در حال ویرایش حج در دوره صفویه (کتاب)

'''حج در دوره صفویه''' کتابی است در تاریخ [[ایران|حج‌گزاری ایرانیان]] در طول دوران حکومت [[صفویه]] که توسط [[پژوهشکده حج و زیارت]] تهیه شده و به چاپ رسیده است. 
==محتوای کتاب==
کتاب با گزارشی از تاریخچه حج پیش از صفویه آغاز شده است. فصل اول کتاب از موانع برگزاری حج از سوی [[دولت صفوی]] و [[حکومت عثمانی]] سخن گفته است. موانعی همچون موانع سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی که باعث [[تعطیل حج|تعطیلی حج]] یا دشواری در برگزاری حج ایرانیان می‌شد. 

نویسنده تاریخ حج‌گزاری ایرانیان را در عصر صفوی را در سه دوره بررسی کرده است: دوره اولیه، دوره اقتدار و دوره زوال صفویان. 

فصل دوم کتاب به حج‌گزاری ایرانیان در دوره اولیه و مراحل تکویل دولت صفوی اختصاص دارد. ارتباط [[شاه اسماعیل]] و [[شاه طهماسب]] با حکومت عثمانی و [[اشراف حسنی|شرفای مکه]] در این فصل بررسی شده و از برخی مسائل مرتبط به حج در این دوران از جمله نقش سیاسی حج‌گزاری صاحب‌منصبان حکومتی،‌ موقوفات حج و شیوه‌های حمل و نقل حاجیان بحث شده است. 

فصل سوم کتاب حج‌گزاری ایرانیان را در دوره اقتدار و استحکام دولت صفوی (996-1038ق)، دوران حکومت [[شاه عباس]]، روایت می‌کند. مناسبات شاه عباس با عثمانیان، [[مجاوران ایرانی در حرمین|مجاورت تعدادی از علمای شیعه در در مکه]]، و پیوند مرحله اقتدار و استحکام حکومت صفوی با مسئله حج و حج‌گزاری ایرانیان از گفتارهای این فصل است. 

فصل چهارم کتاب که حج‌گزاری ایرانیان در دوره ضعف و زوال صفویان (1038- 1138ق) نام دارد، تاریخ حج ایرانیان را در دوره شاه صفی، عباس دوم، سلیمان و سلطان حسین بررسی کرده است. نویسنده در یک گفتار به معرفی 8 تن از علمای ایرانی که در این دوران در مکه مجاور بودند پرداخته است. او همچنین از حج‌گزاری علمای مشهور ایرانی (مانند مجلسی اول و دوم، عبدالحسین خاتون آبادی، حر عاملی، علی عاملی و ملاصدرا)‌ و نیز تعدادی از درباریان و صاحب منصبان صفوی در این دوره سخن گفته است. 
==اطلاعات نشر==
کتاب حج در دوره صفویه نوشته معصومه گلکار، در 171 صفحه توسط پژوهشکده حج و زیارت در تابستان سال 1401 منتشر شده است.