پرش به محتوا

آبار علی: تفاوت میان نسخه‌ها

آبار علی (ویرایش)

نسخهٔ ‏۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۵۱

۴۹۰ بایت اضافه‌شده ،  ۴ آوریل
بدون خلاصۀ ویرایش
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۰: خط ۷۰:


==تاریخچه نامگذاری==
==تاریخچه نامگذاری==
کاربرد نام آبار علی یا بئر علی برای این منطقه سابقه‌ای کهن دارد اما وجه تسمیه آن به روشنی معلوم نیست. منابع قرن نهم اطلاع می‌دهند که از آن زمان نام بئر علی نامی رایج بود و کسی آن‌جا را به نام ذوالحلیفه نمی‌شناخت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=421 وفاء الوفا، ج۳، ص 421]</ref><ref>المغانم المطابه، ص ۸۲</ref> اولیا چلبی که در سده یازدهم به حج رفته است، میقات اهل مدینه را آبار علی نامیده و حتی مسجد احرام را نیز مسجد علی می‌خواند.<ref>الرحله الحجازیه، ص ۱۶۱</ref> فرهاد میرزا نیز در سفرنامه‌اش به سال 1292 قمری اشاره می‌کند که مردم محلی مسجد شجره را تنها به نام بئر علی یا آبار علی می‌شناسند.<ref>سفرنامه فرهاد میرزا، ص 202</ref>
کاربرد نام آبار علی یا بئر علی برای این منطقه سابقه‌ای کهن دارد اما وجه تسمیه آن به روشنی معلوم نیست. منابع قرن نهم اطلاع می‌دهند که از آن زمان نام بئر علی نامی رایج بود و کسی آن‌جا را به نام ذوالحلیفه نمی‌شناخت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=421 وفاء الوفا، ج۳، ص 421]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=82 المغانم المطابه، ص ۸۲]</ref> اولیا چلبی که در سده یازدهم به حج رفته است، میقات اهل مدینه را آبار علی نامیده و حتی مسجد احرام را نیز مسجد علی می‌خواند.<ref>الرحله الحجازیه، ص ۱۶۱</ref> فرهاد میرزا نیز در سفرنامه‌اش به سال 1292 قمری اشاره می‌کند که مردم محلی مسجد شجره را تنها به نام بئر علی یا آبار علی می‌شناسند.<ref>سفرنامه فرهاد میرزا، ص 202</ref>


=== علت نام‌گذاری ===
=== علت نام‌گذاری ===
یکی از داستان‌های رایج درباره علت نام‌گذاری این منطقه این است که در این منطقه چاهی بوده که [[امام علی(ع)]] در آنجا با جنیان جنگیده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۴، ص246</ref><ref>نک البحر الرائق، ج۲، ص۵۵۵؛ الدر المختار، ج۲، ص۵۲۲-۵۲۳؛ کشف الخفاء، ج۲، ص۴۱۸.</ref> سمهودی عبارتی از ابن جماعه<ref>نجفی در مدینه‌شناسی ابن جماعه را همان محمد بن ابی بکر متوفی به سال ۸۱۹ می‌داند. (مدینه‌شناسی، ص۱۸۱)</ref> نقل می‌کند که در آن درستی این داستان و انتساب این چاه به علی بن ابی‌طالب(ع) را رد می‌کند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B4.pdf&page=247 وفاء الوفاء، ج۴، ص 247]</ref> و خود سمهودی نیز در جایی از کتابش ارتباط نام علی در «بئر علی» را با علی بن ابیطالب(ع) تایید نکرده است. با این حال در برخی منابع جغرافی‌نگاری قرن نهم به انتساب این چاه به امام علی(ع) اشاره شده است.<ref>مغانم المطابه، ص ۱۷۲</ref> داستان جنگیدن علی بن ابیطالب با جنیان برای چاه «ذات علم» نیز گزارش شده است.<ref>المغانم المطابه، ص ۴۴</ref>  
یکی از داستان‌های رایج درباره علت نام‌گذاری این منطقه این است که در این منطقه چاهی بوده که [[امام علی(ع)]] در آنجا با جنیان جنگیده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۴، ص246</ref><ref>نک البحر الرائق، ج۲، ص۵۵۵؛ الدر المختار، ج۲، ص۵۲۲-۵۲۳؛ کشف الخفاء، ج۲، ص۴۱۸.</ref> سمهودی عبارتی از ابن جماعه<ref>نجفی در مدینه‌شناسی ابن جماعه را همان محمد بن ابی بکر متوفی به سال ۸۱۹ می‌داند. (مدینه‌شناسی، ص۱۸۱)</ref> نقل می‌کند که در آن درستی این داستان و انتساب این چاه به علی بن ابی‌طالب(ع) را رد می‌کند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B4.pdf&page=247 وفاء الوفاء، ج۴، ص 247]</ref> و خود سمهودی نیز در جایی از کتابش ارتباط نام علی در «بئر علی» را با علی بن ابیطالب(ع) تایید نکرده است. با این حال در برخی منابع جغرافی‌نگاری قرن نهم به انتساب این چاه به امام علی(ع) اشاره شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=172 مغانم المطابه، ص ۱۷۲]</ref> داستان جنگیدن علی بن ابیطالب با جنیان برای چاه «ذات علم» نیز گزارش شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=44 المغانم المطابه، ص ۴۴]</ref>  


بر اساس روایاتی دیگر علی بن ابی‌طالب در این منطقه چاه‌هایی وقف کرده بود و از این رو این منطقه بدین نام خوانده شده است.<ref>اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۴۱.</ref> <ref>نک مناسک حج، ابطحی، ص۵۴-۵۵؛ چهارده نور پاک، ج۱۲، ص۱۶۷۱-۱۶۷۲.</ref> برخی پژوهشگران گفته‌اند که این منطقه احتمالا از جمله زمین‌هایی بوده که پیامبر به علی بن ابیطالب اقطاع کرده و نام منطقه حاصل از آن است. مستند این برداشت، روایتی است که در آن تصریح شده که پیامبر زمین‌هایی از جمله فقیرن، قیس و شجره را به علی اقطاع کرد.<ref>مدینه‌شناسی، ج۱، ص ۱۷۹</ref> در مقابل برخی گزارش‌ها حاکی از این است که این منطقه را پیامبر به بلال بن حارث مزنی اقطاع داد و آن را بلاد مزینه می‌گفتند.<ref>معجم البلدان، ج۴،‌ ص ۱۳۹
بر اساس روایاتی دیگر علی بن ابی‌طالب در این منطقه چاه‌هایی وقف کرده بود و از این رو این منطقه بدین نام خوانده شده است.<ref>اعانة الطالبین، ج۲، ص۳۴۱.</ref> <ref>نک مناسک حج، ابطحی، ص۵۴-۵۵؛ چهارده نور پاک، ج۱۲، ص۱۶۷۱-۱۶۷۲.</ref> برخی پژوهشگران گفته‌اند که این منطقه احتمالا از جمله زمین‌هایی بوده که پیامبر به علی بن ابیطالب اقطاع کرده و نام منطقه حاصل از آن است. مستند این برداشت، روایتی است که در آن تصریح شده که پیامبر زمین‌هایی از جمله فقیرن، قیس و شجره را به علی اقطاع کرد.<ref>مدینه‌شناسی، ج۱، ص ۱۷۹</ref> در مقابل برخی گزارش‌ها حاکی از این است که این منطقه را پیامبر به بلال بن حارث مزنی اقطاع داد و آن را بلاد مزینه می‌گفتند.<ref>معجم البلدان، ج۴،‌ ص ۱۳۹
برگرفته از «https://wikihaj.com/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/56728»