در حال ویرایش ترکیه (بخش)

==تألیفات درباره حج==

آثاری متعدد از مردم این منطقه در حوزه [[مناسک حج]] و علم المنازل نگارش یافته که از آن جمله [[دلیل المناهل و مرشد الحاج]] نوشته [[عبدالقادر]] است. این کتاب شرح [[منازل حج]] از اسکدار به شام و از آن جا به قدس و سپس مدینه و مکه را به دست می‌دهد.

[[منازل الحج]] نوشته [[قیس داودی]] اثری دیگر است که به شرح منازل حج از استانبول به [[مصر]] و سپس حج پرداخته است. [[منازل حما]]، مناسک حج نوشته [[مصطفی سنایی]] شرحی از منازل حج از اسکدار به شام و سپس حج به دست داده است.


[[نهجة المنازل]] از [[محمد ادیب بن محمود درویش]]، منازل میان اسکدار تا شام و سپس مکه را یاد کرده است. سیاحت‌نامه [[یوسف نابی]] به نام [[تحفة الحرمین]] و [[منظومه در مناسک حج]] نوشته [[نالی محمد افندی قونوی]] (م. 1058ق.) از دیگر آثار در حوزه حج هستند که به زبان ترکی نگاشته شده‌اند.<ref>میقات حج، ش50، ص100-119، «ادبیات حج در دوره دولت عثمانی.</ref> 

[[الرحلة الحجازیه]] نوشته [[اولیاء چلپی]] (م. 1095ق.) از دیگر سفرنامه‌های معروف ترکی است. چلپی در این اثر، شرح سفر خود از استانبول به حجاز را به زبان ترکی نگاشته است.<ref>نک: الرحلة الحجازیه، ص46 به بعد.</ref> 

 
برخی از ساکنان مکه را ترکان تشکیل می‌دادند. بر پایه گزارشی، به سال 1877م. بیش از 500 ترک در مکه ساکن بودند. بیشتر این ساکنان در شاخه‌های گوناگون نظامی مشغول به کار بودند و برخی نیز به تجارت و فروش لباس، ادویه و وسایل اروپایی اشتغال داشتند. قاضیان مکه بیشتر دانشورانی ترک بودند که از سوی دولت عثمانی به مکه فرستاده می‌شدند. این قاضیان ریاست مراسمی را بر عهده داشتند که در آن، امیران مکه به حکمرانی نصب می‌شدند.<ref>تاریخ مکه، ص688.</ref>