اسماعیل: تفاوت میان نسخه‌ها
صفحه‌ای تازه حاوی «'''اسماعیل''' از پیامبران الهی و فرزند حضرت ابراهیم(ع) است. به اعتقاد مفسران شیعه او همان فرزند ابراهیم است که خداوند دستور قربانی‌شدن او توسط پدرش را داد. بنابر این نظر، اسماعیل پدرش را به انجام فرمان الهی دعوت کرد و وعده صبر و بردباری داد. قرآ...» ایجاد کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اسماعیل''' از پیامبران الهی و فرزند [[حضرت ابراهیم(ع)]] است. به اعتقاد مفسران شیعه او همان فرزند ابراهیم است که خداوند دستور قربانی‌شدن او توسط پدرش را داد. بنابر این نظر، اسماعیل پدرش را به انجام فرمان الهی دعوت کرد و وعده صبر و بردباری داد. قرآن به نبوت او تصریح کرده و او را صالح، برخوردار از هدایت و رحمت و همچنین دارای حلم و خضوع برشمرده است. | '''اسماعیل''' از پیامبران الهی و فرزند [[حضرت ابراهیم(ع)]] است. به اعتقاد مفسران شیعه او همان فرزند ابراهیم است که خداوند دستور قربانی‌شدن او توسط پدرش را داد. بنابر این نظر، اسماعیل پدرش را به انجام فرمان الهی دعوت کرد و وعده صبر و بردباری داد. قرآن به نبوت او تصریح کرده و او را صالح، برخوردار از هدایت و رحمت و همچنین دارای حلم و خضوع برشمرده است. | ||
قرآن کریم از نقش اسماعیل در کنار پدرش ابراهیم در بازسازی [[کعبه]] سخن گفته است. همچنین اسماعیل همراه پدرش در زمان ساخت کعبه از خداوند خواستند که چگونگی عبادت و مناسکشان را نیز به آنان نشان دهد که مقصود از مناسک همان آیین حج دانسته شده است. روایت‌هایی از انجام حج توسط اسماعیل وجود دارد. گفته شده حضرت اسماعیل تا پایان زندگی عهده‌دار اداره خانه خدا بود و نخستین کسی بود که | قرآن کریم از نقش اسماعیل در کنار پدرش ابراهیم در بازسازی [[کعبه]] سخن گفته است. همچنین اسماعیل همراه پدرش در زمان ساخت کعبه از خداوند خواستند که چگونگی عبادت و مناسکشان را نیز به آنان نشان دهد که مقصود از مناسک همان آیین حج دانسته شده است. روایت‌هایی از انجام حج توسط اسماعیل وجود دارد. گفته شده حضرت اسماعیل تا پایان زندگی عهده‌دار اداره خانه خدا بود و نخستین کسی بود که کعبه را پرده‌پوش کرد. مورخان گردآمدن برخی قبایل در مکه را به سبب پیدایش [[زمزم|آب زمزم]] دانسته‌اند که از معجزات اسماعیل و مادرش بیان شده است. | ||
محل دفن اسماعیل و مادرش هاجر را در [[حجر اسماعیل]] کنار کعبه دانسته‌اند. همچنین گفته شده [[حجر اسماعیل]] خانه اسماعیل و هاجر بوده است. | محل دفن اسماعیل و مادرش هاجر را در [[حجر اسماعیل]] کنار کعبه دانسته‌اند. همچنین گفته شده [[حجر اسماعیل]] خانه اسماعیل و هاجر بوده است. | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
قرآن کریم از همکاری اسماعیل با پدرش ابراهیم در بالا بردن پایه‌های کعبه و بازسازی آن خبر می‌دهد.(سوره بقره، آیه ۱۲۷) روایت‌های اسلامی این داستان را به تفصیل آورده و گاه درباره جزئیات آن به قصه‌پردازی پرداخته‌اند.<ref>تاریخ طبری، ج۱، ص۲۵۹ و ۲۶۰؛ صحیح البخاری، ج۴، ص۱۱۶ - ۱۱۷؛ اخبار مکه، ج۲، ص۳۲.</ref> این کار در سال دوم سکونت هاجر و اسماعیل در [[مکه]] و با فرمان الهی گزارش شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳.</ref> بیشتر مفسران بر این باورند که کعبه پیش از ابراهیم وجود داشت؛ ولی آثارش تا حدی از میان رفته بود و حضرت ابراهیم و اسماعیل آن را بازسازی کردند.<ref>جامع البیان، ج۱، ص۲۴۹؛ مجمع البیان، ج۲، ص۳۸۲؛ التفسیر الکبیر، ج۴، ص۵۷.</ref> روایت‌های رسیده از امامان معصوم نیز تأییدکننده این گزارشند.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳؛ مجمع البیان، ج۱، ص۳۸۸؛ بحار الانوار، ج۱۲، ص۹۳ و ۹۴.</ref> می‌گویند آن‌ها با راهنمایی [[جبرئیل]] جای کعبه را یافتند.<ref>تاریخ طبری، ج۱، ص۲۵۳؛ تفسیر قمی، ج۱، ص۶۲.</ref> در برابر، مفسرانی مانند مجاهد و جز او گفته‌اند کعبه نخستین بار به دست حضرت ابراهیم و اسماعیل ساخته شد.<ref>التبیان، ج۱، ص۲۶۲؛ مجمع البیان، ج۱، ص۳۸۷.</ref> حضرت ابراهیم و اسماعیل افزون بر ساختن کعبه، فرمان یافتند تا خانه خدا را برای طواف‌کنندگان، مجاوران، رکوع‌کنندگان و سجده‌کنندگان، پاک و پاکیزه کنند. (سوره بقره، آیه ۱۲۵) | قرآن کریم از همکاری اسماعیل با پدرش ابراهیم در بالا بردن پایه‌های کعبه و بازسازی آن خبر می‌دهد.(سوره بقره، آیه ۱۲۷) روایت‌های اسلامی این داستان را به تفصیل آورده و گاه درباره جزئیات آن به قصه‌پردازی پرداخته‌اند.<ref>تاریخ طبری، ج۱، ص۲۵۹ و ۲۶۰؛ صحیح البخاری، ج۴، ص۱۱۶ - ۱۱۷؛ اخبار مکه، ج۲، ص۳۲.</ref> این کار در سال دوم سکونت هاجر و اسماعیل در [[مکه]] و با فرمان الهی گزارش شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳.</ref> بیشتر مفسران بر این باورند که کعبه پیش از ابراهیم وجود داشت؛ ولی آثارش تا حدی از میان رفته بود و حضرت ابراهیم و اسماعیل آن را بازسازی کردند.<ref>جامع البیان، ج۱، ص۲۴۹؛ مجمع البیان، ج۲، ص۳۸۲؛ التفسیر الکبیر، ج۴، ص۵۷.</ref> روایت‌های رسیده از امامان معصوم نیز تأییدکننده این گزارشند.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳؛ مجمع البیان، ج۱، ص۳۸۸؛ بحار الانوار، ج۱۲، ص۹۳ و ۹۴.</ref> می‌گویند آن‌ها با راهنمایی [[جبرئیل]] جای کعبه را یافتند.<ref>تاریخ طبری، ج۱، ص۲۵۳؛ تفسیر قمی، ج۱، ص۶۲.</ref> در برابر، مفسرانی مانند مجاهد و جز او گفته‌اند کعبه نخستین بار به دست حضرت ابراهیم و اسماعیل ساخته شد.<ref>التبیان، ج۱، ص۲۶۲؛ مجمع البیان، ج۱، ص۳۸۷.</ref> حضرت ابراهیم و اسماعیل افزون بر ساختن کعبه، فرمان یافتند تا خانه خدا را برای طواف‌کنندگان، مجاوران، رکوع‌کنندگان و سجده‌کنندگان، پاک و پاکیزه کنند. (سوره بقره، آیه ۱۲۵) | ||
=== اسماعیل و تولیت کعبه === | |||
گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهند که حضرت اسماعیل تا پایان زندگی عهده‌دار اداره خانه خدا بود. بر پایه روایتی منسوب به [[امام صادق(ع)]] حضرت اسماعیل نخستین کسی بود که خانه کعبه را پرده‌پوش کرد و بر روی ستون‌های چوبین، با چوب و گِل، کعبه را مسقف کرد. همچنین حاجیان که مسقف‌شدن کعبه را دیدند، تصمیم گرفتند تا اسماعیل را یاری کنند. آن‌ها از سال بعد همراه خود [[قربانی]] آوردند. حضرت اسماعیل با هدایت الهی، قربانی‌ها را ذبح کرده، به مصرف حاجیان می‌رساند.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳ تا ۲۰۵؛ علل الشرایع، ج۲، ص۵۸۷ تا ۵۸۸؛ وسائل الشیعه، ج۱۳، ص۲۱۰ تا ۲۱۲.</ref> | |||
== حج‌گزاری اسماعیل == | == حج‌گزاری اسماعیل == | ||
حج‌گزاری حضرت اسماعیل موضوعی است که مفسران ذیل برخی آیات قرآن کریم و نیز تاریخ‌نگاران به آن پرداخته‌اند. ابراهیم و اسماعیل در زمان ساخت کعبه از خداوند خواستند که چگونگی عبادت و مناسکشان را نیز به آنان نشان دهد. (سوره بقره، آیه ۱۲۸) مفسران مقصود از مناسک را اعمال حج مانند طواف، سعی میان صفا و مروه، وقوف در عرفات، رمی جمرات و مانند آن دانسته‌اند که خداوند در پی آن دعا این مناسک را به آن دو آموخت.<ref>جامع البیان، ج۱، ص۷۶۹؛ التبیان، ج۱، ص۴۶۴ و ۴۶۵؛ مجمع البیان، ج۱، ص۳۹۲.</ref> ظاهر برخی از آیات به انجام مناسک حج از سوی حضرت ابراهیم و اسماعیل اشاره دارد. (بقره/۲، ۱۲۸؛ صافّات/۳۷، 102)<ref>جامع البیان، ج۱، ص۷۶۹؛ التبیان، ج۱، ص۴۶۴. </ref> بر پایه برخی از روایات اسلامی، در نخستین حج، جبرئیل از آغاز مناسک تا پایان، همراه حضرت ابراهیم و اسماعیل بود و یکایک اعمال و مناسک حج را به آنان می‌آموخت.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۲؛ علل الشرایع، ج۲، ص۵۸۷؛ بحار الانوار، ج۱۲، ص۹۳ و ۹۶.</ref> حج‌گزاری حضرت اسماعیل در سال‌های بعد نیز گزارش شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳ و ۲۰۵؛ علل الشرایع، ج۲، ص۵۸۷ و ۵۸۸؛ وسائل الشیعه، ج۱۳، ص۲۱۰ و | حج‌گزاری حضرت اسماعیل موضوعی است که مفسران ذیل برخی آیات قرآن کریم و نیز تاریخ‌نگاران به آن پرداخته‌اند. ابراهیم و اسماعیل در زمان ساخت کعبه از خداوند خواستند که چگونگی عبادت و مناسکشان را نیز به آنان نشان دهد. (سوره بقره، آیه ۱۲۸) مفسران مقصود از مناسک را اعمال حج مانند طواف، سعی میان صفا و مروه، وقوف در عرفات، رمی جمرات و مانند آن دانسته‌اند که خداوند در پی آن دعا این مناسک را به آن دو آموخت.<ref>جامع البیان، ج۱، ص۷۶۹؛ التبیان، ج۱، ص۴۶۴ و ۴۶۵؛ مجمع البیان، ج۱، ص۳۹۲.</ref> ظاهر برخی از آیات به انجام مناسک حج از سوی حضرت ابراهیم و اسماعیل اشاره دارد. (بقره/۲، ۱۲۸؛ صافّات/۳۷، 102)<ref>جامع البیان، ج۱، ص۷۶۹؛ التبیان، ج۱، ص۴۶۴. </ref> بر پایه برخی از روایات اسلامی، در نخستین حج، جبرئیل از آغاز مناسک تا پایان، همراه حضرت ابراهیم و اسماعیل بود و یکایک اعمال و مناسک حج را به آنان می‌آموخت.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۲؛ علل الشرایع، ج۲، ص۵۸۷؛ بحار الانوار، ج۱۲، ص۹۳ و ۹۶.</ref> حج‌گزاری حضرت اسماعیل در سال‌های بعد نیز گزارش شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۰۳ و ۲۰۵؛ علل الشرایع، ج۲، ص۵۸۷ و ۵۸۸؛ وسائل الشیعه، ج۱۳، ص۲۱۰ و ۲۱۲.</ref> | ||
== نقش نوادگان اسماعیل در تاریخ کعبه == | == نقش نوادگان اسماعیل در تاریخ کعبه == | ||
حضرت اسماعیل تا پایان زندگی، تولیت خانه خدا، عمران و آبادانی آن، و اداره مناسک حج را بر عهده داشت. پس از وی پسرش نابت یا قیدار عهده‌دار تولیت خانه خدا و برگزاری مراسم حج شد. این مسئولیت در بسیاری از دوره‌های تاریخ، همواره بر عهده نوادگان اسماعیل بود و آنان نسل به نسل عهده‌دار آن می‌شدند.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۲۱ تا ۲۲۳؛ الکامل، ج۲، ص۴۲؛ السیرة النبویه، ابن کثیر، ج۱، ص۵۷.</ref> هرچند در برخی دوره ها به سبب انحراف دینی و درگیری ها تولیت آیین در دست نسل اسماعیل نبود.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۱؛ تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۴۱.</ref> این منصب‌ها تا روزگار | حضرت اسماعیل تا پایان زندگی، تولیت خانه خدا، عمران و آبادانی آن، و اداره مناسک حج را بر عهده داشت. پس از وی پسرش نابت یا قیدار عهده‌دار تولیت خانه خدا و برگزاری مراسم حج شد. این مسئولیت در بسیاری از دوره‌های تاریخ، همواره بر عهده نوادگان اسماعیل بود و آنان نسل به نسل عهده‌دار آن می‌شدند.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۲۱ تا ۲۲۳؛ الکامل، ج۲، ص۴۲؛ السیرة النبویه، ابن کثیر، ج۱، ص۵۷.</ref> هرچند در برخی دوره ها به سبب انحراف دینی و درگیری ها تولیت آیین در دست نسل اسماعیل نبود.<ref>الکافی، ج۴، ص۲۱؛ تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۴۱.</ref> این منصب‌ها تا روزگار [[حضرت محمد (ص)|حضرت محمد(ص)]] همچنان در دست قبیله [[قریش]] که از نوادگان اسماعیل بودند، باقی ماند.<ref>فتوح الشام، ج2، ص141.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||