اندلس: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
=== راه حج === | === راه حج === | ||
حاجیان مغربی و اندلسی راهی طولانی برای رسیدن به [[اسکندریه]] و [[قاهره]] را پیموده، همراه [[کاروان مصر]] راهشان را به [[مکه]] ادامه میدادند. مسیر این حاجیان یکبار از سمت سیسیل (صِقِلیه) و رسیدن به [[اسکندریه]] و از آنجا از طریق زمینی بود. بار دیگر از راه خشکی مسیری را در شمال قاره سیاه پیموده، رهسپار [[قاهره]] میشدند.<ref>راه حج، ص14.</ref> در [[دوره فاطمیان]]، در قرن چهارم و پنجم ق. بیشتر حاجیان [[اندلس]] و نیز اهل [[مغرب]] و [[افریقیه]] از راه دریایی و خشکی به مصر میرسیدند و سپس از راه مصر و در منازل به سفر ادامه میدادند.<ref>تاریخ مکه، سباعی، ص276.</ref> مسیر دریایی حاجیان اندلس به طور تقریبی بر همان مسیر سفر [[ابن جبیر]] منطبق است. اندلسیان مشتاق [[حجاز]] و [[حج]] و طالبان علم، سفرشان را از یکی از شهرهای اندلس مانند [[سِبته]] آغاز کرده، سپس از سواحل ساردنی و سیسیل تا [[بندر اسکندریه]] آمده، بر [[نیل]] نشسته تا [[قاهره]] و از آنجا به [[بندر عیذاب]] بر کناره [[دریای سرخ]] میرسیدند. در آنجا حاجیان به کشتی مینشستند و آنگاه به [[جده]] فرود میآمدند و با کاروان به سوی [[مکه]] میرفتند. در مسیر بازگشت به اندلس، کسانی که قصد رفتن به جزیره اندلس داشتند، از [[قیروان]] به [[تونس]] رفته، آنگاه برکشتی نشسته، تا محلی به نام تِنِس میرسیدند یا به تاهرت رفته و از آنجا به ناحیه تدمیر رسیده، سپس رهسپار [[قرطبه]] می شدند.<ref>البلدان، ص133-134؛ تاریخ نوشتههای جغرافیایی، ص242.</ref> | حاجیان [[تونس|مغربی]] و اندلسی راهی طولانی برای رسیدن به [[اسکندریه]] و [[قاهره]] را پیموده، همراه [[کاروان مصر]] راهشان را به [[مکه]] ادامه میدادند. مسیر این حاجیان یکبار از سمت سیسیل (صِقِلیه) و رسیدن به [[اسکندریه]] و از آنجا از طریق زمینی بود. بار دیگر از راه خشکی مسیری را در شمال قاره سیاه پیموده، رهسپار [[قاهره]] میشدند.<ref>راه حج، ص14.</ref> در [[دوره فاطمیان]]، در قرن چهارم و پنجم ق. بیشتر حاجیان [[اندلس]] و نیز اهل [[مغرب]] و [[افریقیه]] از راه دریایی و خشکی به مصر میرسیدند و سپس از راه مصر و در منازل به سفر ادامه میدادند.<ref>تاریخ مکه، سباعی، ص276.</ref> مسیر دریایی حاجیان اندلس به طور تقریبی بر همان مسیر سفر [[ابن جبیر]] منطبق است. اندلسیان مشتاق [[حجاز]] و [[حج]] و طالبان علم، سفرشان را از یکی از شهرهای اندلس مانند [[سِبته]] آغاز کرده، سپس از سواحل ساردنی و سیسیل تا [[بندر اسکندریه]] آمده، بر [[نیل]] نشسته تا [[قاهره]] و از آنجا به [[بندر عیذاب]] بر کناره [[دریای سرخ]] میرسیدند. در آنجا حاجیان به کشتی مینشستند و آنگاه به [[جده]] فرود میآمدند و با کاروان به سوی [[مکه]] میرفتند. در مسیر بازگشت به اندلس، کسانی که قصد رفتن به جزیره اندلس داشتند، از [[قیروان]] به [[تونس]] رفته، آنگاه برکشتی نشسته، تا محلی به نام تِنِس میرسیدند یا به تاهرت رفته و از آنجا به ناحیه تدمیر رسیده، سپس رهسپار [[قرطبه]] می شدند.<ref>البلدان، ص133-134؛ تاریخ نوشتههای جغرافیایی، ص242.</ref> | ||
===موانع و سختی های سفر حج گزارن اندلس=== | ===موانع و سختی های سفر حج گزارن اندلس=== | ||
درباره سختی راه حاجیان | درباره سختی راه حاجیان اندلس، گفتههای صاحبان تجربه در منابع بازتاب یافته است. از جمله، [[ابن خلدون]] به حجگزاران اندلسی و مغربی پند میداد که در گذر از این منازل، بیشتر از هرچیز، باید صبر و تحمل داشت.<ref>رحلة الرحلات، ج1، ص252.</ref> حاجیان اندلس مسیر چند هزار کیلومتری را میبایست سپری کنند. شاید تحمل این سختیها، [[لقب الحاج]] را برای [[حجگزاران]] [[مغرب]] و [[اندلس]] مهم ساخته بود.<ref>راه حج، ص275.</ref> اعتبار اجتماعی این عنوان نزد اهل [[اندلس]] بسیار بوده و خاندانهایی که در اندلس به [[ابن الحاج]] مشهورند، کم نیستند.<ref>نک: رحلة الرحلات، ج1، ص24.</ref> | ||
یکی از مشکلات [[حجگزاران]] اندلس، اجاره کردن کشتیهای مسیحیان برای انجام سفر از [[افریقیه]] تا [[اسکندریه]] بوده است. مشکل دیگر حجگزاران اندلسی، اخذ [[مکوس|مالیات (مُکُوس)]] بود که بر حسب خواسته باجگیران افزایش مییافت و در بندرهای گوناگون مانند [[صعید]]، [[قلزم|قُلزَم]] (دریای سرخ) در مرزهای [[اسکندریه]] و فرما<ref>احسن التقاسیم، ص213.</ref> گرفته میشد. سفرنامهنویسان [[مغربی]] و [[اندلسی]] مانند [[ابوحامد غرناطی|ابوحامد غَرناطی]]، [[ابن جُبیر]]، [[عبدری|عَبدری]]، [[ابن بطوطه|ابن بَطوطه]]، [[تجیبی|تُجیبی]]، و [[بلوی|بَلَوی]] دیدههای خود را از سختگیریهای مالیاتبگیران نگاشتهاند. | یکی از مشکلات [[حجگزاران]] اندلس، اجاره کردن کشتیهای مسیحیان برای انجام سفر از [[افریقیه]] تا [[اسکندریه]] بوده است. مشکل دیگر حجگزاران اندلسی، اخذ [[مکوس|مالیات (مُکُوس)]] بود که بر حسب خواسته باجگیران افزایش مییافت و در بندرهای گوناگون مانند [[صعید]]، [[قلزم|قُلزَم]] (دریای سرخ) در مرزهای [[اسکندریه]] و فرما<ref>احسن التقاسیم، ص213.</ref> گرفته میشد. سفرنامهنویسان [[مغربی]] و [[اندلسی]] مانند [[ابوحامد غرناطی|ابوحامد غَرناطی]]، [[ابن جُبیر]]، [[عبدری|عَبدری]]، [[ابن بطوطه|ابن بَطوطه]]، [[تجیبی|تُجیبی]]، و [[بلوی|بَلَوی]] دیدههای خود را از سختگیریهای مالیاتبگیران نگاشتهاند. |