در حال ویرایش بقیع در آینه نگاره‌های هنری (کتاب)

{{جعبه اطلاعات کتاب
 | تصویر = جلد بقیع در آینه‌ نگاره‌های هنری.jpg
 | عرض تصویر = 
 | توضیح تصویر = 
 | نویسنده = احمد خامه‌یار
 | برگرداننده = 
 | به کوشش = پژوهشکده حج و زیارت
 | به تصحیح = 
 | تاریخ نگارش = 
 | ویراستار = 
 | موضوع = نگاره‌های بقیع
 | سبک = آلبوم تصاویر
 | زبان = فارسی
 | تعداد جلد = 
 | صفحه = 199
 | قطع = رحلی
 | ناشر = مشعر
 | وبسایت ناشر = 
 | محل انتشارات = تهران
 | تاریخ_نشر = 1403
 | ترجمه به = 
 | شمارگان = 
 | شابک = 9786223290626
 | مجموعه = 
 | نوع رسانه = 
 | تصویرگر = 
 | نسخه الکترونیکی = 
 | رده‌بندی کنگره = BP 262/7
 | رده‌بندی دیویی = 297/7635 
 | سایر مشخصات = 
}}
'''بقیع در آینه نگاره‌های هنری''' کتابی است شامل تصاویر نگاره‌های مرتبط به [[بقیع|قبرستان بقیع]] که از قرن دهم قمری تا قرن چهاردهم نقاشی شده‌اند. بیشتر این نگاره‌ها در نسخه‌های خطی کتاب‌های راهنمای حرمین یا طومارهای حج نقاشی شده‌اند. بعد از مقدمه‌ علمی کتاب که نویسنده در آن به معرفی قبرستان بقیع و بررسی و طبقه‌بندی نگاره‌های بقیع پرداخته است، تصویر 110 نگاره از بقیع به ترتیب قدمت تاریخی به صورت رنگی به چاپ رسیده است. قدیم‌ترین نگاره متعلق به سال 927 قمری است.

این کتاب اثر احمد خامه‌یار است و در قطع رحلی و 200 صفحه به همت [[پژوهشکده حج و زیارت]] در سال 1403 شمسی منتشر شده است. 
==نگاره‌های بقیع==
منظور از نگاره‌های بقیع، نقاشی‌هایی است که قبرستان بقیع و مقبره‌ها و بارگاه‌های آن را به تصویر می‌کشیدند. بیشتر این نقاشی‌ها در نسخه‌های خطی آثاری یافت می‌شوند که در قدیم راهنمای اماکن و زیارت به حساب می‌آمدند.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 34-35</ref> 

بیشترین تعداد نگاره‌های باقی‌مانده از بقیع در نسخه‌های خطی متعدد کتاب [[فتوح الحرمین]] محیی ‌الدین لاری که منظومه‌ای به زبان فارسی در شرح آداب و مناسک حج و معرفی اماکن حرمین است ترسیم شده‌اند. از این کتاب بیش از 150 نسخه خطی باقی مانده که بسیاری از آنها حاوی نگاره‌هایی از اماکن حرمین از جمله بقیع است.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 34</ref> افزون بر آن‌ کتاب‌هایی مانند منظومه ترکی [[صفات الحرمین]] و طومارها و گواهی‌نامه‌های حج نیز شامل نگاره‌هایی از بقیع اند.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 35</ref>  
=ساختار و محتوای کتاب=
کتاب ''بقیع در آینه نگاره‌های هنری'' دو بخش دارد. بخش نخست کتاب با عنوان ''مقدمه علمی'' در 68 صفحه به معرفی [[بقیع|قبرستان بقیع]] و در ادامه به معرفی نگاره‌های بقیع می‌پردازد. در این بخش نویسنده آثار حاوی نگاره‌های بقیع را دسته‌بندی کرده،<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 34-38</ref> از بازه زمانی ترسیم نگاره‌ها سخن گفته،<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 38-40</ref> و الگوهای ترسیم و سبک نقاشی و میزان واقع‌گرایی نگاره‌ها<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 43-59</ref> را شناسانده است. 

نویسنده همچنین محتوای نگاره‌ها را از نظر میزان واقع‌گرایی و اطلاعاتی که از [[بقیع|قبرستان بقیع]] به دست می‌دهند و جانمایی قبرها و بازنمایی معماری بارگاه‌ها مقایسه کرده است.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص59-68</ref> در بخشی از نگاره‌های بقیع جانمایی مکان قبرها و عناصر ظاهری بناها کم و بیش با واقعیت مطابق است. اما در برخی دیگر از نگاره‌ها ویژگی‌های معماری بناها و نسبت مکانی آن‌ها مطابق با واقع نیست.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص63</ref>
[[پرونده:نمونه‌ای از صفحات بقیع در آینه نگاره‌های هنری.jpg|250px|thumb|left|کهن‌ترین نگاره بقیع، صفحه‌ای از کتاب بقیع در آینه نگاره‌های هنری|]]
بخش دوم کتاب (از صفحه 71 تا 186) شامل آلبوم رنگی 115 نگاره از بقیع است. در هر صفحه یک تصویر منتشر شده و در حاشیه صفحه اطلاعات نسخه خطی درج شده است. نخستین نگاره متعلق به سال 927 قمری در یکی از نسخه‌های کتاب صفات الحرمین است.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 71</ref> نگاره‌ها به ترتیب تاریخ خلق اثر چیده شده است و آخرین تصویر متعلق به سال 1339 قمری است که نقاشی [[بارگاه امامان(ع) در بقیع|بارگاه امامان(ع) بقیع]] روی یکی از کاشی‌های تکیه معاون‌الملک را نشان می‌دهد.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 186</ref>
== اطلاعات نشر ==
این کتاب به همت [[پژوهشکده حج و زیارت]] و به قلم احمد خامه‌یار در سال 1403 توسط [[نشر مشعر]] در 500 نسخه منتشر شده است. کتاب 200 صفحه دارد و در قطع رحلی و به صورت تمام رنگی منتشر شده است و شامل بیش از صد تصویر رنگی از نگاره‌های بقیع و تصاویر قدیمی مدینه است.

== جستارهای وابسته ==

* [[بقیع]]
* [[بارگاه امامان(ع) در بقیع]]

==پانویس==
{{پانویس}}

== منابع ==

* بقیع در آینه نگاره‌های هنری، احمد خامه‌یار، پژوهشکده حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، 1304

[[رده:کتاب‌های پژوهشکده حج و زیارت در سال 1403]]
[[رده:کتاب‌ها با موضوع بقیع]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]