در حال ویرایش قبة الصخره (بخش)

==ساختمان و معماری==
[[پرونده:قبة الصخره.png|بندانگشتی|اجزای قبة الصخره]]
موقعیت مسجد در حرم شریف به صورتی است که صخره میان مسجد و مسجد میان سکو و سکو میان صحن واقع شده است.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص50.</ref> سکویی که مسجد بر آن بنا شده و با چهار مسیر پله‌ای به آن دسترسی پیدا می‌کنند، به ابعاد 330 ارش (فاصله‌ای از سر آرنج تا نوک انگشت میانی) در سیصد ارش و ارتفاع دوازده گز (فاصله‌ای در حدود یک و نیم ارش) است.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص49.</ref>

با تکیه بر گزارشات تاریخی، سیمای ظاهری مسجد قبة ‌الصخره، در عصر حاضر، تفاوت چندانی با بنای آن در قرون نخستین اسلامی ندارد؛ چنانچه [[مقدسی]] (م381ق) بنای کلی آن را یک عمارت هشت ضلعی با چهار در ورودی زرین‌فام به نام‌‌های «باب القبله»، «باب اسرافیل»، «باب الصور»، «باب النساء» معرفی می‌کند.

تزیینات سردر‌های ورودی به اهتمام مادر [[مقتدر عباسی|المقتدر]]، خلیفه عباسی، صورت گرفته است.<ref>احسن التقاسیم، ج1، ص237.</ref> گنبد مسجد دارای سه پوسته است: نخست از لوح‌‌های نقاشی شده، دوم از تیر‌های آهنین مشبک شده و سوم از لوح‌هایی چوبین پوشانده شده با صفحه‌‌های مسین زراندود است ارتفاع گنبد تا زمین، یکصد ذراع است.<ref>احسن التقاسیم، ج1، ص238.</ref>

ساختمان مسجد قبة ‌الصخره متشکل از هشت ضلع است که هر ضلع، 33 ارش طول دارد.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص50.</ref> صخر‌ه‌ای که مسجد به پاس آن بنا شده، کبودرنگ و دارای شکلی نامنظم و محیطی به ابعاد صد گز است.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص50.</ref> این صخره را که به قامت یک انسان ارتفاع دارد،<ref>رحله ابن بطوطه، ج1، ص96.</ref> پنجر‌ه‌ای از مرمر احاطه کرده و از باقی شبستان متمایز شده است.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص51.</ref> مسجد قبة ‌الصخره در زمان توصیف مقدسی (م381ق) ماهانه یکصد دینار روغن زیتون و سالانه هشتصد هزار ذراع حصیر، مقرری داشت.<ref>احسن التقاسیم، ج1، ص239.</ref>