آبار علی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۲۴ بایت حذف‌شده ،  ۳ آوریل
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:آبار علی.jpg|بندانگشتی|تصویری از منطقه آبار علی در [[مدینه]]]]
[[پرونده:آبار علی.jpg|بندانگشتی|تصویری از منطقه آبار علی در [[مدینه]]]]
'''آبار علی''' منطقه و نخلستانی در جنوب [[مدینه]] دارای چاه‌های آب، منسوب به [[امام علی‌|امام علی‌(ع)]].  
'''آبار علی''' منطقه و نخلستانی در جنوب [[مدینه]] دارای چاه‌های آب، منسوب به [[امام علی‌|امام علی‌(ع)]].  
این مکان اکنون میان راه قدیم مدینه به [[مکه]] و بزرگراه جدید مدینه به مکه قرار دارد. برخی در خصوص  علت نام‌گذاری آن گفته‌اند: امام علی(ع) در زمان خانه‌نشینی چاه‌هایی را دراین منطقه برای [[حاجی|حج‌گزاران]] و سایر مردم احداث کرد. یکی از علمای معاصر [[اهل‌سنت]]، آبار علی را به [[علی بن دینار]]، سلطان [[دارفور]] در جنوب [[سودان]]، نسبت داده است؛ اما ذکر شدن نام آبار علی در منابع [[مسلمان|مسلمانان]] پیش از سفر علی بن دینار به مکه، این سخن را رد می‌کند.
این مکان اکنون میان راه قدیم مدینه به [[مکه]] و بزرگراه جدید مدینه به مکه قرار دارد. آبار علی یا بئر علی نام دیگر منطقه ذوالحلیفه است و مسجد شجره که میقات اهل مدینه است نیز از سده‌های پیش به این نام خوانده می‌شده است.  


==مکان ==
==مکان ==
آبار و اَبیار جمع بِئْر و به معنای چاه‌ها است.<ref>العین، ج۸، ص۲۹۰؛ لسان العرب، ج۴، ص۳۷؛ تاج العروس، ج۶، ص۴۳، «بأر».</ref> آبار علی نام منطقه‌ای است در ۷ یا ۹ کیلومتری جنوب شهر [[مدینه]]،<ref>عمدة القاری، ج۲۵، ص۶۲؛ البحر الرائق، ج۲، ص۵۵۵؛ مناسک حج، صافی، ص۲۷.</ref> در [[وادی عقیق]] و دامنه غربی [[کوه عیر]] که نزدیک [[ذوالحلیفه]] و بر سر راه [[مکه]] قرار دارد و دارای چاه‌های آب و نخلستان‌های فراوان است.<ref>نک: المعالم الاثیره، ص۱۰۳؛ معجم الفاظ الفقه الجعفری، ص۱۹۸.</ref> این منطقه همان منطقه [[ذو الحلیفه]] است که [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] که [[میقات]] اهل مدینه است در آن قرار گرفته است. کاربرد نام آبار علی یا بئر علی برای این منطقه سابقه‌ای کهن دارد. سمهودی در اواخر قرن نهم بئر علی را نام رایج مسجد شجره می‌داند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=421 وفاء الوفا، ج۳، ص 421]</ref> و فرهاد میرزا نیز در سفرنامه‌اش به سال 1292 قمری اشاره می‌کند که مسجد شجره را تنها به نام بئر علی یا آبار علی می‌شناسند.<ref>سفرنامه فرهاد میرزا، ص 202</ref>
آبار و اَبیار جمع بِئْر و به معنای چاه‌ها است.<ref>العین، ج۸، ص۲۹۰؛ لسان العرب، ج۴، ص۳۷؛ تاج العروس، ج۶، ص۴۳، «بأر».</ref> آبار علی نام منطقه‌ای است در ۷ یا ۹ کیلومتری جنوب شهر [[مدینه]]،<ref>عمدة القاری، ج۲۵، ص۶۲؛ البحر الرائق، ج۲، ص۵۵۵؛ مناسک حج، صافی، ص۲۷.</ref> در [[وادی عقیق]] و دامنه غربی [[کوه عیر]] که نزدیک [[ذوالحلیفه]] و بر سر راه [[مکه]] قرار دارد و دارای چاه‌های آب و نخلستان‌های فراوان است.<ref>نک: المعالم الاثیره، ص۱۰۳؛ معجم الفاظ الفقه الجعفری، ص۱۹۸.</ref> این منطقه همان منطقه [[ذو الحلیفه]] است که [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] که [[میقات]] اهل مدینه است در آن قرار گرفته است.  


==علت نامگذاری==
==علت نامگذاری==
در [[کتاب‌های مناسک حج]] و آثار فقهی شیعه<ref>مناسک حج، صافی، ص۵۷؛ معجم الفاظ الفقه الجعفری، ص۱۹۸؛ الحج و العمره، ص۱۷۵.</ref> و اهل سنت<ref>العهود المحمدیه، ص۶۰؛ الدر المختار، ج۲، ص۵۲۲؛ فتاوی اللجنه، ج۱۱، ص۱۸۱، ۲۳۸.</ref> از آن با الفاظ اَبیار و آبیار علی نیز یاد شده است. بسیاری از نویسندگان اهل‌سنت از قرن نهم هجری به بعد، آبارعلی و [[ذوالحلیفه]] و [[مسجد شجره]] را نام یک مکان و [[میقات]] مردم مدینه دانسته‌اند.<ref>عمدة القاری، ج۱۷، ص۲۲۵؛ ج۲۵، ص۶۲؛ مواهب الجلیل، ج۴، ص۴۱.</ref> نام معروف امروزی آن آبار علی است.<ref>کلمة التقوی، ج۳، ص۲۳۰؛ اعمال الحرمین، ص۱۳؛ مناسک حج، صافی، ص۲۷.</ref>
کاربرد نام آبار علی یا بئر علی برای این منطقه سابقه‌ای کهن دارد. سمهودی در اواخر قرن نهم بئر علی را نام رایج مسجد شجره می‌داند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=421 وفاء الوفا، ج۳، ص 421]</ref> و فرهاد میرزا نیز در سفرنامه‌اش به سال 1292 قمری اشاره می‌کند که مسجد شجره را تنها به نام بئر علی یا آبار علی می‌شناسند.<ref>سفرنامه فرهاد میرزا، ص 202</ref> نویسندگان اهل‌سنت از قرن نهم هجری به بعد، آبارعلی و [[ذوالحلیفه]] و [[مسجد شجره]] را نام یک مکان و [[میقات]] مردم مدینه دانسته‌اند.<ref>عمدة القاری، ج۱۷، ص۲۲۵؛ ج۲۵، ص۶۲؛ مواهب الجلیل، ج۴، ص۴۱.</ref>  


بنابر گزارش منابع، این چاه‌ها را امام علی(ع) در این منطقه حفر کرده و برای استفاده حج‌گزاران و سایر مردم وقف کرده است و از این رو این منطقه به آبار علی مشهور شده است.<ref>اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۴۱.</ref><ref>نک مناسک حج، ابطحی، ص۵۴-۵۵؛ چهارده نور پاک، ج۱۲، ص۱۶۷۱-۱۶۷۲.</ref>
بنابر گزارش منابع، این چاه‌ها را امام علی(ع) در این منطقه حفر کرده و برای استفاده حج‌گزاران و سایر مردم وقف کرده است و از این رو این منطقه به آبار علی مشهور شده است.<ref>اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۴۱.</ref><ref>نک مناسک حج، ابطحی، ص۵۴-۵۵؛ چهارده نور پاک، ج۱۲، ص۱۶۷۱-۱۶۷۲.</ref>
خط ۱۳: خط ۱۳:
همچنین درباره این مکان، داستانی بین مردم رواج داشته، که بر اساس آن این چاه‌ها پیش از هجرت [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] وجود داشته است و امام علی(ع) در کنار آن‌ها با قبایلی از جن‌ها جنگیده است. در صحت این داستان تردید شده است<ref>نک البحر الرائق، ج۲، ص۵۵۵؛ الدر المختار، ج۲، ص۵۲۲-۵۲۳؛ کشف الخفاء، ج۲، ص۴۱۸.</ref><ref>نک صراط النجاة، ج۲، ص۴۵۱.</ref>
همچنین درباره این مکان، داستانی بین مردم رواج داشته، که بر اساس آن این چاه‌ها پیش از هجرت [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] وجود داشته است و امام علی(ع) در کنار آن‌ها با قبایلی از جن‌ها جنگیده است. در صحت این داستان تردید شده است<ref>نک البحر الرائق، ج۲، ص۵۵۵؛ الدر المختار، ج۲، ص۵۲۲-۵۲۳؛ کشف الخفاء، ج۲، ص۴۱۸.</ref><ref>نک صراط النجاة، ج۲، ص۴۵۱.</ref>


نویسنده‌ای مصری، بدون ذکر منبع، آبار علی را به [[علی بن دینار]]، سلطان دارفور در جنوب [[سودان]]، منسوب کرده است. به گفته وی، علی بن دینار در سال ۱۸۹۸م/۱۳۱۵ق، در سفر [[حج]]، چاه‌های آب [[ذوالحلیفه]] را بازسازی كرد و از آن پس این منطقه به نام او آبار علی خوانده شد؛{{مدرک}} اما از آنجا که نام آبار علی از سده‌ها پیش رایج بوده است چنین دیدگاهی پذیرفتنی نیست.
نویسنده‌ای مصری، بدون ذکر منبع، آبار علی را به [[علی بن دینار]]، سلطان دارفور در جنوب [[سودان]]، منسوب کرده است که به گفته وی در سال ۱۸۹۸م/۱۳۱۵ق چاه‌های آب [[ذوالحلیفه]] را بازسازی كرد و از آن پس این منطقه به نام او آبار علی خوانده شد؛{{مدرک}} اما از آنجا که نام آبار علی از سده‌ها پیش رایج بوده است چنین دیدگاهی پذیرفتنی نیست.


==پانویس==
==پانویس==