمتّع» در [[اسلام]] و سال‌ها پس از هجرت تشریع شد،<ref>الکافی، کلینی، ج 4، ص245-249؛ علل الشرائع، ج2، ص412؛ دروس تمهیدیه، ج 1، ص420.</ref> شاید بتوان نتیجه گرفت که حج پیامبران و امّت‌های گذشته از جمله حج اعراب در عصر [[جاهلیت|جاهلی]]{{یادداشت|برای آگاهی بیشتر روی [[حج جاهلی]] تلیک کنید!}}، حج اِفراد یا مشابه آن بوده یعنی حج و عمره در آن از هم جدا بوده‌اند. | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
}}{{یادداشت|حج در ماه هاى معين و معلومى است.}}<ref>سوره بقره(۲)، آیه ۱۹۷؛ ترجمه قرآن (انصاریان)، ص۳۱.</ref> و اجماع،<ref>المجموع، ج7، ص196؛ مواهب الجلیل، ج4، ص45؛ مدارک الاحکام، ج7، ص191-192.</ref> شرائطی برای صحت انواع حج از جمله «حج افراد» ذکر کرده‌اند: | }}{{یادداشت|حج در ماه هاى معين و معلومى است.}}<ref>سوره بقره(۲)، آیه ۱۹۷؛ ترجمه قرآن (انصاریان)، ص۳۱.</ref> و اجماع،<ref>المجموع، ج7، ص196؛ مواهب الجلیل، ج4، ص45؛ مدارک الاحکام، ج7، ص191-192.</ref> شرائطی برای صحت انواع حج از جمله «حج افراد» ذکر کرده‌اند: | ||
نیت | * نیت | ||
* وقوع در ماه‌های حج یعنی شوال، ذی قعده و [[ذی حجه]] | |||
* [[احرام]] بستن از یکی از مواقیت پنجگانه یا احرام بستن از منزل برای [[اهل حرم]]. | |||
برخی [[شافعی|شافعیان]]، [[ترتیب]] در ادای [[مناسک حج|اعمال حج]] را نیز به این شرائط افزوده‌اند.<ref>الفقه المنهجی، ج2، ص143.</ref> | |||
برخی [[شافعی|شافعیان]]، ترتیب در ادای اعمال حج را نیز به این شرائط افزوده‌اند.<ref>الفقه المنهجی، ج2، ص143.</ref> | |||
==اجزا== | ==اجزا== | ||
حج افراد از دو بخش | حج افراد از دو بخش «حج» و «عمره» تشکیل می‌شود. | ||
===بخش حج=== | ===بخش حج=== | ||
ساختار حج از دیدگاه | ساختار حج از دیدگاه فقیهان شیعه به استناد احادیث<ref>الکافی، کلینی، ج4، ص298؛ تهذیب، ج5، ص41 ـ42، 44.</ref> چنین است: | ||
# [[احرام]] | |||
# [[تلبیه]] | |||
# [[وقوف در عرفات]] | |||
# [[وقوف در مشعر]] | |||
# اعمال سرزمین [[منا]] شامل: [[رمی جمره]] و [[حلق]] یا تقصیر و [[بیتوته در منا]] | |||
# طواف زیارت و نماز آن. | |||
# [[سعی]] میان [[صفا و مروه]] | |||
# [[طواف نساء]] و نماز آن.<ref>المراسم العلویه، ص103-104؛ شرائع الاسلام، ج1، ص175؛ المعتمد، ج3، ص243 ـ244.</ref> | |||
ساختار حج افراد از دیدگاه فقیهانی اهل سنت نیز تقریباً این گونه است، با این تفاوت که آنان طواف نساء و نماز آن را از واجبات حج افراد نمی‌دانند و به جای آن، فقیهانی برخی مذاهب طواف قدوم را برای حاجیان هنگام ورود به مسجدالحرام<ref>حاشیة الدسوقی، ج2، ص21؛ الثمر الدانی، ص367.</ref> و برخی دیگر طواف وداع را برای حج‌گزاران غیر مکی در خاتمه مناسک<ref>البحر الرائق، ج2، ص614؛ حاشیة رد المحتار، ج 2، ص576. </ref> واجب شمرده‌اند. به نظر فقیهانی امامی و اهل سنت قربانی کردن در حج افراد مستحب است.<ref>النهایة، ص209؛ توضیح المناسک، ص67؛ نک: المجموع، ج8، ص382-384.</ref> | ساختار حج افراد از دیدگاه فقیهانی اهل سنت نیز تقریباً این گونه است، با این تفاوت که آنان طواف نساء و نماز آن را از واجبات حج افراد نمی‌دانند و به جای آن، فقیهانی برخی مذاهب طواف قدوم را برای حاجیان هنگام ورود به مسجدالحرام<ref>حاشیة الدسوقی، ج2، ص21؛ الثمر الدانی، ص367.</ref> و برخی دیگر طواف وداع را برای حج‌گزاران غیر مکی در خاتمه مناسک<ref>البحر الرائق، ج2، ص614؛ حاشیة رد المحتار، ج 2، ص576. </ref> واجب شمرده‌اند. به نظر فقیهانی امامی و اهل سنت قربانی کردن در حج افراد مستحب است.<ref>النهایة، ص209؛ توضیح المناسک، ص67؛ نک: المجموع، ج8، ص382-384.</ref> | ||