در حال ویرایش آیه ۲ سوره توبه (بخش)

=== حج اکبر (زمان اعلام برائت) ===
{{اصلی|حج اکبر}}
در عبارت {{آیه|وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَی النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الْأَکْبَر}}، گفته شده اعلام برائت باید در روز [[حج اکبر]] باشد. درباره مراد از روز حج اکبر، دیدگاه‌هایی وجود دارد که برخی از آنها چنین است:
* '''روز عرفه'''؛ که در آن وقوف همه حاجیان است.<ref>کشف الاسرار، ذیل آیه ۲ سوره توبه؛ المیزان، ذیل آیه ۲ سوره توبه.</ref>
* '''عید قربانِ سال نهم هجری'''؛ که در آن [[کافر|کافران]] و مسلمانان با هم در مراسم [[حج]] شرکت داشتند و پس از آن هرگز چنین نشد.<ref>المیزان، ج٩، ص١۴٩.</ref>
* '''همه ایام حج'''؛ اگر چه ایام حج بیش از یک روز است ولی به همه آنها «روز حج اکبر» گفته شده است؛ چناچه به زمان وقوع جنگ‌ها نیز «یوم» گفته شده، مانند یوم حنین، یوم الاحزاب، یوم صفین و یوم الجمل.<ref>تفسیرکبیر، ذیل آیه ۲ سوره توبه؛ کشف الاسرار، ذیل آیه ۲ سوره توبه؛ کشاف، ذیل آیه ۲ سوره توبه؛ المیزان، ذیل آیه ۲ سوره توبه.</ref>

به گفته برخی، دو دسته روایت درباره تعیین مصداق روز حج اکبر وجود دارد:
* '''مراسم حج''': بر اساس دسته‌ای از روایات، حج اکبر در برابر [[حج اصغر]] یعنی [[عمره]] قرار دارد و دارای مناسک گوناگونی مانند [[وقوف در عرفات]] و [[رمی جمرات]] است.<ref>فروع کافی، باب فرض الحج و العمر.</ref>
* '''روز عید قربان''': بر پایه دسته‌ای دیگر از روایات، روز حج اکبر، روز [[عید قربان]] است.<ref>فروع کافی، باب الحج الأکبر و الأصغر.</ref>

برخی، بین این دو دسته روایت جمع کرده، حج که در برابر عمره قرار دارد را حج اکبر دانسته و از میان [[ایام الحج|ایام حج]]، روز عید قربان را «یوم الحج الاکبر» دانسته‌اند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۰۹.</ref>به گفته علامه طباطبایی، مفسر شیعه، یوم الحج الاکبر در روز عید قربان، سال نهم قمری اتفاق افتاد و پس از آن چنین حادثه‌ای روی نداد؛<ref>المیزان، ج٩، ص١۴٩.</ref> ولی برخی، واقع شدن اولین برائت در سال نهم را بیانگر سرآغازی برای تشریع و اجرای این حکم دانسته‌اند. به باور وی، انجام نشدن آن در دوران [[امامان(ع)]] ممکن است مانند بسیاری از احکام دیگر، به دلیل نبود شرایط لازم باشد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۱۱.</ref>