←حنا کردن
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==== حنا کردن ==== | ==== حنا کردن ==== | ||
در مورد حکم حنا زدن در حال احرام | در مورد حکم حنا زدن در حال احرام فتوای فقیهان مختلف است. بیشتر فقیهان شیعه حنا کردن در حال احرام برای زینت و نیز قبل از احرام در صورتی که اثر آن تا بعد از احرام باقی بماند را مکروه شمردهاند.<ref>مستند الشیعه، ج۱۲، ص۴۷ و ۴۸؛ الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۵۶۰؛ کتاب الحج، گلپایگانی، ج۱، ص۲۶۳.</ref> در مقابل برخی فقیهان این عمل را بر محرم حرام دانستهاند. یکی از دلالیل آنها حرام بودن هر گونه زینتی در حال احرام است.<ref>الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۵۶۱؛ مختلف الشیعه، ج۴، ص۷۷.</ref> | ||
شافعیه استعمال حنا برای زنان را قبل از احرام مستحب و بعد از احرام مکروه شمردهاند.<ref>فتح العزیز، ج۷، ص۲۵۲؛ المجموع، ج۷، ص۲۱۹.</ref> ولی حنفیه بدان سبب که آن را از اقسام داروهای خوشبو دانستهاند استعمال آن را در حال احرام بر محرم حرام شمردهاند.<ref>المبسوط، سرخسی، ج۴، ص۱۲۵؛ بدائع الصنائع، ج۲، ص۱۹۱.</ref> برخی حکم یاد شده را به همه فقیهان مذاهب چهارگانه اهل سنت نسبت دادهاند.<ref>الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، ج۱، ص۸۳۷.</ref> | |||
==== سرمه کشیدن ==== | |||
به نظر مشهور فقیهان امامیه سرمه کشیدن مُحرم برای زینت حرام است. دلیل حرمت افزون بر رفاه طلبی بودن این عمل که با حکمت احرام منافات دارد، روایات اهل بیت است که در آنها استفاده از سرمه سیاه بهطور مطلق و از سرمه کشیدن برای زینت نهی شده است.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۶؛ مختلف الشیعه، ج۴، ص۷۶؛ الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۴۰.</ref>به نظر برخی از پیروان این دیدگاه سرمه کشیدن با سرمه سیاه با قصد زینت به یقین حرام است، اما استفاده از سرمه غیر سیاه در صورتی که قصد زینت داشته باشد بنا بر احتیاط باید از آن اجتناب شود.<ref>کتاب الحج، خوئی، ج۴، ص۱۴۵.</ref> در مقابل برخی این عمل را بر محرم جایز و مکروه دانستهاند. دلیل اینان افزون بر اصل اباحه، روایاتی نهی کننده از سرمه است که از اثبات حرمت قاصر بوده، ولی بر کراهت این عمل دلالت دارند.<ref>مختلف الشیعه، ج۴، ص۷۶؛ مستند الشیعه، ج۱۲، ص۴۳.</ref>برخی احتمال دادهاند که مستند قائلین این دیدگاه روایاتی باشد که از جواز استفاده محرم از سرمه سخن به میان آورده است که در پاسخ گفتهاند: مقتضای جمع میان این دسته از روایات و روایات ناهیه آن است که روایات جواز حمل بر سرمه غیر سیاه شود.<ref>الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۴۵۲.</ref> از میان فقهای اهل سنت مالک سرمه کشیدن محرم به قصد زینت را حرام شمرده است، ولی گفته است برای مداوا و ضرورت جایز است.<ref>المدونه الکبری، ج۱، ص۴۵۸؛ مواهب الجلیل، ج۴، ص۲۳۰.</ref> اما حنفیه<ref>مرعاه المفاتیح، ج۹، ص۳۶۶؛ البحر الرائق، ج۳، ص۴.</ref> شافعیه<ref>کتاب الام، ج۲، ص۱۶۴؛ المجموع، ج۷، ص۳۵۳، ۳۵۴.</ref> و حنابله،<ref>المغنی، ج۳، ص۳۰۶؛ الموسوعه الفقهیه الکویتیه، ج۲، ص۱۶۹.</ref>سرمه کشیدن بهقصد زینت را مکروه دانستهاند. | |||
۶. نگاه در آینه: فقیهان اسلامی درباره نگاه مُحرم به آینه اختلاف دارند، مشهور فقیهان شیعه به دلیل زینت بودن، این عمل را حرام دانستهاند.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۸؛ الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۴۵۴، ۴۵۵؛ کتاب الحج، خوئی، ج۴، ص۱۹۴.</ref> دلیل اینان روایاتی است که در آنها احرام گزاران به ژولیده و غبارآلود بودن در حال احرام مأمور شده یا به صراحت از نگاه در آینه به قصد زینت نهی شدهاند.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۸؛ الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۴۵۴، ۴۵۵.</ref>در مقابل برخی با استناد به اصل اباحه و خبری بودن بیان روایات نهی کننده، این عمل را بر محرم مکروه شمردهاند.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۸؛ مستند الشیعه، ج۱۲، ص۴۴.</ref> احمد حنبل گوید: نگاه مُحرم به آینه اگر به قصد مرتب نمودن سر و صورت و زینت باشد جایز نیست، ولی اگر برای ضرورت همچون مداوا یا برداشتن مو از چشم باشد جایز است.<ref>المغنی لابن قدامه، ج۳، ص۲۹۷.</ref> حنبلیه نگاه محرم به آینه را برای ضرورت جایز شمرده، ولی به قصد زینت مکروه دانستهاند.<ref>کشاف القناع، ج۲، ص۵۲۲.</ref> شافعی نیز نگاه در آینه را جایز دانسته، مگر این که منجر به عمل حرامی مانند کنده شدن مو یا زینت شود که در این صورت جایز نمیداند.<ref>مغنی المحتاج، ج۱، ص۵۲۱؛ حواشی الشروانی، ج۴، ص۱۶۹.</ref>به نظر فقیهان امامیه، مستحب است محرم در صورت نگاه کردن به قصد زینت در آینه تلبیه را تجدید کند.<ref>کتاب الحج، خوئی، ج۴، ص۱۴۹؛ مناسک الحج، تبریزی، ص۱۲۱.</ref> | ۶. نگاه در آینه: فقیهان اسلامی درباره نگاه مُحرم به آینه اختلاف دارند، مشهور فقیهان شیعه به دلیل زینت بودن، این عمل را حرام دانستهاند.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۸؛ الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۴۵۴، ۴۵۵؛ کتاب الحج، خوئی، ج۴، ص۱۹۴.</ref> دلیل اینان روایاتی است که در آنها احرام گزاران به ژولیده و غبارآلود بودن در حال احرام مأمور شده یا به صراحت از نگاه در آینه به قصد زینت نهی شدهاند.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۸؛ الحدائق الناضره، ج۱۵، ص۴۵۴، ۴۵۵.</ref>در مقابل برخی با استناد به اصل اباحه و خبری بودن بیان روایات نهی کننده، این عمل را بر محرم مکروه شمردهاند.<ref>تذکره الفقهاء، ج۷، ص۳۲۸؛ مستند الشیعه، ج۱۲، ص۴۴.</ref> احمد حنبل گوید: نگاه مُحرم به آینه اگر به قصد مرتب نمودن سر و صورت و زینت باشد جایز نیست، ولی اگر برای ضرورت همچون مداوا یا برداشتن مو از چشم باشد جایز است.<ref>المغنی لابن قدامه، ج۳، ص۲۹۷.</ref> حنبلیه نگاه محرم به آینه را برای ضرورت جایز شمرده، ولی به قصد زینت مکروه دانستهاند.<ref>کشاف القناع، ج۲، ص۵۲۲.</ref> شافعی نیز نگاه در آینه را جایز دانسته، مگر این که منجر به عمل حرامی مانند کنده شدن مو یا زینت شود که در این صورت جایز نمیداند.<ref>مغنی المحتاج، ج۱، ص۵۲۱؛ حواشی الشروانی، ج۴، ص۱۶۹.</ref>به نظر فقیهان امامیه، مستحب است محرم در صورت نگاه کردن به قصد زینت در آینه تلبیه را تجدید کند.<ref>کتاب الحج، خوئی، ج۴، ص۱۴۹؛ مناسک الحج، تبریزی، ص۱۲۱.</ref> |