در حال ویرایش استقبال حاجی (بخش)

===استقبال اهل حجاز===
در این میان، استقبال برخی از مردم شهرهای گوناگون [[حجاز]] از کاروان‌های حج و محمل‌ها، با انگیزه‌هایی همچون کار، تجارت، خرید و فروش یا دریافت هدایا نیز همراه بود. هورگرونیه، خاورشناس هلندی، از مطوفانی نام برده که در جده به استقبال حاجیان می‌آمدند و سپس مشتریان خود را به منزلشان در مکه می‌بردند و تا پایان مناسک همراهی می‌کردند.<ref>صفحات من تاریخ مکه، ص88.</ref> درگزارشی دیگر آمده که مردم مدینه تا سرزمین «جُرف» به استقبال حاجیان آمده، آن‌ها را به منازل خود دعوت می‌کردند. محبت مردم مدینه به زائران حرمین شریفین چندان بود که کودکان در کوچه‌ها با خواندن اشعار برای زائران، محبت و دلبستگی خود را به آنان نشان می‌دادند. مردم مدینه در موسم حج و جز آن، زائران را به منزل خود دعوت کرده، در اطعام و احسان به آن‌ها از یکدیگر سبقت می‌جستند.<ref>میقات، ش47، ص213-214، «هجرت سرای پیامبر».</ref>