مسجد بنی حارثه: تفاوت میان نسخه‌ها

Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۹: خط ۲۹:
| طول جغرافیایی = 39.609772
| طول جغرافیایی = 39.609772
| توضیح نقشه =  
| توضیح نقشه =  
}}میتوان پیشینه این مسجد را به عصر نبوی باز گرداند و
}}'''مسجد بنی حارِثَه''' از مساجد قدیمی مدینه در شمال [[مسجد النبی]] است که به خاطر قرارگرفتن در محدوده منازل قبیله بنی حارثه، اینگونه نامگزاری شده. می‌توان پیشینه این مسجد را به عصر نبوی باز گرداند چرا که قبلیه بنی حارثه هنگام واقعه [[تغییر قبله]] در این مسجد در حال نماز بودند. [[پیامبر(ص)]] هنگام بازگشت از [[غزوه احد]] در محدوده این مسجد استراحت کردند. مسجد تا 1386 قمری به صورت غیر مسقف بوده تا اینکه در این تاریخ تجدید بنا میشود و در 1408 قمری به شکل امروز خود درآمده است.


== نام‌ها ==
== نام‌ها ==
خط ۴۲: خط ۴۲:


== پیشینه مسجد ==
== پیشینه مسجد ==
بر اساس اخبار موجود درباره نمازخواندن قبیله بنی حارثه در مسجد و رسیدن خبر [[تغییر قبله]] به ایشان در هنگام نماز عصر<ref>الاستيعاب، ج4، ص482؛ أسد الغابة، ج5، ص557.</ref>، مسجد در زمان [[پیامبر(ص)]] وجود داشته است.<ref name=":0" /> بر اساس برخی گزارش‌ها، پیامبر(ص) در مسجد بنی حارثه نماز خوانده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=66 تاریخ المدینة المنورة، ص66.]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87.pdf&page=148 اخبار المدینه، ص148.]</ref> و درباره عبدالرحمن بن سهل (که در خیبر کشته شده بود) به قضاوت پرداخته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=230 وفاء الوفاء، ج3، ص230.]</ref>
بر اساس اخبار موجود درباره نمازخواندن قبیله بنی حارثه در مسجد و رسیدن خبر [[تغییر قبله]] به ایشان در هنگام نماز عصر<ref>الاستيعاب، ج4، ص482؛ أسد الغابة، ج5، ص557.</ref>، برخی معاصرین نتیجه گرفتند که مسجد در زمان [[پیامبر(ص)]] وجود داشته است.<ref name=":0" /> بر اساس برخی گزارش‌ها، پیامبر(ص) در مسجد بنی حارثه نماز خوانده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=66 تاریخ المدینة المنورة، ص66.]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87.pdf&page=148 اخبار المدینه، ص148.]</ref> و درباره عبدالرحمن بن سهل (که در خیبر کشته شده بود) به قضاوت پرداخته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=230 وفاء الوفاء، ج3، ص230.]</ref>


== تاریخچه مسجد ==
== تاریخچه مسجد ==
گزارش هایی از مسجد در کتب مرتبط به مدینه از قرن نهم تا یازدهم قمری وجود دارد ولی اشاره ای به بنای مسجد نشده و برخی مانند [[سمهودی]]<nowiki/>تاریخ نگار مدینه(م.911ق.) مسجد را در دسته مساجد بدون بنا ذکر کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=230 وفاء الوفاء، ج3، ص230]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=200 مساجد الاثریه، ص200.]</ref> به نظر برخی محققان معاصر، ساختمان مسجد پس از قرون نخستین اسلامی مورد اهمال و فرسودگی قرار گرفته و جز دیوارهای خارجی چیزی از آن باقی نمانده بود.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص334.</ref>
گزارش هایی از مسجد در کتب مرتبط به مدینه از قرن نهم تا یازدهم قمری وجود دارد ولی اشاره ای به بنای مسجد نشده و برخی مانند [[سمهودی]] تاریخ نگار مدینه(م.911ق.) مسجد را در دسته مساجد بدون بنا ذکر کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=230 وفاء الوفاء، ج3، ص230]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=200 مساجد الاثریه، ص200.]</ref> به نظر برخی محققان معاصر، ساختمان مسجد پس از قرون نخستین اسلامی مورد اهمال و فرسودگی قرار گرفته و جز دیوارهای خارجی چیزی از آن باقی نمانده بود.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص334.</ref>


مسجد در گزارشی از 1073قمری/1662میلادی، در زمینی کوچک با محوطه‌ای سنگچین شده توصیف شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D9%87%D8%8C_%D8%AC_1.pdf&page=409 الرحلة العیاشیه، ج1، ص409.]</ref> بنا بر گزارشی دولت عثمانی(677-1300ق./1299-1922م.) در دوره‌ای اقدام به ایجاد بنایی برای مسجد کرده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=185 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص185.]</ref>
مسجد در گزارشی از 1073قمری/1662میلادی، در زمینی کوچک با محوطه‌ای سنگچین شده توصیف شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D9%87%D8%8C_%D8%AC_1.pdf&page=409 الرحلة العیاشیه، ج1، ص409.]</ref> بنا بر گزارشی دولت عثمانی(677-1300ق./1299-1922م.) در دوره‌ای اقدام به ایجاد بنایی برای مسجد کرده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=185 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص185.]</ref>


مطابق گزارشی در اوایل قرن چهاردهم مسجد بدون سقف بوده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=16 وصف المدینة المنوره، ص16.]</ref> و در اواخر قرن چهاردهم بدون سقف، کوچک، با ارتفاع حدود نیم متر از سطح زمین و دارای بنایی سفیدکاری شده و قدیمی بوده است.<ref name=":1" /> در گزارشی مشابه، اواخر قرن چهاردهم مسجد در کنار یک قلعه (به نام قلعه سیدالشهداء، ساخته شده در حدود 1337قمری<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص331.</ref> و تخریب شده در 1416قمری<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=201 مساجد الاثریه، ص201.]</ref>) توصیف شده است به شکلی که ارتفاع بنا از یک متر بیشتر نبوده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=534 المدینه بین الماضی و الحاضر، ص534.]</ref> دولت سعودی در 1386قمری/1966میلادی اقدام به تجدید بنای مسجد به‌شکل مشاهد معمول مدینه کرد و در یک عملیات بازسازی جدید در 1408قمری نیز مسجد به شکل امروزی خود در آمد.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص335.</ref> مسجد در لیست مساجد تعمیر و تجهیز شده برای استفاده در حج 1445 بوده است.<ref>[https://annahar-news.com/news/single/9881 وبسایت خبری النهار]</ref>
مطابق گزارشی در اوایل قرن چهاردهم مسجد بدون سقف بوده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=16 وصف المدینة المنوره، ص16.]</ref> و در اواخر قرن چهاردهم بدون سقف، کوچک، با ارتفاع حدود نیم متر از سطح زمین و دارای بنایی سفیدکاری شده و قدیمی بوده است.<ref name=":1" /> در گزارشی مشابه، اواخر قرن چهاردهم مسجد در کنار یک قلعه (به نام قلعه سیدالشهداء، ساخته شده در حدود 1337قمری<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص331.</ref> و تخریب شده در 1416قمری<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=201 مساجد الاثریه، ص201.]</ref>) توصیف شده است به شکلی که ارتفاع بنا از یک متر بیشتر نبوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=534 المدینه بین الماضی و الحاضر، ص534.]</ref>
 
دولت سعودی در 1386قمری/1966میلادی اقدام به تجدید بنای مسجد به‌شکل مشاهد معمول مدینه کرد و در یک عملیات بازسازی جدید در 1408قمری نیز مسجد به شکل امروزی خود در آمد.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص335.</ref> مسجد در لیست مساجد تعمیر و تجهیز شده برای استفاده در حج 1445 بوده است.<ref>[https://annahar-news.com/news/single/9881 وبسایت خبری النهار]</ref>


== نگارخانه ==
== نگارخانه ==
خط ۵۸: خط ۶۰:
پرونده:مسجد بنی حارثه 3.jpg|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 3.jpg|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 1.jpg|alt=|نمایی از گنبد و مناره
پرونده:مسجد بنی حارثه 1.jpg|alt=|نمایی از گنبد و مناره
پرونده:مسجد بنی حارثه 4.png|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 4.png|alt=|محیط داخلی
پرونده:مسجد بنی حارثه 5.png|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 5.png|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 6.png|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 6.png|alt=
خط ۶۷: خط ۶۹:
=== تصاویر قدیمی مسجد ===
=== تصاویر قدیمی مسجد ===
<gallery>
<gallery>
پرونده:مسجد بنی حارثه 10.jpg|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 13.png|تصویر قلعه سیدالشهدا که بسیار نزدیک به ماذنه و دیوار غربی مسجد است.
پرونده:مسجد بنی حارثه 12.png|تصویر مسجد مربوطه به 1386قمری
پرونده:مسجد بنی حارثه 8.jpg|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 8.jpg|alt=
پرونده:مسجد بنی حارثه 9.jpg|alt=|تصویری از مسجد در کنار بقایای قلعه
پرونده:مسجد بنی حارثه 9.jpg|alt=|تصویری از مسجد در کنار بقایای قلعه
خط ۷۹: خط ۸۲:
*'''أسد الغابة'''، ابن اثیر ، بیروت، دارالکتاب العربی، بی‌تا.
*'''أسد الغابة'''، ابن اثیر ، بیروت، دارالکتاب العربی، بی‌تا.
*'''الاستيعاب'''، ابن عبد البر، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
*'''الاستيعاب'''، ابن عبد البر، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
*'''فصل من تاريخ المدينة المنورة'''، على الحافظ، جده، مكتبة الثقاف
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.{{پایان}}{{اماکن مدینه}} ===
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، یاسین احمد خیاری، ریاض، المملکة العربیة السعودیة، ۱۴۱۹ق.
*'''اخبار المدینه'''، محمدبن حسن ابن زباله، مدینه، المملکه العربیه السعودی، 1424ق.
*'''تاریخ المدینه المنوره'''، عمر بن شبه نمیری، بی‌تا، بی‌جا، نسخه موجود در ویکی حج
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ق.
*'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر.
*'''المدینة بین الماضی و الحاضر'''، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، 1972.
*'''الرحله العیاشیة'''، عبدالله بن محمد عیاشی، ابوظبی، دار السویدی، 2006م.{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]