رباط موفق: تفاوت میان نسخه‌ها
A sharefat (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{جعبه اطلاعات بنای تاریخی | عنوان =رباط موفق | تصویر =...» ایجاد کرد) |
جز (added Category:کاروانسراهای مکه using HotCat) |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات بنای تاریخی | {{جعبه اطلاعات بنای تاریخی | ||
| عنوان =رباط موفق | | عنوان =رباط موفق | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۰: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
بنای تاریخی '''رباط موفق''' (604ق.) | بنای تاریخی '''رباط موفق''' (604ق.)؛ یکی از کاروانسراهای [[شهر مکه]] بود که در [[منطقه مصفله]] [[مکه]]، در غرب [[باب ابراهیم]] قرار داشته و در سال 604 هجری قمری با هدف تامین رایگان مایحتاج اولیه مردان جوان مجرد آفریقایی که به قصد [[حج]] به مکه می‌آمدند، توسط [[الموفق علی بن ابی‌القاسم]] وقف گردید. | ||
این کاروان‌سرا یکی از مجهزترین مهمان‌خانه‌های مکه بوده و موقوفات زیادی داشته است. امروزه در اثر طرح‌های بازسازی و نوسازی بافت شهر مکه، تمامی آثار این بنا از بین رفته است. | |||
==موقعیت جغرافیایی== | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
رباط موفق در [[منطقه مصفله]] [[مکه]]، در غرب [[باب ابراهیم]] قرار داشت. با وجود ساخت و سازهای متعددی که از قرن هفت تا دوره مدرن در مکه انجام شد، بازمانده‌های این بنا تا سال 1984 قابل رؤیت بوده است؛ چراکه موقعیت ممتاز آن در دویست متری غرب حرم، در منطقه‌ای مشهور به [[سوق الصغیر]]، مؤثر بوده است. | رباط موفق در [[منطقه مصفله]] [[مکه]]، در غرب [[باب ابراهیم]] قرار داشت. با وجود ساخت و سازهای متعددی که از قرن هفت تا دوره مدرن در مکه انجام شد، بازمانده‌های این بنا تا سال 1984 قابل رؤیت بوده است؛ چراکه موقعیت ممتاز آن در دویست متری غرب حرم، در منطقه‌ای مشهور به [[سوق الصغیر]]، مؤثر بوده است. | ||
==واقف و کاربری== | ==واقف و کاربری== | ||
[[الموفق ابوالحسن علی بن ابی‌القاسم عبدالوهاب]] (م. 624ق.) قاضی و فقیه ساکن اسکندریه [[مصر]] بود که در سال 604 هجری قمری با هدف تامین رایگان مایحتاج اولیه مردان جوان مجردی که از شمال آفریقا به قصد [[حج]] پای به مکه نهاده‌اند، این کاروان‌سرا را وقف نمود. [[ابن بطوطه]] در گزارشش از [[مکه]] در سال 726، این رباط را به عنوان یکی از مجهزترین مهمان‌خانه‌های مکه ستوده است. <ref>تحفة النظار فی غرائب الأمصار و العجائب الأسفار، ابن بطوطه، محمد، ص140.</ref> | [[الموفق ابوالحسن علی بن ابی‌القاسم عبدالوهاب]] (م. 624ق.) قاضی و فقیه ساکن اسکندریه [[مصر]] بود که در سال 604 هجری قمری با هدف تامین رایگان مایحتاج اولیه مردان جوان مجردی که از شمال آفریقا به قصد [[حج]] پای به مکه نهاده‌اند، این کاروان‌سرا را وقف نمود. [[ابن بطوطه]] در گزارشش از [[مکه]] در سال 726، این رباط را به عنوان یکی از مجهزترین مهمان‌خانه‌های مکه ستوده است.<ref>تحفة النظار فی غرائب الأمصار و العجائب الأسفار، ابن بطوطه، محمد، ص140.</ref> | ||
==موقوفات رباط== | ==موقوفات رباط== | ||
در رمضان سال 809، [[شریف حسن بن عجلان]]، درآمد تعداد زیادی از اراضی کشاورزی اطراف را وقف این رباط کرد و بعدها تاجری ثروتمند از اهالی مکه، به نام عطیه بن خلیفه (م. 827) اموال دیگری را وقف این رباط نمود. | در رمضان سال 809، [[شریف حسن بن عجلان]]، درآمد تعداد زیادی از اراضی کشاورزی اطراف را وقف این رباط کرد و بعدها تاجری ثروتمند از اهالی مکه، به نام [[عطیه بن خلیفه]] (م. 827) اموال دیگری را وقف این رباط نمود. | ||
این دو رویداد به خوبی نشان دهنده ارتقای درجه و اهمیت این رباط در میان اهل مکه است؛ حتی در زمانی که دو قرن از عمر آن نیز گذشته باشد.<ref>العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، ج4، ص140. </ref> | این دو رویداد به خوبی نشان دهنده ارتقای درجه و اهمیت این رباط در میان اهل مکه است؛ حتی در زمانی که دو قرن از عمر آن نیز گذشته باشد.<ref>العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، ج4، ص140. </ref> | ||
==نام‌های دیگر== | ==نام‌های دیگر== | ||
نام این رباط در طول تاریخ چندبار عوض شده و در منابع با نام‌هایی همچون "رباط اهل المراکش" یا "رباط عثمان" نامیده شده است. <ref>تطور الکتابات و النقوش فی الحجاز منذ فجر الاسلام حتی منتصف القرن السابع الهجری، فعر، محمد بن فهد، ص318.</ref> | نام این رباط در طول تاریخ چندبار عوض شده و در منابع با نام‌هایی همچون "رباط اهل المراکش" یا "رباط عثمان" نامیده شده است.<ref>تطور الکتابات و النقوش فی الحجاز منذ فجر الاسلام حتی منتصف القرن السابع الهجری، فعر، محمد بن فهد، ص318.</ref> | ||
==وضعیت کنونی== | |||
امروزه به غیر از آنچه در برخی منابع تاریخی آمده، هیچ نشان و مدرکی از آثار این رباط یافت نمی‌شود زیرا در اثر طرح‌های بازسازی و نوسازی بافت شهر مکه، تمامی آثار برجا مانده از این بنا توسط [[وهابیت]] از بین رفته است. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۰: | ||
{{اماکن مکه}} | {{اماکن مکه}} | ||
[[رده:مکان‌های تاریخی مکه]] | [[رده:مکان‌های تاریخی تخریب شده در مکه]] | ||
[[رده: | [[رده:کاروانسراهای مکه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۵۶
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| بنيانگذار | الموفق ابوالحسن علی بن ابی‌القاسم عبدالوهاب |
| تأسیس | سال 604 هجری قمری |
| کاربری | وقف برای تامین رایگان مایحتاج اولیه حجاج آفریقایی |
| مکان | موازی سردر شمالی مسجدالحرام |
| نام‌های دیگر | رباط اهل المراکش، رباط عثمان |
| مشخصات | |
| وضعیت | غیرفعال |
بنای تاریخی رباط موفق (604ق.)؛ یکی از کاروانسراهای شهر مکه بود که در منطقه مصفله مکه، در غرب باب ابراهیم قرار داشته و در سال 604 هجری قمری با هدف تامین رایگان مایحتاج اولیه مردان جوان مجرد آفریقایی که به قصد حج به مکه می‌آمدند، توسط الموفق علی بن ابی‌القاسم وقف گردید.
این کاروان‌سرا یکی از مجهزترین مهمان‌خانه‌های مکه بوده و موقوفات زیادی داشته است. امروزه در اثر طرح‌های بازسازی و نوسازی بافت شهر مکه، تمامی آثار این بنا از بین رفته است.
موقعیت جغرافیایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
رباط موفق در منطقه مصفله مکه، در غرب باب ابراهیم قرار داشت. با وجود ساخت و سازهای متعددی که از قرن هفت تا دوره مدرن در مکه انجام شد، بازمانده‌های این بنا تا سال 1984 قابل رؤیت بوده است؛ چراکه موقعیت ممتاز آن در دویست متری غرب حرم، در منطقه‌ای مشهور به سوق الصغیر، مؤثر بوده است.
واقف و کاربری[ویرایش | ویرایش مبدأ]
الموفق ابوالحسن علی بن ابی‌القاسم عبدالوهاب (م. 624ق.) قاضی و فقیه ساکن اسکندریه مصر بود که در سال 604 هجری قمری با هدف تامین رایگان مایحتاج اولیه مردان جوان مجردی که از شمال آفریقا به قصد حج پای به مکه نهاده‌اند، این کاروان‌سرا را وقف نمود. ابن بطوطه در گزارشش از مکه در سال 726، این رباط را به عنوان یکی از مجهزترین مهمان‌خانه‌های مکه ستوده است.[۱]
موقوفات رباط[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در رمضان سال 809، شریف حسن بن عجلان، درآمد تعداد زیادی از اراضی کشاورزی اطراف را وقف این رباط کرد و بعدها تاجری ثروتمند از اهالی مکه، به نام عطیه بن خلیفه (م. 827) اموال دیگری را وقف این رباط نمود. این دو رویداد به خوبی نشان دهنده ارتقای درجه و اهمیت این رباط در میان اهل مکه است؛ حتی در زمانی که دو قرن از عمر آن نیز گذشته باشد.[۲]
نام‌های دیگر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نام این رباط در طول تاریخ چندبار عوض شده و در منابع با نام‌هایی همچون "رباط اهل المراکش" یا "رباط عثمان" نامیده شده است.[۳]
وضعیت کنونی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
امروزه به غیر از آنچه در برخی منابع تاریخی آمده، هیچ نشان و مدرکی از آثار این رباط یافت نمی‌شود زیرا در اثر طرح‌های بازسازی و نوسازی بافت شهر مکه، تمامی آثار برجا مانده از این بنا توسط وهابیت از بین رفته است.
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- تطور الکتابات و النقوش فی الحجاز منذ فجر الإسلام حتی منتصف القرن السابع الهجری، فعر، محمد بن فهد، 1405ق، جده.
- تحفة النظار فی غرائب الأمصار و العجائب الأسفار، ابن بطوطه، محمد، 1964م، بیروت.
- العقد الثمین فی تاریخ البلد الأمین: فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، 1959م، قاهره.