مزار زینب بنت علی(ع) و سکینه بنت حسین(ع) (دمشق) (ویرایش)
نسخهٔ ۱۲ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۷
، ۱۲ آوریل ۲۰۲۰←صندوقچه
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
==مکان== | ==مکان== | ||
قبرستان باب الصغیر | مزار زینب بنت علی(ع) و سکینه بنت حسین(ع)، در [[سوریه]]، در [[دمشق]] و در قبرستان باب الصغیر قرار دارد.<ref name=":02">آثار پیامبر(ص) و زیارتگاههای اهل بیت(ع) در سوریه؛ ص۲۵۲.</ref> | ||
==اهمیت== | ==اهمیت== | ||
این زیارتگاه، مهمترین زیارتگاه قبرستان بابالصغیر دمشق به شمار میآید و مورد توجه زائران [[شیعه]] از کشورهای مختلف است.<ref name=":0">آثار پیامبر(ص) و زیارتگاههای اهل بیت(ع) در سوریه؛ ص۲۵۲.</ref> | |||
== مدفونان == | ==مدفونان== | ||
=== مزار زینب بنت علی(ع) === | ===مزار زینب بنت علی(ع)=== | ||
{{اصلی|مزار زینب بنت علی(ع) (دمشق)}} | {{اصلی|مزار زینب بنت علی(ع) (دمشق)}} | ||
=== مزار سکینه بنت حسین(ع) === | ===مزار سکینه بنت حسین(ع)=== | ||
{{اصلی|مزار سکینه بنت حسین(ع) (دمشق)}} | {{اصلی|مزار سکینه بنت حسین(ع) (دمشق)}} | ||
==بنا== | ==بنا== | ||
=== گنبدها و صحن === | ===گنبدها و صحن=== | ||
بنای این زیارتگاه،که با سنگهای دو رنگ ساخته شده، دارای دو مقبره متصل به یکدیگر است که هر یک دارای [[گنبد]] سبزرنگی است. مقبره جنوبی، زیارتگاه منتسب به زینب یا امکلثوم است و مقبره شمالی، مزار منتسب به سکینه است. در شرق بنا، [[صحن]] کوچکی وجود دارد که با دیوار، از فضای قبرستان باب الصغیر جدا شده است. این صحن دارای یک ورودی به شکل طاق سنگی است.<ref name=":3">آثار پیامبر(ص) و زیارتگاههای اهل بیت(ع) در سوریه؛ ص۲۵۶.</ref> | بنای این زیارتگاه،که با سنگهای دو رنگ ساخته شده، دارای دو مقبره متصل به یکدیگر است که هر یک دارای [[گنبد]] سبزرنگی است. مقبره جنوبی، زیارتگاه منتسب به زینب یا امکلثوم است و مقبره شمالی، مزار منتسب به سکینه است. در شرق بنا، [[صحن]] کوچکی وجود دارد که با دیوار، از فضای قبرستان باب الصغیر جدا شده است. این صحن دارای یک ورودی به شکل طاق سنگی است.<ref name=":3">آثار پیامبر(ص) و زیارتگاههای اهل بیت(ع) در سوریه؛ ص۲۵۶.</ref> | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
این صندوقچه دارای سه کتیبه نواری در گرداگرد آن است. دو کتیبه بالایی و میانی حاوی آیات قرآن، و کتیبه پایینی حاوی نام و نسب صاحب قبر است. متن کامل کتیبهها چنین است:<ref>Inscriptions Arabes De Damas, Les St ف les Fun ق raires, I. Cimeti ف re DAl-B ع b Al-Sa گ r, Khaled</ref> | این صندوقچه دارای سه کتیبه نواری در گرداگرد آن است. دو کتیبه بالایی و میانی حاوی آیات قرآن، و کتیبه پایینی حاوی نام و نسب صاحب قبر است. متن کامل کتیبهها چنین است:<ref>Inscriptions Arabes De Damas, Les St ف les Fun ق raires, I. Cimeti ف re DAl-B ع b Al-Sa گ r, Khaled</ref> | ||
* '''متن کتیبه بالایی''': {{آیه|اللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاٰ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لاٰ نَوْمٌ لَهُ مٰا فِی السَّمٰاوٰاتِ وَ مٰا فِی الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاّٰ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مٰا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ مٰا خَلْفَهُمْ وَ لاٰ یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاّٰ بِمٰا شٰاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضَ وَ لاٰ یَؤُدُهُ حِفْظُهُمٰا وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ | * '''متن کتیبه بالایی''': {{آیه|اللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاٰ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لاٰ نَوْمٌ لَهُ مٰا فِی السَّمٰاوٰاتِ وَ مٰا فِی الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاّٰ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مٰا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ مٰا خَلْفَهُمْ وَ لاٰ یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاّٰ بِمٰا شٰاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضَ وَ لاٰ یَؤُدُهُ حِفْظُهُمٰا وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ}}<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۵.</ref> هذا عمل محمد بن احمد بن عبد الله رحمه الله {{آیه|یٰا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنّٰا أَرْسَلْنٰاکَ شٰاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِیراً وَ دٰاعِیاً إِلَی اللّٰهِ بِإِذْنِهِ وَ سِرٰاجاً مُنِیراً}}<ref>سوره احزاب، آیه ۴۵ و ۴۶.</ref> | ||
}}<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۵.</ref> هذا عمل محمد بن احمد بن عبد الله رحمه الله {{آیه|یٰا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنّٰا أَرْسَلْنٰاکَ شٰاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِیراً وَ دٰاعِیاً إِلَی اللّٰهِ بِإِذْنِهِ وَ سِرٰاجاً مُنِیراً | |||
}}<ref>سوره احزاب، آیه ۴۵ و ۴۶.</ref> | |||
* '''متن کتیبه میانی''': {{آیه|إِنَّمٰا یُرِیدُ اللّٰهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً | * '''متن کتیبه میانی''': {{آیه|إِنَّمٰا یُرِیدُ اللّٰهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً}}<ref>سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> {{آیه|مٰا کٰانَ مُحَمَّدٌ أَبٰا أَحَدٍ مِنْ رِجٰالِکُمْ وَ لٰکِنْ رَسُولَ اللّٰهِ وَ خٰاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ کٰانَ اللّٰهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیماً | ||
}}<ref>سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> {{آیه|مٰا کٰانَ مُحَمَّدٌ أَبٰا أَحَدٍ مِنْ رِجٰالِکُمْ وَ لٰکِنْ رَسُولَ اللّٰهِ وَ خٰاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ کٰانَ اللّٰهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیماً | |||
}}<ref>سوره احزاب، آیه ۴۰.</ref> | }}<ref>سوره احزاب، آیه ۴۰.</ref> | ||
* '''متن کتیبه پایینی''': بسم الله الرحمن الرحیم هذا قبر سکینة بنت الحسین بن علی بن ابی طالب صلوات الله علیهم اجمعین وعلی آلهم الطاهرین. | *'''متن کتیبه پایینی''': بسم الله الرحمن الرحیم هذا قبر سکینة بنت الحسین بن علی بن ابی طالب صلوات الله علیهم اجمعین وعلی آلهم الطاهرین. | ||
==خانقاه طریقه قلندریه== | ==خانقاه طریقه قلندریه== | ||
مقبره | === چیستی === | ||
در سمت جنوب شرقی زیارتگاه، مقبره دیگری وجود دارد، که بخش باقیمانده از «خانقاه طریقه قلندریه» است. این خانقاه، که در محل اقامت شیخ جمالالدین ساوجی، بنیانگذار این طریقه ساخته شده،<ref>تاریخ الاسلام ووفیات المشاهیر والأعلام، ج ۴۵، ص ۴٢٣.</ref> امروزه از میان رفته است و تنها، مقبره آن که محل دفن شماری از مشاهیر دمشق بوده، باقی مانده است.<ref>مشیدات دمشق ذوات الاضرحة وعناصرها الجمالیة، ص ۵٠۵.</ref> | |||
==دیگر مزارها منسوب به | === بنا === | ||
مقبره پیشگفته، اتاق مربعیشکل است که با قالبهای سنگی ساخته شده، و دارای [[گنبد|گنبدی]] با گردن هشت ضلعی است. ورودی آن، در ضلع شمالی آن<ref group="یادداشت">یعنی در حیاط کوچک شرق زیارتگاه.</ref> قرار دارد. بالای ورودی، کتیبهای تاریخی وجود دارد که متن آن چنین است: «السلطان الملک الظاهر بیبرص<ref group="یادداشت">نام «بیبرص»، پادشاه مملوکی، در این کتیبه به اشتباه حجاری شده و صورت صحیح آن، «بیبرس» است.</ref> الصالحی». دو طرف ورودی، در ارتفاع کمی از سطح زمین، دو سنگ مربع وجود دارد که حاوی نقش یک یوزپلنگ و در واقع رنک رسمی ملک الظاهر بیبرس است.<ref>مشیدات دمشق ذوات الاضرحة وعناصرها الجمالیة، ص ۵٠٨.</ref> | |||
==دیگر مزارها منسوب به مدفونان== | |||
افزونبر بابالصغیر، زیارتگاههای دیگری نیز در سایر نقاط، از جمله در شهر قاهره، پایتخت مصر، و در شهر «طَبَریه» فلسطین، به سکینه دختر امام حسین(ع) منسوب است. اما با توجه به وفات ایشان در مدینه، نمیتوان برای هیچیک از این زیارتگاهها، اعتبار و سند تاریخی قائل شد.<ref>آثار پیامبر(ص) و زیارتگاههای اهل بیت(ع) در سوریه؛ ص۲۵۶ و ۲۵۵.</ref> | افزونبر بابالصغیر، زیارتگاههای دیگری نیز در سایر نقاط، از جمله در شهر قاهره، پایتخت مصر، و در شهر «طَبَریه» فلسطین، به سکینه دختر امام حسین(ع) منسوب است. اما با توجه به وفات ایشان در مدینه، نمیتوان برای هیچیک از این زیارتگاهها، اعتبار و سند تاریخی قائل شد.<ref>آثار پیامبر(ص) و زیارتگاههای اهل بیت(ع) در سوریه؛ ص۲۵۶ و ۲۵۵.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== |