در حال ویرایش مسجد بنی ساعده (داخل مدینه)

{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان = مسجد بنی ساعده
| تصویر = مسجد داخلی بنی ساعده.png
| پیوند تصویر = 
| توضیح تصویر = تصویر سقیفه بنی ساعده که داخل منازل آنها واقع شده، جایی که مسجد بنی ساعده در آن قرار دارد
| نام‌های دیگر = 
| مکان = [[عربستان]] * [[مدینه]] *
| کاربری = مسجد
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
| وابسته به دین/مذهب = اسلام
| باورها = 
| آیین‌ها = 
| زمان پایه‌گذاری = عصر نبوی
| بنیانگذار = 
| رویدادها = 
| بازسازی‌ها = 
| ویژگی‌های تاریخی = 
| مساحت = 
| وضعیت بنا = مفقود
| گنجایش = 
| بخش‌های بنا = 
| ویژگی‌ها = 
| عرض جغرافیایی = ۲۴٫۴۷۰۲۳۵
| طول جغرافیایی = ۳۹٫۶۰۶۸۱۱
| توضیح نقشه = 
}}
'''مسجد بنی ساعده''' در محدوده خانه‌های مدینه بوده و نسبت به [[مسجد بنی ساعده (خارج مدینه)|مسجد بنی ساعده در خارج مدینه]]، به [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] نزدیکتر می‌باشد. گفته شده  [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] در مسجد بنی ساعده نماز خوانده است.

ساختمان مسجد موجود نیست و محدوده‌ای خاکی در غرب مسجدالنبی به یادبود این مسجد و [[سقیفه بنی ساعده]] وجود دارد که در حال بازسازی است. پیشتر این مکان بوستانی سبز جهت یادبوده سقیفه بنی ساعده با امکان بازدید زائران بوده است.

بنای مسجد به دست [[علی پاشا]] در سال ۱۰۳۰ هجری تکمیل شد و تا سال ۱۴۰۰ هجری نیز نشانه‌هایی از مسجد در کنار حصار مدینه در حدود شمال غربی مدینه آن زمان، که [[باب الشامی]] نیز در همان محدوده دائر بوده، قرار داشته است.
== مکان ==
این مسجد نزدیک به محلی به نام شیخ النمل بوده که مشهور به سقیفه بنی ساعده است. این همانجایی است که برای شهرداری بستانی به همین نام در آنجا ایجاد شد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=208 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، ص208]</ref> بر این اساس عملا محل مسجد و [[سقیفه بنی ساعده]] در بازسازی‌های سعودی، در یک پارک در غرب [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] جمع شده بود. بستان مورد نظر در سال ۲۰۲۴ تخریب شده و در حال بازسازی است.<ref>https://nabdapp.com/t/134781642</ref> مَطَری، تاریخ‌نگار مدینه در قرن هشتم قمری، درباره نزدیک هم بودن مکان مسجد و سقیفه، روایتی از سهل بن سعد نقل کرده که در آن، سقیفه در نزد مسجد توصیف شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=206 التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص206]</ref>

سقیفه بنی ساعده همراه با [[چاه بضاعة|چاه بُضاعة]] در نزدیکی باب الشامی قرار داشته‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=207 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، ص207.]</ref> سید عباسی (درگذشت: قرن ۱۰ق) در عمدة الاخبار فی مدینة المختار، مکان مسجد را میان [[باب الشامی]] و چاه بضاعه (نزدیکتر به باب) و در جهت شرق درب مذکور دانسته؛ یعنی مسجد برای شخصی که از در خارج می‌شود سمت راست و در جهت شمال مدینه است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=186 عمده الاخبار فی مدینه المختار، عباسی، ص186و187]</ref>

== بنای مسجد ==
گفته شده بنای مسجد به دست شخصی به نام [[علی پاشا]] در سال ۱۰۳۰ هجری تکمیل شد که طول آن شش متر و عرض آن پنج متر، به صورت غیر مسقف و دارای یک درب بود.<ref name=":0" />

محمد بن مسعود عیاشی، از فقیهان و مفسران شیعه در قرن چهارم هجری، به بنای این مسجد اشاره می‌کند. وی بخشی از مکان مسجد را در قالب یک سرداب یا محیط گودال مانند، محل نماز افسر پلیس مدینه و سربازانش دانسته است. همچنین بخشی از محدوده مسجد را در ذیل حصار مدینه، و درب شمالی مسجد را مسدود شده با سنگ و گل توصیف کرده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=96 المدینه بین الماضی و الحاضر، عیاشی، ص95 و 96]</ref>

== پیشینه تاریخی ==
بنابر منابع تاریخی، [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] در مسجد بنی ساعده در داخل [[مدینه]] نماز خواند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=64 تاریخ المدینه المنوره، ابن شبه، ص64]</ref> و در محل [[سقیفه بنی ساعده]] (مکان مسقف و سایه دار برای تجمع و مشورت قبیله) نیز نشست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=220 وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، سمهودی، ج3، ص220.]</ref>

== نگارخانه ==

==== وضعیت فعلی محدوده مسجد ====
<gallery>
پرونده:1403-05-03 13 51 00-سقیفة بنی ساعدة - Google Maps.png
پرونده:4مسجد بنی ساعده.jpg|alt=
پرونده:1403-05-03 15 26 03-Google Maps.png|alt=
پرونده:1403-05-03 15 26 36-Google Maps.png|alt=
پرونده:1403-05-03 15 28 26-Google Maps.png|تصویر محدوده داخلی کارگاه بازسازی
پرونده:1403-05-03 15 30 22-Google Maps.png|alt=
</gallery>

==== تصاویر محدوده، پیش از ۲۰۲۴ ====
<gallery>
پرونده:1829056 519.jpg|alt=
پرونده:ساعده3.jpg|alt=
پرونده:1مسجد بنی ساعده.jpg|alt=
پرونده:2019 1 28 15 13 26 169.jpg|alt=
</gallery>

== پانوشت ==
{{پانویس}}

== منابع ==
{{منابع}}
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
*'''تاریخ المدینه المنوره'''، عمر بن شبه نمیری، بی‌تا، بی‌جا، نسخه موجود در ویکی حج
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
*'''التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة'''، جمال‌الدین محمدبن‌احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، الریاض، دارة الملک عبدالعزیز، ۱۴۲۶ه.
*'''المدینة بین الماضی و الحاضر'''، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، ۱۹۷۲.
*'''عمده الاخبار فی مدینه المختار'''، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
*'''پایگاه خبری عربی نبض'''
{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
[[رده:مسجدهای مدینه]]