در حال ویرایش استقبال حاجی (بخش)

==استقبال از حاجی در ایران==
در میان مسلمانان بسیاری از آیین‌های استقبال مشترک هستند؛ اما به فراخور فرهنگ و آداب ملل مختلف، تفاوت‌هایی نیز دارند. یکی از آداب پیشواز، بیرون رفتن از شهر یا روستا است. استقبال‌کنندگان در فاصله چند صد متری تا چند کیلومتری محل سکونت حاجی، به تناسب شأن و جایگاه اجتماعی او، رسیدنش را انتظار می‌کشند.

در مناطق گوناگون ایران، اقوام و آشنایان نزدیک در ایستگاه‌های پرواز به استقبال حاجی رفته، گاه مسافت‌های طولانی را برای رسیدن به فرودگاه می‌پیمایند. در برخی مناطق، چند روز پیش از بازگشت حاجی، شماری از نزدیکان او به [[تهران]] آمده، پس از دیدار با حاجی، یکی از جوانان همراه نشانه‌ای همچون عرقچین یا عمامه او، زودتر به شهر بازمی‌گردد و خبر بازگشت و سلامت وی را به خانواده او می‌دهد و پاداش می‌گیرد.<ref>مجموعه مقالات، ج2، ص1084.</ref>

عطرافشانی با عود و عنبر و اسپند، آب‌پاشی کوچه‌ها، قرائت قرآن، نصب پارچه‌نوشته‌هایی با مضمون آرزوی قبولی حج و خوشامدگویی از جانب اعضای خانواده و دوستان و آشنایان، از آدابی هستند که کم و بیش در همه جا انجام می‌شود. در بعضی از شهرها نخل‌ها یا کوچه‌ها را با شاخ و برگ درختان تزیین می‌کنند یا داربست‌های چوبی در کوچه و خیابان نصب می‌نمایند که طاق نصرت خوانده می‌شوند و معمولاً با قالی و گل و آیینه و قرآن زینت می‌یابند.

قربانی کردن گوسفند و گاو و شتر به شکرانه بازگشت حاجی و هم‌هنگام با پیشواز او در مناطق گوناگون ایران رواج دارد. در مناطقی از آذربایجان، به نشانه شادمانی، گوسفندان آماده ذبح را با حنا تزیین می‌کنند.

پذیرایی از مهمانان با آب زمزم، خرمای مدینه، شربت و شیرینی و اطعام آنان نیز از آیین استقبال ایرانیان است. در این مراسم، حاجی با اهدای سوغاتی که از آن‌جا آورده، به خویشان و نزدیکان یادآوری می‌کند که در سفر به یاد آنان بوده است. در بسیاری از شهرها، حاجی تا سه روز، یک هفته و حتی یک ماه در منزل «جلوس» دارد و از کسانی که برای تبریک و خوشامدگویی به منزل او می‌آیند، پذیرایی می‌کند.<ref>مجموعه مقالات، ج2، ص1084.</ref>

===چاووشی خوانی===
{{اصلی|چاووشی}}
چاووش‌خوانی از دیگر آداب استقبال از حاجیان و زائران است. چاووش‌خوانان نقشی ویژه و خاطره‌انگیز دارند. آن‌ها اشعاری در تهییج مردم به سفرهای زیارتی و فراهم کردن اسباب و لوازم سفر می‌خوانند. آنان در پیشواز حاجیان، از جانب زائران، اشعاری برای استقبال‌کنندگان می‌خوانند که از بازگشت ایشان به وطن و نیابتشان از مردم در زیارت، حکایت دارد. از جمله می‌توان به این نمونه‌ها اشاره کرد:
{{شعر
|تراز=<!--وسط، چپ، راست-->
|خط اول=
|حاجیان از حرم امن خدا آمده‌اند|شادمان در وطن از سعی و صفا آمده‌اند|شکر بسیار خدا را که به ایران عزیز|حاجیان از حرم امن خدا آمده‌اند|تک مصرع=
|ترجمه=
}}

{{شعر
|تراز=<!--وسط، چپ، راست-->
|خط اول=
|آمدند از راه حج و رویشان دارد شرف|از طواف کعبه و پیغمبر و شاه نجف|تک مصرع=
|ترجمه=
}}

معمولاً در میان هر دوبیتی که خوانده می‌شود، همراهان اشعاری از این‌گونه می‌خوانند و با صدای بلند صلوات می‌فرستند:<ref>مجموعه مقالات، ج2، ص1082-1096.</ref>
{{شعر
|تراز=<!--وسط، چپ، راست-->
|خط اول=
|نشود ناطقه‌ای لال به هنگام ممات|آن زبانی که فرستد به محمد صلوات
|نشود خسته و درمانده و هم بی‌حرکات |آن زبانی که فرستد به محمد صلوات|تک مصرع=
|ترجمه=
}}