پرش به محتوا

خانه فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


==مکان ==
==مکان ==
خانه فاطمه(س)، که به [[خانه امام علی(ع)]] نیز شناخته  می‌شود، پشت خانه [[حضرت محمد(ص)|پیامبر (ص)]] ([[خانه عایشه]]) قرار داشت.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203؛ تاریخ مکة المشرفة، ص 270.</ref> در پشت این خانه از جهت شمال، [[ستون تهجد]]<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47 , 58؛ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص81؛ تاریخ مکة المشرفة، ص 270.</ref> و در کنار آن ستون، [[محراب تهجد]] قرار داشت،<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47.</ref> که رسول خدا (ص) در آن مکان شب‌زنده‌داری می‌کرد و نماز شب می‌خواند<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47.</ref> و اکنون ضلع شمالی ضریح پیامبر(ص) است.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219.</ref> اگر کسی در محراب تهجد بایستد، سمت چپ او [[باب جبرئیل]]<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47؛ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص81؛  تاریخ مکة المشرفة ، ص 270.</ref> و سمت راست او [[ستون مربعة‌القبر|مقام جبرئیل]] قرار می‌گیرد.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص228-229.</ref>  
خانه فاطمه(س)، که به [[خانه امام علی(ع)]] نیز شناخته  می‌شود، پشت خانه [[حضرت محمد(ص)|پیامبر(ص)]] ([[خانه عایشه]]) قرار داشت.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203؛ تاریخ مکة المشرفة، ص 270.</ref> در پشت این خانه از جهت شمال، [[ستون تهجد]]<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47 , 58؛ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص81؛ تاریخ مکة المشرفة، ص 270.</ref> و در کنار آن ستون، [[محراب تهجد]] قرار داشت،<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47.</ref> که رسول خدا(ص) در آن مکان شب‌زنده‌داری می‌کرد و نماز شب می‌خواند<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47.</ref> و اکنون ضلع شمالی ضریح پیامبر(ص) است.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219.</ref> اگر کسی در محراب تهجد بایستد، سمت چپ او [[باب جبرئیل]]<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47؛ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص81؛  تاریخ مکة المشرفة ، ص 270.</ref> و سمت راست او [[ستون مربعة‌القبر|مقام جبرئیل]] قرار می‌گیرد.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص228-229.</ref>  
[[پرونده:درب خانه فاطمه.jpg|بندانگشتی|در خانه فاطمه، در [[مسجدالنبی]]|جایگزین=|250x250px]]
[[پرونده:درب خانه فاطمه.jpg|بندانگشتی|در خانه فاطمه، در [[مسجدالنبی]]|جایگزین=|250x250px]]


این خانه تخریب شده و هم اکنون اثری از آن نیست. موقعیت کنونی آن در داخل [[حجره رسول الله|حجره]] و [[مرقد رسول الله|مرقد پیامبر (ص)]] است<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203, 210؛ گل واژه های حج و عمره، ص 412.</ref> که مجموع این دو را حجره طاهره می‌خوانند و مساحت آن حدود ۲۴۰ متر مربع است.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص219؛ گل واژه های حج و عمره، ص 412.</ref>  
این خانه تخریب شده و هم اکنون اثری از آن نیست. موقعیت کنونی آن در داخل [[حجره رسول الله|حجره]] و [[مرقد رسول الله|مرقد پیامبر(ص)]] است<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203, 210؛ گل واژه های حج و عمره، ص 412.</ref> که مجموع این دو را حجره طاهره می‌خوانند و مساحت آن حدود ۲۴۰ متر مربع است.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص219؛ گل واژه های حج و عمره، ص 412.</ref>  
===درهای خانه===
===درهای خانه===
خانه فاطمه‏ (س) دو در داشته است: دری به سمت شرق؛ یعنی کوچه و دری به سمت غرب؛ یعنی داخل مسجد و به موازات ستون‌های [[ستون وفود|وفود]] و [[ستون حرس|حرس]].<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203؛ تاریخ حرم ائمه بقیع (علیهم السلام)، ص152.</ref> درِ سمت غرب که به مسجد باز می‌شده کنار مقام جبرئیل ([[ستون مربعة‌القبر|ستون مُرَبَّعة القبر]]) قرار داشته است.<ref>. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص80 -81؛ ر.ک: وفاء الوفاء، ج2, ص 46, 57.</ref> دری که اکنون در سمت [[باب جبرئیل]] به عنوان در خانه فاطمه (س) مشهور است، همان دری است که به سوی کوچه باز می‌شده است.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203.</ref>
خانه فاطمه‏(س) دو در داشته است: دری به سمت شرق؛ یعنی کوچه و دری به سمت غرب؛ یعنی داخل مسجد و به موازات ستون‌های [[ستون وفود|وفود]] و [[ستون حرس|حرس]].<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203؛ تاریخ حرم ائمه بقیع (علیهم السلام)، ص152.</ref> درِ سمت غرب که به مسجد باز می‌شده کنار مقام جبرئیل ([[ستون مربعة‌القبر|ستون مُرَبَّعة القبر]]) قرار داشته است.<ref>. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص80 -81؛ ر.ک: وفاء الوفاء، ج2, ص 46, 57.</ref> دری که اکنون در سمت [[باب جبرئیل]] به عنوان در خانه فاطمه(س) مشهور است، همان دری است که به سوی کوچه باز می‌شده است.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203.</ref>


==تخریب خانه فاطمه و افزودن آن به مسجد==
==تخریب خانه فاطمه و افزودن آن به مسجد==
این خانه تا روزگار [[ولید بن عبدالملک]]، خلیفه [[بنی‌امیه|اموی]] (حکومت: ۸۶-۹۶ق)، بر جای بود. در [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|گسترش مسجد به سال ۸۸ قمری]] به دستور ولید و به دست [[عمر بن عبدالعزیز]]، والی [[حرمین|حرمین شریفین]] (۸۷-۹۳ق)، [[حسن مثنی]]، فرزند [[امام حسن مجتبی (ع)]]، و [[فاطمه دختر امام حسین|فاطمه دختر امام حسین (ع)]] که در آنجا ساکن بودند، به اجبار از آن بیرون شدند و خانه ویران و به مسجد ملحق شد.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 89-90.</ref>  
این خانه تا روزگار [[ولید بن عبدالملک]]، خلیفه [[بنی‌امیه|اموی]] (حکومت: ۸۶-۹۶ق)، بر جای بود. در [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|گسترش مسجد به سال ۸۸ قمری]] به دستور ولید و به دست [[عمر بن عبدالعزیز]]، والی [[حرمین|حرمین شریفین]] (۸۷-۹۳ق)، [[حسن مثنی]]، فرزند [[امام حسن مجتبی(ع)]]، و [[فاطمه دختر امام حسین|فاطمه دختر امام حسین(ع)]] که در آنجا ساکن بودند، به اجبار از آن بیرون شدند و خانه ویران و به مسجد ملحق شد.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 89-90.</ref>  
==حجره پیامبر(ص)==
==حجره پیامبر(ص)==
{{اصلی|حجره پیامبر(ص)}}
{{اصلی|حجره پیامبر(ص)}}
خط ۱۸: خط ۱۸:


[[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|سلطان بَیْبَرس]] (از سلاطین مملوکی مصر) در سال ۶۶۸ق، دیواری از شبکه‌های چوبی اطراف [[حجره پیامبر(ص)|حجره پیامبر]] کشید و محدوده خانه فاطمه را داخل این دیوار [[مشبک|مشبّک]] قرار داد. بعدها این دیواره در آتش سوخت و با مشبکی از جنس فلز جایگزین شد.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص243؛  تاریخ حرم ائمه بقیع ، ص141.</ref>
[[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|سلطان بَیْبَرس]] (از سلاطین مملوکی مصر) در سال ۶۶۸ق، دیواری از شبکه‌های چوبی اطراف [[حجره پیامبر(ص)|حجره پیامبر]] کشید و محدوده خانه فاطمه را داخل این دیوار [[مشبک|مشبّک]] قرار داد. بعدها این دیواره در آتش سوخت و با مشبکی از جنس فلز جایگزین شد.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص243؛  تاریخ حرم ائمه بقیع ، ص141.</ref>
==منزلت خانه فاطمه (س)==
==منزلت خانه فاطمه(س)==
بنابر روایتی پیامبر(ص) چهل روز بر در خانه فاطمه می‌آمد و دست بر چهارچوب در می‌گذاشت و می‌گفت: «{{عربی|اَلسَّلامُ عَلَیکُم یا اهلَ الْبَیت؛}} سلام بر شما ای اهل‌بیت» و سپس [[آیه تطهیر]] را که درباره پاکی [[اهل بیت|اهل‌بیت]] از پلیدی است، می‌خواند.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 46 ؛ شرف المصطفی، ج2, ص445.</ref>
بنابر روایتی پیامبر(ص) چهل روز بر در خانه فاطمه می‌آمد و دست بر چهارچوب در می‌گذاشت و می‌گفت: «{{عربی|اَلسَّلامُ عَلَیکُم یا اهلَ الْبَیت؛}} سلام بر شما ای اهل‌بیت» و سپس [[آیه تطهیر]] را که درباره پاکی [[اهل بیت|اهل‌بیت]] از پلیدی است، می‌خواند.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 46 ؛ شرف المصطفی، ج2, ص445.</ref>


گفته‌اند که روایت [[سد الابواب|سَدُّوا الْاَبواب]] نیز درباره منزلت خانه علی و فاطمه (ع) و ساکنان آن دلالت دارد. براساس این روایت، پیامبر(ص) طبق وحی الهی دستور داد تا در خانه‌هایی را که به مسجد باز می‌شدند جز خانه علی (ع) و فاطمه(س) بسته شود.<ref>. وسائل الشیعة، ج2، ص 205؛ الکافی، ج5، ص 340؛ وفاء الوفاء، ج2, ص 63-67.</ref>
گفته‌اند که روایت [[سد الابواب|سَدُّوا الْاَبواب]] نیز درباره منزلت خانه علی و فاطمه(ع) و ساکنان آن دلالت دارد. براساس این روایت، پیامبر(ص) طبق وحی الهی دستور داد تا در خانه‌هایی را که به مسجد باز می‌شدند جز خانه علی(ع) و فاطمه(س) بسته شود.<ref>. وسائل الشیعة، ج2، ص 205؛ الکافی، ج5، ص 340؛ وفاء الوفاء، ج2, ص 63-67.</ref>


همچنین براساس روایتی از پیامبر(ص) خانه فاطمه برترین مصداق خانه‌هایی دانسته شده که در آیه ۳۶ سوره نور بدان اشاره شده است؛ خانه‌هایی در آنها نام خداوند برده می‌شود و صبح و شام تسبیح خدا گفته می‌شود.<ref>. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏7، ص 227؛ بحارالانوار، ج23، ص 325؛ مرآة العقول, ج5، ص 68.</ref>
همچنین براساس روایتی از پیامبر(ص) خانه فاطمه برترین مصداق خانه‌هایی دانسته شده که در آیه ۳۶ سوره نور بدان اشاره شده است؛ خانه‌هایی در آنها نام خداوند برده می‌شود و صبح و شام تسبیح خدا گفته می‌شود.<ref>. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏7، ص 227؛ بحارالانوار، ج23، ص 325؛ مرآة العقول, ج5، ص 68.</ref>
۱۵٬۶۱۴

ویرایش