مسجد بنی بیاضه: تفاوت میان نسخه‌ها

Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
{{جعبه اطلاعات بنا
{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان =  
| عنوان =  
خط ۵۵: خط ۵۴:
| توضیح نقشه =  
| توضیح نقشه =  
}}
}}
[[پرونده:مسجد بنی بیاضه1.png|بندانگشتی|تصویر قدیمی قلعه قباء که منابع معاصر حدس می‌زنند مسجد بنی‌بیاضه در شمال آن قرار داشته است.]]
'''مسجد بنی بَیّاضَة''' از مساجد قدیمی شهر [[مدینه]] در کشور [[عربستان]] بود که امروزه از میان رفته است. امروزه محدوده مسجد در غرب [[مسجد قبا]] و ما بین [[مسجد العصبة|مسجد توبه]] و [[مسجد جمعه|مسجد بنی سالم]] قرار دارد. مطابق نقل منابع قدیمی، [[رسول خدا(ص)]] در محدوده مسجد نماز خوانده است. منابع قدیمی بدون اشاره به بنای مسجد به محدوده جغرافیایی آن اشاره کرده‌اند. برخی از محققان مدینه شناس معاصر به جستجوی میدانی در محدوده خانه‌های بنی بیاضه اقدام کرده‌ و آثاری یافته‌اند.
[[پرونده:مسجد بنی بیاضه.png|بندانگشتی|بنای امروزی قلعه قباء]]
'''مسجد بنی بَیّاضَة''' از مساجد قدیمی شهر [[مدینه]] در کشور [[عربستان]] بود. امروزه محدوده مسجد در غرب [[مسجد قبا]] و ما بین [[مسجد العصبة|مسجد توبه]] و [[مسجد جمعه|مسجد بنی سالم]] قرار دارد. مطابق نقل منابع قدیمی، [[رسول خدا(ص)]] در محدوده مسجد نماز خوانده است. از مسجد بنی بیاضه در حال حاضر اثری نیست. منابع قدیمی بدون اشاره به بنای مسجد به محدوده جغرافیایی آن اشاره کرده‌اند. برخی از محققان مدینه شناس معاصر به جستجوی میدانی در محدوده خانه‌های بنی بیاضه اقدام کرده‌ و آثاری یافته‌اند.


== محدوده مکان ==
== محدوده مکان ==
'''مسجد بنی بَیاضَة''' در جنوب مدینه و در نزدیکی [[مسجد جمعه]] قرار داشته است،<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=218 التعریف بما انست الهجرة، ص218.]</ref> امروزه محدوده مسجد در غرب [[مسجد قبا]] و ما بین [[مسجد العصبة|مسجد توبه]] و [[مسجد جمعه|مسجد بنی سالم]] قرار دارد.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=183 عمده الاخبار فی مدینه المختار، ص183]؛  معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج3، ص179.</ref> مکان دقیق مسجد مشخص نیست ولی در داخل محله بنی بیاضه قرار داشته<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج3، ص181.</ref> و [[علی بن عبدالله سمهودی|علی سمهودی]] (محقق مدینه شناس متوفی911قمری)،  محدوده خانه های بنی بیاضه را در شمال مسجد جمعه می‌داند.<ref name=":0" />
'''مسجد بنی بَیاضَة''' در جنوب مدینه و در نزدیکی [[مسجد جمعه]] قرار داشته است،<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=218 التعریف بما انست الهجرة، ص218.]</ref> امروزه محدوده مسجد در غرب [[مسجد قبا]] و ما بین [[مسجد العصبة|مسجد توبه]] و [[مسجد جمعه|مسجد بنی سالم]] قرار دارد.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=183 عمده الاخبار فی مدینه المختار، ص183]؛  معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج3، ص179.</ref> مکان دقیق مسجد مشخص نیست ولی در داخل محله بنی بیاضه قرار داشته<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج3، ص181.</ref> و [[علی بن عبدالله سمهودی|علی سمهودی]] (مدینه شناس متوفی911ق)،  محدوده خانه های بنی بیاضه را در شمال مسجد جمعه می‌داند.<ref name=":0" /> همچنین گفته شده که مسجد در نزدیکی قلعه بنی‌بیاضه که به آن عقرب گفته می‌شد قرار داشت.<ref name=":0" />
== نماز پیامبر ==
[[پرونده:مسجد بنی بیاضه1.png|بندانگشتی|تصویر قدیمی قلعه قباء که گفته شده مسجد بنی‌بیاضه در شمال آن قرار داشته است.]]
مطابق نقل منابع قدیمی، [[رسول خدا(ص)]] در محدوده مسجد نماز خوانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87.pdf&page=151 اخبار المدینه، ص151]؛  [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=64 تاریخ المدینة المنورة، ج۱، ص۶۴].</ref>
== تاریخچه ==
 
منابع کهن تاریخ مدینه از نمازگزاری [[رسول خدا(ص)]] در محدوده مسجد بنی بیاضه یاد کرده اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87.pdf&page=151 اخبار المدینه، ص151]؛  [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=64 تاریخ المدینة المنورة، ج۱، ص۶۴].</ref>در سده‌های بعدی از جمله در سده نهم مسجد از میان رفته بود.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=240 وفاء الوفاء، ج۳، ص 240 و 241.]</ref> اما یکی از مدینه‌شناسان سده دهم قمری مکان مسجد را شناسایی کرده و از وجود ویرانه‌های مسجد خبر داده است.<ref name=":1" />
== گزارش مسجد در منابع ==
[[پرونده:مسجد بنی بیاضه.png|بندانگشتی|بنای امروزی قلعه قباء]]
منابع متعدد قدیمی از مسجد یاد کرده و عموما به ذکر مکان و محدوده مسجد یا نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده آن اکتفا کرده اند.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=240 وفاء الوفاء، ج۳، ص 240 و 241.]</ref> اما یکی از محققان مدینه‌شناس قرن دهم قمری به جستجوی میدانی در محدوده خانه‌های بنی بیاضه اقدام کرده و در ضمن شناسایی مکان دقیق مسجد، به بازسازی محوطه آن اقدام کرده به شکلی مکان مسجد بر رهگذران این منطقه مخفی نبوده است.<ref name=":1" />


از مسجد بنی بیاضه در حال حاضر اثری باقی نمانده ولی محققان معاصر نشانه‌هایی از منازل و محدوده زیست قبیله بنی بیاضه یافته‌اند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=215 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص215.]</ref> و درپی برخی استدلال‌ها، مکان مسجد را در نزدیکی جهت شمالی قلعه قباء می‌دانند.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۳، ص179-182.</ref>
امروزه از مسجد بنی‌بیاضه اثری باقی نمانده ولی محققان معاصر نشانه‌هایی از منازل و محدوده زیست قبیله بنی‌بیاضه یافته‌اند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=215 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص215.]</ref> و درپی برخی استدلال‌ها، مکان مسجد را در نزدیکی جهت شمالی قلعه قباء می‌دانند.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۳، ص179-182.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۸۸: خط ۸۴:
[[رده:مسجدهای تاریخی ناموجود مدینه]]
[[رده:مسجدهای تاریخی ناموجود مدینه]]
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[ar:مسجد بني بياضة]]