پرش به محتوا

بودیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۱۶ بایت حذف‌شده ،  ۱ اوت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''بودیسم''' از آیین‌های رایج در شرق آسیا و دارای اماکن زیارتی مقدس و مناسکی همانند [[حج]] و [[عمره]] است. در بودیسم اماکن زیارتی بسیار وجود دارند، اما زیارت چهار مکان که بنابر گزارش‌ها، شخص بودا دستور زیارت آن‌ها را داده است، دارای جایگاهی ویژه هستند. برای زیارت این چهار مکان، زمانی ویژه در نظر گرفته نشده است. با این‌حال، بسیاری از بوداییان مراسم زیارت را در روز تولد بودا انجام می‏‌دهند. برخی اعمال متداول در این اماکن شباهت‌هایی به آیین [[حج]] مسلمانان دارند که شامل [[طواف]] زیارتگاه، [[نماز]] و [[دعا]] است.
'''بودیسم''' از آیین‌های رایج در شرق آسیا و دارای اماکن زیارتی مقدس و مناسکی همانند [[حج]] و [[عمره]] است. در بودیسم اماکن زیارتی بسیار وجود دارند، اما زیارت چهار مکان که بنابر گزارش‌ها، شخص بودا دستور زیارت آن‌ها را داده است، دارای جایگاهی ویژه هستند. برای زیارت این چهار مکان، زمانی ویژه در نظر گرفته نشده است. با این‌حال، بسیاری از بوداییان مراسم زیارت را در روز تولد بودا انجام می‏‌دهند. برخی اعمال متداول در این اماکن شباهت‌هایی به آیین [[حج]] مسلمانان دارند که شامل [[طواف]] زیارتگاه، [[نماز]] و [[دعا]] است.


==معرفی اجمالی آیین بودا==
==بودا کیست؟==
 
آیین بودایی پس از [[اسلام]] و [[مسیحیت]]، از جمله آیین‌هایی است که در سراسر جهان پیرو دارند.<ref>Furseth، Inger and Repstad Pal ،An Introduction to the Sociology of Religion، (Ashgate Publishing Company، 2006)،  P. 106</ref>بر پایه آمار سال 2005 میلادی این آیین 360 میلیون پیرو در سراسر جهان دارد.<ref>Kennick Urubshurow، Victoria، IntroducingWorld Religions، (routledge، 2008)،  P. xxiv</ref>این پیروان در [[هند]]، مغولستان، تبت، چین، کره، ژاپن، [[آمریکا]] و اروپا پراکنده‌اند. آیین بودا دین اصلی برخی کشورها از جمله سریلانکا، میانمار (برمه)،  تایلند، کامبوج، لائوس، ویتنام، ژاپن، چین، تبت و مغولستان است.<ref>Coward، Harold and Neufeldt، Ronald and Neumaier، Eva K. (eds.) ، Readings in Eastern Religions، (Wilfrid Laurier University Press، 2007، 2nd ed.) ، P. 114</ref>
 
==معرفی بودا==


بر پایه گزارش‌های اساطیری موجود در منابع بودایی، نام اصلی بودا «سیدارته گوتمه»<ref>Sidhartha Gautama.</ref>بوده که احتمالاً در فاصله سال‌های 563-483 ق. م. می‏زیسته است.<ref>Collinson، Diané and Plant، Kathryn and Wilkinson، Robert،P. 74</ref>او در قبیله شاکیا (sakya) در منطقه کوچکی در هیمالیا که امروز در مرز نپال قرار دارد، زاده شد.<ref>"Buddhism in India"، Encyclopedia of Religion، Vol. 2، p. 351.</ref> او که پیشتر آموزش‌های ویژه یک شاهزاده را فرا‌گرفته بود، در ۲۹ سالگی  راه زهد در پیش گرفت و زیرنظر آموزگاران معنوی آموزش دید. او پس از سال‌ها صبر و شکیبایی زیر یک درخت، در جایی که امروز به بودگیا (Bodhgayā) معروف شده است، به مقام بودایی دست یافت.<ref>آیین بودا در جهان امروز، ص28.</ref><ref>Collinson، Diané and Plant، Kathryn and Wilkinson، Robert، ibid، P. 75</ref>
بر پایه گزارش‌های اساطیری موجود در منابع بودایی، نام اصلی بودا «سیدارته گوتمه»<ref>Sidhartha Gautama.</ref>بوده که احتمالاً در فاصله سال‌های 563-483 ق. م. می‏زیسته است.<ref>Collinson، Diané and Plant، Kathryn and Wilkinson، Robert،P. 74</ref>او در قبیله شاکیا (sakya) در منطقه کوچکی در هیمالیا که امروز در مرز نپال قرار دارد، زاده شد.<ref>"Buddhism in India"، Encyclopedia of Religion، Vol. 2، p. 351.</ref> او که پیشتر آموزش‌های ویژه یک شاهزاده را فرا‌گرفته بود، در ۲۹ سالگی  راه زهد در پیش گرفت و زیرنظر آموزگاران معنوی آموزش دید. او پس از سال‌ها صبر و شکیبایی زیر یک درخت، در جایی که امروز به بودگیا (Bodhgayā) معروف شده است، به مقام بودایی دست یافت.<ref>آیین بودا در جهان امروز، ص28.</ref><ref>Collinson، Diané and Plant، Kathryn and Wilkinson، Robert، ibid، P. 75</ref>
خط ۱۱: خط ۷:
==== معنای بودا ====
==== معنای بودا ====
لقب بودا<ref>Buddha.</ref>در زبان سنسکریت به معنای فرد بیدار است. در ادیان هند، این عنوان برای هر شخصی که به روشنی رسیده، به کار می‌رود و به بودای تاریخی اختصاص ندارد.<ref>"Buddhism in India"، Encyclopedia of Religion، Vol. 2 ،P320</ref>با این‌حال، میان همه بوداها، سیدارته گوتمه، جایگاهی بس بزرگ دارد.<ref>آیین بودا در جهان امروز، ص30.</ref>
لقب بودا<ref>Buddha.</ref>در زبان سنسکریت به معنای فرد بیدار است. در ادیان هند، این عنوان برای هر شخصی که به روشنی رسیده، به کار می‌رود و به بودای تاریخی اختصاص ندارد.<ref>"Buddhism in India"، Encyclopedia of Religion، Vol. 2 ،P320</ref>با این‌حال، میان همه بوداها، سیدارته گوتمه، جایگاهی بس بزرگ دارد.<ref>آیین بودا در جهان امروز، ص30.</ref>
==آیین بودا==


==عبادت و اعمال عبادی==
آیین بودایی پس از [[اسلام]] و [[مسیحیت]]، از جمله آیین‌هایی است که در سراسر جهان پیرو دارند.<ref>Furseth، Inger and Repstad Pal ،An Introduction to the Sociology of Religion، (Ashgate Publishing Company، 2006)،  P. 106</ref>بر پایه آمار سال 2005 میلادی این آیین 360 میلیون پیرو در سراسر جهان دارد.<ref>Kennick Urubshurow، Victoria، IntroducingWorld Religions، (routledge، 2008)،  P. xxiv</ref>این پیروان در [[هند]]، مغولستان، تبت، چین، کره، ژاپن، [[آمریکا]] و اروپا پراکنده‌اند. آیین بودا دین اصلی برخی کشورها از جمله سریلانکا، میانمار (برمه)،  تایلند، کامبوج، لائوس، ویتنام، ژاپن، چین، تبت و مغولستان است.<ref>Coward، Harold and Neufeldt، Ronald and Neumaier، Eva K. (eds.) ، Readings in Eastern Religions، (Wilfrid Laurier University Press، 2007، 2nd ed.) ، P. 114</ref>


عبادت در این آیین شکل‌های متفاوت دارد و شامل بزرگداشت تصاویر بودا و نیز بقایای جسمانی او است.<ref>Jacob N. Kinnard، "worship"، Encyclopedia of Buddhism، robert E. Buswell، 2003، vol 2 ،p. 905.</ref> مردم عادی برای [[عبادت]] به مکان‌های مقدس می‌روند و در آن‌جا با اهدای نذورات خود و زانو زدن و ذکر گفتن در برابر اشیاء مقدس به عبادت می‌پردازند. عبادت راهبان با مردم عادی تفاوت دارد. آن‌ها همه اوقات خود را به مراقبه و خواندن اذکار و اوراد می‌گذرانند. آن‌ها موظف‌اند که در روزهای ویژه روزه بگیرند و مراسم دعاخوانی و ذکرگویی را اجرا کنند.<ref>Nancy E. Auer Falk، "Buddhist Puja"، Encyclopedia of Religion، ed. M. Eliade، New York، 1987، Vol. 12، p. 86.</ref>
=== عبادت‌های بودایی ===
عبادت در این آیین شکل‌های متفاوت دارد و شامل بزرگداشت تصاویر بودا و نیز بقایای جسمانی او است.<ref>Jacob N. Kinnard، "worship"، Encyclopedia of Buddhism، robert E. Buswell، 2003، vol 2 ،p. 905.</ref> مردم عادی برای [[عبادت]] به مکان‌های مقدس می‌روند و در آن‌جا با اهدای نذورات خود و زانو زدن و ذکر گفتن در برابر اشیاء مقدس عبادت می‌کنند. عبادت راهبان با مردم عادی تفاوت دارد. آنان همه اوقات خود را به مراقبه و خواندن اذکار و اوراد می‌گذرانند. آن‌ها موظف‌اند که در روزهای ویژه روزه بگیرند و مراسم دعاخوانی و ذکرگویی را اجرا کنند.<ref>Nancy E. Auer Falk، "Buddhist Puja"، Encyclopedia of Religion، ed. M. Eliade، New York، 1987، Vol. 12، p. 86.</ref>


==زیارت==
==زیارت==
خط ۲۰: خط ۱۸:
در آیین بودا، اماکن زیارتی بسیار وجود دارند؛ اما زیارت چهار مکان که بنابر گزارش‌ها شخص بودا دستور زیارت آن‌ها را داده است، دارای جایگاهی ویژه هستند<ref>Trainor، Kevin، Buddhism: the illustrated guide، (Oxford University Press، 2004)،  P. 112</ref>:  
در آیین بودا، اماکن زیارتی بسیار وجود دارند؛ اما زیارت چهار مکان که بنابر گزارش‌ها شخص بودا دستور زیارت آن‌ها را داده است، دارای جایگاهی ویژه هستند<ref>Trainor، Kevin، Buddhism: the illustrated guide، (Oxford University Press، 2004)،  P. 112</ref>:  


[[لومبینی]]: مکان تولد بودا
* '''لومبینی'''، مکان تولد بودا
 
* '''[[بودگیا]]'''، مکان روشن‌شدگی بودا
[[بودگیا]]: مکان روشن‌شدگی بودا
* '''سارنات،''' مکان نخستین موعظه بودا
 
* '''کوسیناره،''' مکان مرگ بودا و رسیدن او به نیروانا
[[سارنات]]: مکان نخستین موعظه بودا  
 
[[کوسیناره]]: مکان مرگ بودا و رسیدن او به نیروانا


برخی اعمال متداول در این اماکن شباهت‌هایی به [[مناسک حج]] دارند؛
=== شباهت‌ها با حج مسلمانان ===
برخی اعمال متداول در این اماکن شباهت‌هایی به [[مناسک حج]] دارند:


زیارت این مکان‌های واجب نیست. ولی بیشتر بوداییان متعهد هستند تا در طول عمر خود، دست‌کم یک‌بار آنها را زیارت کنند. در بودیسم تبتی، انجام زیارت به نیابت از مردگان نیز جایز شمرده شده است. انسان می‌­تواند برای مردگان خویش زیارت نیابتی انجام دهد و در این مکان‌های مقدس، اعمال عبادی را به نیابت از آن‌ها به‌جای آورد.<ref>Khoon San، Chan، Buddhist pilgrimage، P1.</ref>
زیارت این مکان‌های واجب نیست. ولی بیشتر بوداییان متعهد هستند تا در طول عمر خود، دست‌کم یک‌بار این اماکن را زیارت کنند. در بودیسم تبتی، انجام زیارت به نیابت از مردگان نیز جایز شمرده شده است. انسان می‌­تواند در این مکان‌های مقدس، اعمال عبادی را به نیابت از مردگان به‌جای آورد.<ref>Khoon San، Chan، Buddhist pilgrimage، P1.</ref>


اهداف معنوی مانند پاک شدن افکار و کردار<ref>Khoon San، Chan، Buddhist pilgrimage، (Subang Jaya Buddhist Association، 2001)،  P. 11</ref>و هدف‌های دنیوی مانند طلب فرزند و درخواست شفای بیمار و موفقیت در کسب و کار از انگیزه‌هایی است که زائران را به زیارت این مکان‌ها ترغیب می‏‌کند.<ref>A. Salamone ، Frank (ed.) ، Encyclopedia of religious rites، rituals، and festivals، Routledge، 2004)،  Pp. 328 &378.</ref>
اهداف معنوی مانند پاک شدن افکار و کردار<ref>Khoon San، Chan، Buddhist pilgrimage، (Subang Jaya Buddhist Association، 2001)،  P. 11</ref>و هدف‌های دنیوی مانند طلب فرزند و درخواست شفای بیمار و موفقیت در کسب و کار از انگیزه‌هایی است که زائران را به زیارت این مکان‌ها ترغیب می‏‌کند.<ref>A. Salamone ، Frank (ed.) ، Encyclopedia of religious rites، rituals، and festivals، Routledge، 2004)،  Pp. 328 &378.</ref>
خط ۳۶: خط ۳۲:
==زیارتگاه‌های چهارگانه==
==زیارتگاه‌های چهارگانه==


در آیین بودیسم، تمام زیارتگاه‌­ها مقدس و دارای حرمت تلقی می‌شوند. اما در این میان، چهار زیارتگاه بسیار بالاتر و برجسته‌‏تر از دیگر مکان‌های زیارتی هستند. این تقدس تا بدان‌جا است که از این اماکن به‌عنوان مکان‌های امن بودایی یاد می‏‌گردد. هر فرد به محض ورود به این مکان‏‌ها در امان خواهد بود و حق تعرض به افراد در این مکان­‌ها وجود ندارد؛ زیرا تقدس این اماکن، اجازه انجام رفتاری را که موجب بی‏‌حرمتی شود، نمی‏‌دهد. این چهار مکان عبارتند از: لومبینی، بودگیا، سارنات و کوشیناره.
در آیین بودیسم، تمام زیارتگاه‌­ها مقدس و دارای حرمت تلقی می‌شوند. اما در این میان، چهار زیارتگاه بسیار بالاتر و برجسته‌‏تر از دیگر مکان‌های زیارتی هستند. از این اماکن به‌عنوان مکان‌های امن بودایی یاد می‏‌گردد و حق تعرض به افراد در این مکان­‌ها وجود ندارد. این چهار مکان عبارتند از: لومبینی، بودگیا، سارنات و کوشیناره.


===لومبینی===
===لومبینی===


لومبینیLumbini: شهری در مرز میان [[هند]] و نپال کنونی است و بر پایه گزارش‌ها زادگاه بودا می‌باشد. این مکان اکنون رومیندی (Rumindi) نام دارد.<ref>بودا، ص55.</ref> باغ لومبینی در این منطقه، از دیرباز دارای تقدس و اهمیت ویژه بوده است. بر پایه گزارش‌های موجود، امپراتور بزرگ مائوری‏‌ها به نام آشوکا (Asoka) که در فاصله سال‌های 273 تا 236 ق. م. بر تمام هند حکم‌فرمایی داشت، به سال 249 به زیارت لومبینی و [[عبادت]] در محل تولد بودا پرداخت. به یادبود حضور او در این مکان، ستونی سنگی ساختند و بر آن کتیبه‌‏ای نگاشتند که رخداد زیارت آشوکا را حکایت می‌‏کند. به باور بوداییان، متون نوشته شده بر این ستون نشان می‌دهد که این محل از دیرباز به‌عنوان مکان تولد بودا مورد پذیرش قرار داشته است.
لومبینیLumbini: یک زیارتگاه بزرگ در مرز میان [[هند]] و نپال کنونی و بر پایه گزارش‌ها زادگاه بودا است. در محوطه زیارتگاه‌ چند معبد و مکان مقدس قرار دارد از جمله پوشکارنی (Puskarni) به معنای «حوضچه مقدس» است و گفته شده که «مایا دوی» (Maya Devi) مادر بودا، بدن خویش را پیش از تولد بودا در این حوضچه شست‌وشو داده است.
 
الف: حوضچه مقدس: از جمله مکان‌های مقدس و زیارتی لومبینی، پوشکارنی (Puskarni) به معنای «حوضچه مقدس» است که در پایین مناره آشوکایی قرار گرفته است. آنان بر این باورند که «مایا دوی» (Maya Devi) مادر بودا، بدن خویش را پیش از تولد بودا در این حوضچه شست‌وشو داده و به‌همین دلیل، این حوضچه از تقدس ویژه میان بوداییان برخوردار است.


ب: معبد کهن مایا دوی: معبد کهن مایا دوی نیز از جمله مکان‌های مقدس و مشهور لومبینی است. این معبد که درست در برابر ستون آشوکایی قرار دارد، به سال 1995م. مورد کاوش و حفاری‌‏های باستانی قرار گرفت. به سال 1996م. کاوشگران اعلام کردند که محل تولد بودا زیر این معبد کشف شده است. باستان‏‌شناسان با حفر این مکان به یادواره‏‌ای سنگی دست یافتند که متعلق به سده سوم ق. م. بود و آن محل را مکان دقیق تولد بودا می‌شمرد.<ref>Khoon San، Chan، Buddhist pilgrimage، (Subang Jaya Buddhist Association، 2001)،  PP. 69 – 87</ref>
معبد کهن مایا دوی نیز از جمله مکان‌های مقدس و مشهور لومبینی است. به یادواره‏‌ای سنگی در این مکان دست یافتند که متعلق به سده سوم قبل از میلاد بود و آن محل را مکان تولد بودا دانسته‌اند.<ref>Khoon San، Chan، Buddhist pilgrimage، (Subang Jaya Buddhist Association، 2001)،  PP. 69 – 87</ref>


===بودگیا===
===بودگیا===