در حال ویرایش پاکستان سی دیار حرم تک (بخش)

==گزارش از مکه==
حجازی با هواپیما از بیروت به [[جده|جدّه]] و [[مکه]] و سپس [[مدینه]] رفته است.<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص99-100.</ref> او سفارش‌نامه‌ای از سفیر عربستان در [[پاکستان]] داشته<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص100.</ref> و در عربستان مهمان سفیر کشور خود بوده است.<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص101-102.</ref> بخشی از مطالب مربوط به مکه، به وصف گسترش‌های [[مسجدالحرام]] در دوره حکومت [[سعودی]] اختصاص دارد.<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص108.</ref>

گزارش‌های سفرنامه از [[مناسک حج]]، عاطفی و احساسی و حاکی از حالات باطنی حجازی است. وی زیارت مکان‌های مقدس را برای احیای فرهنگ و‌ اندیشه اسلامی مفید می‌داند و بر این باور است که در [[حجاز]]، مکان‌هایی بسیار هستند که خاطرات گذشته اسلام را زنده می‌کنند و هر [[مسلمان]] با دیدن آن‌ها در روح و جان خود احساس طراوت می‌نماید<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص137.</ref>؛ اما سعودی‌ها مردم را از زیارت این مکان‌ها بازمی‌دارند تا جایی که بومیان مکه از نشان دادن راه [[غار حراء]] و [[غار ثور|ثور]] نیز می‌پرهیزند.<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص159.</ref> او هنگام زیارت قبرهای بزرگان اسلام در [[قبرستان مکه]] که به دست [[آل سعود]] ویران گشته‌اند، گله کرده است: «دیوارها را می‌توان ویران کرد. گنبدها را می‌توان فرو ریخت. اما آیا کسی می‌تواند انوار الهی را از تابیدن بر این قبرهای ویران بازدارد؟»<ref>پاکستان سی دیار حرم تک، ص158.</ref>