اقطاع: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اِقطاع''': به معنای اعطای زمین، معدن و عواید و محصولات آن به صورت تملیک و غیر تملیک است. در فقه به معنای این است که حاکم اسلامی زمین موات یا معادنی که نیاز به احیا دارند را به افراد یا گروهی واگذار می‌کند تا آنرا احیا کنند. در منابع فقهی [[شیعه]] و [[سنی]] برای زمین‌های موات سه‌ گونه حکم بیان شده است: احیا، حمی و اقطاع، حِمَی به معنی قرق‌گاه، ناحیه‌ای گیاهی است که مورد حمایت قرار می‌گیرد تا دیگران حیوانات خود را در آن نچرانند. اقطاع به دو شکل تملیک و غیر تملیک بوده؛ تملیک یعنی شخص مقطع‌له آن زمین یا معدن را مالک می‌شده تا آنرا احیا کند و گاهی هم خودش آباد بوده است، اما غیر تملیک یعنی مقطع‌له مالک آن نمی‌شده و فقط از منافع آن بهره می‌برده است. [[پیامبر گرمی اسلام(ص)]] اقطاعات فراوانی داشته که هدف از آنها شکوفایی اقتصادی، اشتغال‌زایی، فقرزدایی و حل مشکلات معیشتی جامعه [[مسلمانان]] بوده است. ازجمله اقطاعات پیامبر(ص)، اقطاع به [[ذوی‌القربی]] بوده، مثل اعطای [[فدک]] به [[حضرت فاطمه(س)]]، اعطای زمین [[نقیع]] برای [[زبیر بن عوام]]، اعطای معادن و زمین‌های منطقه قَبَلیه به [[بلال بن حارث مزنی|بلال بن حارث مُزَنی]]، اعطای چهار زمین [[فقیرین]]، [[چاه قیس]] و [[چاه شجره]] را به [[علی(ع)]]، [[چاه حجر|چاه حِجر]] را به [[ابوبکر]]، [[چاه جرم|چاه جَرم]] را به [[عمر]]، [[سواله|سُواله]] را به [[عبدالرحمن بن عوف]]، [[ضراطه]] را به [[صهیب بن سنان]]، و [[بویله|بُویله]] را به زبیر بن عوام و [[سلمة بن عبدالاسد]] اقطاع کرد، [[الدور]] را برای برخی از [[مهاجران]] اقطاع کرد تا مشکل خانه‌سازی آنها برطرف شود. البته زمین‌هایی که پیامبر گرامی به شکل اقطاع واگذار می‌کرده، در حقیقت ملک ایشان بوده؛ زیرا فیء یا انفال به شمار می‌رفته است و طبق تصریح [[قرآن کریم]] انفال ملک پیامبر(ص) و امام(ع) است. خلفای سه‌گانه و حکمرانان پس از آن‌ها اقطاعات زیادی به افراد فراوان داده‌اند. [[عثمان]]، خلیفه سوم، اموال فراوان را با عناوین گوناگون به خویشاوندان و اصحاب خود اقطاع کرده بود، که حضرت علی(ع) هنگامی که به خلافت رسید، قَطائع عثمان را به مسلمانان برگرداند و فرمود که اگر این مال را در مهریه زنان به کار برده یا با آن کنیز خریده باشند، آن را به [[بیت‌المال]] مسلمانان برمی‌گرداند.

==معنای اقطاع==

==پیوند به بیرون==

==پانویس==

{{پانویس}}