در حال ویرایش میقات (فتاوای مراجع)

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۶: خط ۶:
  | توضیح تصویر =  
  | توضیح تصویر =  
  | فیلم = فیلم احرام عمره تمتع (میقات و زمان).mp4
  | فیلم = فیلم احرام عمره تمتع (میقات و زمان).mp4
  | توضیح فیلم = ببینید: معرفی [[مسجد شجره]] و آموزش [[احرام]]
  | توضیح فیلم = فیلم: معرفی [[مسجد شجره]] و آموزش [[احرام]]
  | دسته = مکان‌های مناسک عمره و حج
  | دسته = مکان‌های مناسک عمره و حج
  | مربوط به آیین = [[عمره مفرده]] و [[عمره تمتع]]
  | مربوط به آیین = [[عمره مفرده]] و [[عمره تمتع]]
خط ۳۲: خط ۳۲:
== مسجد شجره ==
== مسجد شجره ==
{{فتاوی حج
{{فتاوی حج
| مساله = ۲۰۰
| مساله = 200
|بدان که محل [[احرام]] بستن برای [[عمره تمتع]]، که آن را میقات می‌نامند، مختلف می‌شود به اختلاف راه‌هایی که حجاج از آنها به طرف مکه می‌روند و آن پنج محل است:
|بدان که محل [[احرام]] بستن براي [[عمره تمتع]]، که آن را ميقات مي‌نامند، مختلف مي‌شود به اختلاف راه‌هايي که حجاج از آنها به طرف مکه مي‌روند و آن پنج محل است:
اول ـ [[مسجد شجره]] است که آن را «ذُوالحُلَیفه» می‌نامند{{توضیح مساله|۲۰۰|.
اول ـ [[مسجد شجره]] است که آن را «ذُوالحُلَيفه» مي‌نامند{{توضیح مساله|200|. '''آية الله خامنه‌اي:''' مسجد شجره در منطقه ذوالحليفه در نزديکي مدينه منوره واقع شده است.}} و آن ميقات کساني است که از مدينه منوره به مکه مي‌روند.
'''خامنه‌ای:''' مسجد شجره در منطقه ذوالحلیفه در نزدیکی مدینه منوره واقع شده است.}} و آن میقات کسانی است که از مدینه منوره به مکه می‌روند.
|{{ارجاع مساله|200}}
|{{ارجاع مساله|۲۰۰}}
}}
}}


== جواز تاخیر احرام از مسجد شجره ==
== جواز تاخیر احرام از مسجد شجره ==
{{فتاوی حج
{{فتاوی حج
| مساله =۲۰۱
| مساله =201
|جایز است در صورت ضرورت، احرام را از مسجد شجره تأخیر بیندازد تا میقات اهل شام.{{توضیح مساله|۲۰۱|. '''بهجت:''' جواز احرام با این فرض از مسجد شجره و انجام دادن کار ضروی و سپس کفاره دادن محل تأمل است؛ پس احتیاط ترک نشود.}}
|جايز است در صورت ضرورت، احرام را از مسجد شجره تأخير بيندازد تا ميقات اهل شام.{{توضیح مساله|201|. '''آية الله بهجت:''' جواز احرام با اين فرض از مسجد شجره و انجام دادن کار ضروي و سپس کفاره دادن محل تأمل است؛ پس احتياط ترک نشود.}}
| {{ارجاع مساله|۲۰۱}}
| {{ارجاع مساله|201}}
}}
}}


== احرام در داخل مسجد شجره  ==
== احرام در داخل مسجد شجره  ==
{{فتاوی حج
{{فتاوی حج
  | مساله = ۲۰۲
  | مساله = 202
|احتیاط واجب{{توضیح مساله|۲۰۲|.  
|احتياط واجب{{توضیح مساله|202|.  
* '''بهجت:''' جایز نیست در بیرون مسجد به طوری که محاذی و برابر آن از طرف راست یا چپ باشد احرام بسته شود و اختیاراً باید در صورت امکان از درون مسجد احرام بسته شود.  
* '''آية الله بهجت:''' جايز نيست در بيرون مسجد به طوري که محاذي و برابر آن از طرف راست يا چپ باشد احرام بسته شود و اختياراً بايد در صورت امکان از درون مسجد احرام بسته شود.  
* ''''تبریزی''': جایز است در بیرون مسجد به طوری که محاذی آن از طرف راست یا چپ باشد احرام بسته شود و احوط این است که در صورت امکان از درون مسجد احرام بسته شود و احتیاط واجب آن است که از پشت مسجد قدیم احرام نبندند.
* ''''آية الله تبريزى''': جايز است در بيرون مسجد به طوري که محاذي آن از طرف راست يا چپ باشد احرام بسته شود و احوط اين است که در صورت امکان از درون مسجد احرام بسته شود و احتياط واجب آن است که از پشت مسجد قديم احرام نبندند.
* '''خامنه‌ای:''' احرام خارج از مسجد شجره کفایت نمی‌کند و واجب است داخل مسجد مُحرم شوند.  
* '''آية الله خامنه‌اي:''' احرام خارج از مسجد شجره کفايت نمي‌کند و واجب است داخل مسجد مُحرم شوند.  
* '''خویی''': احرام از منطقه ذوالحلیفه، مانعی ندارد.  
* '''آية الله خويي''': احرام از منطقه ذوالحليفه، مانعي ندارد.  
* '''زنجانی:''' کسی که از مدینه منوره عازم مکه است باید در مسجد شجره ـ هرچند قسمت‌های جدید آن باشد ـ نیت احرام را انشاء کند؛ یعنی از قلب خود بگذارند که «خود را ـ مثلاً ـ به عمره تمتع، محرم قرار می‌دهم» ولی مکان تلبیه واجب، منطقه ذوالحلیفه است، پس اگر داخل مسجد نیت کرد ولی تلبیه واجب را خارج مسجد هم بگوید کفایت می‌کند.
* '''آية الله زنجاني:''' کسي که از مدينه منوره عازم مکه است بايد در مسجد شجره ـ هرچند قسمت‌هاي جديد آن باشد ـ نيت احرام را انشاء کند؛ يعني از قلب خود بگذارند که «خود را ـ مثلاً ـ به عمره تمتع، محرم قرار مي‌دهم» ولي مکان تلبيه واجب، منطقه ذوالحليفه است، پس اگر داخل مسجد نيت کرد ولي تلبيه واجب را خارج مسجد هم بگويد کفايت مي‌کند.
* '''سبحانی، صافی، گلپایگانی و مکارم:''' بلکه همین اندازه که محاذی مسجد از طرف راست یا چپ باشد کفایت می‌کند، هرچند از داخل مسجد مستحب است.}} آن است که در داخل مسجد شجره محرم شود نه خارج آن، هرچند نزدیک به آن باشد.
* '''آيات عظام سبحاني، صافي، گلپايگاني، مکارم:''' بلکه همين اندازه که محاذي مسجد از طرف راست يا چپ باشد کفايت مي‌کند، هرچند از داخل مسجد مستحب است.}} آن است که در داخل مسجد شجره محرم شود نه خارج آن، هرچند نزديک به آن باشد.
|{{ارجاع مساله|۲۰۲}}
|{{ارجاع مساله|202}}
}}
}}


{{فتاوی حج
{{فتاوی حج
| مساله = ۲۰۳
| مساله = 203
| شخص جنب و حائض می‌توانند در حال عبور از مسجد محرم شوند{{توضیح مساله|۲۰۳|.  
| شخص جنب و حائض مي‌توانند در حال عبور از مسجد محرم شوند{{توضیح مساله|203|.  
* '''تبریزی''': شخص جنب و حائض در خارج مسجد محرم می‌شود و تجدید تلبیه در جُحفه لزومی ندارد و نیز اگر در حال عبور از مسجد محرم شوند مانعی ندارد.
* '''آية الله تبريزى''': شخص جنب و حائض در خارج مسجد محرم مي‌شود و تجديد تلبيه در جُحفه لزومي ندارد و نيز اگر در حال عبور از مسجد محرم شوند مانعي ندارد.
* '''خویی''': این مسئله و دو مسئله بعد، مبنی بر لزوم احتیاط است و در مسئله قبل گفته شد که احتیاط واجب نیست و احرام در خارج مسجد مانع ندارد.
* '''آية الله خويي''': اين مسئله و دو مسئله بعد، مبني بر لزوم احتياط است و در مسئله قبل گفته شد که احتياط واجب نيست و احرام در خارج مسجد مانع ندارد.
* '''سبحانی:''' فرد جنب نمیتواند داخل مسجد بشود و باید از بیرون مسجد سمت راست یا چپ آن محرم شود و اگر بخواهد داخل مسجد محرم شود باید حالت عبوری داشته باشد و لبیک را در حال عبور بگوید و اگر درب دوم بسته باشد احتیاط آن است که بیرون مسجد محرم شود.
* '''آية الله سبحاني:''' فرد جنب نميتواند داخل مسجد بشود و بايد از بيرون مسجد سمت راست يا چپ آن محرم شود و اگر بخواهد داخل مسجد محرم شود بايد حالت عبوري داشته باشد و لبيک را در حال عبور بگويد و اگر درب دوم بسته باشد احتياط آن است که بيرون مسجد محرم شود.
* '''سیستانی:''' برای حائض و نفساء احرام بستن بیرون مسجد شجره کافی است.
* '''آية الله سيستاني:''' براي حائض و نفساء احرام بستن بيرون مسجد شجره کافي است.
* '''مکارم:''' می‌توانند در خارج مسجد یا در حال عبور از مسجد محرم شوند.}} و نباید در مسجد توقف کنند.
* '''آية الله مکارم:''' مي‌توانند در خارج مسجد يا در حال عبور از مسجد محرم شوند.}} و نبايد در مسجد توقف کنند.
|{{ارجاع مساله|۲۰۳}}
|{{ارجاع مساله|203}}
}}
}}
{{سخ}}
{{سخ}}
{{فتاوی حج
{{فتاوی حج
| مساله = ۲۰۴
| مساله = 204
| اگر جنب به واسطه زیادی جمعیت نتواند در حال عبور از مسجد احرام ببندد و آب برای غسل نباشد و نتواند صبر کند تا آب پیدا شود باید تیمم کند و داخل مسجد شود و احرام ببندد.{{توضیح مساله|۲۰۴|  
| اگر جنب به واسطه زيادي جمعيت نتواند در حال عبور از مسجد احرام ببندد و آب براي غسل نباشد و نتواند صبر کند تا آب پيدا شود بايد تيمم کند و داخل مسجد شود و احرام ببندد. {{توضیح مساله|204|. تفصیل نظر آيات عظام در ذيل مسئله 202 و 203 گذشت.
* تفصیل نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۰۲ و ۲۰۳ گذشت.
* '''آية الله فاضل:''' و همچنين است حائض و نفساء که پاک شده‌اند.  
* '''فاضل:''' و همچنین است حائض و نفساء که پاک شده‌اند.  
* '''آية الله نوري:''' و چنين است  
* '''نوری:''' و چنین است}}
حائض که از حيض پاک شده است.}}
حائض که از حیض پاک شده است.
|{{ارجاع مساله|204}}
|{{ارجاع مساله|۲۰۴}}
}}
}}
{{سخ}}
{{سخ}}
{{فتاوی حج | مساله =۲۰۵|اگر حائض نتواند تا وقت پاک شدن صبر کند احتیاط آن است که نزدیک مسجد محرم شود و در «جحفه» یا محاذی آن احرام را تجدید کند. {{توضیح مساله|۲۰۵|.
{{فتاوی حج | مساله =205|اگر حائض نتواند تا وقت پاک شدن صبر کند احتياط آن است که نزديک مسجد محرم شود و در «جحفه» يا محاذي آن احرام را تجديد کند. {{توضیح مساله|205|. '''آية الله بهجت:''' اگر نتواند وارد مسجد شود در خارج مسجد محاذي آن محرم مي‌شود و در جحفه يا محاذي آن تجديد احرام مي‌کند بنا بر احتياط.  
'''بهجت:''' اگر نتواند وارد مسجد شود در خارج مسجد محاذی آن محرم می‌شود و در جحفه یا محاذی آن تجدید احرام می‌کند بنا بر احتیاط.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' زني که داراي عذر است، مي‌تواند در حال عبور از مسجد مُحرم شود، به شرطي که مستلزم توقف در مسجد نباشد. ولي اگر مستلزم توقف در مسجد هرچند بر اثر ازدحام و مانند آن باشد و نتواند احرام را تا برطرف شدن عذر به تأخير بيندازد، بايد از جُحفه يا محاذات آن مُحرم شود. و جايز است با نذر از هر مکان ديگري قبل از ميقات مُحرم شود.  
* '''خامنه‌ای:''' زنی که دارای عذر است، می‌تواند در حال عبور از مسجد مُحرم شود، به شرطی که مستلزم توقف در مسجد نباشد. ولی اگر مستلزم توقف در مسجد هرچند بر اثر ازدحام و مانند آن باشد و نتواند احرام را تا برطرف شدن عذر به تأخیر بیندازد، باید از جُحفه یا محاذات آن مُحرم شود. و جایز است با نذر از هر مکان دیگری قبل از میقات مُحرم شود.
آية الله زنجاني، '''آية الله فاضل:''' اگر حائض نتواند تا وقت پاک شدن صبر کند، بايد نزديک مسجد محرم شود و نياز به تجديد احرام از جحفه ندارد. و همين طور است حکم زني که در حال نفاس باشد.
* '''زنجانی، '''فاضل:''' اگر حائض نتواند تا وقت پاک شدن صبر کند، باید نزدیک مسجد محرم شود و نیاز به تجدید احرام از جحفه ندارد. و همین طور است حکم زنی که در حال نفاس باشد.
آيات عظام تبريزي، خويي، سبحاني، سيستاني، صافي، گلپايگاني، مکارم: مي‌تواند در کنار مسجد محرم شود و تجديد احرام لازم نيست.
تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی و مکارم: می‌تواند در کنار مسجد محرم شود و تجدید احرام لازم نیست.
آية الله نوري: اگر به واسطه زيادي جمعيت، از عبور از مسجد هم عاجز باشد، احتياط آن است که از نزديک مسجد محرم شود.}}
نوری: اگر به واسطه زیادی جمعیت، از عبور از مسجد هم عاجز باشد، احتیاط آن است که از نزدیک مسجد محرم شود.}}
دوم ـ وادي عقيق است، که اوايل آن را «مسلخ» و اواسط آن را «غمره» و اواخر آن را «ذات عرق» مي‌گويند که محل احرام عامه است و آن ميقات کساني است که از راه عراق و نجد به مکه مي‌روند. {{توضیح مساله|205|. '''آية الله خامنه‌اي:''' و احرام بستن از همه قسمت‌هاي آن صحيح است.  
دوم ـ وادی عقیق است، که اوایل آن را «مسلخ» و اواسط آن را «غمره» و اواخر آن را «ذات عرق» می‌گویند که محل احرام عامه است و آن میقات کسانی است که از راه عراق و نجد به مکه می‌روند. {{توضیح مساله|۲۰۵|. '''خامنه‌ای:''' و احرام بستن از همه قسمت‌های آن صحیح است.  
'''آية الله سبحاني:''' وادي عقيق وسيع‌ترين ميقات در ميان مواقيت پنج‌گانه است که در 180 کيلومتري مکه قرار دارد و احتياط واجب آن است که از نقطه مسلخ تا نقطه غمره محرم شوند.}}
'''سبحانی:''' وادی عقیق وسیع‌ترین میقات در میان مواقیت پنج‌گانه است که در ۱۸۰ کیلومتری مکه قرار دارد و احتیاط واجب آن است که از نقطه مسلخ تا نقطه غمره محرم شوند.}}
سوم ـ قرن المنازل است، و آن ميقات کساني است که از راه طائف حج مي‌روند. {{توضیح مساله|205|. '''آية الله خامنه‌اي:''' و مُحرم شدن از قَرن المَنازل خواه از داخل مسجد باشد يا خارج آن در ساير مواضع قَرن المنازل کافي است.}}
سوم ـ قرن المنازل است، و آن میقات کسانی است که از راه طائف حج می‌روند. {{توضیح مساله|۲۰۵|. '''خامنه‌ای:''' و مُحرم شدن از قَرن المَنازل خواه از داخل مسجد باشد یا خارج آن در سایر مواضع قَرن المنازل کافی است.}}
چهارم ـ يَلَمْلَمْ است، که اسم کوهي است و آن ميقات کساني است که از راه  
چهارم ـ یَلَمْلَمْ است، که اسم کوهی است و آن میقات کسانی است که از راه  
يمن مي‌روند. {{توضیح مساله|205|'''آية الله سبحاني:''' نزديک‌ترين ميقات به مکه همين است که از جاده جديد 94 کيلومتر با مکه فاصله دارد.  
یمن می‌روند. {{توضیح مساله|۲۰۵|''' سبحانی:''' نزدیک‌ترین میقات به مکه همین است که از جاده جدید ۹۴ کیلومتر با مکه فاصله دارد.  
  . '''آية الله خامنه‌اي:''' و احرام بستن از همه قسمت‌هاي آن صحيح است.  
  . '''خامنه‌ای:''' و احرام بستن از همه قسمت‌های آن صحیح است.  
'''آية الله سبحاني:''' يلملم 100 کيلومتر با مکه فاصله دارد.}}
'''سبحانی:''' یلملم ۱۰۰ کیلومتر با مکه فاصله دارد.}}
پنجم ـ جُحْفه است و آن ميقات کساني است که از راه شام مي‌روند. {{توضیح مساله|205|. '''آية الله بهجت:''' اهل مدينه مي‌توانند از جحفه اختياراً محرم شوند.
پنجم ـ جُحْفه است و آن میقات کسانی است که از راه شام می‌روند. {{توضیح مساله|۲۰۵|.
''''''آية الله خامنه‌اي:'''''' و احرام بستن از داخل مسجد و يا ساير مواضع جُحفه صحيح است.
'''بهجت:''' اهل مدینه می‌توانند از جحفه اختیاراً محرم شوند.
'''آية الله سبحاني:''' و نيز ميقات کساني است که به هر علتي در مسجد شجره محرم نشدهاند و همين طور کساني ‌که از طريق دريا عازم حج شده و پس از بستن احرام در آنجا عازم بندر جده مي‌شوند.
''''''خامنه‌ای:'''''' و احرام بستن از داخل مسجد و یا سایر مواضع جُحفه صحیح است.
'''آية الله سيستاني:''' و کساني ‌که از مسجد شجره گذشته و محرم نشده‌اند هرچند بدون عذر.}}
'''سبحانی:''' و نیز میقات کسانی است که به هر علتی در مسجد شجره محرم نشدهاند و همین طور کسانی که از طریق دریا عازم حج شده و پس از بستن احرام در آنجا عازم بندر جده می‌شوند.
|{{ارجاع مساله|205}}
'''سیستانی:''' و کسانی که از مسجد شجره گذشته و محرم نشده‌اند هرچند بدون عذر.}}
|{{ارجاع مساله|۲۰۵}}
}}
}}


== از کجا بفهمیم جایی میقات است ==
== از کجا بفهمیم جایی میقات است ==
{{فتاوی حج  | مساله =۲۰۶|اگر بیّنه شرعیه قائم شد؛ یعنی دو شاهد عادل{{توضیح مساله|۲۰۶|. ''' سبحانی:''' یک شاهد عادل و اگر شاهد عادلی در کار نباشد باید از اهل محل پرسید و در صورت اطمینان به آن اعتماد کرد ولی امروزه مواقیت پنج‌گانه به وسیله تابلوهایی معین شده و طبعاً مفید
{{فتاوی حج  | مساله =206|اگر بيّنه شرعيه قائم شد؛ يعني دو شاهد عادل{{توضیح مساله|206|. '''آية الله سبحاني:''' يک شاهد عادل و اگر شاهد عادلي در کار نباشد بايد از اهل محل پرسيد و در صورت اطمينان به آن اعتماد کرد ولي امروزه مواقيت پنج‌گانه به وسيله تابلوهايي معين شده و طبعاً مفيد
اطمینان است.
اطمينان است.
'''سیستانی:''' شهادت دو عادل در صورتی مفید است که مستند به حس یا مانند آن باشد.
'''آية الله سيستاني:''' شهادت دو عادل در صورتي مفيد است که مستند به حس يا مانند آن باشد.
'''مکارم:''' رسیدن به میقات با حداقل شهادت یک نفر عادل نیز ثابت می‌شود، ولی در زمان ما میقات‌ها مشخص است و احتیاجی به این امور نیست.}} شهادت دادند{{توضیح مساله|۲۰۶|.
'''آية الله مکارم:''' رسيدن به ميقات با حداقل شهادت يک نفر عادل نيز ثابت مي‌شود، ولي در زمان ما ميقات‌ها مشخص است و احتياجي به اين امور نيست.}} شهادت دادند{{توضیح مساله|206|. '''آية الله خامنه‌اي:''' يا شهرتي که موجب اطمينان است قائم شد.}} که فلان مکان ميقات است، تفتيش و تحصيل علم لازم نيست{{توضیح مساله|206|. '''آية الله بهجت:''' احوط و اقوي لزوم تحصيل علم است به اين اماکن و اگر علم ممکن نباشد بعيد نيست اکتفا به ظن حاصل از پرسيدن اهل معرفت به اين اماکن.  
'''خامنه‌ای:''' یا شهرتی که موجب اطمینان است قائم شد.}} که فلان مکان میقات است، تفتیش و تحصیل علم لازم نیست{{توضیح مساله|۲۰۶|. '''بهجت:''' احوط و اقوی لزوم تحصیل علم است به این اماکن و اگر علم ممکن نباشد بعید نیست اکتفا به ظن حاصل از پرسیدن اهل معرفت به این اماکن.  
'''آية الله زنجاني:''' بلکه براي ميقات گواهي کسي که خبر او براي شخص حاجي يا نوع مردم اطمينان آور است و همچنين گواهي اهل محل ـ ولو اطمينان بخش نباشد ـ کافي است.}} و اگر علم و بيّنه{{توضیح مساله|206|. '''آية الله خامنه‌اي:''' يا شهرت موجب اطمينان.}} ممکن نشود مي‌تواند اکتفا کند به ظن حاصل{{توضیح مساله|206|. '''آية الله تبريزى''': بر مکلف واجب است يقين يا اطمينان به رسيدن به ميقات پيدا نموده و احرام ببندد و يا حجت شرعيه داشته باشد و افرادي که آنجا زندگي مي‌کنند، گفته آنها حجت شرعيه محسوب مي‌شود، بلکه شهادت يک نفر ثقه کافي است، اگر بدانيم مستند او سؤال از عرف محل است.
'''زنجانی:''' بلکه برای میقات گواهی کسی که خبر او برای شخص حاجی یا نوع مردم اطمینان آور است و همچنین گواهی اهل محل ـ ولو اطمینان بخش نباشد ـ کافی است.}} و اگر علم و بیّنه{{توضیح مساله|۲۰۶|. '''خامنه‌ای:''' یا شهرت موجب اطمینان.}} ممکن نشود می‌تواند اکتفا کند به ظن حاصل{{توضیح مساله|۲۰۶|. '''تبریزی''': بر مکلف واجب است یقین یا اطمینان به رسیدن به میقات پیدا نموده و احرام ببندد و یا حجت شرعیه داشته باشد و افرادی که آنجا زندگی می‌کنند، گفته آنها حجت شرعیه محسوب می‌شود، بلکه شهادت یک نفر ثقه کافی است، اگر بدانیم مستند او سؤال از عرف محل است.
'''آية الله خويي''': تحصيل اطمينان لازم است و گمان کافي نيست، بلي اگر ثقه خبره از محل خبر بدهد  
'''خویی''': تحصیل اطمینان لازم است و گمان کافی نیست، بلی اگر ثقه خبره از محل خبر بدهد  
کافي است.  
کافی است.  
'''آية الله سيستاني:''' تحصيل علم يا اطمينان يا حجت شرعيه لازم است.
'''سیستانی:''' تحصیل علم یا اطمینان یا حجت شرعیه لازم است.
'''آية الله فاضل:''' تحصيل اطمينان لازم است.}} از پرسيدن از کساني ‌که اهل اطلاع به آن مکان‌ها مي‌باشند.
'''فاضل:''' تحصیل اطمینان لازم است.}} از پرسیدن از کسانی که اهل اطلاع به آن مکان‌ها می‌باشند.
|{{ارجاع مساله|206}}
|{{ارجاع مساله|۲۰۶}}
}}
}}


== محاذات میقات ==
== محاذات میقات ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۰۷| هرگاه از راهی برود که به هیچ‌یک از میقات‌ها عبورش نیفتد، باید از محاذات میقات احرام ببندد. {{توضیح مساله|۲۰۷|. '''بهجت:''' باید از محاذات اولین میقات نزدیک به خود محرم شود.
{{فتاوی حج | مساله =207| هرگاه از راهي برود که به هيچ‌يک از ميقات‌ها عبورش نيفتد، بايد از محاذات ميقات احرام ببندد. {{توضیح مساله|207|. '''آية الله بهجت:''' بايد از محاذات اولين ميقات نزديک به خود محرم شود.
'''خویی''': کسی که تقریباً یک ماه یا بیشتر در مدینه منوره اقامت نموده و عازم حج باشد و بخواهد از غیر راه متعارف مدینه تا مکه برود، همین که شش مایل از مدینه دور شود محاذی و برابر مسجد شجره خواهد بود و همان جا میقاتش خواهد بود و از همان جا احرام می‌بندد. و در تجاوز نمودن از محاذات مسجد شجره و احرام بستن از محاذات یکی از مواقیت دیگر، بلکه از خصوص مورد مذکور نیز مشکل است.
'''آية الله خويي''': کسي که تقريباً يک ماه يا بيشتر در مدينه منوره اقامت نموده و عازم حج باشد و بخواهد از غير راه متعارف مدينه تا مکه برود، همين که شش مايل از مدينه دور شود محاذي و برابر مسجد شجره خواهد بود و همان جا ميقاتش خواهد بود و از همان جا احرام مي‌بندد. و در تجاوز نمودن از محاذات مسجد شجره و احرام بستن از محاذات يکي از مواقيت ديگر، بلکه از خصوص مورد مذکور نيز مشکل است.
'''زنجانی:''' کسی که از مدینه منوره عازم مکه است باید از مسجد شجره محرم شود، البته اگر از غیر راه متعارف، عازم مکه باشد باید پس از آنکه به مقدار فاصله مسجد شجره از مدینه قدیم (حدود ده کیلومتر) دور شد محرم شود و کسانی که از غیر مدینه، عازم مکه هستند چنانچه از یکی از مواقیت یا حوالی نزدیک آن می‌گذرند باید از میقات محرم شوند و محاذات میقات کفایت نمی‌کند و نذر، مجوز احرام بستن در غیر میقات نیست و اگر از مواقیت و حوالی آنها عبور نمی‌کنند، هر کجای خارج حرم محرم شوند صحیح است و در این صورت احرام از محاذات میقات، مطابق احتیاط استحبابی است و در این مسئله فرقی بین عمره مفرده و تمتع و حج افراد نیست.
'''آية الله زنجاني:''' کسي که از مدينه منوره عازم مکه است بايد از مسجد شجره محرم شود، البته اگر از غير راه متعارف، عازم مکه باشد بايد پس از آنکه به مقدار فاصله مسجد شجره از مدينه قديم (حدود ده کيلومتر) دور شد محرم شود و کساني ‌که از غير مدينه، عازم مکه هستند چنانچه از يکي از مواقيت يا حوالي نزديک آن مي‌گذرند بايد از ميقات محرم شوند و محاذات ميقات کفايت نمي‌کند و نذر، مجوز احرام بستن در غير ميقات نيست و اگر از مواقيت و حوالي آنها عبور نمي‌کنند، هر کجاي خارج حرم محرم شوند صحيح است و در اين صورت احرام از محاذات ميقات، مطابق احتياط استحبابي است و در اين مسئله فرقي بين عمره مفرده و تمتع و حج افراد نيست.
'''سبحانی:''' هرگاه از راهی برود که هرگز از میقات عبور نمی‌کند مانند کسی که از ایران و غیره وارد جده می‌شود، می‌تواند به دو صورت محرم شود: الف) به مدینه منوره برود و از مسجد شجره محرم شود و یا به جحفه برود و از آنجا محرم شود. ب) به حدیبیه برود چه از راه قدیم و چه از راه جدید و در آنجا محرم شود و اصلاً کسی که از یکی از مواقیت عبور نمی‌کند، رفتن او به میقات واجب نیست و می‌تواند به یکی از دو گونه اخیر محرم شود.}}
'''آية الله سبحاني:''' هرگاه از راهي برود که هرگز از ميقات عبور نمي‌کند مانند کسي که از ايران و غيره وارد جده مي‌شود، مي‌تواند به دو صورت محرم شود: الف) به مدينه منوره برود و از مسجد شجره محرم شود و يا به جحفه برود و از آنجا محرم شود. ب) به حديبيه برود چه از راه قديم و چه از راه جديد و در آنجا محرم شود و اصلاً کسي که از يکي از مواقيت عبور نمي‌کند، رفتن او به ميقات واجب نيست و مي‌تواند به يکي از دو گونه اخير محرم شود.}}
|{{ارجاع مساله|۲۰۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۰۸| اگر عبور او طوری است که محاذات با دو میقات پیدا می‌کند احتیاط واجب{{توضیح مساله|۲۰۸|. '''بهجت:''' اقوی کفایت احرام اول است؛ به نحوی که در مسئله قبل بیان شد.  
|{{ارجاع مساله|207}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =208| اگر عبور او طوري است که محاذات با دو ميقات پيدا مي‌کند احتياط واجب{{توضیح مساله|208|. '''آية الله بهجت:''' اقوي کفايت احرام اول است؛ به نحوي که در مسئله قبل بيان شد.  
تبریزی، فاضل: باید از جایی که اول محاذات پیدا می‌کند، احرام ببندد و تجدید نیت در محاذات میقات بعد لازم نیست.
آية الله تبريزي، آیة الله فاضل: بايد از جايي که اول محاذات پيدا مي‌کند، احرام ببندد و تجديد نيت در محاذات ميقات بعد لازم نيست.
'''خویی'''، '''زنجانی:''' با ملاحظه مسئله سابق، این مسئله منتفی است.
'''آية الله خويي'''، '''آية الله زنجاني:''' با ملاحظه مسئله سابق، اين مسئله منتفي است.
'''سبحانی:''' اگر از محاذات میقات اول احرام ببندد و سپس به محاذات میقات دوم برسد، تجدید احرام لازم نیست.
'''آية الله سبحاني:''' اگر از محاذات ميقات اول احرام ببندد و سپس به محاذات ميقات دوم برسد، تجديد احرام لازم نيست.
'''سیستانی:''' مخیر است از محاذی هر کدام احرام ببندد، گرچه احتیاط مستحب احرام در محاذی اول است.  
'''آية الله سيستاني:''' مخير است از محاذي هر کدام احرام ببندد، گرچه احتياط مستحب احرام در محاذي اول است.  
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': واجب است که از جایی که....}} آن است که از جایی که اول، محاذات پیدا می‌کند احرام ببندد و در محاذات میقات بعد، تجدید نیت احرام کند.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': واجب است که از جايی که....}} آن است که از جايي که اول، محاذات پيدا مي‌کند احرام ببندد و در محاذات ميقات بعد، تجديد نيت احرام کند.
|{{ارجاع مساله|۲۰۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۰۹| کسانی که از محاذات غیر مسجد شجره عبور می‌کنند، احتیاط مستحب{{توضیح مساله|۲۰۹|. '''خویی''': اگر فاصله زیاد باشد، ظاهراً نذر لازم است و اگر فاصله کم باشد، بنا بر احتیاط واجب باید نذر کند یا اینکه به یکی از مواقیت برود.  
|{{ارجاع مساله|208}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =209| کساني ‌که از محاذات غير مسجد شجره عبور مي‌کنند، احتياط مستحب{{توضیح مساله|209|. '''آية الله خويي''': اگر فاصله زياد باشد، ظاهراً نذر لازم است و اگر فاصله کم باشد، بنا بر احتياط واجب بايد نذر کند يا اينکه به يکي از مواقيت برود.  
'''زنجانی:''' کسی که از مواقیت و نزدیکی آنها نمی‌گذرد هر کجا خارج حرم، محرم شود، صحیح است هرچند قبل از محاذات مواقیت باشد و نیازی به نذر نیست، البته اگر نذر کند که قبل از حرم از مکان معینی، مثلاً جده، محرم شود باید به نذر خود عمل کند.
'''آية الله زنجاني:''' کسي که از مواقيت و نزديکي آنها نمي‌گذرد هر کجا خارج حرم، محرم شود، صحيح است هرچند قبل از محاذات مواقيت باشد و نيازي به نذر نيست، البته اگر نذر کند که قبل از حرم از مکان معيني، مثلاً جده، محرم شود بايد به نذر خود عمل کند.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': متعرض مسئله استحباب نذر نشده‌اند.}} آن است که قبل از رسیدن به محاذات، به نذر محرم شوند و بهتر آن است که در محاذات، تجدید احرام کنند.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': متعرض مسئله استحباب نذر نشده‌اند.}} آن است که قبل از رسيدن به محاذات، به نذر محرم شوند و بهتر آن است که در محاذات، تجديد احرام کنند.
|{{ارجاع مساله|۲۰۹}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|209}} }} {{سخ}}  


== اگر احرام از میقات را به تاخیر بیاندازد ==
== اگر احرام از میقات به تاخیر بیاندازد ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۰| شخص مستطیع اگر احرام را از میقات تأخیر بیندازد از روی علم و عمد{{توضیح مساله|۲۱۰|.
{{فتاوی حج | مساله =210| شخص مستطيع اگر احرام را از ميقات تأخير بيندازد از روي علم و عمد{{توضیح مساله|210|. '''آية الله زنجاني:''' و اختيار و نتواند به ميقات برگردد بايد به يکي ديگر از مواقيت پنج‌گانه رفته و از آنجا محرم شود والاّ احرام و عمره و حج او باطل است و نبايد وارد حرم يا مکه شود.
'''زنجانی:''' و اختیار و نتواند به میقات برگردد باید به یکی دیگر از مواقیت پنج‌گانه رفته و از آنجا محرم شود والاّ احرام و عمره و حج او باطل است و نباید وارد حرم یا مکه شود.
'''آية الله سيستاني:''' واجب است برگردد به همان ميقات، در صورت امکان، هرچند ميقات ديگري
'''سیستانی:''' واجب است برگردد به همان میقات، در صورت امکان، هرچند میقات دیگری
در پيش باشد، به جز کسي که از ذوالحُلَيفه گذشته باشد هرچند عمداً و بدون عذر که مي‌تواند از  
در پیش باشد، به جز کسی که از ذوالحُلَیفه گذشته باشد هرچند عمداً و بدون عذر که می‌تواند از  
جحفه محرم شود.}} و ممکن نشود برگردد به ميقات، به واسطه عذري، و ميقات ديگري در پيش نداشته باشد حج او باطل است{{توضیح مساله|210|. '''آية الله بهجت:''' بنا بر احتياط واجب بايد احرام ببندد از هر مکاني که ممکن باشد، به تفصيلي که در ناسي احرام مذکور است. و عمره را به جا آورد و قضاي آن بعد از آن.
جحفه محرم شود.}} و ممکن نشود برگردد به میقات، به واسطه عذری، و میقات دیگری در پیش نداشته باشد حج او باطل است{{توضیح مساله|۲۱۰|.
'''آية الله تبريزى''': احتياط واجب اين است که در صورت امکان در خارج حرم محرم شود و در صورت عدم امکان در حرم محرم شود و اگر حج واجب باشد سال آينده آن را اعاده کند.
'''بهجت:''' بنا بر احتیاط واجب باید احرام ببندد از هر مکانی که ممکن باشد، به تفصیلی که در ناسی احرام مذکور است. و عمره را به جا آورد و قضای آن بعد از آن.
'''آية الله خويي''': اگر در صورت امکان در خارج حرم محرم شود و در صورت عدم امکان در حرم محرم شود، اگرچه به واسطه تأخير مرتکب معصيت شده است ليکن صحت آن خالي از وجه نيست. ولي در صورت تمکن احتياط مستحب اين است که حج را اعاده کند.
'''تبریزی''': احتیاط واجب این است که در صورت امکان در خارج حرم محرم شود و در صورت عدم امکان در حرم محرم شود و اگر حج واجب باشد سال آینده آن را اعاده کند.
'''آية الله سبحاني:''' هرچند احتياط مستحب است که از مرز حرم، احرام ببندد و اعمال خود را انجام دهد و سال ديگر نيز بايد حج را قضا کند.
'''خویی''': اگر در صورت امکان در خارج حرم محرم شود و در صورت عدم امکان در حرم محرم شود، اگرچه به واسطه تأخیر مرتکب معصیت شده است لیکن صحت آن خالی از وجه نیست. ولی در صورت تمکن احتیاط مستحب این است که حج را اعاده کند.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': اگرچه احوط آن است که از هر مکاني که ممکن باشد محرم شود و عمره را انجام دهد و بعد هم قضاي آن را به جا آورد.}}، و بايد سال ديگر حج به جا آورد.
'''سبحانی:''' هرچند احتیاط مستحب است که از مرز حرم، احرام ببندد و اعمال خود را انجام دهد و سال دیگر نیز باید حج را قضا کند.
|{{ارجاع مساله|210}} }}
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': اگرچه احوط آن است که از هر مکانی که ممکن باشد محرم شود و عمره را انجام دهد و بعد هم قضای آن را به جا آورد.}}، و باید سال دیگر حج به جا آورد.
|{{ارجاع مساله|۲۱۰}} }}


== محاذات را چگونه باید یافت ==
== محاذات را چگونه باید یافت ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۱| شخصی که می‌خواهد از محاذی میقات محرم شود، اگر محاذات را نداند{{توضیح مساله|۲۱۱|. '''بهجت:''' اگر علم به محاذات ممکن نباشد، ظاهراً کفایت مظنّه است در صورتی که موجب اطمینان یا حاصل از سؤال اهل آن محل باشد علی الأحوط.}} باید از اهل اطلاع مورد وثوق بپرسد{{توضیح مساله|۲۱۱|.  
{{فتاوی حج | مساله =211| شخصي که مي‌خواهد از محاذي ميقات محرم شود، اگر محاذات را نداند{{توضیح مساله|211|. '''آية الله بهجت:''' اگر علم به محاذات ممکن نباشد، ظاهراً کفايت مظنّه است در صورتي که موجب اطمينان يا حاصل از سؤال اهل آن محل باشد علي الأحوط.}} بايد از اهل اطلاع مورد وثوق بپرسد{{توضیح مساله|211|. '''آية الله سيستاني:''' اگر دو خطّ متقاطع را فرض کنيم که زاويه قائمه‌اي را تشکيل مي‌دهند و يکي از آنها از مکه مي‌گذرد و ديگري از ميقات، نقطه تقاطع، محل محاذات با ميقات است و معيار در اين امر صدق عرفي است نه دقت عقلي.}}، و قول مجتهد که اهل اطلاع به آن مکان‌ها نيست اعتبار ندارد، و اگر نتواند محاذات را بفهمد{{توضیح مساله|211|. '''آية الله بهجت:''' اگر در طريق او محاذات علميه با ظنّيه نباشد احوط رفتن به سوي ميقاتي يا محاذات آن است و محتمل است جواز احرام از اول احتمال و تجديد آن در مقدار اقرب مواقيت به مکه. }} قبل از رسيدن به محلي که احتمال مي‌دهد از محاذات گذشته است به نذر محرم شود{{توضیح مساله|211|. '''آية الله مکارم:''' بنا بر احتياط.}}، بلکه اگر از محل معيني پيش از رسيدن به محاذات، به نذر محرم شود احوط است. {{توضیح مساله|211|. '''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 و 209 مراجعه شود.
'''سیستانی:''' اگر دو خطّ متقاطع را فرض کنیم که زاویه قائمه‌ای را تشکیل می‌دهند و یکی از آنها از مکه می‌گذرد و دیگری از میقات، نقطه تقاطع، محل محاذات با میقات است و معیار در این امر صدق عرفی است نه دقت عقلی.}}، و قول مجتهد که اهل اطلاع به آن مکان‌ها نیست اعتبار ندارد، و اگر نتواند محاذات را بفهمد{{توضیح مساله|۲۱۱|.
'''آية الله سبحاني:''' به ذيل مسئله 205 و 207 مراجعه شود.}}
'''بهجت:''' اگر در طریق او محاذات علمیه با ظنّیه نباشد احوط رفتن به سوی میقاتی یا محاذات آن است و محتمل است جواز احرام از اول احتمال و تجدید آن در مقدار اقرب مواقیت به مکه. }} قبل از رسیدن به محلی که احتمال می‌دهد از محاذات گذشته است به نذر محرم شود{{توضیح مساله|۲۱۱|. '''مکارم:''' بنا بر احتیاط.}}، بلکه اگر از محل معینی پیش از رسیدن به محاذات، به نذر محرم شود احوط است. {{توضیح مساله|۲۱۱|. '''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ و ۲۰۹ مراجعه شود.
|{{ارجاع مساله|211}} }}
'''سبحانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۵ و ۲۰۷ مراجعه شود.}}
|{{ارجاع مساله|۲۱۱}} }}


== احرام کسانی که با هواپیما به حج می‌روند ==
== احرام کسانی که با هواپیما به حج می‌روند ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۲| کسانی که با هواپیما به حج می‌روند و می‌خواهند بعد از حج به مدینه مشرف شوند، احتیاط آن است که بدون احرام بروند «[[جده]]»{{توضیح مساله|۲۱۲|.'''بهجت:''' احوط در مورد کسی که از جده به حج می‌رود این است که از محاذی میقاتی که اقرب به وی است احرام ببندد. کسانی که با هواپیما به جده می‌روند، در صورتی که رفتن به جحفه یا میقات دیگر همراه با مشقت و دشواری باشد می‌توانند با نذر در جده محرم شوند و کفایت می‌کند.
{{فتاوی حج | مساله =212| کساني ‌که با هواپيما به حج مي‌روند و مي‌خواهند بعد از حج به مدينه مشرف شوند، احتياط آن است که بدون احرام بروند «جده»{{توضیح مساله|212|. '''آية الله بهجت:''' احوط در مورد کسي که از جده به حج مي‌رود اين است که از محاذي ميقاتي که اقرب به وي است احرام ببندد. کساني ‌که با هواپيما به جده مي‌روند، در صورتي که رفتن به جحفه يا ميقات ديگر همراه با مشقت و دشواري باشد مي‌توانند با نذر در جده محرم شوند و کفايت مي‌کند.
* '''تبریزی''': محاذات جده با یکی از مواقیت ثابت نیست بلکه اطمینان به عدم محاذات آن است، پس احرام از جده مجزی نیست و بر حاجی لازم است از محل خود یا در راه قبل از رسیدن به جده، به مقداری که قابل ملاحظه ـ باشد هرچند در هواپیما باشد ـ نذر احرام نموده و از محل نذر احرام ببندد و یا به یکی از مواقیت رفته، احرام ببندد و یا به رابغ برود و آنجا با نذر احرام، محرم شود.
'''آية الله تبريزى''': محاذات جده با يکي از مواقيت ثابت نيست بلکه اطمينان به عدم محاذات آن است، پس احرام از جده مجزي نيست و بر حاجي لازم است از محل خود يا در راه قبل از رسيدن به جده، به مقداري که قابل ملاحظه ـ باشد هرچند در هواپيما باشد ـ نذر احرام نموده و از محل نذر احرام ببندد و يا به يکي از مواقيت رفته، احرام ببندد و يا به رابغ برود و آنجا با نذر احرام، محرم شود.
* '''خامنه‌ای:''' نمی‌توانند در جده برای عمره تمتع اختیاراً محرم شوند، زیرا جده نه میقات است، نه محاذی میقات؛ بلکه برای احرام باید به یکی از میقات‌ها، مثل جُحفه بروند. و در صورتی که نتوانند به یکی از میقات‌ها بروند، احتیاط واجب این است که با نذر از جده احرام ببندند. 
'''آية الله خامنه‌اي:''' نمي‌توانند در جده براي عمره تمتع اختياراً محرم شوند، زيرا جده نه ميقات است، نه محاذي ميقات؛ بلکه براي احرام بايد به يکي از ميقات‌ها، مثل جُحفه بروند. و در صورتي که نتوانند به يکي از ميقات‌ها بروند، احتياط واجب اين است که با نذر از جده احرام ببندند. 
* '''خویی''': احرام از جده، حتی با فرض محاذی بودن آن با میقات، مجزی نیست و بر حاجی لازم است که در صورت امکان به یکی از مواقیت برود یا از وطن خود یا در راه، قبل از رسیدن به جده به مقداری که قابل ملاحظه باشد هرچند در هواپیما باشد، نذر احرام نموده و از محل نذر احرام ببندد و یا اینکه پس از ورود به جده، به محلی که رابغ نام دارد برود و از آنجا با نذر احرام، قبل از میقات احرام ببندد.
'''آية الله خويي''': احرام از جده، حتي با فرض محاذي بودن آن با ميقات، مجزي نيست و بر حاجي لازم است که در صورت امکان به يکي از مواقيت برود يا از وطن خود يا در راه، قبل از رسيدن به جده به مقداري که قابل ملاحظه باشد هرچند در هواپيما باشد، نذر احرام نموده و از محل نذر احرام ببندد و يا اينکه پس از ورود به جده، به محلي که رابغ نام دارد برود و از آنجا با نذر احرام، قبل از ميقات احرام ببندد.
* '''زنجانی:''' اگر بدون رفتن به میقات مستقیم به مکه می‌روند می‌توانند از جده محرم شوند؛ بلکه هر کجا خارج حرم ـ مانند حدیبیه ـ محرم شوند صحیح است.
'''آية الله زنجاني:''' اگر بدون رفتن به ميقات مستقيم به مکه مي‌روند مي‌توانند از جده محرم شوند؛ بلکه هر کجا خارج حرم ـ مانند حديبيه ـ محرم شوند صحيح است.
* سبحانی: به ذیل مسئله ۲۰۷ مراجعه شود.
آية الله سبحانی: به ذيل مسئله 207 مراجعه شود.
* '''سیستانی:''' با ملاحظه نقشه‌های جغرافیایی، نقطه محاذی جحفه، در جنوب شرقی جده واقع است ولذا با نذر می‌شود در فرودگاه جده احرام بست؛ زیرا قبل از میقات واقع است و اما نذر احرام در هواپیما یا قبل از آن، با علم به اینکه به ناچار زیر سایه خواهد رفت مورد اشکال است.
'''آية الله سيستاني:''' با ملاحظه نقشه‌هاي جغرافيايي، نقطه محاذي جحفه، در جنوب شرقي جده واقع است ولذا با نذر مي‌شود در فرودگاه جده احرام بست؛ زيرا قبل از ميقات واقع است و اما نذر احرام در هواپيما يا قبل از آن، با علم به اينکه به ناچار زير سايه خواهد رفت مورد اشکال است.
* '''صافی'''، '''گلپایگانی''': جایز نیست از جده با نذر محرم شوند بلکه باید به جحفه رفته،  
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': جايز نيست از جده با نذر محرم شوند بلکه بايد به جحفه رفته،  
* از آنجا محرم شوند.
از آنجا محرم شوند.
* '''فاضل:''' محاذات جده با هیچ‌یک از میقات‌ها ثابت نیست. بنابراین باید یا به میقات یا محاذات میقات برود ولی برای عمره مفرده می‌تواند از ادنی الحل محرم شود.
'''آية الله فاضل:''' محاذات جده با هيچ‌يک از ميقات‌ها ثابت نيست. بنابراين بايد يا به ميقات يا محاذات ميقات برود ولي براي عمره مفرده مي‌تواند از ادني‌ الحل محرم شود.
* '''مکارم:''' محاذات جده با هیچ‌یک از میقات‌ها ثابت نیست. بنابراین باید یا به میقات یا به محاذات میقات برود و یا اگر نمی‌تواند احتیاطاً نذر کند و در ابتدای حرم تجدید احرام کند.
'''آية الله مکارم:''' محاذات جده با هيچ‌يک از ميقات‌ها ثابت نيست. بنابراين بايد يا به ميقات يا به محاذات ميقات برود و يا اگر نمي‌تواند احتياطاً نذر کند و در ابتداي حرم تجديد احرام کند.
*نوری: اگر از جده مستقیماً عازم مکه شوند میقات آنان «جحفه» است.}} و از اهل اطلاع مورد اعتماد تحقیق کنند{{توضیح مساله|۲۱۲|. بر اساس کارشناسی سازمان جغرافیایی نامه  فرودگاه جده و حتی شهر جده از محاذی میقات جحفه گذشته و محاذی میقات از آن سمت در دریای سرخ واقع می‌شود.}} اگر جده یا «حده» معلوم شد، محاذی با یکی از میقات‌ها است، از آنجا محرم شوند والاّ بروند به میقات دیگر؛ مثل جحفه و از آنجا محرم شوند، و اگر نتوانستند به جحفه یا به میقات دیگر بروند با نذر{{توضیح مساله|۲۱۲|. '''تبریزی''': در صورتی که رفتن به یکی از مواقیت ممکن نباشد و قبل از میقات هم به نذر محرم نشده، لازم است از جده با نذر احرام بسته و بعداً در خارج حرم قبل از دخول آن تجدید احرام کند.}} از جده محرم شوند و بهتر آن است که در «حده» تجدید احرام کنند اگرچه لازم نیست.
آية الله نوري: اگر از جده مستقيماً عازم مکه شوند ميقات آنان «جحفه» است.}} و از اهل اطلاع مورد اعتماد تحقيق کنند{{توضیح مساله|212|. بر اساس کارشناسی سازمان جغرافیایی نامه  فرودگاه جده و حتی شهر جده از محاذی میقات جحفه گذشته و محاذی میقات از آن سمت در دریای سرخ واقع می‌شود.}} اگر جده يا «حده» معلوم شد، محاذي با يکي از ميقات‌ها است، از آنجا محرم شوند والاّ بروند به ميقات ديگر؛ مثل جحفه و از آنجا محرم شوند، و اگر نتوانستند به جحفه يا به ميقات ديگر بروند با نذر{{توضیح مساله|212|. '''آية الله تبريزى''': در صورتي که رفتن به يکي از مواقيت ممکن نباشد و قبل از ميقات هم به نذر محرم نشده، لازم است از جده با نذر احرام بسته و بعداً در خارج حرم قبل از دخول آن تجديد احرام کند.}} از جده محرم شوند و بهتر آن است که در «حده» تجديد احرام کنند اگرچه لازم نيست.
|{{ارجاع مساله|۲۱۲}} }}
|{{ارجاع مساله|212}} }}


== تعریف محاذات ==
== تعریف محاذات ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۳| مراد از «[[محاذات]]» آن است که کسی که می‌رود به طرف مکه، به جایی برسد که میقات به طرف راست یا چپ او واقع شود به خط راست{{توضیح مساله|۲۱۳|. '''سبحانی:''' و این یک امر عرفی است که هرگاه بگویند این نقطه عبور شما محاذی با فلان میقات است، کافی است.}}؛ به طوری که اگر از آنجا بگذرد میقات متمایل به پشت او شود.
{{فتاوی حج | مساله =213| مراد از «محاذات» آن است که کسي که مي‌رود به طرف مکه، به جايي برسد که ميقات به طرف راست يا چپ او واقع شود به خط راست{{توضیح مساله|213|. '''آية الله سبحاني:''' و اين يک امر عرفي است که هرگاه بگويند اين نقطه عبور شما محاذي با فلان ميقات است، کافي است.}}؛ به طوري که اگر از آنجا بگذرد ميقات متمايل به پشت او شود.
|{{ارجاع مساله|۲۱۳}} }} {{سخ}}
|{{ارجاع مساله|213}} }} {{سخ}}  


== راه تشخیص محاذات ==
== راه تشخیص محاذات ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۴| محاذات ثابت می‌شود به علم و به دو شاهد عادل و اگر اینها ممکن نشود، اگر گمان حاصل شد{{توضیح مساله|۲۱۴|. '''بهجت:''' به ذیل مسئله ۲۱۱ مراجعه شود.  
{{فتاوی حج | مساله =214| محاذات ثابت مي‌شود به علم و به دو شاهد عادل و اگر اينها ممکن نشود، اگر گمان حاصل شد{{توضیح مساله|214|. '''آية الله بهجت:''' به ذيل مسئله 211 مراجعه شود.  
'''خامنه‌ای:''' یا شهرتی که موجب اطمینان شود.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' يا شهرتي که موجب اطمينان شود.  
'''سبحانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۶ مراجعه شود.
'''آية الله سبحاني:''' به ذيل مسئله 206 مراجعه شود.
'''فاضل:''' اگر اطمینان حاصل شد.}} از قول کسانی که مطلع به آن مکان‌ها هستند ظاهراً کافی است، بلکه از قول کسانی که اهل خبره هستند و از روی قواعد علمیه محاذات را تعیین می‌کنند، اگر گمان حاصل شد ظاهراً کافی است. {{توضیح مساله|۲۱۴|. '''تبریزی''': محاذات با میقات، به علم و اطمینان ثابت می‌شود و نیز به گفته کسانی که به آن مکان‌ها رفت و آمد می‌کنند، اما گفته کسی که از روی قواعد علمیه محاذات را تعیین می‌کند، اعتباری ندارد.  
'''آية الله فاضل:''' اگر اطمينان حاصل شد.}} از قول کساني ‌که مطلع به آن مکان‌ها هستند ظاهراً کافي است، بلکه از قول کساني ‌که اهل خبره هستند و از روي قواعد علميه محاذات را تعيين مي‌کنند، اگر گمان حاصل شد ظاهراً کافي است. {{توضیح مساله|214|. '''آية الله تبريزى''': محاذات با ميقات، به علم و اطمينان ثابت مي‌شود و نيز به گفته کساني ‌که به آن مکان‌ها رفت و آمد مي‌کنند، اما گفته کسي که از روي قواعد علميه محاذات را تعيين مي‌کند، اعتباري ندارد.  
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ و ۲۰۹ مراجعه شود.  
'''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 و 209 مراجعه شود.  
سبحانی، '''فاضل:''' به ذیل مسئله ۲۰۶ مراجعه شود.
آية الله سبحاني، '''آية الله فاضل:''' به ذيل مسئله 206 مراجعه شود.
'''سیستانی:''' معیار در تشخیص محاذات، در ذیل مسئله ۲۱۱ گذشت و باید علم یا اطمینان یا حجت شرعی بر آن قائم باشد.}}
'''آية الله سيستاني:''' معيار در تشخيص محاذات، در ذيل مسئله 211 گذشت و بايد علم يا اطمينان يا حجت شرعي بر آن قائم باشد.}}
|{{ارجاع مساله|۲۱۴}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|214}} }} {{سخ}}  


== عبور بدون احرام به دلیل فراموشی یا ندانستن ==
== عبور بدون احرام به دلیل فراموشی یا ندانستن ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۵| کسی که به واسطه فراموشی یا ندانستن مسئله و عذر دیگر{{توضیح مساله|۲۱۵|. '''بهجت:''' عذری که مسوّغ ترک باشد ولو ظاهراً؛ از قبیل مرض و جهل به موضوع، بدون تقصیر، و ظاهر لحوق جهل به حکم است با عدم تقصیر در آنچه مذکور شد (و این در مسئله بعدی نافع است).}} بدون احرام از میقات عبور کرد پس اگر امکان داشت برگشتن به میقات و به اعمال عمره می‌توانست با برگشتن برسد واجب است برگردد و از میقات احرام ببندد،{{توضیح مساله|۲۱۵|. '''زنجانی:''' و از همان میقات احرام ببندد و اگر نمی‌تواند به همان میقات برگردد چنانچه میقات دیگری سر راه اوست، از آن میقات محرم می‌شود ـ و در هر دو صورت اگر از یکی دیگر از مواقیت پنج‌گانه احرام ببندد صحیح است ـ والاّ از هر جا که هست محرم می‌گردد مگر داخل حرم شده باشد که در صورت امکان باید برای احرام از حرم خارج شود.
{{فتاوی حج | مساله =215| کسي که به واسطه فراموشي يا ندانستن مسئله و عذر ديگر{{توضیح مساله|215|. '''آية الله بهجت:''' عذري که مسوّغ ترک باشد ولو ظاهراً؛ از قبيل مرض و جهل به موضوع، بدون تقصير، و ظاهر لحوق جهل به حکم است با عدم تقصير در آنچه مذکور شد (و اين در مسئله بعدي نافع است).}} بدون احرام از ميقات عبور کرد پس اگر امکان داشت برگشتن به ميقات و به اعمال عمره مي‌توانست با برگشتن برسد واجب است برگردد و از ميقات احرام ببندد،{{توضیح مساله|215|. '''آية الله زنجاني:''' و از همان ميقات احرام ببندد و اگر نمي‌تواند به همان ميقات برگردد چنانچه ميقات ديگري سر راه اوست، از آن ميقات محرم مي‌شود ـ و در هر دو صورت اگر از يکي ديگر از مواقيت پنج‌گانه احرام ببندد صحيح است ـ والاّ از هر جا که هست محرم مي‌گردد مگر داخل حرم شده باشد که در صورت امکان بايد براي احرام از حرم خارج شود.
'''سیستانی:''' این حکم در غیر مورد مسجد شجره است و کسی که از آن عبور کند هرچند عمدی باشد می‌تواند از جحفه محرم شود، گرچه گناه کرده است.
'''آية الله سيستاني:''' اين حکم در غير مورد مسجد شجره است و کسي که از آن عبور کند هرچند عمدي باشد مي‌تواند از جحفه محرم شود، گرچه گناه کرده است.
'''مکارم:''' می‌تواند از همان جا محرم شود.}} چه داخل حرم شده باشد یا نه و اگر ممکن نیست،{{توضیح مساله|۲۱۵|. '''صافی'''، '''گلپایگانی''': پس اگر از میقات دیگری عبور می‌کند، از میقات بعدی محرم شود و اگر میقات دیگری در مسیر نیست، به مقداری که می‌تواند به طرف میقات برگردد و اگر هیچ‌یک از این طرق ممکن نیست از همان محل محرم شود.}} به نحوی که گفته شد، پس اگر داخل حرم نشده، از همان جا احرام ببندد و احتیاط مستحب{{توضیح مساله|۲۱۵|. '''تبریزی'''، '''سیستانی:''' بنا بر احتیاط واجب، به مقداری که ممکن است به طرف میقات برگردد و محرم شود.
'''آية الله مکارم:''' مي‌تواند از همان جا محرم شود.}} چه داخل حرم شده باشد يا نه و اگر ممکن نيست،{{توضیح مساله|215|. '''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': پس اگر از ميقات ديگري عبور مي‌کند، از ميقات بعدي محرم شود و اگر ميقات ديگري در مسير نيست، به مقداري که مي‌تواند به طرف ميقات برگردد و اگر هيچ‌يک از اين طرق ممکن نيست از همان محل محرم شود.}} به نحوي که گفته شد، پس اگر داخل حرم نشده، از همان جا احرام ببندد و احتياط مستحب{{توضیح مساله|215|. '''آية الله تبريزى'''، '''آية الله سيستاني:''' بنا بر احتياط واجب، به مقداري که ممکن است به طرف ميقات برگردد و محرم شود.
'''خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب.
'''آية الله خامنه‌اي:''' بنا بر احتياط واجب.
'''سبحانی:''' احتیاط مستحب آن است که چند قدم به سمت میقات برود و از آنجا احرام ببندد.}} آن است که هر مقداری می‌تواند به طرف میقات برگردد و آنجا محرم شود و اگر داخل حرم شده، واجب است اگر می‌تواند و به اعمال عمره می‌رسد، از حرم خارج شود{{توضیح مساله|۲۱۵|. '''بهجت:''' و احتیاط به دور شدن از حرم، به مقدار عدم فوت حج ترک نشود.  
'''آية الله سبحاني:''' احتياط مستحب آن است که چند قدم به سمت ميقات برود و از آنجا احرام ببندد.}} آن است که هر مقداري مي‌تواند به طرف ميقات برگردد و آنجا محرم شود و اگر داخل حرم شده، واجب است اگر مي‌تواند و به اعمال عمره مي‌رسد، از حرم خارج شود{{توضیح مساله|215|. '''آية الله بهجت:''' و احتياط به دور شدن از حرم، به مقدار عدم فوت حج ترک نشود.  
'''سبحانی:''' واجب است از حرم خارج شود و از مرز حرم محرم شود و اگر به خاطر تنگی وقت یا عدم امکان نتواند از حرم خارج شود، لازم است به مقداری که می‌تواند، عقب برود، هرچند به مرز حرم نرسد و از آنجا احرام ببندد.
'''آية الله سبحاني:''' واجب است از حرم خارج شود و از مرز حرم محرم شود و اگر به خاطر تنگي وقت يا عدم امکان نتواند از حرم خارج شود، لازم است به مقداري که مي‌تواند، عقب برود، هرچند به مرز حرم نرسد و از آنجا احرام ببندد.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': به طرف میقات به مقداری که ممکن است برود و الاّ از ادنی الحل محرم شود و در صورت عدم تمکن از رفتن به ادنی الحل در مکه محرم شود.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': به طرف ميقات به مقداري که ممکن است برود و الاّ از ادني‌ الحل محرم شود و در صورت عدم تمکن از رفتن به ادني‌ الحل در مکه محرم شود.
'''مکارم:''' هرچند به تنعیم رود.}} و محرم گردد و اگر نمی‌تواند به نحوی که گفته شد همان جا محرم شود و احتیاط مستحب آن است که هر قدر می‌تواند به طرف خارج حرم برگردد و آنجا محرم شود.
'''آية الله مکارم:''' هرچند به تنعيم رود.}} و محرم گردد و اگر نمي‌تواند به نحوي که گفته شد همان جا محرم شود و احتياط مستحب آن است که هر قدر مي‌تواند به طرف خارج حرم برگردد و آنجا محرم شود.
|{{ارجاع مساله|۲۱۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۱۶| زن حائض اگر مسئله نمی‌دانست و عقیده داشت که نباید در میقات محرم شود و احرام نبست، حکمش همان است که در مسئله قبل گفته شد. {{توضیح مساله|۲۱۶|. '''خویی''': ولی بنا بر احتیاط باید به مقدار ممکن از حرم دور شود و احرام ببندد.
|{{ارجاع مساله|215}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =216| زن حائض اگر مسئله نمي‌دانست و عقيده داشت که نبايد در ميقات محرم شود و احرام نبست، حکمش همان است که در مسئله قبل گفته شد. {{توضیح مساله|216|. '''آية الله خويي''': ولي بنا بر احتياط بايد به مقدار ممکن از حرم دور شود و احرام ببندد.
'''سیستانی:''' در صورتی که داخل حرم شده باشد احتیاط واجب این است که در صورتی که نتواند به میقات برگردد به بیرون حرم رفته و از آنجا احرام ببندد، بلکه احوط آن است که در این صورت از حرم، به مقدار ممکن دور شود و اگر ممکن نشد حکم دیگران را دارد که در مسئله ۲۱۵ گذشت.  
'''آية الله سيستاني:''' در صورتي که داخل حرم شده باشد احتياط واجب اين است که در صورتي که نتواند به ميقات برگردد به بيرون حرم رفته و از آنجا احرام ببندد، بلکه احوط آن است که در اين صورت از حرم، به مقدار ممکن دور شود و اگر ممکن نشد حکم ديگران را دارد که در مسئله 215 گذشت.  
'''مکارم:''' این زن اگر می‌تواند باید به میقات برگردد.}}
'''آية الله مکارم:''' اين زن اگر مي‌تواند بايد به ميقات برگردد.}}
|{{ارجاع مساله|۲۱۶}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|216}} }} {{سخ}}  


احرام بستن پیش از رسیدن به میقات{{فتاوی حج | مساله =۲۱۷| جایز نیست احرام بستن پیش از رسیدن به میقات و اگر احرام ببندد صحیح نیست ولی اگر نذر کند که از محلی که پیش از میقات است احرام ببندد جایز است{{توضیح مساله|۲۱۷|. '''سیستانی:''' اگر بداند مستلزم ارتکاب محرّم می‌شود؛ مانند استظلال، انعقاد نذر مورد اشکال است.
احرام بستن پیش از رسیدن به میقات{{فتاوی حج | مساله =217| جايز نيست احرام بستن پيش از رسيدن به ميقات و اگر احرام ببندد صحيح نيست ولي اگر نذر کند که از محلي که پيش از ميقات است احرام ببندد جايز است{{توضیح مساله|217|. '''آية الله سيستاني:''' اگر بداند مستلزم ارتکاب محرّم مي‌شود؛ مانند استظلال، انعقاد نذر مورد اشکال است.
'''فاضل:''' صحت نذر برای کسی که می‌داند ناچار می‌شود در روز با وسیله مسقف حرکت کند محل اشکال است، بلی اگر بداند که برای احرام عمره تمتع نمی‌تواند به یکی از مواقیت معروفه برود نذر اشکال ندارد و معصیت هم نکرده است. ولی احتیاط آن است که در ادنی الحل تجدید احرام کند و در هر دو صورت کفاره استظلال را باید بدهد.}} و باید از همان جا محرم شود؛ مثلاً اگر نذر کرد که از «قم» محرم شود واجب است عمل کند، و بهتر آن است که به میقات یا محاذات میقات که رسید احرام را تجدید کند. {{توضیح مساله|۲۱۷|.  
'''آية الله فاضل:''' صحت نذر براي کسي که مي‌داند ناچار مي‌شود در روز با وسيله مسقف حرکت کند محل اشکال است، بلي اگر بداند که براي احرام عمره تمتع نمي‌تواند به يکي از مواقيت معروفه برود نذر اشکال ندارد و معصيت هم نکرده است. ولي احتياط آن است که در ادني‌ الحل تجديد احرام کند و در هر دو صورت کفاره استظلال را بايد بدهد.}} و بايد از همان جا محرم شود؛ مثلاً اگر نذر کرد که از «قم» محرم شود واجب است عمل کند، و بهتر آن است که به ميقات يا محاذات ميقات که رسيد احرام را تجديد کند. {{توضیح مساله|217|. '''آية الله بهجت:''' نيازي به تجديد احرام در ميقات نيست بلکه مي‌تواند از راهي به مکه برود که بر ميقات نگذرد.
'''بهجت:''' نیازی به تجدید احرام در میقات نیست بلکه می‌تواند از راهی به مکه برود که بر میقات نگذرد.
'''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 و 209 مراجعه شود.
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ و ۲۰۹ مراجعه شود.
'''آية الله سبحاني:''' و ديگر تجديد احرام در ميقات لازم نيست.
'''سبحانی:''' و دیگر تجدید احرام در میقات لازم نیست.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': و در اين صورت احتياط مستحب است که در هنگام عبور از ميقات تلبيه را تجديد کند.
'''صافی و گلپایگانی''': و در این صورت احتیاط مستحب است که در هنگام عبور از میقات تلبیه را تجدید کند.
'''آية الله فاضل:''' تجديد احرام لازم نيست.}}
'''فاضل:''' تجدید احرام لازم نیست.}}
|{{ارجاع مساله|217}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|۲۱۷}} }} {{سخ}}  


== تاخیر انداختن احرام از میقات جایز نیست ==
== تاخیر انداختن احرام از میقات جایز نیست ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۱۸| جایز نیست احرام را از میقات تأخیر بیندازد اختیاراً{{توضیح مساله|۲۱۸|.  
{{فتاوی حج | مساله =218| جايز نيست احرام را از ميقات تأخير بيندازد اختياراً{{توضیح مساله|218|. '''آية الله زنجاني:''' بر کسي که عازم مکه يا حرم است گذشتن از مواقيت پنج‌گانه و نزديک آنها بدون احرام، اختياراً جايز نيست و گذشتن از محاذات دور مانعي ندارد؛ ولي براي ورود مکه يا حرم بايد قبل از حرم، احرام ببندد.}}، بلکه احتياط واجب آن است که از محاذات ميقات، بدون احرام عبور نکند{{توضیح مساله|218|. '''آية الله بهجت:''' اقرب جواز عدول اهل مدينه است از مرور به ذوالحليفه براي احرام از جحفه اختياراً.  
'''زنجانی:''' بر کسی که عازم مکه یا حرم است گذشتن از مواقیت پنج‌گانه و نزدیک آنها بدون احرام، اختیاراً جایز نیست و گذشتن از محاذات دور مانعی ندارد؛ ولی برای ورود مکه یا حرم باید قبل از حرم، احرام ببندد.}}، بلکه احتیاط واجب آن است که از محاذات میقات، بدون احرام عبور نکند{{توضیح مساله|۲۱۸|.  
'''آية الله خويي''': به ذيل مسئله 209 مراجعه شود.
'''بهجت:''' اقرب جواز عدول اهل مدینه است از مرور به ذوالحلیفه برای احرام از جحفه اختیاراً.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' هرگاه فردي از راهي برود که به هيچ‌يک از ميقات‌ها عبورش نيفتد و به مکاني برسد که محاذي يکي از ميقات‌ها است، بايد از محاذات ميقات محرم شود.
'''خویی''': به ذیل مسئله ۲۰۹ مراجعه شود.
'''آية الله سبحاني:''' چنان‌که عبور از محاذات ميقات هم بدون احرام حرام ميباشد ولي اگر اين حرام را مرتکب شد و از ميقات دوم احرام بست، حج او صحيح است.  
'''خامنه‌ای:''' هرگاه فردی از راهی برود که به هیچ‌یک از میقات‌ها عبورش نیفتد و به مکانی برسد که محاذی یکی از میقات‌ها است، باید از محاذات میقات محرم شود.
'''آية الله سيستاني:''' و احوط اين است که مکلف از محاذي ميقات نگذرد، مگر با احرام، اگرچه بعيد نيست که گذشتن جايز باشد، در صورتي که در پيش روي مکلف ميقاتي يا محاذي ميقاتي باشد.  
'''سبحانی:''' چنان‌که عبور از محاذات میقات هم بدون احرام حرام میباشد ولی اگر این حرام را مرتکب شد و از میقات دوم احرام بست، حج او صحیح است.  
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': بلکه واجب است.
'''سیستانی:''' و احوط این است که مکلف از محاذی میقات نگذرد، مگر با احرام، اگرچه بعید نیست که گذشتن جایز باشد، در صورتی که در پیش روی مکلف میقاتی یا محاذی میقاتی باشد.  
'''آية الله فاضل:''' اين احتياط مستحب است.}}، اگرچه ميقات ديگري بعد از آن باشد.
'''صافی و گلپایگانی''': بلکه واجب است.
|{{ارجاع مساله|218}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =219| اگر از ميقات بدون احرام{{توضیح مساله|219|. '''آية الله بهجت:''' در حال اختيار.
'''فاضل:''' این احتیاط مستحب است.}}، اگرچه میقات دیگری بعد از آن باشد.
آية الله سبحاني، '''آية الله فاضل:''' و بدون عذر.}} عبور کرد واجب است در صورت امکان برگردد و از آن ميقات محرم شود{{توضیح مساله|219|. '''آية الله زنجاني:''' چنانچه بدون عذر از ميقات گذشته به مسئله 210 و ذيل آن و چنانچه با عذر عبور کرده به مسئله 215 و ذيل آن مراجعه شود.}}، بلکه اگر ميقات ديگري بعد از آن ميقات باشد بايد به احتياط واجب{{توضیح مساله|219|. آيات عظام بهجت، تبريزي، خويي، سبحاني، صافي، گلپايگاني: در صورت امکان بايد برگردد.
|{{ارجاع مساله|۲۱۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۱۹| اگر از میقات بدون احرام{{توضیح مساله|۲۱۹|.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' واجب است.
'''بهجت:''' در حال اختیار.
'''آية الله سيستاني:''' و هرگاه بدون احرام، از ميقات گذشته، در صورت امکان بايد به ميقات برگردد، مگر کسي که بدون عذر از ذوالحليفه گذشته و به جحفه رسيده باشد، که چنين شخصي بنا بر اظهر، برايش کافي است که از جحفه احرام ببندد، اگرچه گناهکار است.  
'''سبحانی و فاضل:''' و بدون عذر.}} عبور کرد واجب است در صورت امکان برگردد و از آن میقات محرم شود{{توضیح مساله|۲۱۹|.  
'''آية الله مکارم:''' اين احتياط واجب نيست.}} برگردد به ميقاتي که از آن گذشته و محرم شود.
'''زنجانی:''' چنانچه بدون عذر از میقات گذشته به مسئله ۲۱۰ و ذیل آن و چنانچه با عذر عبور کرده به مسئله ۲۱۵ و ذیل آن مراجعه شود.}}، بلکه اگر میقات دیگری بعد از آن میقات باشد باید به احتیاط واجب{{توضیح مساله|۲۱۹|. بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، صافی، گلپایگانی: در صورت امکان باید برگردد.
مسائل متفرقه ميقات
'''خامنه‌ای:''' واجب است.
مسائل متفرقه ميقات
'''سیستانی:''' و هرگاه بدون احرام، از میقات گذشته، در صورت امکان باید به میقات برگردد، مگر کسی که بدون عذر از ذوالحلیفه گذشته و به جحفه رسیده باشد، که چنین شخصی بنا بر اظهر، برایش کافی است که از جحفه احرام ببندد، اگرچه گناهکار است.  
|{{ارجاع مساله|219}} }}
'''مکارم:''' این احتیاط واجب نیست.}} برگردد به میقاتی که از آن گذشته و محرم شود.
مسائل متفرقه میقات
مسائل متفرقه میقات
|{{ارجاع مساله|۲۱۹}} }}


== احرام از اطراف مسجد شجره ==
== احرام از اطراف مسجد شجره ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۰| احتیاط واجب{{توضیح مساله|۲۲۰|.  
{{فتاوی حج | مساله =220| احتياط واجب{{توضیح مساله|220|. '''آية الله بهجت:''' واجب است در صورت امکان از داخل مسجد محرم شود.  
'''بهجت:''' واجب است در صورت امکان از داخل مسجد محرم شود.  
آيات عظام تبريزي، خويي، سبحاني، صافي، گلپايگاني، مکارم: اين احتياط مستحبي است.
تبریزی، خویی، سبحانی، صافی، گلپایگانی و مکارم: این احتیاط مستحبی است.
آية الله خامنه‌اي، '''آية الله زنجاني:''' تفصيل آن در مسئله 202 گذشت.}} آن است که از خود مسجد شجره احرام بسته شود نه اطراف آن و احتياط مستحب آن است که در محلّ اصلي مسجد محرم شود،{{توضیح مساله|220|. '''آية الله سبحاني:''' فرق بين مسجد قديم و جديد نيست.}} اگرچه از مسجد مطلقاً جايز است، حتي در قسمتي که مسجد توسعه پيدا کرده است. {{توضیح مساله|220|. '''آية الله بهجت:''' احتياطاً احرام از مسجد قديمي شجره باشد و با فحص از اهل اطّلاع، توسعه از يمين و يسار و خلف است و قسمت محراب از مسجد قديمي محسوب مي‌شود و در صورت عدم امکانِ دخول به قسمت قديمي، از محاذي آنجا محرم شوند.  
'''خامنه‌ای و زنجانی:''' تفصیل آن در مسئله ۲۰۲ گذشت.}} آن است که از خود مسجد شجره احرام بسته شود نه اطراف آن و احتیاط مستحب آن است که در محلّ اصلی مسجد محرم شود،{{توضیح مساله|۲۲۰|. '''سبحانی:''' فرق بین مسجد قدیم و جدید نیست.}} اگرچه از مسجد مطلقاً جایز است، حتی در قسمتی که مسجد توسعه پیدا کرده است. {{توضیح مساله|۲۲۰|.
'''آية الله تبريزى''': احتياط واجب اين است که از پشت مسجد قديم احرام نبندد.}}
'''بهجت:''' احتیاطاً احرام از مسجد قدیمی شجره باشد و با فحص از اهل اطّلاع، توسعه از یمین و یسار و خلف است و قسمت محراب از مسجد قدیمی محسوب می‌شود و در صورت عدم امکانِ دخول به قسمت قدیمی، از محاذی آنجا محرم شوند.  
|{{ارجاع مساله|220}} }} {{سخ}}  
'''تبریزی''': احتیاط واجب این است که از پشت مسجد قدیم احرام نبندد.}}
|{{ارجاع مساله|۲۲۰}} }} {{سخ}}  


== تبدیل حج به حج افراد در صورتی که در میقات نمی‌توان محرم شد ==
== تبدیل حج به حج افراد در صورتی که در میقات نمی‌توان محرم شد ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۱| اگر زن در میقات حائض باشد و یقین کند که نمی‌تواند عمره تمتع را در وقت خود انجام دهد، باید نیت حج افراد کند{{توضیح مساله|۲۲۱|. '''تبریزی''': می‌تواند به قصد ما فی الذمه احرام ببندد و چنانچه قبل از گذشتن وقت عمره تمتع پاک شد، عمره تمتع به جا آورد و بعد حج آن را انجام دهد. و اگر پاک نشد به همان احرام حج افراد به جا آورد و سپس عمره مفرده انجام دهد بلکه اگر به قصد حج افراد احرام بست، و قبل از گذشتن وقت عمره پاک شد، با همان احرام اعمال عمره تمتع را انجام داده و سپس حج تمتع را انجام دهد، گرچه احتیاط مستحب در این صورت تجدید احرام برای عمره تمتع می‌باشد.
{{فتاوی حج | مساله =221| اگر زن در ميقات حائض باشد و يقين کند که نمي‌تواند عمره تمتع را در وقت خود انجام دهد، بايد نيت حج افراد کند{{توضیح مساله|221|. '''آية الله تبريزى''': مي‌تواند به قصد ما في الذمه احرام ببندد و چنانچه قبل از گذشتن وقت عمره تمتع پاک شد، عمره تمتع به جا آورد و بعد حج آن را انجام دهد. و اگر پاک نشد به همان احرام حج افراد به جا آورد و سپس عمره مفرده انجام دهد بلکه اگر به قصد حج افراد احرام بست، و قبل از گذشتن وقت عمره پاک شد، با همان احرام اعمال عمره تمتع را انجام داده و سپس حج تمتع را انجام دهد، گرچه احتياط مستحب در اين صورت تجديد احرام براي عمره تمتع مي‌باشد.
'''خامنه‌ای:''' می‌تواند به نیت حج افراد محرم شود و نیز می‌تواند به قصد ما فی الذّمه داخل احرام شود ولی در صورت اول اگر زودتر از موعد مقررّ پاک شود، لازم است برای عمره تمتع بار دیگر محرم شود و اما در صورت دوم اگر پیش از موعد پاک نشد، احرام او برای حج خواهد بود و اگر پیش از موعد پاک شد با همان احرام می‌تواند عمره تمتع به جا آورد.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' مي‌تواند به نيت حج افراد محرم شود و نيز مي‌تواند به قصد ما في الذّمه داخل احرام شود ولي در صورت اول اگر زودتر از موعد مقررّ پاک شود، لازم است براي عمره تمتع بار ديگر محرم شود و اما در صورت دوم اگر پيش از موعد پاک نشد، احرام او براي حج خواهد بود و اگر پيش از موعد پاک شد با همان احرام مي‌تواند عمره تمتع به جا آورد.  
'''خویی''': اگر به نیت ما فی الذمه محرم شود اشکالی نیست ولی اگر به نیت حج افراد محرم شود و بعد پاک شود احرامش باطل است.
'''آية الله خويي''': اگر به نيت ما في الذمه محرم شود اشکالي نيست ولي اگر به نيت حج افراد محرم شود و بعد پاک شود احرامش باطل است.
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۱۷۴ مراجعه شود.
'''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 174 مراجعه شود.
'''سبحانی:''' همچنین اگر بعد از احرام و قبل از طواف و نماز عمره تمتع حائض و نفساء نشد مثلاً جنین او سقط شد و خونریزی کرد، این شخص باید صبر کند اگر تا قبل از رسیدن به مسمّای وقوف در عرفات پاک گردید و توانست اعمال خود را انجام دهد، به وظیفه خود عمل نموده است ولی اگر صبر کرد و در ساعات آخر متوجه شدکه اگر بخواهد صبر کند به وقوف اختیاری عرفه ولو مسمّای آن نمی‌رسد در این صورت نیت حج افراد کرده و به عرفات می‌رود و اعمال را تا آخر انجام می‌دهد.
'''آية الله سبحاني:''' همچنين اگر بعد از احرام و قبل از طواف و نماز عمره تمتع حائض و نفساء نشد مثلاً جنين او سقط شد و خونريزي کرد، اين شخص بايد صبر کند اگر تا قبل از رسيدن به مسمّاي وقوف در عرفات پاک گرديد و توانست اعمال خود را انجام دهد، به وظيفه خود عمل نموده است ولي اگر صبر کرد و در ساعات آخر متوجه شدکه اگر بخواهد صبر کند به وقوف اختياري عرفه ولو مسمّاي آن نمي‌رسد در اين صورت نيت حج افراد کرده و به عرفات مي‌رود و اعمال را تا آخر انجام مي‌دهد.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': جمعی فرموده‌اند: «واجب است از میقات محرم به حج افراد شود»، لیکن چون این یقین بر حسب عادت است و امکان دارد بر خلاف عادت پاک شود، احتیاط آن است که در وقت احرام قصد کند محرم می‌شوم به احرامی که بر من واجب است از عمره تمتع یا حج افراد، پس اگر قبل از گذشتن وقت عمره پاک شد اعمال عمره را تمام کند و مُحِلّ شود و بعد اعمال حج را به جا آورد، و حج تمتع او صحیح است، و اگر پاک نشد به همان احرام اعمال حج افراد را به جا آورد و بعد عمره مفرده به جا آورده و حج افراد صحیح است.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': جمعي فرموده‌اند: «واجب است از ميقات محرم به حج افراد شود»، ليکن چون اين يقين بر حسب عادت است و امکان دارد بر خلاف عادت پاک شود، احتياط آن است که در وقت احرام قصد کند محرم مي‌شوم به احرامي که بر من واجب است از عمره تمتع يا حج افراد، پس اگر قبل از گذشتن وقت عمره پاک شد اعمال عمره را تمام کند و مُحِلّ شود و بعد اعمال حج را به جا آورد، و حج تمتع او صحيح است، و اگر پاک نشد به همان احرام اعمال حج افراد را به جا آورد و بعد عمره مفرده به جا آورده و حج افراد صحيح است.
'''مکارم:''' بهتر است در موقع احرام قصد کند احرامی را که بر او واجب است انجام می‌دهد، تا مشکلی برای او پیش نیاید.}} و برای حج افراد محرم شود، ولی اگر بعد از آن کشف خلاف شد{{توضیح مساله|۲۲۱|. '''سبحانی:''' اگر گمان او به حیض از روی موازین شرعی بوده و در ضیق وقت کشف خلاف شد و اگر بخواهد اعمال عمره تمتع را به پایان برساند به وقوف اختیاری عرفات نمی‌رسد، به نیت تکلیف فعلی اعمال حج را انجام دهد لکن به احتیاط واجب در منا قربانی نموده و بعد از اتمام اعمال مکه، یک عمره مفرده به جا آورد. 
'''آية الله مکارم:''' بهتر است در موقع احرام قصد کند احرامي را که بر او واجب است انجام مي‌دهد، تا مشکلي براي او پيش نيايد.}} و براي حج افراد محرم شود، ولي اگر بعد از آن کشف خلاف شد{{توضیح مساله|221|. '''آية الله سبحاني:''' اگر گمان او به حيض از روي موازين شرعي بوده و در ضيق وقت کشف خلاف شد و اگر بخواهد اعمال عمره تمتع را به پايان برساند به وقوف اختياري عرفات نمي‌رسد، به نيت تکليف فعلي اعمال حج را انجام دهد لکن به احتياط واجب در منا قرباني نموده و بعد از اتمام اعمال مکه، يک عمره مفرده به جا آورد. 
 '''سیستانی:''' عدول کند به عمره تمتع و اعمال آن را انجام دهد و باید رعایت کند که پس از انجام سعی تلبیه نگوید.
 '''آية الله سيستاني:''' عدول کند به عمره تمتع و اعمال آن را انجام دهد و بايد رعايت کند که پس از انجام سعي تلبيه نگويد.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': لازم است این حج افراد را عدول به عمره تمتع کند؛ یعنی طواف و نماز آن و سعی را به جا آورد و تقصیر کند و بعد برای حج محرم شود و اعمال حج را به جا آورد. و این مخصوص کسی است که مکلف به حج تمتع باشد و اما کسی که حج افراد هم از او صحیح است، مختار است که عدول نماید به تمتع یا حج افراد را تمام نماید.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': لازم است اين حج افراد را عدول به عمره تمتع کند؛ يعني طواف و نماز آن و سعي را به جا آورد و تقصير کند و بعد براي حج محرم شود و اعمال حج را به جا آورد. و اين مخصوص کسي است که مکلف به حج تمتع باشد و اما کسي که حج افراد هم از او صحيح است، مختار است که عدول نمايد به تمتع يا حج افراد را تمام نمايد.
سایر آیات عظام متذکر مسئله کشف خلاف نشده‌اند و در نیت اِفراد، با حضرت امام= موافق هستند.}} در صورتی که برای حَجة الاسلام محرم شده، احرام او باطل است و باید برای عمره تمتع مجدداً محرم شود.
ساير آيات عظام متذکر مسئله کشف خلاف نشده‌اند و در نيت اِفراد، با حضرت امام= موافق هستند.}} در صورتي که براي حَجة الاسلام محرم شده، احرام او باطل است و بايد براي عمره تمتع مجدداً محرم شود.
|{{ارجاع مساله|۲۲۱}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|221}} }} {{سخ}}  


== احرام کسانی که با هواپیما به جده می‌روند ==
== احرام کسانی که با هواپیما به جده می‌روند ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۲| کسانی که با هواپیما به جده می‌روند نمی‌توانند از جده یا حدیبیه محرم شوند{{توضیح مساله|۲۲۲|.  
{{فتاوی حج | مساله =222| کساني ‌که با هواپيما به جده مي‌روند نمي‌توانند از جده يا حديبيه محرم شوند{{توضیح مساله|222|. '''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 و 212 مراجعه شود.}} بلکه بايد به يکي از مواقيت، مثل جحفه{{توضیح مساله|222|. '''آية الله بهجت:''' مثل جحفه يا محاذات آن. به ذيل مسئله 212 مراجعه شود.
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ و ۲۱۲ مراجعه شود.}} بلکه باید به یکی از مواقیت، مثل جحفه{{توضیح مساله|۲۲۲|.  
'''آية الله سيستاني:''' مي‌تواند از جده با نذر محرم شود؛ زيرا جنوب شرقي آن محاذي با جحفه است.}} بروند و از آنجا محرم شوند و اگر از مدينه بروند بايد از مسجد شجره محرم شوند و در اين حکم فرقي بين اينکه قصد عمره تمتع يا مفرده داشته باشند نيست و حديبيه ميقات عمره مفرده است{{توضیح مساله|222|. '''آية الله سبحاني:''' و همچنين ميقات عمره تمتع است برای کسی که به هيچ‌يک از مواقيت
'''بهجت:''' مثل جحفه یا محاذات آن. به ذیل مسئله ۲۱۲ مراجعه شود.
عبور نمی‌کند.}} براي کساني ‌که در مکه هستند. {{توضیح مساله|222|. '''آية الله تبريزى'''، '''آية الله خويي''': و نيز کسي که بدون قصد دخول مکه، از ميقات عبور کرده و به نزديک حرم رسيده است، مي‌تواند از ادني‌ الحل براي عمره مفرده محرم شود.
'''سیستانی:''' می‌تواند از جده با نذر محرم شود؛ زیرا جنوب شرقی آن محاذی با جحفه است.}} بروند و از آنجا محرم شوند و اگر از مدینه بروند باید از مسجد شجره محرم شوند و در این حکم فرقی بین اینکه قصد عمره تمتع یا مفرده داشته باشند نیست و حدیبیه میقات عمره مفرده است{{توضیح مساله|۲۲۲|.
'''آية الله زنجاني:''' کساني ‌که در مکه هستند براي احرام لازم نيست به مواقيت بروند، بلکه از هر نقطه خارج حرم محرم شوند صحيح است.
'''سبحانی:''' و همچنین میقات عمره تمتع است برای کسی که به هیچ‌یک از مواقیت
'''آية الله سبحاني:''' کساني ‌که براي عمره مفرده به مکه مشرف مي‌شوند اگر در مسيرشان ميقات و يا محاذات آن نيست، مي‌توانند از مرز حرم که در اصطلاح فقها ادني‌ الحل نام دارد احرام ببندند. مرزهاي حرم به وسيله تابلوهايي مشخص شده و نزديک‌ترين و آسان‌ترين نقطه براي زائران تنعيم و حديبيه است.
عبور نمی‌کند.}} برای کسانی که در مکه هستند. {{توضیح مساله|۲۲۲|.  
'''آية الله سيستاني:''' ميقات عمره مفرده براي کسي که مي‌خواهد وارد حرم شود همان ميقات‌هاي معروف است، ولي اگر کسي براي کار ديگري غير از عمره در آن محل بوده و قصد دخول حرم هم نداشته و از ميقات گذشته و سپس تصميم بر انجام عمره گرفته است مي‌تواند از ادني‌ الحل محرم شود.
'''تبریزی'''، '''خویی''': و نیز کسی که بدون قصد دخول مکه، از میقات عبور کرده و به نزدیک حرم رسیده است، می‌تواند از ادنی الحل برای عمره مفرده محرم شود.
 آيات عظام صافي، فاضل، گلپايگاني: در عمره مفرده احرام از ادني‌ الحل کفايت مي‌کند، اگرچه با عبور از ميقات بدون احرام گناه کرده است.
'''زنجانی:''' کسانی که در مکه هستند برای احرام لازم نیست به مواقیت بروند، بلکه از هر نقطه خارج حرم محرم شوند صحیح است.
'''آية الله مکارم:''' براي عمره مفرده مي‌توانند از حديبيه يا محاذي آن در جاده جديد محرم شوند.}}
'''سبحانی:''' کسانی که برای عمره مفرده به مکه مشرف می‌شوند اگر در مسیرشان میقات و یا محاذات آن نیست، می‌توانند از مرز حرم که در اصطلاح فقها ادنی الحل نام دارد احرام ببندند. مرزهای حرم به وسیله تابلوهایی مشخص شده و نزدیک‌ترین و آسان‌ترین نقطه برای زائران تنعیم و حدیبیه است.
|{{ارجاع مساله|222}} }} {{سخ}}  
'''سیستانی:''' میقات عمره مفرده برای کسی که می‌خواهد وارد حرم شود همان میقات‌های معروف است، ولی اگر کسی برای کار دیگری غیر از عمره در آن محل بوده و قصد دخول حرم هم نداشته و از میقات گذشته و سپس تصمیم بر انجام عمره گرفته است می‌تواند از ادنی الحل محرم شود.
 صافی، فاضل و گلپایگانی: در عمره مفرده احرام از ادنی الحل کفایت می‌کند، اگرچه با عبور از میقات بدون احرام گناه کرده است.
'''مکارم:''' برای عمره مفرده می‌توانند از حدیبیه یا محاذی آن در جاده جدید محرم شوند.}}
|{{ارجاع مساله|۲۲۲}} }} {{سخ}}  


== برای تشخیص میقات باید به عرف محل مراجعه کرد ==
== برای تشخیص میقات باید به عرف محل مراجعه کرد ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۳| کسانی که میقات{{توضیح مساله|۲۲۲|.
{{فتاوی حج | مساله =223| کساني ‌که ميقات{{توضیح مساله|223|. '''آية الله خامنه‌اي:''' يا محاذات آن.}} براي آنها مشخص نيست نمي‌توانند به گفته راهنما (بلد) يا حمله‌دار که مي‌گويد فلان محل ميقات است محرم شوند، مگر از گفته او اطمينان پيدا کنند والاّ بايد به عرف محل مراجعه نمايند. {{توضیح مساله|223|. '''آية الله تبريزى'''، '''آية الله خويي''': و يا اينکه آنها ثقه باشند و مستندشان اخبار عرف محل باشد.
'''خامنه‌ای:''' یا محاذات آن.}} برای آنها مشخص نیست نمی‌توانند به گفته راهنما (بلد) یا حمله‌دار که می‌گوید فلان محل میقات است محرم شوند، مگر از گفته او اطمینان پیدا کنند والاّ باید به عرف محل مراجعه نمایند. {{توضیح مساله|۲۲۳|.
آية الله خامنه‌اي، '''آية الله مکارم:''' ظن حاصل از گفته اهل اطلاع کافي است.
'''تبریزی'''، '''خویی''': و یا اینکه آنها ثقه باشند و مستندشان اخبار عرف محل باشد.
'''آية الله زنجاني:''' مگر آنکه گفته او براي شخص حاجي يا نوع حجاج، اطمينان آور باشد؛ و در هر حال، گفته اهل محل، معتبر است.
خامنه‌ای، '''مکارم:''' ظن حاصل از گفته اهل اطلاع کافی است.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': اگر ظن از اين طريق هم ممکن نشود در اولين نقطه‌اي که احتمال محاذات با يکي از مواقيت را مي‌دهد رجائاً محرم شود و تلبيه بگويد و بعد در هر جا که احتمال محاذات مي‌دهد تجديد نيت کند و تلبيه را تکرار نمايد تا يقين کند که در محاذات به ميقات احرام بسته است.
'''زنجانی:''' مگر آنکه گفته او برای شخص حاجی یا نوع حجاج، اطمینان آور باشد؛ و در هر حال، گفته اهل محل، معتبر است.
نظر ساير آيات عظام در ذيل مسئله 206 گذشت.}}
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': اگر ظن از این طریق هم ممکن نشود در اولین نقطه‌ای که احتمال محاذات با یکی از مواقیت را می‌دهد رجائاً محرم شود و تلبیه بگوید و بعد در هر جا که احتمال محاذات می‌دهد تجدید نیت کند و تلبیه را تکرار نماید تا یقین کند که در محاذات به میقات احرام بسته است.
|{{ارجاع مساله|223}} }} {{سخ}}  
نظر سایر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۰۶ گذشت.}}
|{{ارجاع مساله|۲۲۳}} }} {{سخ}}  


== احرام از رابغ ==
== احرام از رابغ ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۴| در صورتی که ثابت نیست که رابغ محاذی جحفه است احرام از  
{{فتاوی حج | مساله =224| در صورتي که ثابت نيست که رابغ محاذي جحفه است احرام از  
آن جایز نیست. {{توضیح مساله|۲۲۴|.
آن جايز نيست. {{توضیح مساله|224|. آيات عظام تبريزي، خويي، سيستاني: احرام از رابغ با نذر صحيح است به اعتبار اينکه رابغ قبل از جحفه است.
تبریزی، خویی و سیستانی: احرام از رابغ با نذر صحیح است به اعتبار اینکه رابغ قبل از جحفه است.
'''آية الله زنجاني:''' مگر براي کسي که از مواقيت پنج‌گانه و نزديکي آنها عبور نمي‌کند.}}
'''زنجانی:''' مگر برای کسی که از مواقیت پنج‌گانه و نزدیکی آنها عبور نمی‌کند.}}
|{{ارجاع مساله|224}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|۲۲۴}} }} {{سخ}}  


== کسی که غیر ماه‌های حج به مکه رفته ==
== کسی که غیر ماه‌های حج به مکه رفته ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۵| کسی که در غیر ماه‌های حج به مکه رفته و عمره مفرده به جا آورده و در مکه مانده تا ماه‌های حج برای احرام عمره تمتع، باید به یکی از مواقیت پنج‌گانه معروفه برود و نمی‌تواند از تنعیم محرم شود. {{توضیح مساله|۲۲۵|.
{{فتاوی حج | مساله =225| کسي که در غير ماه‌هاي حج به مکه رفته و عمره مفرده به جا آورده و در مکه مانده تا ماه‌هاي حج براي احرام عمره تمتع، بايد به يکي از مواقيت پنج‌گانه معروفه برود و نمي‌تواند از تنعيم محرم شود. {{توضیح مساله|225|. '''آية الله زنجاني:''' لازم نيست به مواقيت برود بلکه مي‌تواند از حرم بيرون رفته، از آنجا محرم شد.
'''زنجانی:''' لازم نیست به مواقیت برود بلکه می‌تواند از حرم بیرون رفته، از آنجا محرم شد.
'''آية الله سبحاني:''' و اگر در مکه اقامت دارند بايد از مرز حرم (ادني ‌الحل) براي عمره تمتع احرام ببندد همچنين است کسي که در ماه‌هاي حج به مکه رفته و عمره مفرده انجام داده ولي اگر بخواهد به ميقات برود نمي‌گذارند به ميقات برگردد و يا خوف دستگيري دارد مي‌تواند از حديبيه محرم شود.
'''سبحانی:''' و اگر در مکه اقامت دارند باید از مرز حرم (ادنی الحل) برای عمره تمتع احرام ببندد همچنین است کسی که در ماه‌های حج به مکه رفته و عمره مفرده انجام داده ولی اگر بخواهد به میقات برود نمی‌گذارند به میقات برگردد و یا خوف دستگیری دارد می‌تواند از حدیبیه محرم شود.
'''آية الله سيستاني:''' به احتياط واجب حتي اگر حج تمتع استحبابي باشد.}}
'''سیستانی:''' به احتیاط واجب حتی اگر حج تمتع استحبابی باشد.}}
|{{ارجاع مساله|225}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|۲۲۵}} }} {{سخ}}  


== حکم کسانی که قبلا به مکه رفته‌اند ==
== حکم کسانی که قبلا به مکه رفته‌اند ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۶| کسانی که برای عمره مفرده به مکه مشرف می‌شوند و باید به یکی از مواقیت معروفه بروند، نمی‌توانند بدون احرام از میقات تجاوز کنند و در صورت تجاوز، واجب است به میقات برگردند{{توضیح مساله|۲۲۶|.
{{فتاوی حج | مساله =226| کساني ‌که براي عمره مفرده به مکه مشرف مي‌شوند و بايد به يکي از مواقيت معروفه بروند، نمي‌توانند بدون احرام از ميقات تجاوز کنند و در صورت تجاوز، واجب است به ميقات برگردند{{توضیح مساله|226|. '''آية الله بهجت:''' عبور از ميقات بدون احرام جايز نيست و در صورت تجاوز، احرام از ادني‌ الحل براي قاصد عمره مفرده کافي است.  
'''بهجت:''' عبور از میقات بدون احرام جایز نیست و در صورت تجاوز، احرام از ادنی الحل برای قاصد عمره مفرده کافی است.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' واجب است برگردد و از همان ميقاتي که از آن عبور کرده است محرم شود، چه ميقات ديگري در جلو باشد يا نه.  
'''خامنه‌ای:''' واجب است برگردد و از همان میقاتی که از آن عبور کرده است محرم شود، چه میقات دیگری در جلو باشد یا نه.  
'''آية الله زنجاني:''' اگر در تأخير احرام معذور بوده‌اند مطابق ذيل مسئله 215 و اگر معذور نبوده‌اند مطابق ذيل مسئله 210 عمل کنند.
'''زنجانی:''' اگر در تأخیر احرام معذور بوده‌اند مطابق ذیل مسئله ۲۱۵ و اگر معذور نبوده‌اند مطابق ذیل مسئله ۲۱۰ عمل کنند.
'''آية الله سبحاني:''' بايد به يکي از مواقيت خمسه برود و احرام ببندد و در صورت عدم توانائي براي عمره تمتع يا مفرده از ادني‌ الحل محرم شود و اعمال عمره را انجام دهد.}} و از آنجا محرم شوند و اگر کسي نتوانست برگردد هر جا که هست مُحرم شود. {{توضیح مساله|226|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 210 و 215 و 222 گذشت.
'''سبحانی:''' باید به یکی از مواقیت خمسه برود و احرام ببندد و در صورت عدم توانائی برای عمره تمتع یا مفرده از ادنی الحل محرم شود و اعمال عمره را انجام دهد.}} و از آنجا محرم شوند و اگر کسی نتوانست برگردد هر جا که هست مُحرم شود. {{توضیح مساله|۲۲۶|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۱۰ و ۲۱۵ و ۲۲۲ گذشت.
'''آية الله خامنه‌اي:''' مگر اينکه داخل مکه شده باشد که در اين صورت وظيفه‌اي ندارد ولي اگر از روي عمد بدون احرام وارد مکه شده عمل حرام انجام داده و بايد توبه کند.  
'''خامنه‌ای:''' مگر اینکه داخل مکه شده باشد که در این صورت وظیفه‌ای ندارد ولی اگر از روی عمد بدون احرام وارد مکه شده عمل حرام انجام داده و باید توبه کند.  
'''آية الله سبحاني:''' مي‌توانند از ادني‌ الحل محرم شوند.}}
'''سبحانی:''' می‌توانند از ادنی الحل محرم شوند.}}
|{{ارجاع مساله|226}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =227| اگر شخص در مکه باشد و بخواهد عمره تمتع به جا آورد و به عللي از رفتن به ميقات عمره تمتع معذور باشد لازم است به خارج حرم برود{{توضیح مساله|227|. آية الله بهجت، '''آية الله تبريزى''': احوط اين است که هر مقدار ممکن است به طرف ميقات برود  
|{{ارجاع مساله|۲۲۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۲۷| اگر شخص در مکه باشد و بخواهد عمره تمتع به جا آورد و به عللی از رفتن به میقات عمره تمتع معذور باشد لازم است به خارج حرم برود{{توضیح مساله|۲۲۷|.
بهجت، '''تبریزی''': احوط این است که هر مقدار ممکن است به طرف میقات برود  
و محرم شود.
و محرم شود.
'''سبحانی:''' به ذیل مسئله ۲۲۵ مراجعه شود.
'''آية الله سبحاني:''' به ذيل مسئله 225 مراجعه شود.
'''سیستانی:''' اولی این است که تا حد ممکن به طرف میقات رفته و محرم شود.
'''آية الله سيستاني:''' اولي اين است که تا حد ممکن به طرف ميقات رفته و محرم شود.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': واجب است به خارج حرم رفته و هر مقدار ممکن است به طرف میقات برود و محرم شود.}} و از آنجا محرم شود و از ادنی الحل کافی است. {{توضیح مساله|۲۲۷|.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': واجب است به خارج حرم رفته و هر مقدار ممکن است به طرف ميقات برود و محرم شود.}} و از آنجا محرم شود و از ادني‌ الحل کافي است. {{توضیح مساله|227|. '''آية الله خامنه‌اي:''' مگر نايب باشد که بايد به ميقات برود، والاّ نمي‌تواند نايب شود.}}
'''خامنه‌ای:''' مگر نایب باشد که باید به میقات برود، والاّ نمی‌تواند نایب شود.}}
|{{ارجاع مساله|227}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|۲۲۷}} }} {{سخ}}  


== میقات برای شاغلان در جده ==
== میقات برای شاغلان در جده ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۸| میقات برای شاغلین در جده؛ از ایرانیان و غیر آنها، در عمره تمتع و عمره مفرده{{توضیح مساله|۲۲۸|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۲۲ گذشت.
{{فتاوی حج | مساله =228| ميقات براي شاغلين در جده؛ از ايرانيان و غير آنها، در عمره تمتع و عمره مفرده{{توضیح مساله|228|. نظر آیات عظام در ذيل مسئله 222 گذشت.
'''خویی''': اگر حدود سه سال در جده می‌ماند که صدق مقرّ و منزل بر آن بکند، می‌تواند از  
'''آية الله خويي''': اگر حدود سه سال در جده مي‌ماند که صدق مقرّ و منزل بر آن بکند، مي‌تواند از  
جده محرم شود.  
جده محرم شود.  
'''زنجانی:''' اگر بدون رفتن به مواقیت به مکه می‌روند می‌توانند در جده یا هر نقطه از خارج حرم ـ مانند حدیبیه ـ محرم شوند و فرقی بین عمره مفرده و تمتع نیست.
'''آية الله زنجاني:''' اگر بدون رفتن به مواقيت به مکه مي‌روند مي‌توانند در جده يا هر نقطه از خارج حرم ـ مانند حديبيه ـ محرم شوند و فرقي بين عمره مفرده و تمتع نيست.
'''سبحانی:''' کسانی که در جده شاغل هستند چه در عمره تمتع و چه در عمره مفرده می‌توانند از  
'''آية الله سبحاني:''' کساني ‌که در جده شاغل هستند چه در عمره تمتع و چه در عمره مفرده مي‌توانند از  
ادنی الحل (مرزهای حرم) احرام ببندند و چه بهتر که از حدیبیه که محل بیعت رضوان است محرم شوند.
ادني‌ الحل (مرزهاي حرم) احرام ببندند و چه بهتر که از حديبيه که محل بيعت رضوان است محرم شوند.
'''سیستانی:''' می‌توانند از جده با نذر محرم شوند و کسی که منزلش از میقات به مکه نزدیک‌تر باشد می‌تواند از منزل احرام ببندد.
'''آية الله سيستاني:''' مي‌توانند از جده با نذر محرم شوند و کسي که منزلش از ميقات به مکه نزديک‌تر باشد مي‌تواند از منزل احرام ببندد.
'''فاضل:''' در عمره مفرده چون میقات ادنی الحل است می‌تواند از جده با نذر محرم شود.
'''آية الله فاضل:''' در عمره مفرده چون ميقات ادني‌ الحل است مي‌تواند از جده با نذر محرم شود.
'''مکارم:''' برای عمره مفرده، می‌توانند مانند سایرین از حدیبیه که در ۵۰ کیلومتری مکه است محرم شوند.}} همان مواقیت معروفه است و نمی‌توانند از جده یا ادنی الحل مُحرم شوند و اگر از روی جهل{{توضیح مساله|۲۲۸|.
'''آية الله مکارم:''' براي عمره مفرده، مي‌توانند مانند سايرين از حديبيه که در 50 کيلومتري مکه است محرم شوند.}} همان مواقيت معروفه است و نمي‌توانند از جده يا ادني‌ الحل مُحرم شوند و اگر از روي جهل{{توضیح مساله|228|. '''آية الله بهجت:''' از روي جهل يا عدم تقصير.}} به مسئله در جاي ديگر محرم شوند، احرام آنها صحيح نيست و محرمات احرام بر آنها حرام نمي‌شود، چنانچه در صورت علم و عمد هم حُکم همين است هرچند در صورت جهل، اگر بعد از اعمال، مسئله را فهميدند عمل آنان صحيح است. {{توضیح مساله|228|. آية الله بهجت، '''آية الله سيستاني:''' عمل آنان خالي از اشکال نيست و احتياطاً در صورت امکان عمره را اعاده نمايند و اين احتياط نبايد ترک شود.
'''بهجت:''' از روی جهل یا عدم تقصیر.}} به مسئله در جای دیگر محرم شوند، احرام آنها صحیح نیست و محرمات احرام بر آنها حرام نمی‌شود، چنانچه در صورت علم و عمد هم حُکم همین است هرچند در صورت جهل، اگر بعد از اعمال، مسئله را فهمیدند عمل آنان صحیح است. {{توضیح مساله|۲۲۸|.
'''آية الله تبريزى'''، '''آية الله خويي''': صحت عمره محل اشکال است.
بهجت، '''سیستانی:''' عمل آنان خالی از اشکال نیست و احتیاطاً در صورت امکان عمره را اعاده نمایند و این احتیاط نباید ترک شود.
'''آية الله فاضل:''' در صورت جهل و نسيان، اگر بعد از اعمال حج متوجه شوند حج صحيح است و اگر بعد از عمره تمتع يا عمره مفرده متوجه شوند عمره باطل است و در عمره تمتع اگر وقت دارد و ممکن باشد، جبران کند و اگر وقت ندارد حج تمتع بدل به حج افراد مي‌شود و در اين صورت نيز کفايت از حجة الاسلام مي‌کند.}}
'''تبریزی'''، '''خویی''': صحت عمره محل اشکال است.
|{{ارجاع مساله|228}} }} {{سخ}}  
'''فاضل:''' در صورت جهل و نسیان، اگر بعد از اعمال حج متوجه شوند حج صحیح است و اگر بعد از عمره تمتع یا عمره مفرده متوجه شوند عمره باطل است و در عمره تمتع اگر وقت دارد و ممکن باشد، جبران کند و اگر وقت ندارد حج تمتع بدل به حج افراد می‌شود و در این صورت نیز کفایت از حجة الاسلام می‌کند.}}
|{{ارجاع مساله|۲۲۸}} }} {{سخ}}  


== خدمه کاروان‌ها ==
== خدمه کاروان‌ها ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۲۹| خدمه کاروان‌ها که می‌خواهند به مکه بروند و بعد از آن باید از مکه خارج شوند بنا بر احتیاط نباید عمره تمتع انجام دهند،{{توضیح مساله|۲۲۹|.  
{{فتاوی حج | مساله =229| خدمه کاروان‌ها که مي‌خواهند به مکه بروند و بعد از آن بايد از مکه خارج شوند بنا بر احتياط نبايد عمره تمتع انجام دهند،{{توضیح مساله|229|. '''آية الله بهجت:''' خروج از مکه بعد از عمره تمتع جايز نيست براي کسي که اگر خارج شود فوت مي‌شود حج از او در آن سال، و اظهر عدم اعتبار فاصله بين دو عمره است، اگرچه احوط و افضل است، و اگر بعد از عمره خارج از مکه و حرم و ميقات شد و برگشت در غير ماه احرام اولي، پس محتاج به احرام عمره است که آن را عمره تمتع قرار مي‌دهد و براي عمره سابق انجام طواف نساء موافق احتياط است. 
'''بهجت:''' خروج از مکه بعد از عمره تمتع جایز نیست برای کسی که اگر خارج شود فوت می‌شود حج از او در آن سال، و اظهر عدم اعتبار فاصله بین دو عمره است، اگرچه احوط و افضل است، و اگر بعد از عمره خارج از مکه و حرم و میقات شد و برگشت در غیر ماه احرام اولی، پس محتاج به احرام عمره است که آن را عمره تمتع قرار می‌دهد و برای عمره سابق انجام طواف نساء موافق احتیاط است. 
 '''آية الله تبريزى'''، '''آية الله خويي''': متعرض اين احتياط نشده‌‌اند.
 '''تبریزی'''، '''خویی''': متعرض این احتیاط نشده‌اند.
'''آية الله خامنه‌اي:''' اين احتياط واجب نيست.
'''خامنه‌ای:''' این احتیاط واجب نیست.
'''آية الله زنجاني:''' بهتر است با احرام عمره مفرده وارد مکه شوند و پس از انجام عمره مفرده مي‌توانند از مکه بيرون بروند و تا سي روز از احرام عمره مفرده نگذشته مي‌توانند بدون احرام وارد مکه شوند؛ و فرقي بين جده و مدينه نيست و در زماني که ديگر لازم نيست از مکه خارج شوند از خارج حرم ـ مانند تنعيم ـ احرام  
'''زنجانی:''' بهتر است با احرام عمره مفرده وارد مکه شوند و پس از انجام عمره مفرده می‌توانند از مکه بیرون بروند و تا سی روز از احرام عمره مفرده نگذشته می‌توانند بدون احرام وارد مکه شوند؛ و فرقی بین جده و مدینه نیست و در زمانی که دیگر لازم نیست از مکه خارج شوند از خارج حرم ـ مانند تنعیم ـ احرام  
عمره تمتع مي‌بندند.
عمره تمتع می‌بندند.
'''آية الله سيستاني:''' اگر بين اين عمره و حج، عمره ديگري فاصله نشود مي‌توانند عمره تمتع انجام دهند و پس از آن اگر خوف فوت اعمال حج نداشته باشند مي‌توانند براي کاري هرچند غير ضروري خارج شوند. پس اگر در همان ماه قمري برگردند احرام مجدّد لازم نيست و اگر ماه بعد باشد و نخواهند دوباره خارج شوند و در ماه بعد وارد شوند بايد با احرام عمره تمتع وارد شوند و اگر باز هم بخواهند در ماه بعد وارد شوند بايد اکنون با احرام عمره مفرده وارد شوند.
'''سیستانی:''' اگر بین این عمره و حج، عمره دیگری فاصله نشود می‌توانند عمره تمتع انجام دهند و پس از آن اگر خوف فوت اعمال حج نداشته باشند می‌توانند برای کاری هرچند غیر ضروری خارج شوند. پس اگر در همان ماه قمری برگردند احرام مجدّد لازم نیست و اگر ماه بعد باشد و نخواهند دوباره خارج شوند و در ماه بعد وارد شوند باید با احرام عمره تمتع وارد شوند و اگر باز هم بخواهند در ماه بعد وارد شوند باید اکنون با احرام عمره مفرده وارد شوند.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': اگر حج تمتع بر آنها واجب باشد بايد به قصد عمره تمتع محرم شوند و انجام عمره مفرده قبل از حج براي کسي که حج بر او واجب است يا نايب در حج بلدي است اشکال دارد.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': اگر حج تمتع بر آنها واجب باشد باید به قصد عمره تمتع محرم شوند و انجام عمره مفرده قبل از حج برای کسی که حج بر او واجب است یا نایب در حج بلدی است اشکال دارد.
'''آية الله فاضل:''' اگر بخواهند در ماهي که عمره انجام داده خارج شوند و در همان ماه برگردند، مي‌توانند عمره تمتع انجام دهند، در اين صورت فرقي نمي‌کند که بخواهند به مدينه بروند يا جده. و در اين فرض بايد بدون احرام مجدّد به مکه وارد شوند. اما اگر بخواهند در ماه بعد برگردند نبايد عمره تمتع انجام دهند، بلکه عمره مفرده انجام دهند و براي آخرين بار که به مکه رجوع مي‌کنند عمره تمتع انجام دهند.
'''فاضل:''' اگر بخواهند در ماهی که عمره انجام داده خارج شوند و در همان ماه برگردند، می‌توانند عمره تمتع انجام دهند، در این صورت فرقی نمی‌کند که بخواهند به مدینه بروند یا جده. و در این فرض باید بدون احرام مجدّد به مکه وارد شوند. اما اگر بخواهند در ماه بعد برگردند نباید عمره تمتع انجام دهند، بلکه عمره مفرده انجام دهند و برای آخرین بار که به مکه رجوع می‌کنند عمره تمتع انجام دهند.
آية الله مکارم، آية الله نوري: خدمه کاروان‌ها مي‌توانند عمره تمتع را به جا آورند و از احرام خارج شوند و بعد براي انجام کارهاي ضروري به جده يا مدينه و مانند آن بروند به شرطي که مطمئن باشند که به موقع به حج برسند.}} بلکه براي دخول مکه بايد به يکي از مواقيت معروفه بروند و از آنجا براي عمره مفرده مُحرم شوند. و ادنی الحل، ميقات اين اشخاص نيست{{توضیح مساله|229|. '''آية الله سبحاني:''' در صورت عدم مرور از ميقات يا محاذي آن، مي‌توانند از ادني‌ الحل محرم شوند.
مکارم، نوری: خدمه کاروان‌ها می‌توانند عمره تمتع را به جا آورند و از احرام خارج شوند و بعد برای انجام کارهای ضروری به جده یا مدینه و مانند آن بروند به شرطی که مطمئن باشند که به موقع به حج برسند.}} بلکه برای دخول مکه باید به یکی از مواقیت معروفه بروند و از آنجا برای عمره مفرده مُحرم شوند. و ادنی الحل، میقات این اشخاص نیست{{توضیح مساله|۲۲۹|.
آيات عظام صافي، فاضل، گلپايگاني، مکارم: همان طور که گذشت، براي عمره مفرده اگر از ادني‌ الحل محرم شود عمره‌اش صحيح است.}}، و پس از انجام اعمال عمره مفرده مي‌توانند از مکه خارج شوند، و در صورت خارج شدن از مکه، اگر فقط به جده بيايند براي ورود به مکه در مرتبه دوم و سوم و بعد از آن، احرام واجب نيست{{توضیح مساله|229|. آيات عظام خويي، سبحاني، صافی: حکم جده و مدينه يکي است و تا ماه هلالي که عمره مفرده را در آن انجام داده تمام نشود، مي‌تواند بي‌احرام وارد مکه شود. (آية الله سيستانی: اگر عمره مفرده را به نيابت از ديگران به جا آورده اند، بنا بر احتياط براي دخول در مکه يا حرم، دو مرتبه محرم شوند). 
'''سبحانی:''' در صورت عدم مرور از میقات یا محاذی آن، می‌توانند از ادنی الحل محرم شوند.
 '''آية الله تبريزى'''، '''آية الله نوری''': در ماهي که محرم شده‌اند تجديد احرام لازم نيست ولو به مدينه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند.
صافی، فاضل، گلپایگانی و مکارم: همان طور که گذشت، برای عمره مفرده اگر از ادنی الحل محرم شود عمره‌اش صحیح است.}}، و پس از انجام اعمال عمره مفرده می‌توانند از مکه خارج شوند، و در صورت خارج شدن از مکه، اگر فقط به جده بیایند برای ورود به مکه در مرتبه دوم و سوم و بعد از آن، احرام واجب نیست{{توضیح مساله|۲۲۹|.  
'''آية الله خامنه‌اي:''' چنانچه بخواهد در همان ماه که عمره را انجام داده به مکه مراجعه نمايد، نياز به احرام مجدّد ندارد.
خویی، سبحانی و صافی: حکم جده و مدینه یکی است و تا ماه هلالی که عمره مفرده را در آن انجام داده تمام نشود، می‌تواند بی‌احرام وارد مکه شود. ( سیستانی: اگر عمره مفرده را به نیابت از دیگران به جا آورده اند، بنا بر احتیاط برای دخول در مکه یا حرم، دو مرتبه محرم شوند). 
آية الله گلپايگانی: اگر سي روز از احرام قبل نگذشته، احرام لازم نيست و اگر فاصله کمتر از سی روز بوده و در غیر آن ماهی است که احرام بسته، احتیاط واجب آن است که محرم شود.
 '''تبریزی'''، '''نوری''': در ماهی که محرم شده‌اند تجدید احرام لازم نیست ولو به مدینه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند.
'''آية الله مکارم:''' اگر در همان ماه قمري که محرم شده وارد شود تجديد احرام لازم نيست. }}، ولي اگر به مدينه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند بايد در مسجد شجره مُحرم شوند براي عمره مفرده ديگر و چون بين اين عمره مفرده و عمره مفرده اول يک ماه فاصله نشده عمره دوم را رجائاً  
'''خامنه‌ای:''' چنانچه بخواهد در همان ماه که عمره را انجام داده به مکه مراجعه نماید، نیاز به احرام مجدّد ندارد.
به ‌جا آورند{{توضیح مساله|229|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 173و سوال 186 گذشت.}} و در هر صورت اين اشخاص آخرين مرتبه‌اي که به مکه مي‌روند
گلپایگانی: اگر سی روز از احرام قبل نگذشته، احرام لازم نیست و اگر فاصله کمتر از سی روز بوده و در غیر آن ماهی است که احرام بسته، احتیاط واجب آن است که محرم شود.
بايد به يکي از مواقيت معروفه، مثل مسجد شجره يا جُحفه بروند و از آنجا براي
'''مکارم:''' اگر در همان ماه قمری که محرم شده وارد شود تجدید احرام لازم نیست. }}، ولی اگر به مدینه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند باید در مسجد شجره مُحرم شوند برای عمره مفرده دیگر و چون بین این عمره مفرده و عمره مفرده اول یک ماه فاصله نشده عمره دوم را رجائاً  
به جا آورند{{توضیح مساله|۲۲۹|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۱۷۳و سوال ۱۸۶ گذشت.}} و در هر صورت این اشخاص آخرین مرتبه‌ای که به مکه می‌روند
باید به یکی از مواقیت معروفه، مثل مسجد شجره یا جُحفه بروند و از آنجا برای
عمره تمتع مُحرم شوند.
عمره تمتع مُحرم شوند.
استفتائات میقات
استفتائات ميقات
استفتائات میقات
استفتائات ميقات
|{{ارجاع مساله|۲۲۹}} }} {{سخ}}  
|{{ارجاع مساله|229}} }} {{سخ}}  


== استفتائات ==
== استفتائات ==
{{فتاوی حج | مساله =۲۳۰
{{فتاوی حج | مساله =230
|
|سوال: کساني ‌که به علت عادت ماهانه نمي‌توانند داخل مسجد شجره مُحرم شوند بايد در خارج آن مُحرم شوند{{توضیح مساله|230|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 205 گذشت.}} و در مُحاذي جُحْفه تجديد احرام نمايند، با توجه به اينکه مُحاذي جُحْفه نقطه مشخصي نيست، وظيفه چيست؟
'''سوال''': کسانی که به علت عادت ماهانه نمی‌توانند داخل مسجد شجره مُحرم شوند باید در خارج آن مُحرم شوند{{توضیح مساله|۲۳۰|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۰۵ گذشت.}} و در مُحاذی جُحْفه تجدید احرام نمایند، با توجه به اینکه مُحاذی جُحْفه نقطه مشخصی نیست، وظیفه چیست؟
جواب: مي‌توانند به جُحفه بروند و در آنجا تجديد احرام کنند، و چنانچه  
 
حدود محاذات را تشخيص دهند و در تمام آن حد، با بقاي نيت، تلبيه را تکرار  
'''جواب''': می‌توانند به جُحفه بروند و در آنجا تجدید احرام کنند، و چنانچه  
کنند کفايت مي‌کند.
حدود محاذات را تشخیص دهند و در تمام آن حد، با بقای نیت، تلبیه را تکرار  
|{{ارجاع مساله|230}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =231
کنند کفایت می‌کند.
|جماعتي از راه طائف عازم مکه بودند، قبل از رسيدن به قَرن المَنازل، آنان را از راه وادي عقيق فرستادند و از راه قرن المنازل منع کردند و لذا در وادي عقيق مُحرم شدند، آيا احرام آنان چه صورت دارد؟
|{{ارجاع مساله|۲۳۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۱
جواب: صحيح است.
|
|{{ارجاع مساله|231}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =232
'''سوال''': جماعتی از راه طائف عازم مکه بودند، قبل از رسیدن به قَرن المَنازل، آنان را از راه وادی عقیق فرستادند و از راه قرن المنازل منع کردند و لذا در وادی عقیق مُحرم شدند، آیا احرام آنان چه صورت دارد؟
|در مناسک مرقوم است که زن‌هاي حائض بايد{{توضیح مساله|232|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 205 گذشت.}} عبوراً از مسجد شجره مُحرم شوند و اگر نمي‌توانند، در خارج مُحرم شوند و در مُحاذي جُحفه تجديد احرام کنند، چون اين کار مشکل است و محاذي جحفه معلوم نيست، آيا حضرت امام اجازه مي‌فرمايند که اين‌گونه اشخاص در مدينه با نذر مُحرم شوند؟
 
جواب چون احرام قبل از ميقات با نذر صحيح است، زن‌هاي حائض که عذر شرعي از دخول مسجد دارند، مي‌توانند در مدينه با نذر براي عمره محرم شوند. و در اين صورت لازم نيست به مسجد شجره بروند، ولي نذر زن بايد با اِذن شوهر باشد. {{توضیح مساله|232|. آيات عظام بهجت، تبريزي، خويي، سبحاني، سيستاني، مکارم: اگر نذر زن مزاحم حق شوهر نباشد، اجازه لازم نيست.
'''جواب''': صحیح است.
'''آية الله خامنه‌اي:''' در صحت نذر زوجه براي احرام پيش از ميقات در صورتي که شوهر او غايب باشد، اذن شوهر شرط نيست. ولي اگر حضور داشته باشد، احتياط واجب آن است که از او اذن بگيرد. و اگر بدون اذن شوهر نذر کند، نذر او منعقد نمي‌شود.  
|{{ارجاع مساله|۲۳۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۲
'''آية الله زنجاني:''' احرام در خارج مسجد کافي است و نذر مجوز احرام در غير ميقات نيست.}}
|
|{{ارجاع مساله|232}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =233
'''سوال''': در مناسک مرقوم است که زن‌های حائض باید{{توضیح مساله|۲۳۲|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۰۵ گذشت.}} عبوراً از مسجد شجره مُحرم شوند و اگر نمی‌توانند، در خارج مُحرم شوند و در مُحاذی جُحفه تجدید احرام کنند، چون این کار مشکل است و محاذی جحفه معلوم نیست، آیا حضرت امام اجازه می‌فرمایند که این‌گونه اشخاص در مدینه با نذر مُحرم شوند؟
|سوال: زن حائضي که از مدينه عازم مکه بود، گمان مي‌کرد که در حال عبور در مسجد شجره مي‌تواند محرم شود و وظيفه‌اش را انجام دهد، ولي وقتي که به محوطه حياط مسجد رسيد، ديد به جهت ازدحام نمي‌تواند با عبور محرم شود، لذا از شوهرش که حاضر بود اجازه نذر گرفت و چند قدمي از مسجد فاصله گرفت و با نذر محرم شد، آيا کفايت مي‌کند يا خير؟
'''جواب''': چون احرام قبل از میقات با نذر صحیح است، زن‌های حائض که عذر شرعی از دخول مسجد دارند، می‌توانند در مدینه با نذر برای عمره محرم شوند. و در این صورت لازم نیست به مسجد شجره بروند، ولی نذر زن باید با اِذن شوهر باشد. {{توضیح مساله|۲۳۲|.
جواب اگر احراز کند که قبل از ميقات، با نذر محرم شده است مانع ندارد. {{توضیح مساله|233|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 205 گذشت.
بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی و مکارم: اگر نذر زن مزاحم حق شوهر نباشد، اجازه لازم نیست.
'''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله قبل مراجعه شود.}}
'''خامنه‌ای:''' در صحت نذر زوجه برای احرام پیش از میقات در صورتی که شوهر او غایب باشد، اذن شوهر شرط نیست. ولی اگر حضور داشته باشد، احتیاط واجب آن است که از او اذن بگیرد. و اگر بدون اذن شوهر نذر کند، نذر او منعقد نمی‌شود.  
|{{ارجاع مساله|233}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =234| زن در حال حيض، به خيال اينکه مي‌تواند در حال عبور، در مسجد شجره احرام ببندد وارد مسجد شد و بلافاصله احرام بست و تلبيه را هم گفت و چند قدمي هم به طرف دري که مي‌خواست خارج شود رفت، ولي چون ديد نمي‌شود عبور کرد برگشت و از همان دري که وارد شده بود خارج شد، آيا احرامش چگونه است؟
'''زنجانی:''' احرام در خارج مسجد کافی است و نذر مجوز احرام در غیر میقات نیست.}}
جواب: صحيح است. {{توضیح مساله|234|. '''آية الله تبريزى''': صحت احرامش محل اشکال است.
|{{ارجاع مساله|۲۳۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۳
'''آية الله سبحاني:''' احتياط اين است که بيرون مسجد محرم شود.}}
|
|{{ارجاع مساله|234}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =235| يک نفر از حجاج به کلي شنوايي خود را از دست داده و زبان او هم لکنت دارد که قادر بر تکلم صحيح نيست، مسئولين و ساير حجاج همراه، به اين موضوع توجه نداشته‌اند و اين آقا بدون نيت و تلبيه وارد مکه شده است، تکليف او و همراهانش چيست؟
'''سوال''': زن حائضی که از مدینه عازم مکه بود، گمان می‌کرد که در حال عبور در مسجد شجره می‌تواند محرم شود و وظیفه‌اش را انجام دهد، ولی وقتی که به محوطه حیاط مسجد رسید، دید به جهت ازدحام نمی‌تواند با عبور محرم شود، لذا از شوهرش که حاضر بود اجازه نذر گرفت و چند قدمی از مسجد فاصله گرفت و با نذر محرم شد، آیا کفایت می‌کند یا خیر؟
جواب: بايد به ميقات برگردد و با نيت و تلبيه محرم شود، هرچند با بردن همراه باشد و اگر نمي‌تواند به ميقات برود بايد در خارج حرم محرم شود{{توضیح مساله|235|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 215 گذشت.}} و اگر نمي‌تواند تلبيه را صحيح بگويد، ولو با تلقين، احوط آن است که به هر نحو مي‌تواند بگويد و ترجمه‌اش را نيز بگويد. {{توضیح مساله|235|. '''آية الله بهجت:''' مي‌تواند احتياط کند به جمع بين اين و استنابه اگرچه جواز اکتفا به همان مقداري که مي‌تواند با ضمّ ترجمه عبارت صحيحه خالي از وجه نيست مثل اکتفا به ترجمه در صورت عدم توانايي به هيچ مقدار و نيز اکتفا به استنابه با عدم قدرت بر ترجمه هم، کما اينکه لال اکتفا به تحريک لسان و اشاره به انگشت با عقد قلب مي‌نمايد و اگر ممکن نباشد استنابه مي‌کند.  
 
'''آية الله تبريزى''': بنا بر احتياط مستحب نايب هم بگيرد.
'''جواب''': اگر احراز کند که قبل از میقات، با نذر محرم شده است مانع ندارد. {{توضیح مساله|۲۳۳|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۰۵ گذشت.
'''آية الله خامنه‌اي:''' به هر نحو که مي‌تواند بگويد و احتياط آن است که علاوه بر گفتن خودش  
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله قبل مراجعه شود.}}
نايب هم بگيرد.
|{{ارجاع مساله|۲۳۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۴|  
'''آية الله خويي''': اگر کسي قدرت بر تصحيح تلبيه ولو با تلقين نداشته باشد مي‌تواند به ملحون اکتفا کند، گرچه احوط جمع بين ترجمه و استنابه نيز هست و نيز اخرس (گنگ و لال) کافي است با اشاره تلبيه بگويد، گرچه احوط استنابه نيز هست.
'''سوال:'''زن در حال حیض، به خیال اینکه می‌تواند در حال عبور، در مسجد شجره احرام ببندد وارد مسجد شد و بلافاصله احرام بست و تلبیه را هم گفت و چند قدمی هم به طرف دری که می‌خواست خارج شود رفت، ولی چون دید نمی‌شود عبور کرد برگشت و از همان دری که وارد شده بود خارج شد، آیا احرامش چگونه است؟
'''آية الله زنجاني:''' بايد براي گفتن تلبيه، نايب بگيرد و بنا بر احتياط مستحب، خود نيز به کامل‌ترين شکلي که مي‌تواند ـ ولو با تلقين ـ تلبيه بگويد.
'''جواب''': صحیح است. {{توضیح مساله|۲۳۴|. '''تبریزی''': صحت احرامش محل اشکال است.
'''آية الله سيستاني:''' اگر تلقين ميسور نبود کافي است به نحوي که مي‌تواند بگويد، اگر عرفاً تلبيه صدق کند و اگر صدق نکند به احتياط واجب هم مرادف عربي آن را و هم ترجمه آن را بگويد و هم نايب بگيرد.  
'''سبحانی:''' احتیاط این است که بیرون مسجد محرم شود.}}
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': ترجمه‌اش را بگويد و نايب هم بگيرد رجائاً که از طرف او به طور صحيح تلبيه را بگويد و نايب هم بگيرد رجائاً. 
|{{ارجاع مساله|۲۳۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۵|  
 '''آية الله فاضل:''' و بهتر آن است که علاوه بر آن نايب هم بگيرد.
'''سوال''': یک نفر از حجاج به کلی شنوایی خود را از دست داده و زبان او هم لکنت دارد که قادر بر تکلم صحیح نیست، مسئولین و سایر حجاج همراه، به این موضوع توجه نداشته‌اند و این آقا بدون نیت و تلبیه وارد مکه شده است، تکلیف او و همراهانش چیست؟
'''آية الله مکارم:''' احوط اين است که در اين صورت نايب هم بگيرد.
 
'''آية الله نوری''': به هر نحو که مي‌تواند بگويد و ترجمه‌اش را هم بگويد.}}
'''جواب''': باید به میقات برگردد و با نیت و تلبیه محرم شود، هرچند با بردن همراه باشد و اگر نمی‌تواند به میقات برود باید در خارج حرم محرم شود{{توضیح مساله|۲۳۵|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۱۵ گذشت.}} و اگر نمی‌تواند تلبیه را صحیح بگوید، ولو با تلقین، احوط آن است که به هر نحو می‌تواند بگوید و ترجمه‌اش را نیز بگوید. {{توضیح مساله|۲۳۵|.  
|{{ارجاع مساله|235}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =236| نظر به اينکه مسجد جحفه و مسجد تنعيم اخيراً تخريب و بازسازي شده و وسعت يافته است، آيا حجاج يا مُعْتَمِرين بايد حتماً در حدود مسجد قبلي محرم شوند و يا محرم شدن در تمام مسجد فعلي معتبر است؟
'''بهجت:''' می‌تواند احتیاط کند به جمع بین این و استنابه اگرچه جواز اکتفا به همان مقداری که می‌تواند با ضمّ ترجمه عبارت صحیحه خالی از وجه نیست مثل اکتفا به ترجمه در صورت عدم توانایی به هیچ مقدار و نیز اکتفا به استنابه با عدم قدرت بر ترجمه هم، کما اینکه لال اکتفا به تحریک لسان و اشاره به انگشت با عقد قلب می‌نماید و اگر ممکن نباشد استنابه می‌کند.  
جواب: ميقات در جحفه، خصوص مسجد نيست و از هر جاي جحفه مي‌توانند محرم شوند و همچنين مسجد تنعيم خصوصيت ندارد و احرام از ادني ‌الحل صحيح است{{توضیح مساله|236|. '''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 و 212 مراجعه شود.}} هرچند در مسجد نباشد. بنابراين در صورت توسعه مسجد با صدق جحفه در اول، و ادني‌ الحل در دوم، احرام اشکال ندارد.
'''تبریزی''': بنا بر احتیاط مستحب نایب هم بگیرد.
|{{ارجاع مساله|236}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =237| در مناسک فرموده‌ايد خدمه‌اي که مي‌خواهند به مکه بروند و از مکه خارج شوند، در صورت خارج شدن از مکه، اگر فقط به جده مي‌روند، براي ورود به مکه در مرتبه دوم و سوم و بعد از آن احرام واجب نيست، ولي اگر به مدينه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند بايد در مسجد شجره محرم شوند براي عمره مفرده ديگر چنانچه ميسر است، نکته علمي فرق ميان جده و مدينه را بيان فرماييد؟
'''خامنه‌ای:''' به هر نحو که می‌تواند بگوید و احتیاط آن است که علاوه بر گفتن خودش  
جواب: فارق، عبور از ميقات و عدم عبور است. {{توضیح مساله|237|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 229 گذشت.}}
نایب هم بگیرد.
|{{ارجاع مساله|237}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =238| کسي که وسايلش در جحفه مانده است، آيا مي‌تواند براي آوردن وسايل خود، از احرام خارج گردد، درحالي‌که براي عمره تمتع محرم شده و وارد حرم گرديده است؟
'''خویی''': اگر کسی قدرت بر تصحیح تلبیه ولو با تلقین نداشته باشد می‌تواند به ملحون اکتفا کند، گرچه احوط جمع بین ترجمه و استنابه نیز هست و نیز اخرس (گنگ و لال) کافی است با اشاره تلبیه بگوید، گرچه احوط استنابه نیز هست.
جواب: مي‌تواند قبل از خروج{{توضیح مساله|238|. '''آية الله بهجت:''' به ذيل مسئله 229 مراجعه شود.
'''زنجانی:''' باید برای گفتن تلبیه، نایب بگیرد و بنا بر احتیاط مستحب، خود نیز به کامل‌ترین شکلی که می‌تواند ـ ولو با تلقین ـ تلبیه بگوید.
'''آية الله تبريزى''': در اثناي عمره، بنا بر احتياط نمي‌تواند خارج شود، مگر حاجتي داشته باشد.
'''سیستانی:''' اگر تلقین میسور نبود کافی است به نحوی که می‌تواند بگوید، اگر عرفاً تلبیه صدق کند و اگر صدق نکند به احتیاط واجب هم مرادف عربی آن را و هم ترجمه آن را بگوید و هم نایب بگیرد.  
'''آية الله خويي''': در اثناي عمره نمي‌تواند خارج شود مگر از روي حاجت. 
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': ترجمه‌اش را بگوید و نایب هم بگیرد رجائاً که از طرف او به طور صحیح تلبیه را بگوید و نایب هم بگیرد رجائاً. 
 '''آية الله سبحاني:''' به احتياط واجب در اثناي عمره خارج نشود بلي مثلاً بعد از احرام عمره در مسجد شجره مي‌تواند به مدينه برگردد و با حالت احرام حوائج خود را برآورده کند ليکن اگر به مکه وارد شد و يا در اثناي عمره بدون ضرورت جدي خارج نشود مگر اينکه يقين به قدرت بر برگشتن و فاصله نشدن بيش از يک روز بين طواف و سعي داشته باشد.
 '''فاضل:''' و بهتر آن است که علاوه بر آن نایب هم بگیرد.
'''آية الله سيستاني:''' مي‌تواند قبل از اتمام عمل، از مکه بيرون برود در صورتي که قدرت برگشتن به مکه را داشته باشد.
'''مکارم:''' احوط این است که در این صورت نایب هم بگیرد.
'''آية الله فاضل:''' بنا بر احتياط واجب در اثناي عمل نيز نبايد خارج شود. بلي اگر يقين يا اطمينان داشته باشد که خروج از مکه به حج او لطمه نمي‌زند مانعي ندارد که حتي بدون احرام نيز خارج شود، اگرچه احتياط مستحب عدم خروج بدون احرام است. و در هر صورت چنانچه بدون احرام خارج شد و در همان ماه برگشت حج تمتع او صحيح است، اما اگر ماه بعد برگشت عمره اولش فاسد شده و بايد مجدداً عمره تمتع انجام دهد والاّ حج تمتع او صحيح نيست.
'''نوری''': به هر نحو که می‌تواند بگوید و ترجمه‌اش را هم بگوید.}}
آية الله نوري: اگر اعمال عمره تمتع را انجام داده و مطمئن است که به حج در موقع خود مي‌رسد، مي‌تواند از مکه خارج شود و برگردد.}} از احرام عمره، برود و وسايل خود را بياورد و اگر اعمال عمره تمتع را انجام داده و مُحِلّ شده است، نمي‌تواند از مکه خارج شود مگر در حال ضرورت، مُحرماً به احرام حج علي الأحوط. {{توضیح مساله|238|. آية الله بهجت،'''آية الله مکارم:''' با اطمينان از عدم فوت اعمال حج، جايز است.
|{{ارجاع مساله|۲۳۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۶|  
'''آيات عظام تبريزي، خويي، زنجاني:''' مگر در فرض حاجت که بايد محرم به احرام حج شده آن‌گاه خارج شود.
'''سوال''': نظر به اینکه مسجد جحفه و مسجد تنعیم اخیراً تخریب و بازسازی شده و وسعت یافته است، آیا حجاج یا مُعْتَمِرین باید حتماً در حدود مسجد قبلی محرم شوند و یا محرم شدن در تمام مسجد فعلی معتبر است؟
'''آية الله خامنه‌اي:''' جايز است براي کسي که اطمينان دارد با خارج شدن از مکه حج او فوت نمي‌شود، بعد از انجام عمره تمتع و قبل از احرام حج از مکه بيرون رود اگرچه احتياط مستحب آن است که فقط در مورد ضرورت و نياز خارج شود. و براي ورود به شهر مکه نياز به تجديد احرام عمره تمتع ندارد مگر اينکه در غير ماهي که عمره تمتع را انجام داده است برگردد که در اين صورت بايد از ميقات مجدداً براي عمره تمتع محرم شود، و عمره تمتع وي که متصل به حج مي‌شود همين عمره تمتع دوم خواهد بود و اگر عمره تمتع دوم را انجام ندهد حج تمتع  وي صحيح نيست.  
 
'''آية الله سيستاني:''' اگر بداند که مي‌تواند به مکه برگردد و از آنجا احرام براي حج ببندد، اظهر جواز بيرون رفتنش از مکه بدون احرام است، و اگر نداند با احرام حج از مکه بيرون رود.
'''جواب''': میقات در جحفه، خصوص مسجد نیست و از هر جای جحفه می‌توانند محرم شوند و همچنین مسجد تنعیم خصوصیت ندارد و احرام از ادنی الحل صحیح است{{توضیح مساله|۲۳۶|.  
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': بلي اگر رفتن به آنجا با احرام، براي او حرج باشد جايز است بدون احرام خارج شود.}}
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ و ۲۱۲ مراجعه شود.}} هرچند در مسجد نباشد. بنابراین در صورت توسعه مسجد با صدق جحفه در اول، و ادنی الحل در دوم، احرام اشکال ندارد.
|{{ارجاع مساله|238}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =239| کسي از جده محرم شده و اعمال عمره تمتع را انجام داده است، تکليف او چيست؟
|{{ارجاع مساله|۲۳۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۷|  
ج{{توضیح مساله|239|. نسبت به متن و نظر آيات عظام به مسئله 228 مراجعه شود.
'''سوال''': در مناسک فرموده‌اید خدمه‌ای که می‌خواهند به مکه بروند و از مکه خارج شوند، در صورت خارج شدن از مکه، اگر فقط به جده می‌روند، برای ورود به مکه در مرتبه دوم و سوم و بعد از آن احرام واجب نیست، ولی اگر به مدینه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند باید در مسجد شجره محرم شوند برای عمره مفرده دیگر چنانچه میسر است، نکته علمی فرق میان جده و مدینه را بیان فرمایید؟
'''آية الله زنجاني:''' اگر از ميقات و حوالي آن عبور نکرده احرامش صحيح است.}} ـ اگر از رفتن به ميقات معذور نبوده{{توضیح مساله|239|. '''آية الله خامنه‌اي:''' و يا در صورت عذر، بنا بر احتياط واجب بدون نذر از جده محرم شده. }} و وقت براي انجام عمره تمتع هست بايد به ميقات برود و محرم شود و عمره تمتع را اعاده کند، و اگر رفتن به ميقات ممکن نيست به خارج حرم برود و از آنجا محرم شود. {{توضیح مساله|239|. '''آية الله بهجت:''' با رعايت احتياطي که گذشت در فاصله گرفتن از حرم به مقدار ممکن در جاهل غير مقصر و يا سائر اعذار.
'''جواب''': فارق، عبور از میقات و عدم عبور است. {{توضیح مساله|۲۳۷|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۲۹ گذشت.}}
'''آية الله سبحاني:''' بايد به حديبيه يا تنعيم برود و دوباره احرام ببندد و اعمال عمره را مجدداً به جا آورد.
|{{ارجاع مساله|۲۳۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۸|  
آية الله صافی، '''آية الله گلپايگاني''': به طرف ميقات به مقداری که ممکن است برود والاّ از ادني ‌الحل محرم شود.}}
'''سوال''': کسی که وسایلش در جحفه مانده است، آیا می‌تواند برای آوردن وسایل خود، از احرام خارج گردد، درحالی‌که برای عمره تمتع محرم شده و وارد حرم گردیده است؟
|{{ارجاع مساله|239}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =240| آيا جايز است کسي که به احرام عمره تمتع در يکي از ميقات‌ها محرم شده است به طرف خلاف مکه برود و بعد از چند روز بيايد مکه؛ مثلاً از مسجد شجره به مدينه و بعد، از همان راه يا راه ديگر به مکه برود؟
 
جواب: مانع ندارد.
'''جواب''': می‌تواند قبل از خروج{{توضیح مساله|۲۳۲ |.
|{{ارجاع مساله|240}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =241| بعد از اتمام حج تمتع؛ اگر شخص از مکه خارج شود و بخواهد مراجعت کند آيا لازم است محرم شود يا خير؟
'''بهجت:''' به ذیل مسئله ۲۲۹ مراجعه شود.
جواب: در صورتي که از وقت احرام عمره تمتع يک ماه نگذشته{{توضیح مساله|241|. '''آية الله بهجت:''' در اين صورت عدم فاصله اگر ماه خروج با ماه مراجعت تغاير دارد احوط اين است که با احرام براي عمره وارد مکه شود، اگرچه خروج در آخر ماهي و ورود در اول ماه ديگر باشد و همچنين است گذشتن سي روز با عدم تغاير ماه.  
'''تبریزی''': در اثنای عمره، بنا بر احتیاط نمی‌تواند خارج شود، مگر حاجتی داشته باشد.
'''آيات عظام تبريزي، سبحاني، صافي، فاضل، گلپايگاني، مکارم''': در همان ماهي که محرم شده مراجعت کند لازم نيست محرم شود.
'''خویی''': در اثنای عمره نمی‌تواند خارج شود مگر از روی حاجت. 
'''آية الله خامنه‌اي:''' اگر در همان ماهي که اعمال حج را انجام داده است وارد شود احرام مجدد لازم نيست.
 '''سبحانی:''' به احتیاط واجب در اثنای عمره خارج نشود بلی مثلاً بعد از احرام عمره در مسجد شجره می‌تواند به مدینه برگردد و با حالت احرام حوائج خود را برآورده کند لیکن اگر به مکه وارد شد و یا در اثنای عمره بدون ضرورت جدی خارج نشود مگر اینکه یقین به قدرت بر برگشتن و فاصله نشدن بیش از یک روز بین طواف و سعی داشته باشد.
'''آية الله خويي''': در همان ماهي که عمره تمتع انجام داده، اگر برگردد لازم نيست محرم شود.
'''سیستانی:''' می‌تواند قبل از اتمام عمل، از مکه بیرون برود در صورتی که قدرت برگشتن به مکه را داشته باشد.
'''آية الله زنجاني:''' اگر از احرام حج تمتع سي روز نگذشته لازم نيست محرم شود.
'''فاضل:''' بنا بر احتیاط واجب در اثنای عمل نیز نباید خارج شود. بلی اگر یقین یا اطمینان داشته باشد که خروج از مکه به حج او لطمه نمی‌زند مانعی ندارد که حتی بدون احرام نیز خارج شود، اگرچه احتیاط مستحب عدم خروج بدون احرام است. و در هر صورت چنانچه بدون احرام خارج شد و در همان ماه برگشت حج تمتع او صحیح است، اما اگر ماه بعد برگشت عمره اولش فاسد شده و باید مجدداً عمره تمتع انجام دهد والاّ حج تمتع او صحیح نیست.
'''آية الله سيستاني:''' اگر در همان ماه قمري باشد که عمره تمتع را انجام داده است، لازم نيست محرم شود.}} است لازم نيست محرم شود و مي‌تواند بدون احرام وارد مکه شود.
نوری: اگر اعمال عمره تمتع را انجام داده و مطمئن است که به حج در موقع خود می‌رسد، می‌تواند از مکه خارج شود و برگردد.}} از احرام عمره، برود و وسایل خود را بیاورد و اگر اعمال عمره تمتع را انجام داده و مُحِلّ شده است، نمی‌تواند از مکه خارج شود مگر در حال ضرورت، مُحرماً به احرام حج علی الأحوط. {{توضیح مساله|۲۳۸|.  
|{{ارجاع مساله|241}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =242| کسي که عمره مفرده انجام داده است، آيا مي‌تواند در فاصله کمتر از يک ماه، بدون احرام از ميقات تجاوز کند؟
بهجت،'''مکارم:''' با اطمینان از عدم فوت اعمال حج، جایز است.
ج{{توضیح مساله|242|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 173 و 229 گذشت.
'''تبریزی، خویی و زنجانی:''' مگر در فرض حاجت که باید محرم به احرام حج شده آن‌گاه خارج شود.
'''آية الله سيستاني:''' مانند مسئله قبل است. بلي اگر عمره مفرده او به نيابت از ديگران بود، احتياط واجب احرام بستن براي دخول به مکه يا حرم است.}}ـ احتياط آن است که به قصد رجا براي عمره مفرده ديگر محرم شود و بدون احرام تجاوز نکند. {{توضیح مساله|242|. '''آية الله خامنه‌اي:''' اگر در همان ماهي که احرام و اعمال عمره را انجام داده است وارد مکه شود عبور از ميقات بلامانع است اما اگر احرام در ماهي و اعمال در ماه ديگر باشد پس اگر احرام وي در ماه رجب بوده و اعمال را در ماه شعبان انجام داده بنا بر احتياط واجب اگر در ماه شعبان مجدداً وارد مکه شود بايد احرام ببندد. و رعايت اين احتياط در ماه‌هاي ديگر هم خوب است. }}
'''خامنه‌ای:''' جایز است برای کسی که اطمینان دارد با خارج شدن از مکه حج او فوت نمی‌شود، بعد از انجام عمره تمتع و قبل از احرام حج از مکه بیرون رود اگرچه احتیاط مستحب آن است که فقط در مورد ضرورت و نیاز خارج شود. و برای ورود به شهر مکه نیاز به تجدید احرام عمره تمتع ندارد مگر اینکه در غیر ماهی که عمره تمتع را انجام داده است برگردد که در این صورت باید از میقات مجدداً برای عمره تمتع محرم شود، و عمره تمتع وی که متصل به حج می‌شود همین عمره تمتع دوم خواهد بود و اگر عمره تمتع دوم را انجام ندهد حج تمتع  وی صحیح نیست.  
|{{ارجاع مساله|242}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =243| کسي که در جده و يا مدينه حالت رواني پيدا مي‌کند، آيا لازم است مُحرِماً وارد مکه شود يا بدون احرام نيز جايز است؟
'''سیستانی:''' اگر بداند که می‌تواند به مکه برگردد و از آنجا احرام برای حج ببندد، اظهر جواز بیرون رفتنش از مکه بدون احرام است، و اگر نداند با احرام حج از مکه بیرون رود.
جواب: مجنون تکليف ندارد و احرام بر او واجب نيست و اگر بدون احرام وارد مکه شود اشکالي ندارد.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': بلی اگر رفتن به آنجا با احرام، برای او حرج باشد جایز است بدون احرام خارج شود.}}
|{{ارجاع مساله|243}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =244| زن حائضي که نمي‌توانست صبر کند تا پاک شود، نزديک مسجد شجره محرم شد و بنا داشت محاذي جحفه احرام را تجديد کند، در ماشين خوابش برد و وارد مکه شد، آيا احرام او درست است؟
|{{ارجاع مساله|۲۳۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۳۹|  
جواب: در صورت امکان بايد برگردد و از جحفه يا محاذي آن محرم شود علي الأحوط، و اگر ممکن نيست از حرم خارج شود و از آنجا احرام ببندد. {{توضیح مساله|244|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 205 گذشت.
'''سوال''': کسی از جده محرم شده و اعمال عمره تمتع را انجام داده است، تکلیف او چیست؟
'''آية الله بهجت:''' در صورتي که نتواند به ميقات برگردد، همان احرام کفايت مي‌کند.}}
 
|{{ارجاع مساله|244}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =245| اگر بعد از خروج از ميقات، در بين راه متوجه شود که تلبيه را نگفته يا نيت نکرده و يا به جهت ديگر احرامش درست نيست، و چنانچه بخواهد از همان جا به ميقات برگردد ميسر نيست ولي اگر بيايد مکه امکان دارد برگردد، آيا مي‌تواند بيايد مکه و به ميقات برگردد يا بايد از همان جا محرم شود؟
'''جواب''':{{توضیح مساله|۲۳۹|. نسبت به متن و نظر آیات عظام به مسئله ۲۲۸ مراجعه شود.
ج{{توضیح مساله|245|. '''آية الله زنجاني:''' هر کجا که متوجه شد محرم مي‌شود.}} ـ اگر مي‌تواند به ميقات برگردد ولو از مکه، نمي‌تواند براي عمل واجب از غير ميقات محرم شود، ولي براي دخول مکه از ادني‌ الحل به نيت عمره مفرده محرم شود و بعد از اعمال آن، به يکي از مواقيت معروف برود و براي عمره تمتع احرام ببندد. {{توضیح مساله|245|. '''آية الله تبريزى''': بنا بر احتياط اگر هر دو عمره در يک ماه انجام مي‌شود به نيت يک شخص به جا نياورد.
'''زنجانی:''' اگر از میقات و حوالی آن عبور نکرده احرامش صحیح است.}} ـ اگر از رفتن به میقات معذور نبوده{{توضیح مساله|۲۳۹|.
'''آية الله سبحاني:''' اگر بازگشت ممکن نيست اگر داخل حرم نشده در همان جا لبيک بگويد و محرم شود و اگر داخل حرم شده به مرز حرم (ادني ‌الحل) برگردد و در آنجا لبيک بگويد و محرم شود و اگر آن هم ممکن نيست از همان جا که مسئله را ياد گرفته يا به يادش آمده لبيک بگويد و محرم شود.
'''خامنه‌ای:''' و یا در صورت عذر، بنا بر احتیاط واجب بدون نذر از جده محرم شده. }} و وقت برای انجام عمره تمتع هست باید به میقات برود و محرم شود و عمره تمتع را اعاده کند، و اگر رفتن به میقات ممکن نیست به خارج حرم برود و از آنجا محرم شود. {{توضیح مساله|۲۳۹|.
''''''آية الله سيستاني:'''''' در اين صورت لزوم رفتن به ميقات براي احرام عمره تمتع و عدم کفايت احرام از
'''بهجت:''' با رعایت احتیاطی که گذشت در فاصله گرفتن از حرم به مقدار ممکن در جاهل غیر مقصر و یا سائر اعذار.
ادني‌ الحل مبني بر احتياط است.}}
'''سبحانی:''' باید به حدیبیه یا تنعیم برود و دوباره احرام ببندد و اعمال عمره را مجدداً به جا آورد.
|{{ارجاع مساله|245}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =246| زن بدون اذن شوهرش نذر مي‌کند و با نذر محرم مي‌شود، آيا احرامش درست است و چنانچه با همان احرام اعمالش را به جا آورده باشد چگونه است؟
صافی، '''گلپایگانی''': به طرف میقات به مقداری که ممکن است برود والاّ از ادنی الحل محرم شود.}}
جواب: اگر قبل از ميقات محرم شده، احرام او صحيح نيست{{توضیح مساله|246|. آية الله بهجت، '''آية الله سبحاني:''' در صورتي که نذر او منافاتي با حق شوهر نداشته باشد مانعي ندارد.
|{{ارجاع مساله|۲۳۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۰|  
'''آية الله تبريزى'''، '''آية الله سيستاني:''' اگر قبل از ميقات محرم شده، چنانچه صحت حج توقف بر آن داشته يا آنکه منافي حق شوهر نبوده، احرامش صحيح است.
'''سوال''': آیا جایز است کسی که به احرام عمره تمتع در یکی از میقات‌ها محرم شده است به طرف خلاف مکه برود و بعد از چند روز بیاید مکه؛ مثلاً از مسجد شجره به مدینه و بعد، از همان راه یا راه دیگر به مکه برود؟
'''آية الله خامنه‌اي:''' نذر زن براي احرام بستن قبل از ميقات در غياب شوهرش، موقوف بر اذن او نيست ولي در صورت حضور شوهر احتياط واجب آن است که از او اذن بگيرد و اگر بدون اذن  شوهر نذر کند نذر او منعقد نمي‌شود.
 
'''آية الله خويي'''، '''آية الله مکارم:''' اگر نذر زن منافي حق شوهر باشد اذن معتبر است والاّ معتبر نيست.}}، اگرچه در صورتي که بعد از تمام شدن حج فهميد عملش صحيح است، ولي اگر بعد از عمره متوجه شد، در صورتي صحيح است که قابل جبران{{توضیح مساله|246|. '''آية الله زنجاني:''' اگر قابل جبران نباشد بايد احتياطاً حج تمتع نيز به جا آورد ولي به اين عمره و حج در حج واجب اکتفا نکند.
'''جواب''': مانع ندارد.
'''آية الله فاضل:''' در صورتي که قابل جبران نباشد عمره تمتع صحيح نيست و بايد حج افراد انجام دهد.
|{{ارجاع مساله|۲۴۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۱|  
''''''آية الله مکارم:'''''' اگر بعد از اتمام حج و يا عمره بفهمد، عمل او صحيح است.}} نباشد و در صورتي که مي‌تواند، بايد به ميقات برود و از آنجا محرم شود و اگر نمي‌تواند به ميقات برود، از خارج حرم احرام ببندد. {{توضیح مساله|246|. '''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 مراجعه شود.}}
'''سوال''': بعد از اتمام حج تمتع؛ اگر شخص از مکه خارج شود و بخواهد مراجعت کند آیا لازم است محرم شود یا خیر؟
|{{ارجاع مساله|246}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =247| آيا نذر احرام قبل از ميقات براي نايب هم جايز است يا نه؟
 
جواب: اشکال ندارد. {{توضیح مساله|247|. '''آية الله زنجاني:''' به ذيل مسئله 207 مراجعه شود.}}
'''جواب''': در صورتی که از وقت احرام عمره تمتع یک ماه نگذشته{{توضیح مساله|۲۴۱|.
|{{ارجاع مساله|247}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =248| هرگاه حائض يا جنب عصياناً وارد مسجد شجره شود و مانند ديگران توقف نمايد و محرم شود، آيا احرام او صحيح است يا نه؟
'''بهجت:''' در این صورت عدم فاصله اگر ماه خروج با ماه مراجعت تغایر دارد احوط این است که با احرام برای عمره وارد مکه شود، اگرچه خروج در آخر ماهی و ورود در اول ماه دیگر باشد و همچنین است گذشتن سی روز با عدم تغایر ماه.  
جواب: احرام صحيح است. {{توضیح مساله|248|. '''آية الله تبريزى''': صحت احرام او محل اشکال است و بايد تلبيه را به قصد احرام تجديد کند.
'''تبریزی، سبحانی، صافی، فاضل، گلپایگانی و مکارم''': در همان ماهی که محرم شده مراجعت کند لازم نیست محرم شود.
'''آية الله سبحاني:''' اگر درب ديگر براي خروج بسته بود و نتوانست در حال عبور محرم شود احتياطاً بيرون مسجد محرم شود.
'''خامنه‌ای:''' اگر در همان ماهی که اعمال حج را انجام داده است وارد شود احرام مجدد لازم نیست.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': چنانچه قصد قربت از او متمشّي شود احرام صحيح است.
'''خویی''': در همان ماهی که عمره تمتع انجام داده، اگر برگردد لازم نیست محرم شود.
'''آية الله مکارم:''' اگر عمداً باشد خالي از اشکال نيست.}}
'''زنجانی:''' اگر از احرام حج تمتع سی روز نگذشته لازم نیست محرم شود.
|{{ارجاع مساله|248}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =249| کساني ‌که در مکه اقامت پذيرفته‌اند، موقتاً نه دائماً، آيا ميقاتشان همان مواقيت خمسه معروفه است يا ادني ‌الحل؟
'''سیستانی:''' اگر در همان ماه قمری باشد که عمره تمتع را انجام داده است، لازم نیست محرم شود.}} است لازم نیست محرم شود و می‌تواند بدون احرام وارد مکه شود.
ج{{توضیح مساله|249|. '''آية الله سبحاني:''' اگر نائي در مکه مقيم شد (مقيم آن کسي است که بخواهد بعد از مدتي اقامت به وطن بازگردد بر خلاف متوطن) و قبل از اينکه دو سال از اقامتش بگذرد، مستطيع شد وظيفه او حج تمتع است و او مي‌تواند از هر کدام از مواقيت محرم شود گرچه سزاوارتر آن است که از ميقات اهل بلد خود محرم شود و در صورت عدم تمکن از ادني‌ الحل محرم مي‌شود و در غير اين صورت از مکه محرم به احرام عمره تمتع مي‌شود.}} ـ اگر فريضه آنها تبديل نشده، بايد از مواقيت معروفه محرم شوند و اگر تبديل شده ميقات آنها مکه است.
|{{ارجاع مساله|۲۴۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۲|  
|{{ارجاع مساله|249}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =250| شخصي بدون احرام، عمداً يا جهلاً يا سهواً، وارد مکه شده و بعداً از جهت گراني بيش از حد کرايه يا ممنوعيت از طرف دولت، نتوانست به ميقات برگردد، وظيفه‌اش چيست؟
'''سوال''': کسی که عمره مفرده انجام داده است، آیا می‌تواند در فاصله کمتر از یک ماه، بدون احرام از میقات تجاوز کند؟
جواب: اگر ممکن نيست به ميقات برود، از ادني‌ الحل بايد محرم شود{{توضیح مساله|250|. '''آية الله بهجت:''' لازم است از حرم بيرون رفته و از خارج حرم محرم شود، و احتياط واجب در اين صورت، اين است که هرچه بتواند از حرم دور شود و احرام ببندد.
'''آية الله تبريزى''': در اين صورت لازم است از حرم بيرون رفته و از خارج حرم مُحرم شود و احوط در اين صورت اين است که هرچه بتواند از حرم دور شود و احرام ببندد و اگر نتواند از حرم بيرون برود در همان مکاني که هست محرم شود.
'''آية الله زنجاني:''' چنانچه در ترک احرام معذور بوده خارج حرم محرم مي‌شود و اگر معذور نبوده نمي‌تواند عمره و حج به جا آورد.
'''آية الله سبحاني:''' در مورد عمد به ذيل مسئله 210 و در مورد جهل و سهو به ذيل مسئله 215
مراجعه شود.
'''آية الله سيستاني:''' در اين صورت لازم است از حرم بيرون رفته و از خارج حرم محرم شود و اولي در اين صورت اين است که هرچه بتواند از حرم دور شود و احرام ببندد و اگر نتواند از حرم خارج شود هر جا هست محرم شود.
'''آية الله صافي'''، '''آية الله گلپايگاني''': واجب است تا حد امکان به سمت ميقات برود.
'''آية الله فاضل:''' پس از زوال عذر و يادآوري، اگر برگشتن به ميقات ممکن باشد برمي‌گردد والاّ احرام از همان جا ببندد، اگرچه احوط آن است به هر مقدار که مي‌تواند به ميقات برگردد.}} مگر اينکه ترک احرام از ميقات بدون عذر باشد، که در اين صورت نمي‌تواند حج به جا آورد{{توضیح مساله|250|. نظر آيات عظام در ذيل مسئله 210 گذشت.}} و اگر مستطيع است، سال بعد بايد حج انجام دهد و گراني بيش از حد عذر نيست مگر موجب حَرَج باشد.
|{{ارجاع مساله|250}} }} {{سخ}}


'''جواب''':{{توضیح مساله|۲۴۲|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۱۷۳ و ۲۲۹ گذشت.
'''سیستانی:''' مانند مسئله قبل است. بلی اگر عمره مفرده او به نیابت از دیگران بود، احتیاط واجب احرام بستن برای دخول به مکه یا حرم است.}}ـ احتیاط آن است که به قصد رجا برای عمره مفرده دیگر محرم شود و بدون احرام تجاوز نکند. {{توضیح مساله|۲۴۲|.
'''خامنه‌ای:''' اگر در همان ماهی که احرام و اعمال عمره را انجام داده است وارد مکه شود عبور از میقات بلامانع است اما اگر احرام در ماهی و اعمال در ماه دیگر باشد پس اگر احرام وی در ماه رجب بوده و اعمال را در ماه شعبان انجام داده بنا بر احتیاط واجب اگر در ماه شعبان مجدداً وارد مکه شود باید احرام ببندد. و رعایت این احتیاط در ماه‌های دیگر هم خوب است. }}
|{{ارجاع مساله|۲۴۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۳|
'''سوال''': کسی که در جده و یا مدینه حالت روانی پیدا می‌کند، آیا لازم است مُحرِماً وارد مکه شود یا بدون احرام نیز جایز است؟
'''جواب''': مجنون تکلیف ندارد و احرام بر او واجب نیست و اگر بدون احرام وارد مکه شود اشکالی ندارد.
|{{ارجاع مساله|۲۴۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۴|
'''سوال''': زن حائضی که نمی‌توانست صبر کند تا پاک شود، نزدیک مسجد شجره محرم شد و بنا داشت محاذی جحفه احرام را تجدید کند، در ماشین خوابش برد و وارد مکه شد، آیا احرام او درست است؟
'''جواب''': در صورت امکان باید برگردد و از جحفه یا محاذی آن محرم شود علی الأحوط، و اگر ممکن نیست از حرم خارج شود و از آنجا احرام ببندد. {{توضیح مساله|۲۴۴|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۰۵ گذشت.
'''بهجت:''' در صورتی که نتواند به میقات برگردد، همان احرام کفایت می‌کند.}}
|{{ارجاع مساله|۲۴۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۵|
'''سوال''': اگر بعد از خروج از میقات، در بین راه متوجه شود که تلبیه را نگفته یا نیت نکرده و یا به جهت دیگر احرامش درست نیست، و چنانچه بخواهد از همان جا به میقات برگردد میسر نیست ولی اگر بیاید مکه امکان دارد برگردد، آیا می‌تواند بیاید مکه و به میقات برگردد یا باید از همان جا محرم شود؟
'''جواب''':{{توضیح مساله|۲۴۵|.
'''زنجانی:''' هر کجا که متوجه شد محرم می‌شود.}} ـ اگر می‌تواند به میقات برگردد ولو از مکه، نمی‌تواند برای عمل واجب از غیر میقات محرم شود، ولی برای دخول مکه از ادنی الحل به نیت عمره مفرده محرم شود و بعد از اعمال آن، به یکی از مواقیت معروف برود و برای عمره تمتع احرام ببندد. {{توضیح مساله|۲۴۵|. '''تبریزی''': بنا بر احتیاط اگر هر دو عمره در یک ماه انجام می‌شود به نیت یک شخص به جا نیاورد.
'''سبحانی:''' اگر بازگشت ممکن نیست اگر داخل حرم نشده در همان جا لبیک بگوید و محرم شود و اگر داخل حرم شده به مرز حرم (ادنی الحل) برگردد و در آنجا لبیک بگوید و محرم شود و اگر آن هم ممکن نیست از همان جا که مسئله را یاد گرفته یا به یادش آمده لبیک بگوید و محرم شود.
''''''سیستانی:'''''' در این صورت لزوم رفتن به میقات برای احرام عمره تمتع و عدم کفایت احرام از
ادنی الحل مبنی بر احتیاط است.}}
|{{ارجاع مساله|۲۴۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۶|
'''سوال''': زن بدون اذن شوهرش نذر می‌کند و با نذر محرم می‌شود، آیا احرامش درست است و چنانچه با همان احرام اعمالش را به جا آورده باشد چگونه است؟
'''جواب''': اگر قبل از میقات محرم شده، احرام او صحیح نیست{{توضیح مساله|۲۴۶|.
بهجت، '''سبحانی:''' در صورتی که نذر او منافاتی با حق شوهر نداشته باشد مانعی ندارد.
'''تبریزی'''، '''سیستانی:''' اگر قبل از میقات محرم شده، چنانچه صحت حج توقف بر آن داشته یا آنکه منافی حق شوهر نبوده، احرامش صحیح است.
'''خامنه‌ای:''' نذر زن برای احرام بستن قبل از میقات در غیاب شوهرش، موقوف بر اذن او نیست ولی در صورت حضور شوهر احتیاط واجب آن است که از او اذن بگیرد و اگر بدون اذن  شوهر نذر کند نذر او منعقد نمی‌شود.
'''خویی'''، '''مکارم:''' اگر نذر زن منافی حق شوهر باشد اذن معتبر است والاّ معتبر نیست.}}، اگرچه در صورتی که بعد از تمام شدن حج فهمید عملش صحیح است، ولی اگر بعد از عمره متوجه شد، در صورتی صحیح است که قابل جبران{{توضیح مساله|۲۴۶|.
'''زنجانی:''' اگر قابل جبران نباشد باید احتیاطاً حج تمتع نیز به جا آورد ولی به این عمره و حج در حج واجب اکتفا نکند.
'''فاضل:''' در صورتی که قابل جبران نباشد عمره تمتع صحیح نیست و باید حج افراد انجام دهد.
''''''مکارم:'''''' اگر بعد از اتمام حج و یا عمره بفهمد، عمل او صحیح است.}} نباشد و در صورتی که می‌تواند، باید به میقات برود و از آنجا محرم شود و اگر نمی‌تواند به میقات برود، از خارج حرم احرام ببندد. {{توضیح مساله|۲۴۶|.
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ مراجعه شود.}}
|{{ارجاع مساله|۲۴۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۷|
'''سوال''':آیا نذر احرام قبل از میقات برای نایب هم جایز است یا نه؟
جواب: اشکال ندارد. {{توضیح مساله|۲۴۷|.
'''زنجانی:''' به ذیل مسئله ۲۰۷ مراجعه شود.}}
|{{ارجاع مساله|۲۴۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۸|
'''سوال''': هرگاه حائض یا جنب عصیاناً وارد مسجد شجره شود و مانند دیگران توقف نماید و محرم شود، آیا احرام او صحیح است یا نه؟
'''جواب''': احرام صحیح است. {{توضیح مساله|۲۴۸|. '''تبریزی''': صحت احرام او محل اشکال است و باید تلبیه را به قصد احرام تجدید کند.
'''سبحانی:''' اگر درب دیگر برای خروج بسته بود و نتوانست در حال عبور محرم شود احتیاطاً بیرون مسجد محرم شود.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': چنانچه قصد قربت از او متمشّی شود احرام صحیح است.
'''مکارم:''' اگر عمداً باشد خالی از اشکال نیست.}}
|{{ارجاع مساله|۲۴۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۴۹|
'''سوال''': کسانی که در مکه اقامت پذیرفته‌اند، موقتاً نه دائماً، آیا میقاتشان همان مواقیت خمسه معروفه است یا ادنی الحل؟
'''جواب''':{{توضیح مساله|۲۴۹|. '''آیة الله سبحانی:''' اگر نائی در مکه مقیم شد (مقیم آن کسی است که بخواهد بعد از مدتی اقامت به وطن بازگردد بر خلاف متوطن) و قبل از اینکه دو سال از اقامتش بگذرد، مستطیع شد وظیفه او حج تمتع است و او می‌تواند از هر کدام از مواقیت محرم شود گرچه سزاوارتر آن است که از میقات اهل بلد خود محرم شود و در صورت عدم تمکن از ادنی الحل محرم می‌شود و در غیر این صورت از مکه محرم به احرام عمره تمتع می‌شود.}} ـ اگر فریضه آنها تبدیل نشده، باید از مواقیت معروفه محرم شوند و اگر تبدیل شده میقات آنها مکه است.
|{{ارجاع مساله|۲۴۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله =۲۵۰|
'''سوال''': شخصی بدون احرام، عمداً یا جهلاً یا سهواً، وارد مکه شده و بعداً از جهت گرانی بیش از حد کرایه یا ممنوعیت از طرف دولت، نتوانست به میقات برگردد، وظیفه‌اش چیست؟
'''جواب''': اگر ممکن نیست به میقات برود، از ادنی الحل باید محرم شود{{توضیح مساله|۲۵۰|.
'''بهجت:''' لازم است از حرم بیرون رفته و از خارج حرم محرم شود، و احتیاط واجب در این صورت، این است که هرچه بتواند از حرم دور شود و احرام ببندد.
'''تبریزی''': در این صورت لازم است از حرم بیرون رفته و از خارج حرم مُحرم شود و احوط در این صورت این است که هرچه بتواند از حرم دور شود و احرام ببندد و اگر نتواند از حرم بیرون برود در همان مکانی که هست محرم شود.
'''زنجانی:''' چنانچه در ترک احرام معذور بوده خارج حرم محرم می‌شود و اگر معذور نبوده نمی‌تواند عمره و حج به جا آورد.
'''سبحانی:''' در مورد عمد به ذیل مسئله ۲۱۰ و در مورد جهل و سهو به ذیل مسئله ۲۱۵
مراجعه شود.
'''سیستانی:''' در این صورت لازم است از حرم بیرون رفته و از خارج حرم محرم شود و اولی در این صورت این است که هرچه بتواند از حرم دور شود و احرام ببندد و اگر نتواند از حرم خارج شود هر جا هست محرم شود.
'''صافی'''، '''گلپایگانی''': واجب است تا حد امکان به سمت میقات برود.
'''فاضل:''' پس از زوال عذر و یادآوری، اگر برگشتن به میقات ممکن باشد برمی‌گردد والاّ احرام از همان جا ببندد، اگرچه احوط آن است به هر مقدار که می‌تواند به میقات برگردد.}} مگر اینکه ترک احرام از میقات بدون عذر باشد، که در این صورت نمی‌تواند حج به جا آورد{{توضیح مساله|۲۵۰|. نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۲۱۰ گذشت.}} و اگر مستطیع است، سال بعد باید حج انجام دهد و گرانی بیش از حد عذر نیست مگر موجب حَرَج باشد.
|{{ارجاع مساله|۲۵۰}} }} {{سخ}}
==مقاله‌های مرتبط==
*[[میقات]]
*[[احرام]]
[[رده:فتواها درباره اعمال حج]]
[[رده:فتواها درباره اعمال حج]]
{{ناوبری فتواها}}
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)