مقام امام زمان (نعمانیه): تفاوت میان نسخه‌ها
(←آداب) |
جز (added Category:مقام‌های امام زمان(ع) using HotCat) |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | ||
| تصویر = 143.jpg | | تصویر = 143.jpg | ||
}} | |تأسیس=در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.|کاربری=زیارتگاه|مکان=[[عراق]]، استان واسط، بین مسیر نعمانیه و کوت، یک کلیومتری سمت غربی جاده و نزدیک [[رود دجله]]|نام‌های دیگر=|بازسازی=۱۴۱۹ق.|وضعیت=فعال}} | ||
:''با دیگر [[مقام امام زمان (ابهام‌زدایی)|مقام‌های امام زمان(ع)]] اشتباه نشود.'' | |||
'''مقام امام زمان(ع)''' یا '''مقام الإمام المهدی(ع)'''، در [[عراق]]، استان واسط، منطقه ام عکیط، در مسیر بین نعمانیه و کوت و نزدیک [[نهر دجله|رود دجله]] قرار دارد. به باور برخی، این مقام، در سده هشتم قمری شناخته شده بوده و قدیمی‌ترین اشاره به آن، حکایت دیدار فردی به نام ابن ابی‌جواد نعمانی با [[امام زمان(ع)]] است، که بر پایه آن، امام(ع) شب‌ها و روزهای سه‌شنبه در این مقام حضور می‌یابد. [[محمد بن قاسم]]، از نوادگان [[امام سجاد(ع)]] نیز،در این مقام دفن شده است. | |||
==مکان== | ==مکان== | ||
مقام امام زمان(ع) یا مقام الإمام المهدی(ع)،<ref name=":1" /> در منطقه «ام عکیط»، در فاصله حدود یک کیلومتر از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت، در استان واسط [[عراق]] قرار دارد. فاصله آن از نعمانیه، ۱۵ کیلومتر و از کوت، ۲۲ کیلومتر است و در فاصله نزدیک به ۱۵۰ متر از پشت مقام، [[رود دجله]] جریان دارد.<ref>مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص173.</ref> | |||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
قدیمی‌ترین اشاره به این مقام، مربوط به حکایت دیدار «ابن ابی‌جواد نعمانی» با [[امام زمان(عج)|امام زمان(ع)]] است، که [[عبدالله بن عیسی افندی]] (م.۱۱۳۰ق) در زندگی‌نامه این عالم، در بخشی از کتاب خود، ریاض العلماء، به آن اشاره کرده است. این بخش از کتاب، از میان رفته، ولی [[محدث نوری]] (م.۱۳۲۰ق)، آن را در کتاب النجم الثاقب، بازگو کرده است. بر پایه این نقل، مقام امام زمان(ع) در سده هشتم قمری، شناخته شده بوده است.{{یادداشت|زیرا بر پایه این نقل، زین‌الدین علی بن خازن حائری، شاگرد شهید اول، دستخط ابن ابی‌جواد نعمانی را دیده است که وی در دیدار خود با امام زمان(ع) از وی درباره درستی مقام | قدیمی‌ترین اشاره به این مقام، مربوط به حکایت دیدار «ابن ابی‌جواد نعمانی» با [[امام زمان(عج)|امام زمان(ع)]] است، که [[عبدالله بن عیسی افندی]] (م.۱۱۳۰ق) در زندگی‌نامه این عالم، در بخشی از کتاب خود، ریاض العلماء، به آن اشاره کرده است. این بخش از کتاب، از میان رفته، ولی [[محدث نوری]] (م.۱۳۲۰ق)، آن را در کتاب النجم الثاقب، بازگو کرده است. بر پایه این نقل، مقام امام زمان(ع) در سده هشتم قمری، شناخته شده بوده است.{{یادداشت|زیرا بر پایه این نقل، زین‌الدین علی بن خازن حائری، شاگرد شهید اول، دستخط ابن ابی‌جواد نعمانی را دیده است که وی در دیدار خود با امام زمان(ع) از وی درباره درستی مقام امام زمان(ع) در نعمانیه پرسش کرده است. شهید اول، متوفی سال ۷۸۶ق. است؛ از این رو، بر پایه این نقل، این مقام در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.}}<ref name=":0">النجم الثاقب، ج2، ص417.</ref> | ||
==ساختمان== | ==ساختمان== | ||
ساختمان مقام، در گذشته، کوچک‌تر از بنای فعلی آن و از آجر و خشت و گل بوده است. نقل کرده‌اند که در گذشته، سنگی داخل مقام وجود داشته که روی آن، نام مدفون در مقام، ثبت شده | ساختمان مقام، در گذشته، کوچک‌تر از بنای فعلی آن و از آجر و خشت و گل بوده است. نقل کرده‌اند که در گذشته، سنگی داخل مقام وجود داشته که روی آن، نام مدفون در مقام، ثبت شده بود؛ ولی در زمان جنگ جهانی دوم که نیروهای نظامی [[انگلیس]] در یک پادگان نظامی نزدیک مقام حضور داشتند، یک کاپیتان انگلیسی، این سنگ را به سرقت برد. | ||
کار بازسازی و توسعه بنای مقام، به شکل کنونی آن، از سال | کار بازسازی و توسعه بنای مقام، به شکل کنونی آن، از سال ۱۴۱۹ق. (۱۹۹۸م)، با تلاش مؤمنان و نیکوکاران نعمانیه، آغاز شد.<ref>مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص176. </ref> | ||
==آداب== | ==آداب== | ||
بر پایه نقل [[محدث نوری]] (م.۱۳۲۰ق)، در النجم الثاقب، [[امام مهدی(ع)]] به «ابن ابی‌جواد نعمانی» گفته است که وی در روزها و شب‌های سه‌شنبه، در این مقام، حاضر می‌شود؛<ref name=":0" /> از این رو، به باور برخی مردم، در روزها و شب‌های سه‌شنبه، برای این مقام [[زیارت]] مخصوصی است. در شب نیمه شعبان نیز، مردم در آن گرد می‌آیند. بیشتر زائران این مقام، اهل واسط و بخش‌های جنوبی بوده و زائرانی که پیاده از [[بصره]] و کوت به [[کربلا]] می‌روند، این مقام را برای توقف و استراحت برمی‌گزینند.<ref>[https://rafed.net/moamal/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C/296-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%AC%D9%85%D9%84%D8%A9!/429-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82 مقام الإمام المهدی(ع) فی منطقة النعمانیة فی العراق]، المومّل دراسة تخصصیة حول الامام المهدی، دریافت شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸ش.</ref> | بر پایه نقل [[محدث نوری]] (م.۱۳۲۰ق)، در النجم الثاقب، [[امام مهدی(ع)]] به «ابن ابی‌جواد نعمانی» گفته است که وی در روزها و شب‌های سه‌شنبه، در این مقام، حاضر می‌شود؛<ref name=":0" /> از این رو، به باور برخی مردم، در روزها و شب‌های سه‌شنبه، برای این مقام [[زیارت]] مخصوصی است. در شب نیمه شعبان نیز، مردم در آن گرد می‌آیند. بیشتر زائران این مقام، اهل واسط و بخش‌های جنوبی بوده و زائرانی که پیاده از [[بصره]] و کوت به [[کربلا]] می‌روند، این مقام را برای توقف و استراحت برمی‌گزینند.<ref name=":1">[https://rafed.net/moamal/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C/296-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%AC%D9%85%D9%84%D8%A9!/429-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82 مقام الإمام المهدی(ع) فی منطقة النعمانیة فی العراق]، المومّل دراسة تخصصیة حول الامام المهدی، دریافت شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸ش.</ref> | ||
==قبر داخل مقام== | ==قبر داخل مقام== | ||
میان بنا، | میان بنا، قبری به ارتفاع نزدیک به نیم متر، وجود دارد که بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۵ش) با پارچه‌های سبزرنگ، پوشیده شده و روی قبر، ضریحی از جنس آلومینیوم، به پهنای ۳ متر و بلندای ۳/۵ متر وجود داشته و بالای آن با شیشه پوشیده شده است. این قبر، مدفن محمد بن قاسم بن علی بن عمر اشرف بن امام زین‌العابدین(ع)، مشهور به «صوفی»، دانسته شده است.<ref>زیارتگاههای عراق، ج۲، ص۴۳۲.</ref> | ||
[[محمد بن قاسم]]، از نوادگان [[امام سجاد(ع)]] بوده، که او را در دانش و پارسایی، از چهره‌های شاخص دوره خود دانسته‌اند. او را صوفی خوانده‌اند، زیرا بیشتر، جامه پشمی سفید رنگ و خشن، می‌پوشید. وی در برابر معتصم [[بنی‌عباس|عباسی]] قیام کرده،<ref>مقاتل الطالبین، ص ۳۸۴-۳۸۶.</ref> دستگیر شده، گریخته و ادامه زندگی خود را مخفیانه به سر برده است. به گفته برخی، او، در زمان متوکل عباسی، دوباره به زندان افتاده و تا پایان عمر در اسارت مانده و به گفته پاره‌ای، مسموم شده و به شهادت رسیده است.<ref>مقاتل الطالبین، ص۳۸۷-۳۹۲.</ref> | |||
==مکان‌های همانند== | |||
در برخی مناطق [[شیعه|شیعه‌نشین]]، مانند [[ايران|ایران]]، [[عراق]] و [[بحرین]]، مکان‌های پرشماری منسوب به [[امام مهدی(ع)]] وجود داشته،<ref>مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۹۸.</ref> که برخی از آن‌ها عبارت است از:{{ستون-شروع|2}} | |||
*[[مقام حضرت مهدی (کربلا)|مقام حضرت مهدی(ع) در کربلا]]؛ | |||
*[[مقام حضرت مهدی (حله)|مقام حضرت مهدی(ع) در حله]]؛ | |||
*[[مقام امام زمان (مسجد سهله)|مقام امام زمان(ع) در مسجد سهله]]؛ | |||
*[[مقام امام زمان (وادی السلام)|مقام امام زمان(ع) در وادی السلام]]؛ | |||
*[[مقام امام زمان (سماوه)|مقام امام زمان(ع) در سماوه]]. | |||
{{پایان}} | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* | *[http://ensani.ir/fa/article/187725/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87 معرفی مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه]. | ||
* | *[https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa65661# آیا مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه دارای سند است؟] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۳۱: | خط ۴۰: | ||
|پیش از لینک = کتاب | |پیش از لینک = کتاب | ||
|منبع = زیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، | |منبع = زیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، | ||
|پس از لینک = بخش | |پس از لینک = بخش «زیارتگاههای مهم استان واسط، مقام حضرت مهدی(عج) و قبر محمد بن قاسم صوفی»، ج۲، ص۴۳۱ و مقاله مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، احمد خامه یار، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره سی‌ام، بهار 1396، ص109 | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1473 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1473 | ||
}} | }} | ||
* ''' | * '''مقاتل الطالبیین'''، ابوالفرج الاصفهانی، تحقیق سید احمد صقر، مؤسسة الاعلمی، بیروت، ۱۴۰۸ق (۱۹۸۷م). | ||
* ''' | * '''مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه'''، احمد علی مجید الحلی، ترجمه صعلی‌اصغر رضایی، انتظار موعود، ش ۱۸. | ||
* '''النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب'''، الشیخ حسین الطبرسی النوری، تقدیم وترجمة و تحقیق وتعلیق السید یاسین الموسوی، انوار الهدی، قم، ۱۴۱۵ق. | |||
{{پایان}} | |||
{{زیارتگاه‌ها و مقبره‌های عراق}} | |||
[[رده:مکان‌های منتسب به امام زمان(ع)]] | [[رده:مکان‌های منتسب به امام زمان(ع)]] | ||
[[رده:مکان‌های مذهبی عراق]] | [[رده:مکان‌های مذهبی عراق]] | ||
[[رده:مقام‌های امام زمان در عراق]] | [[رده:مقام‌های امام زمان در عراق]] | ||
[[رده:مقام‌های امام زمان(ع)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۴۴
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است. |
| کاربری | زیارتگاه |
| مکان | عراق، استان واسط، بین مسیر نعمانیه و کوت، یک کلیومتری سمت غربی جاده و نزدیک رود دجله |
| مشخصات | |
| وضعیت | فعال |
| معماری | |
| بازسازی | ۱۴۱۹ق. |
- با دیگر مقام‌های امام زمان(ع) اشتباه نشود.
مقام امام زمان(ع) یا مقام الإمام المهدی(ع)، در عراق، استان واسط، منطقه ام عکیط، در مسیر بین نعمانیه و کوت و نزدیک رود دجله قرار دارد. به باور برخی، این مقام، در سده هشتم قمری شناخته شده بوده و قدیمی‌ترین اشاره به آن، حکایت دیدار فردی به نام ابن ابی‌جواد نعمانی با امام زمان(ع) است، که بر پایه آن، امام(ع) شب‌ها و روزهای سه‌شنبه در این مقام حضور می‌یابد. محمد بن قاسم، از نوادگان امام سجاد(ع) نیز،در این مقام دفن شده است.
مکان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
مقام امام زمان(ع) یا مقام الإمام المهدی(ع)،[۱] در منطقه «ام عکیط»، در فاصله حدود یک کیلومتر از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت، در استان واسط عراق قرار دارد. فاصله آن از نعمانیه، ۱۵ کیلومتر و از کوت، ۲۲ کیلومتر است و در فاصله نزدیک به ۱۵۰ متر از پشت مقام، رود دجله جریان دارد.[۲]
پیشینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
قدیمی‌ترین اشاره به این مقام، مربوط به حکایت دیدار «ابن ابی‌جواد نعمانی» با امام زمان(ع) است، که عبدالله بن عیسی افندی (م.۱۱۳۰ق) در زندگی‌نامه این عالم، در بخشی از کتاب خود، ریاض العلماء، به آن اشاره کرده است. این بخش از کتاب، از میان رفته، ولی محدث نوری (م.۱۳۲۰ق)، آن را در کتاب النجم الثاقب، بازگو کرده است. بر پایه این نقل، مقام امام زمان(ع) در سده هشتم قمری، شناخته شده بوده است.[یادداشت ۱][۳]
ساختمان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
ساختمان مقام، در گذشته، کوچک‌تر از بنای فعلی آن و از آجر و خشت و گل بوده است. نقل کرده‌اند که در گذشته، سنگی داخل مقام وجود داشته که روی آن، نام مدفون در مقام، ثبت شده بود؛ ولی در زمان جنگ جهانی دوم که نیروهای نظامی انگلیس در یک پادگان نظامی نزدیک مقام حضور داشتند، یک کاپیتان انگلیسی، این سنگ را به سرقت برد.
کار بازسازی و توسعه بنای مقام، به شکل کنونی آن، از سال ۱۴۱۹ق. (۱۹۹۸م)، با تلاش مؤمنان و نیکوکاران نعمانیه، آغاز شد.[۴]
آداب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بر پایه نقل محدث نوری (م.۱۳۲۰ق)، در النجم الثاقب، امام مهدی(ع) به «ابن ابی‌جواد نعمانی» گفته است که وی در روزها و شب‌های سه‌شنبه، در این مقام، حاضر می‌شود؛[۳] از این رو، به باور برخی مردم، در روزها و شب‌های سه‌شنبه، برای این مقام زیارت مخصوصی است. در شب نیمه شعبان نیز، مردم در آن گرد می‌آیند. بیشتر زائران این مقام، اهل واسط و بخش‌های جنوبی بوده و زائرانی که پیاده از بصره و کوت به کربلا می‌روند، این مقام را برای توقف و استراحت برمی‌گزینند.[۱]
قبر داخل مقام[ویرایش | ویرایش مبدأ]
میان بنا، قبری به ارتفاع نزدیک به نیم متر، وجود دارد که بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۵ش) با پارچه‌های سبزرنگ، پوشیده شده و روی قبر، ضریحی از جنس آلومینیوم، به پهنای ۳ متر و بلندای ۳/۵ متر وجود داشته و بالای آن با شیشه پوشیده شده است. این قبر، مدفن محمد بن قاسم بن علی بن عمر اشرف بن امام زین‌العابدین(ع)، مشهور به «صوفی»، دانسته شده است.[۵]
محمد بن قاسم، از نوادگان امام سجاد(ع) بوده، که او را در دانش و پارسایی، از چهره‌های شاخص دوره خود دانسته‌اند. او را صوفی خوانده‌اند، زیرا بیشتر، جامه پشمی سفید رنگ و خشن، می‌پوشید. وی در برابر معتصم عباسی قیام کرده،[۶] دستگیر شده، گریخته و ادامه زندگی خود را مخفیانه به سر برده است. به گفته برخی، او، در زمان متوکل عباسی، دوباره به زندان افتاده و تا پایان عمر در اسارت مانده و به گفته پاره‌ای، مسموم شده و به شهادت رسیده است.[۷]
مکان‌های همانند[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در برخی مناطق شیعه‌نشین، مانند ایران، عراق و بحرین، مکان‌های پرشماری منسوب به امام مهدی(ع) وجود داشته،[۸] که برخی از آن‌ها عبارت است از:
پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مقام الإمام المهدی(ع) فی منطقة النعمانیة فی العراق، المومّل دراسة تخصصیة حول الامام المهدی، دریافت شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸ش.
- ↑ مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص173.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ النجم الثاقب، ج2، ص417.
- ↑ مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص176.
- ↑ زیارتگاههای عراق، ج۲، ص۴۳۲.
- ↑ مقاتل الطالبین، ص ۳۸۴-۳۸۶.
- ↑ مقاتل الطالبین، ص۳۸۷-۳۹۲.
- ↑ مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۹۸.
- ↑ زیرا بر پایه این نقل، زین‌الدین علی بن خازن حائری، شاگرد شهید اول، دستخط ابن ابی‌جواد نعمانی را دیده است که وی در دیدار خود با امام زمان(ع) از وی درباره درستی مقام امام زمان(ع) در نعمانیه پرسش کرده است. شهید اول، متوفی سال ۷۸۶ق. است؛ از این رو، بر پایه این نقل، این مقام در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این مقاله برگرفته از کتاب زیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، بخش «زیارتگاههای مهم استان واسط، مقام حضرت مهدی(عج) و قبر محمد بن قاسم صوفی»، ج۲، ص۴۳۱ و مقاله مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، احمد خامه یار، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره سی‌ام، بهار 1396، ص109 است.
- مقاتل الطالبیین، ابوالفرج الاصفهانی، تحقیق سید احمد صقر، مؤسسة الاعلمی، بیروت، ۱۴۰۸ق (۱۹۸۷م).
- مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، احمد علی مجید الحلی، ترجمه صعلی‌اصغر رضایی، انتظار موعود، ش ۱۸.
- النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، تقدیم وترجمة و تحقیق وتعلیق السید یاسین الموسوی، انوار الهدی، قم، ۱۴۱۵ق.