در حال ویرایش مالکی

یکی از مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت، مذهب مالکی است که مؤسّس آن مالک بن انس (م179ه.ق) مدفون در بقیع و از نسل ابوعامر، صحابی پیامبر اسلام (ص) است. مدینه محل نشو و نمو علمی و سپس محل تدریس او بود و او جز برای ادای حج از آنجا خارج نشد. مهمترین استاد مالک در فقه ربیعة الرأی بود. مالک می گفت: «فتوا ندادم مگر بعد از آنکه هفتاد نفر از اهل علم به اهلیت من بر فتوا شهادت دادند. چهل سال از عمر خود را صرف تدوین «الموطأ» کرد که فقه و حدیث در آن جمع است.<ref>درآمدی بر فقه اسلامی، ص248.</ref>

اصول و روش اجتهادی اش آن بود که پس از کتاب و سنت به سراغ اجماع و قیاس می رفت. او برخلاف دیگر فقها برای عمل اهل مدینه خیلی ارزش قائل بود و آن را مأخوذ از شریعت می دانست و می گفت عمل اهل مدینه همچون مرویات آنهاست. به مصالح مرسله نیز عمل می کرد و در این جهت اشتهار یافت. سپس به استحسان و اقوال صحابه روی می آورد. مدرسه او معتدلی میان اهل رأی و اهل حدیث به شمار می آید.<ref>درآمدی بر فقه اسلامی، ص248.</ref>

مهمترین شاگردان بی واسطه و با واسطه مالک که مذهب او را ترویج و منتشر کردند؛ عبارتند از: 1) ابوعبدالرحمن بن قاسم (م191ه.ق) که کتابش: المدونة که اساس مذهب است از مالک نقل کرده و سحنون از او گرفته است.2) عبدالله بن وهب (م197ه.ق) که از تألیفاتش: تفسیر الموطأ و المناسک و المغازی است.3) اشهب بن عبدالعزیز قیسی (م204ه.ق)؛ 4) عبدالله بن عبدالحکم مصری (م214ه.ق)؛ 5) اصبغ بن فرج اموی (م225ه.ق) که از آثارش: الاصول در ده جزء و تفسیر غریب الموطأ است. 6) محمد بن ابراهیم اسکندری معروف به ابن مواز (م269ه.ق) صاحب کتاب: الموازیة است. 7) اسد بن فرات تونسی (م213ه.ق) که کتابش: مجمعه الاسدیة است.8) عبدالاسلام بن سعید تنوخی شامی معروف به سحنون (م240ه.ق) که المدونة را به نقل از ابن قاسم رواج داد. 9) عیسی بن دینار اندلسی (م212ه.ق)؛ 10) محمد بن سحنون (م256ه.ق)؛ 11) محمد بن احمد بن عبدالعزیز عتبة (م254ه.ق) صاحب کتاب مهم: المستخرجة است.12) محمد بن ابراهیم بن عبدوس (م260ه.ق) صاحب کتاب: المجموعة است.<ref>درآمدی بر فقه اسلامی، صص 249-250.</ref>

امروزه مذهب مالکی در میان اهل سنت مصر، سودان، مغرب، قطر، کویت و بحرین مذهب غالب است.<ref>درآمدی بر فقه اسلامی، ص 250.</ref>
== پانویس ==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}درآمدی بر فقه اسلامی، اسلامی، رضا، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، 1394ه.ش.