در حال ویرایش بیت‌الریس (بخش)

===ادعای خاندان کازرونی===
از سوی دیگر، ادعا شده خاندانی کازرونی از خاندان‌های ایرانی مهاجر به حرمین، پیشتر از بیت الریس، مدت‌ها عهده‌دار منصب اذان‌گویی حرم بوده‌اند.<ref>نک: تاریخ مکه، ص558، «پاورقی؛ نک: میقات حج، ش11، ص114-115، «نقش ایرانیان در حرمین شریفین. </ref>

در نقد این ادعا باید گفت که بررسی گزارش‌های فاسی که بیشترین آگاهی‌ها را از کازرونی‌ها آورده، <ref>نک: العقد الثمین، ج3، ص52، 69، 419؛ ج4، ص73، 388؛ ج5، ص72-73.</ref>  نشان می‌دهد آنان دست کم در سده هشتم ق. ریاست مؤذنان یا اعلام اذان در بخش‌های گوناگون مسجدالحرام را بر عهده داشته‌اند.<ref>نک: العقد الثمین، ج2، ص165.</ref> بدین‌سان، ‌ هم‌زمان با همین هنگام که بیت الریس مباشر اذان و رئیس مؤذنان شده‌اند، با گزارش‌هایی از ریاست کازرونی‌ها بر اذان مسجدالحرام روبه‌رو هستیم. این دو گزارش با هم ناسازگارند. نیز کسی به ریاست دو خاندان بر اذان مسجدالحرام در یک زمان اشاره نکرده است. پس شاید بتوان گفت که کازرونی‌ها نیاکان اصلی بیت الریس هستند. تصریح به این نکته در پاره‌ای از منابع تاریخی آمده است.<ref>مختصر نشر النور، ص90.</ref>

شاهد دیگر بر یکسانی بیت الریس و کازرونی‌ها این است که گاه بیت الریس و کازرونی‌ها با نسبت شیرازی، بیضاوی و حتی عجمی معرفی شده‌اند. این نشان می‌دهد که اینان دو خاندان متمایز و جدا نبوده‌اند. بر پایه این سخن، کازرونی‌ها همان بیت الریس هستند که در زمان‌های گوناگون با عناوین متفاوت کازرونی، بیضاوی و بیت الریس خوانده شده‌اند.

تحلیل دیگر آن است که ادعای بیت الریس در داشتن ریاست مؤذنان از هنگام هجرت علی بن محمد بیضاوی در سده هفتم یا هشتم ق. را نپذیریم یا هجرت بیضاوی را در هنگامی پسین بدانیم. در این صورت، تمایز بیت الریس از کازرونی‌ها پذیرفتنی است؛ اما شاهد و دلیلی بر چنین توجیهی در دست نیست.