در حال ویرایش بهداشت حج (بخش)

===بروز حوادث===
بروز حوادث، مانند ازدحام جمعیت، بویژه در [[رمی جمرات]] جان بسیاری را گرفته است. برای نمونه، در سال ۱۴۱۵ق. (۱۹۹۴م) در رمی جمرات، ۲۷۰ تن کشته و ۴۰۰ تن زخمی شدند.<ref>Guests Of GOD, P. 11</ref>{{یادداشت|حوادث مشابهی در سال‌های ۱۴۱۷ق. (۱۹۹۷م)، ۱۴۱۸ق. (۱۹۹۸م)، ۱۴۲۱ق. (۲۰۰۱م) و ۱۴۲۴ق. (۲۰۰۴م) نیز تکرار شده است.}}<ref>با کاروان صفا در سال 82، ص453؛ اعمال ندوة، ج2، ص201-202. Guests Of GOD, p 11</ref> پس از سال ۱۴۲۶ق. (۱۳۸۲ش) که تراکم جعیت باعث مرگ ۲۵۱ تن شد، تغییرات زیادی در ساختمان [[جمرات]] صورت گرفت تا گنجایش جمعیت حاجیان را داشته باشد.

آتش‌سوزی، یکی دیگر از عوامل مرگ و میر حاجیان در حج بوده است. برای نمونه، در سال ۱۹۹۷م. (۱۴۱۷-۱۴۱۸ق) در [[منا]]، در آتش‌سوزی بزرگی که روی داد، ۳۴۳ نفر جان دادند و ۱۵۰۰ نفر مجروح شدند.<ref>Guests Of GOD, P. 11</ref>{{یادداشت|پیش از آن، در سال۱۹۷۵م. (۱۳۹۵ق) آتش‌سوزی در منا موجب کشته شدن ۲۰۰ نفر شد.}}<ref>Hajj journey to the heart of Islam, p. 239</ref>  

تصادف وسایل نقلیه، از جمله اتوبوس‌های مسافربری از دیگر عوامل مرگ و میر حاجیان است. برای نمونه، میان سال‌های ۱۴۳۱ و ۱۴۳۳ق. بیش از صد نفر، تنها در فاصله یکم تا پانزدهم [[ذی حجه]]، بر اثر تصادفات کشته شده‌اند.{{یادداشت|در سال۱۴۳۱ق. ۴۳ نفر و ۱۴۳۲ق. ۴۲ نفر و در سال ۱۴۳۳ق. ۲۷ نفر.}}<ref>کتاب الاحصائی السنوی 1431، ص 345؛ کتاب الاحصائی السنوی، 1432، ص 341؛ کتاب الاحصائی السنوی، 1433، ص 237.</ref>

از موارد اخیر حوادث در موسم حج، کشته شدن هزاران تن از ملیت‌های مختلف حاضر در حج، بر اثر ازدحام جمعیت در منا در روز عید قربان سال ۱۴۳۷ق./۱۳۹۴ش. بود که به [[فاجعه منا]] شهرت یافته است.