چاه عهن: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''چاه العهن''' یکی از چاه‌های مشهور [[مدینه]] است که در [[روستای قربان]] و منطقه «[[العالیه]]» واقع شده و به نام‌های «[[الیسیره]]» و «[[بئر عالیه]]» نیز شناخته می‌شود. این چاه دارای آب شیرین و گوارا بوده و [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از آن برای نوشیدن آب و وضو گرفتن استفاده می‌کردند. در گذشته، چاه در نزدیکی درختی به نام «سدرة» قرار داشت و در حال حاضر در منطقه [[بلاد البدریه]] قابل مشاهده است.


== نام ==
== نام ==
این چاه به نام العهن نام گذاری شده است،<ref>التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره، ص 164</ref> در زبان عربی، واژه "العهن" به معنی پشم رنگی می‌باشد؛<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref> همچنین این چاه به نام های «الیسیره»<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥
این چاه به نام العهن نام گذاری شده است،<ref>التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره، ص 164</ref> در زبان عربی، واژه "العهن" به معنی پشم رنگی می‌باشد؛<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref> همچنین این چاه به نام های «[[الیسیره]]»<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥
 
خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧</ref> و «[[بئر عالية]]» نیز شناخته می‌شده.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref>


خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧</ref> و «بئر عالية» نیز شناخته می‌شده.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref>
== موقعیت مکانی ==
== موقعیت مکانی ==
بئر العهن از چاه‌های مشهور مدینه و در روستای قربان<ref>وصف المدینه المنوره، ص ۱۰</ref> در منطقه «العالیه» واقع بوده؛<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref>  این چاه در وسط باغی سرسبز <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵</ref> که نام آن باغ، از همین چاه گرفته شده، قرار داشته است.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref>
'''بئر العهن''' از چاه‌های مشهور [[مدینه]] و در [[روستای قربان]]<ref>وصف المدینه المنوره، ص ۱۰</ref> در منطقه «[[العالیه]]» واقع بوده؛<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref>  این چاه در وسط باغی سرسبز <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵</ref> که نام آن باغ، از همین چاه گرفته شده، قرار داشته است.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref>


== پیامبر و چاه عهن ==
== پیامبر و چاه عهن ==


پیامبر اسلام(ص) از این چاه آب می‌نوشید<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> و وضو می‌گرفتند؛<ref>خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧</ref> و همچنین نقل شده است كه مردم، به چاه عهن به عنوان چاهى كه پيامبر از آن آبى نوشيده و وضو گرفته، تبرّك مى‌جستند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨</ref>
[[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از این چاه آب می‌نوشید<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> و وضو می‌گرفتند؛<ref>خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧</ref> و همچنین نقل شده است كه مردم، به چاه عهن به عنوان چاهى كه [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(ص)]]  از آن آبى نوشيده و وضو گرفته، تبرّك مى‌جستند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨</ref>
== پیشینه ==
== پیشینه ==
چاه عهن در گذشته، نزدیک درختی به نام «سدرة» (درختی خاص که در عربستان معروف است) <ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸</ref>بوده است که بعدها قطع شد و زمین آن به یک زمین کشاورزی تبدیل گردید. این چاه که آب فراوانی داشته، <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵</ref> در دامنه کوه واقع شده<ref>المدينة بين الماضي والحاضر، ص ۲۶۷</ref> و آب آن شیرین و گوارا است؛<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، ج ٤، ص ٣٤٢</ref>  این چاه متعلق به انصار بوده<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> و به دلیل نزدیک بودن به خانه‌ انصار و برکت‌هایی که از پیامبر اسلام در آن‌جا صورت گرفته، حائز اهمیت بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸</ref>
'''چاه عهن''' در گذشته، نزدیک درختی به نام «سدرة» (درختی خاص که در عربستان معروف است) <ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸</ref>بوده است که بعدها قطع شد و زمین آن به یک زمین کشاورزی تبدیل گردید. این چاه که آب فراوانی داشته، <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵</ref> در دامنه کوه واقع شده<ref>المدينة بين الماضي والحاضر، ص ۲۶۷</ref> و آب آن شیرین و گوارا است؛<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، ج ٤، ص ٣٤٢</ref>  این چاه متعلق به [[انصار]] بوده<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> و به دلیل نزدیک بودن به خانه‌ [[انصار]] و برکت‌هایی که از [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] در آن‌جا صورت گرفته، حائز اهمیت بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸</ref>
== امروزه ==
== امروزه ==
در حال حاضر مىتوانيم در جنوب شرقی وادى بطحان و منطقه‌اى كه به بلاد البدريّه شهرت دارد، از اين چاه ديدار كنيم؛ قطر چاه حدود 3 متر و عمقش 16 متر است. از اسناد اوقافى مدينه چنين برمى‌آيد كه خاندان برزنجى، چاه و باغِ عهن را وقف عام نموده‌اند ؛ فضلاى مدينه  موقعيّت جغرافيايى آن را با تعبير «بلادالعهن» مى‌شناسانند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨</ref>
در حال حاضر مىتوانيم در جنوب شرقی [[وادى بطحان]] و منطقه‌اى كه به [[بلاد البدريّه]] شهرت دارد، از اين چاه ديدار كنيم؛ قطر چاه حدود 3 متر و عمقش 16 متر است. از اسناد اوقافى مدينه چنين برمى‌آيد كه [[خاندان برزنجى]]، چاه و باغِ عهن را وقف عام نموده‌اند ؛ فضلاى مدينه  موقعيّت جغرافيايى آن را با تعبير «[[بلادالعهن]]» مى‌شناسانند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨</ref>
 
== نگارخانه ==
[[پرونده:Photo 2025-10-20 00-25-34.jpg|راست|بی‌قاب|بئر عهن]]
 
 
 
 
 
[[پرونده:Photo 2025-10-20 00-22-13.jpg|بی‌قاب]]
 


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۲۰: خط ۳۳:


<references />
<references />
== منابع ==
* '''تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد، ریاض-عربستان، المملکه العربیه السعودیه،1419 ق.
* '''مدینه شناسی'''، نجفی،محمد باقر، تهران-ایران، مشعر،1392ش.
* '''التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره'''، المطری،جمال الدین محمد بن احمد، ریاض-عربستان، اداره الملک عبد العزیز، 1426ق.
* '''خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى'''، سمهودی، علی بن عبد الله، مدینه نوره-عربستان، المکتبه العلمیه، 1972م.
* وصف المدینه المنوره، قائدان، اصغر، پایگاه مجلات 2 (میقات حج- سال 1378- شماره 27)
* '''الجواهر الثمينة في محاسن المدنية،'''حسینی مدنی، محمد کبریت، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمية، 1417 ق.
* '''وفاء الوفاء'''، سمهودی، علی بن عبد الله، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمیه، 2006م.
* '''مغانم المطابه'''، فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، ریاض-عربستان، دار الیمامه للبحث و الترجمه و النشر، 1969م.
* '''معجم ما استعجم'''، بکری، عبد الله بن عبد العزیز، بیروت- لبنان، عالم الکتب، 1983.
* '''الدره الثمنیه فی اخبار المدینه'''، ابن نجار، محمد بن محمود، بیروت-لبنان، دار الارقم بن ابی الارقم، بی تا
*'''المدينة بين الماضي والحاضر'''، عیاشی، ابراهیم بن علی، مدینه منوره-عربستان، بی نا، 1972م.
*'''موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب'''، صبری پاشا، ایوب، قاهره-مصر، دار الآفاق العربیه، 2004م.
{| class="wikitable mw-collapsible"
! colspan="2" |
* [[الگو:چاه‌ها و برکه‌های حرمین|<abbr>ن</abbr>]]
* <abbr>ب</abbr>
* [[ویژه:ویرایش صفحه/الگو:چاه‌ها و برکه‌های حرمین|<abbr>و</abbr>]]
چاه‌ها و برکه‌های حرمین
|-
!مکه
|[[زمزم]] • [[برکه قسری]] • [[چاه تفله]]
|-
!مدینه
|[[چاه ابی‌عنبه]] • [[بغیبغه]] • [[چاه اریس]] • [[چاه اعواف]] • [[چاه انا]] • [[چاه انس بن مالک]] • [[چاه اهاب]] • [[چاه بصه]] • [[چاه بضاعه]] • [[چاه ذروان]] • [[چاه روحاء]] • [[چاه رومه]] • [[بئر معونه]] • [[بیسان]] • [[چاه هُجَیم]] • [[چاه جاسوم]] • [[چاه انا]] • [[بئر غرس|چاه غرس]]
|-
!میان راه مکه و مدینه
|[[چاه تفله]]
|}
{| class="wikitable mw-collapsible"
! colspan="2" |
* [[الگو:اماکن مدینه|<abbr>ن</abbr>]]
* <abbr>ب</abbr>
* [[ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اماکن مدینه|<abbr>و</abbr>]]
مکان‌های زیارتی و تاریخی مدینه
|-
!کوه‌ها
|[[کوه ثور (مدینه)|کوه ثور]] • [[کوه احد]] • [[کوه سلع]] • کوه رماة • [[کوه سلیع]] • کوه عینین
|-
!چاه‌ها و چشمه‌ها
|[[بئر معونه]] • [[بیسان]] • [[چاه هُجَیم]] • [[چاه بضاعه]] • [[چاه ذروان]] • [[چاه اعواف]] • [[چاه ابی‌عنبه]] • [[چاه بصه]] • [[چاه اریس]] • [[چاه اهاب]] • [[چاه روحاء]] • [[چاه جاسوم]] • [[چاه انا]] • [[چاه رومه]] • [[چاه انس بن مالک]] • [[بغیبغه]] • چاه غرس
|-
!قبرستان‌ها
|[[قبرستان بقیع]] • [[مقبره شهدای احد]] • [[مقبره شهدای بدر]]
|-
!مسجدها
|[[مسجدالنبی]] • [[مسجد قبا]] • [[مسجد غمامه]] • [[مسجد عنبریه]] • [[مسجد حمزة بن عبدالمطلب (مدینه)|مسجد حمزة بن عبدالمطلب]] • [[مصلای پیامبر(ص)]] • [[مسجد بنی مازن]] • [[مسجد سبق]] • [[مسجد ابوبکر(خندق)]] • [[مسجد ابوبکر(مناخه)]] • [[مسجد ابی بن کعب]] • [[مسجد الاجابه]] • [[مسجد الدرع]] • [[مسجد الرایه (مدینه)]] • [[مسجد العصبة]] • [[مسجد امام علی (مناخه)]] • [[مسجد امام علی در خندق]] • [[مسجد بنوحرام]] • [[مسجد بنی خداره]] • [[مسجد بنی زریق]] • [[مسجد بنی ساعده (خارج بیوت مدینه)]] • [[مسجد بنی ساعده (داخل مدینه)]] • [[مسجد بنی ظفر]] • [[مسجد بنی عبدالاشهل]] • [[مسجد بنی‌انیف]] • [[مسجد ثنایا]] • [[مسجد ثنیة الوداع]] • [[مسجد جمعه]] • [[مسجد دارالنابغه]] • [[مسجد راتج]] • [[مسجد سجده]] • [[مسجد سعد بن خیثمه]] • [[مسجد سقیا]] • [[مسجد سلمان فارسی]] • [[مسجد شجره (مدینه)]] • [[مسجد عتبان بن مالک]] • [[مسجد عثمان (مدینه)]] • [[مسجد عمر بن خطاب (مدینه)]] • [[مسجد عمر بن خطاب در خندق]] • [[مسجد غار بنی حرام]] • [[مسجد فاطمه زهرا (س)]] • [[مسجد فسح]] • [[مسجد فضیخ]] • [[مسجد قبلتین]] • [[مسجد مغیسله]] • [[مسجد بنی حارثه]] • [[مسجد منارتین]] • [[مسجد فتح (مدینه)]] • [[مسجد مشربه ام ابراهیم]] • [[مسجد معرس]]
|-
!نقاط مهم داخل شهر مدینه
|[[بیت‌ الاحزان]]
|-
!نقاط مهم خارج شهر مدینه
|[[جرف]] • [[بیداء]] • [[ثنیة الوداع]]
|-
!سایر
|بیت المدارس • [[باغ مرجان]]
|}
[[ویژه:رده‌ها|رده‌ها]]:
* [[:رده:چاه‌های مدینه|چاه‌های مدینه]]
* [[:رده:مکان‌های تاریخی حجاز|مکان‌های تاریخی حجاز]]
* [[:رده:مکان‌های تاریخی مدینه|مکان‌های تاریخی مدینه]]
* [[:رده:مکان‌های تاریخی عربستان|مکان‌های تاریخی عربستان]]
* [[:رده:اماکن مدینه|اماکن مدینه]]