انصاب حرم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
===دوران خلفا===
===دوران خلفا===


[[عمر بن خطاب]] به سال 17ق. هنگام حضور در مکه<ref>تاریخ طبری، ج4، ص69؛ الکامل، ج2، ص537؛ المنتظم، ج4، ص231.</ref> [[مخرمة بن نوفل زهری|مَخرمة بن نَوفل زُهَری]] (درگذشت 54ق.)، [[ابوهود سعید بن یربوع مخزومی]] (درگذشت 54ق.)، [[حویطب بن عبدالعزی اسدی|حُوَیطب بن عبدالعزی اسدی]] (درگذشت 54ق.)، [[ازهر بن عبد عوف زهری]]،<ref>المغازی، ج2، ص842؛ اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص121، تاریخ طبری، ج11، ص516.</ref> [[صبیحة بن حارث تیمی]]،<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص274.</ref> و [[عجیر بن عبدیزید|عُجَیْر]] بن [[عبدیزید بن‌ هاشم|عبدیزید]] بن‌ [[هاشم بن مطلب|هاشم]] بن [[مطلب بن عبدمناف|مطلب]] بن [[عبدمناف|عبدمناف مطّلبی]]<ref>انساب الاشراف، ج9، ص393؛ الاصابه، ج4، ص384.</ref> را مسؤول مرمت نشانه‌های حرم کرد.
[[عمر بن خطاب]] به سال 17ق. هنگام حضور در مکه<ref>تاریخ طبری، ج4، ص69؛ الکامل، ج2، ص537؛ المنتظم، ج4، ص231.</ref> [[مخرمة بن نوفل زهری|مَخرمة بن نَوفل زُهَری]] (درگذشت 54ق.)، [[ابوهود سعید بن یربوع مخزومی]] (درگذشت 54ق.)، [[حویطب بن عبدالعزی اسدی|حُوَیطب بن عبدالعزی اسدی]] (درگذشت 54ق.)، [[ازهر بن عبد عوف زهری]]،<ref>المغازی، ج2، ص842؛ اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص121، تاریخ طبری، ج11، ص516.</ref> [[صبیحة بن حارث تیمی]]،<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص274.</ref> و [[عجیر بن عبدیزید|عُجَیْر]] بن [[عبدیزید بن‌ هاشم|عبدیزید]] بن‌ [[هاشم بن مطلب|هاشم]] بن [[مطلب بن عبدمناف|مطلب]] بن [[عبدمناف|عبدمناف مطّلبی]]<ref>انساب الاشراف، ج9، ص393؛ الاصابه، ج4، ص384.</ref> را مسؤول مرمت نشانه‌های حرم کرد. در سال 26ق. [[عبدالرحمن بن عوف زهری]] (درگذشت 32ق.) [[امیر الحاج]] منصوب از طرف [[عثمان بن عفان]] (حک: 23-35ق.) به دستور عثمان مامور شد که اعلام را تجديد بنا کند. [[حویطب بن عبدالعزی]] و [[عبدالرحمن بن ازهر]] (درگذشت 67ق.) و فردی دیگر از [[قریش]] به دستور عبدالرحمن، اين مهم را انجام دادند. اين بازسازي ادامه يافت و [[سعید بن یربوع مخزومی]] و [[مخرمة بن نوفل]] هر سال انصاب حرم را در دوران خلافت عثمان بازسازی می‌کردند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص122؛ اتحاف الوری، ج2، ص18؛ شفاء الغرام، ج1، ص127.</ref>
 
[[عثمان بن عفان]] (حک: 23-35ق.) به سال 26ق. [[عبدالرحمن بن عوف زهری]] (درگذشت 32ق.) را به‌عنوان [[امیر الحاج]] رهسپار مکه کرد و به او دستور داد تا اعلام را تجدید کند. وی نیز [[حویطب بن عبدالعزی]] و [[عبدالرحمن بن ازهر]] (درگذشت 67ق.) و فردی دیگر از [[قریش]] را مامور این کار کرد. همچنین [[سعید بن یربوع مخزومی]] و نیز [[مخرمة بن نوفل]] هر سال انصاب حرم را در دوران خلافت عثمان بازسازی می‌کردند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص122؛ اتحاف الوری، ج2، ص18؛ شفاء الغرام، ج1، ص127.</ref> منابع از تجدید اعلام در دوران حکومت [[علی (علیه‌السّلام)]] سخنی به میان نیاورده‌اند.


===دوره امويان===
===دوره امويان===
در دوره [[معاویه]]، برخی نشانه‌های حرم از میان رفت. معاویه در نامه‌ای به [[مروان بن حکم]]، حکمران خود در [[مدینه]]، از وی خواست تا در صورت زنده بودن [[کرز بن علقمه خزاعی|کُرز بن علقمه خزاعی]]، وی را مامور تجدید انصاب کند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص122؛ الاصابه، ج5، ص436.</ref> با عنایت به برکناری مروان به سال 48ق.<ref>الاستیعاب، ج3، ص1388.</ref> این کار پیش از این تاریخ انجام گرفته است.
در دوره [[معاویه]]، برخی نشانه‌های حرم از میان رفت. معاویه در نامه‌ای به [[مروان بن حکم]]، حکمران [[مدینه]]، از وی خواست تا در صورت زنده بودن [[کرز بن علقمه خزاعی|کُرز بن علقمه خزاعی]]، وی را مامور تجدید بناي انصاب کند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص122؛ الاصابه، ج5، ص436.</ref> با توجه به برکناری مروان از حکمراني مدينه به سال 48ق.<ref>الاستیعاب، ج3، ص1388.</ref> قطعا این تجديد بنا قبل از سال 48ق. انجام گرفته است. [[عبدالملک بن مروان]] (حک: 65-86ق.) نیز به سال 75ق. چند تن از پیران [[خزاعه]]، قریش و [[بنی‌بکر]] را مامور تجدید بناي انصاب حرم کرد.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص122؛ المغازی، ج2، ص842؛ اتحاف الوری، ج2، ص105.</ref> از آن پس تا پایان [[امویان|دوره اموی]]، از بازسازی انصاب ‌گزارشی در دست نیست.
 
[[عبدالملک بن مروان]] (حک: 65-86ق.) نیز به سال 75ق. چند تن از پیران [[خزاعه]]، قریش و [[بنی‌بکر]] را مامور تجدید انصاب حرم کرد.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص122؛ المغازی، ج2، ص842؛ اتحاف الوری، ج2، ص105.</ref> از آن پس تا پایان [[امویان|دوره اموی]]، از بازسازی انصاب ‌گزارشی در دست نیست.


===دوره عباسیان===
===دوره عباسیان===


در دوره [[عباسیان]]، [[مهدی عباسی]] (حک: 158-169ق.) دستور مرمت همه اعلام را صادر کرد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص107؛ الارج المسکی، ص51؛ مرآة الحرمین، ج1، ص227.</ref> از آن پس، در بازسازی انصاب، علائمی که بر روی کوه‌ها قرار داشتند، مورد توجه قرار نمی‌گرفتند و تنها اعلامی که بر سر راه‌های منتهی به حرم همچون مسیرهای مدینه، [[یمن]]، [[عراق]]، [[طائف]]، [[جعرانه]] و [[جده]] قرار داشتند، مرمت می‌شدند.<ref>الحرم المکی، ص77-79.</ref> [[مقتدر عباسی]] (حک: 295-320ق.) به سال 306ق. بار دیگر به اصلاح و تجدید انصاب فرمان داد.<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج1، ص149؛ التاریخ القویم، ج2، ص100.</ref> سپس به سال 325ق. به دستور [[راضی عباسی]] (حک: 322-329ق.) دو ستون بزرگ در [[تنعیم]] به‌عنوان جایگزین انصاب قدیمی ساخته و نصب شد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص275؛ شفاء الغرام، ج1، ص107؛ اتحاف الوری، ج2، ص386.</ref>  
در دوره [[عباسیان]]، [[مهدی عباسی]] (حک: 158-169ق.) دستور مرمت همه اعلام حرم را صادر کرد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص107؛ الارج المسکی، ص51؛ مرآة الحرمین، ج1، ص227.</ref> از آن پس، در بازسازی انصاب، علائمی که بر روی کوه‌ها قرار داشتند، مورد توجه قرار نمی‌گرفتند و تنها اعلامی که بر سر راه‌های منتهی به حرم همچون مسیرهای مدینه، [[یمن]]، [[عراق]]، [[طائف]]، [[جعرانه]] و [[جده]] قرار داشتند، مرمت می‌شدند.<ref>الحرم المکی، ص77-79.</ref> [[مقتدر عباسی]] (حک: 295-320ق.) به سال 306ق. بار دیگر به اصلاح و تجدید انصاب فرمان داد.<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج1، ص149؛ التاریخ القویم، ج2، ص100.</ref> سپس به سال 325ق. به دستور [[راضی عباسی]] (حک: 322-329ق.) دو ستون بزرگ در [[تنعیم]] به‌عنوان جایگزین انصاب قدیمی ساخته و نصب شد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج2، ص275؛ شفاء الغرام، ج1، ص107؛ اتحاف الوری، ج2، ص386.</ref>  


===دوره ایوبیان===
===دوره ایوبیان===


در دوره [[ایوبیان]] به سال 616ق. [[ملک مظفر بن ابوبکر]] (درگذشت 645ق.) حکمران اربل، شهری نزدیک موصل، دستور مرمت دو عدد از انصاب حرم در سمت [[عرفه]] را که به شکل دو ستون بزرگ بود، صادر کرد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص10؛ العقد الثمین، ج7، ص100.</ref> ملک مظفر (حک: 647-694ق.) حکمران یمن نیز به سال 683ق. به نصب دیگر بار نشانه‌ها فرمان داد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص107؛ الارج المسکی، ص51؛ مرآة الحرمین، ج1، ص227.</ref>  
در دوره [[ایوبیان]] به سال 616ق. [[ملک مظفر بن ابوبکر]] (درگذشت 645ق.) حکمران اربل، دستور مرمت دو عدد از انصاب حرم در سمت [[عرفه]] را که به شکل دو ستون بزرگ بود، صادر کرد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص10؛ العقد الثمین، ج7، ص100.</ref> ملک مظفر (حک: 647-694ق.) حکمران یمن نیز به سال 683ق. به تجديد بناي نشانه‌هاي حرم فرمان داد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص107؛ الارج المسکی، ص51؛ مرآة الحرمین، ج1، ص227.</ref>  


===دوره عثمانی===
===دوره عثمانی===