|
|
| (۴۶۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''غَزوه خِیبر''' به جنگ [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] با یهودیان منطقه [[خیبر]] در مدینه در سال هفتم هجری گفته میشود که با پیروزی یاران پیامبر(ص) پایان یافت. سبب جنگ پیامبر با یهودیان خیبر را این دانستهاند که این یهودیان، به یهودیان بنی نضیر پناه داده بودند و همچنین دیگر قبایل عرب را علیه مدینه تحریک به جنگ با مدینه میکردند. | | '''نماز''' عملی عبادی در اسلام است که مانند [[نمازهای یومیه]] واجب و در بعضی اوقات به صورت مستحب است. نماز (نمازهای یومیه) در آیات و روایات از جایگاهی بی نظیر برخوردار است. |
| | ==نمازهای یومیه== |
| | نماز از اعمال با اهمیت عبادی در اسلام شمرده میشود. این اهمیت و فضائل به نمازهای روزانه اطلاق میشود که بر مسلمانان واجب در پنج نوبت در روز آن را بخوانند. نمازهای یَومیّه به نمازهای پنجگانه صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشاء گفته میشود که مُکَلّف باید هر روز آنها را بهجا آورد. نمازهای یومیه از مهمترین اعمال عبادی مسلمانان هستند که هر روز در ۵ وقت، با احکام و شرایط خاصی بهجا آورده میشود. |
|
| |
|
| == علت آغاز جنگ == | | == نماز تحیت == |
| محققان علت اصلی لشکرکشی پیامبر به منطقه خیبر را از بین بردن مرکزیت دشمنی با مسلمانان در شمال مدینه دانستهاند؛ زیرا از ابتدای حضور مسلمانان در مدینه، منطقه خیبر و یهودیان ساکن آن و همچنین قبایل اطراف، که بیشتر تحت تأثیر و نفوذ خیبر بودند، مدینه را تهدید میکردند. رویدادهای یکساله پیش از نبرد و سریههایی که به آن سو انجام شد، نشاندهنده نا امن بودن آن منطقه و توطئههای مکرر یهود خیبر و قبایل همپیمان آنهاست.<ref>«خیبر، غزوه»، دانشنامه حج و حرمین شریفین، ج۷، ص۶۷۶.</ref>
| | {{اصلی|نماز تحیت}} |
| | نماز تَحیّت نمازی دو رکعتی است که مستحب است در هنگام ورود به مسجدها<ref>فرهنگ فقه فارسی، ج۲، ص۳۸۷؛ فقرات فقهیه، ج۱، ص۴۴۵؛ رساله توضیح المسایل (مراجع)، ج۱، ص۵۰۸.</ref> از جمله [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] و سایر مسجدهای [[مکه]] و [[مدینه]] خوانده شود.<ref>مناسک حج، ص۲۲۲.</ref> این نماز شیوه خاصی ندارد و مانند نماز صبح خوانده میشود.<ref>استفتائات جدید، ج۲، ص۸۱.</ref> در روایات به این نماز توصیه شده و از آن به عنوان حق مسجد یاد شده است.<ref>الأمالی، ص۵۳۹؛ كنز العمال، ج۷، ص۶۵۸.</ref> |
|
| |
|
| قبیله بنینضیر که پس از پیمانشکنی و اعلام جنگ با پیامبر در سال چهارم هجرت، مجبور به تسلیم و مهاجرت از مدینه به خیبر شد، به خیبر رفتند و دشمنی خود را با مسلمانان تشدید کردند.<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۱۹۱؛ الطبقات الکبری، ج۲، ص۵۰.</ref> همچنین اهالی خیبر، با پشتوانه مالی حاصل از کشاورزی، قبایل اطراف خود و شمال مدینه را علیه مدینه تحریک میکردند.<ref>تاریخ الطبری، ج۲، ص۲۸۶؛ السیرة النبویه، ج۲، ص۶۱۲؛ الاصابه، ج۶، ص۱۳۵.</ref> گزارشهایی از آمادگی و قصد بزرگان خیبر برای حمله به مدینه نیز وجود دارد.<ref>المغازی، ص۵۳۰ و ص۵۶۳.؛ الطبقات الکبری، ج۲، ص۷۰.</ref> چنانکه دو ماه پیش از غزوه خیبر، پیامبر خبردار شد که یکی از فرماندهان یهود منطقه، قصد حمله به مدینه را دارد.<ref>تاریخ الطبری، ج۳، ص۲۳؛ دلائل النبوه، ج۴، ص۳۰۱.</ref> نامهای از پیامبر به اهالی خیبر هم موجود است که آنان را به اسلام دعوت کرده است.<ref>السیرة النبویه، ج۱، ص۵۴۴.</ref> هرچند زمان این نامه روشن نیست، ولی برخی آن را مربوط به سال هفتم دانستهاند.<ref>مکاتیب الرسول، ج۲، ص۴۸۸.</ref> چنانکه از کلمات آن هم استفاده میشود، پیش از غزوه خیبر نوشته شده و اتمام حجتی با اهل خیبر بوده و پس از این نامه، به آن سو لشکرکشی شده است.<ref>«خیبر، غزوه»، دانشنامه حج و حرمین شریفین، ج۷، ص۶۷۶.</ref>
| | == نماز زیارت == |
| | {{اصلی|نماز زیارت}} |
| | نماز زیارت نمازی مستحبی است که هنگام [[زیارت|زیارت معصومان و امامزادگان غیر معصوم]] خوانده میشود.<ref>حر عاملی، ۱۴۰۹ق، ج۱۴، ص۵۲۱؛ ابن قولویه، ۱۳۵۶ش، ص۲۵۱.</ref> حداقل تعداد رکعات نماز زیارت، دو رکعت است و هرچه بیشتر خوانده شود از فضیلت بیشتری برخوردار است.<ref>حر عاملی، ۱۴۰۹ق، ج۱۴، ص۵۸۰؛ ابن قولویه، ۱۳۵۶ش، ص۲۸۸.</ref> |
|
| |
|
| == جنگ پیامبر<small>(ص)</small> با یهودیان منطقه خیبر == | | == نماز طواف == |
| غزوه خیبر در سال هفتم هجری اتفاق افتاد.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص341؛ تاریخ خلیفه، ص4.</ref> شیوه رسول خدا پیش از هر حمله آن بود که از نرسیدن صدای اذان در منطقه مطمئن شود و چون صدای اذان از داخل خیبر نشنید، راه افتاد. پرچمی به دست حباب بن منذر و یکی به دست سعد بن عباده داد و پرچم اصلی (لواء) را به علی سپرد.<ref>الطبقات الکبری، ج2، ص81.</ref> پیامبر و سپاه او طی چند روز قلعههای یهودیان در خیبر را فتح کردند.<ref>المغازی، ج2، ص666.</ref><ref>دلائل النبوه، ج4، ص226.</ref> مهمترین و مستحکمترین قلعه این منطقه قلعه قَموص بود که هنگام نبرد آن، پیامبر دچار سردرد شده بود و در اردوگاه به سر میبرد.<ref>المغازی، ج2، ص670.</ref> صبحگاهان پیامبر در پی علی فرستاد و چون آن حضرت از درد چشم رنج میبرد با آب دهانش چشم او را شفا بخشید، پرچم را به دستش سپرد و برایش دعا کرد.<ref>البدء و التاریخ، ج4، ص226؛ الاستیعاب، ج3، ص1099-1100؛ تاریخ مدینة دمشق، ج42، ص86.</ref> امیرمؤمنان پس از کشتن قهرمان یهود، مرحب، پیروزی مسلمانان و فرار یهودیان را محقق ساخت.<ref>تاریخ الیعقوبی، ج2، ص56.</ref> در هنگامه این درگیری، سپر علی شکست و به جای آن درِ قلعه را با دستان پرتوان خود کَند و سپر قرار داد.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص335؛ الکامل فی التاریخ، ج2، ص220؛ البدایة و النهایه، ج4، ص189.</ref> آنگاه روی خندقی که پیرامون قلعه حفر شده بود، انداخت تا رزمندگان از روی آن عبور کنند.<ref>الارشاد، ج1، ص126-127.</ref> ابورافع گوید: «هشت نفری تلاش کردیم آن در را جابهجا کنیم، نتوانستیم».<ref>امتاع الاسماع، ج1، ص310؛ البدایة و النهایه، ج4، ص189؛ ج7، ص224.</ref> شیخ مفید و بیهقی این رقم را به هفتاد نفر هم رساندهاند.<ref>الارشاد، ج1، ص128-129؛ دلائل النبوه، ج4، ص212.</ref> خود آن حضرت فرموده است: «من با قدرت الهی این کار را کردم، نه با قدرت جسمانی».<ref>الامالی، ص604؛ بحارالانوار، ج21، ص26.</ref>در آخرین مرحله غزوه خیبر، دژهای وطیح و سُلالم که به بنینضیر تعلق داشت، به محاصره سپاه اسلام درآمد و با مذاکره به دست پیامبر افتاد.<ref>المغازی، ج2، ص670.</ref>
| | ... |
|
| |
|
| عدد لشکریان مسلمان در خیبر، ۱۵۰۰ نفر گزارش شده است که ۲۰۰ نفر آنان سواره بودند.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص350؛ المغازی، ج2، ص689؛ الکامل، ج2، ص216.</ref> تعداد جنگجویان خیبر را فقط واقدی در چند مورد از کتاب مغازی، ۰۰۰/۱۰ نفر گزارش کرده<ref>المغازی، ج2، ص637، 640، 642.</ref>و در منابع دیگر نیامده است. بیتوجهی مورخان و عدم تکرار آن در کتابهایشان، این را به ذهن میرساند که این عدد، مربوط به کل جمعیت خیبر باشد، نه فقط جنگجویان؛ زیرا در این صورت عدد اهالی خیبر بسیار فزونی خواهد یافت. گروهی از زنان نیز در این نبرد شرکت کردند تا لشکر را امداد، و زخمیها را مداوا کنند. تعداد زنانی که صحابهنگاران نام آنان را به مناسبت شرح حال هر یک ثبت کردهاند، به۱۵ نفر میرسد.<ref>الطبقات الکبری، ج8، ص227، 245، 254، 293، 300، 308، 334، 336؛ الاستیعاب، ج4، ص1935.</ref> تعداد شهدای این غزوه ۱۵ نفر و تعداد کشتگان یهود ۹۳ نفر ثبت شده است.<ref>الطبقات الکبری، ج2، ص82.</ref>
| | == نماز تراویح == |
| | | '''تراویح''' نافلههای ماه رمضان است که اهل سنت آن را به جماعت اقامه میکنند. در مشروعیت اصل نماز تقریبا هیچ بحثی بین [[شیعه]] و سنی نیست و همه بدان اتفاق نظر دارند؛ لکن آنچه معرکه اختلاف بین آراء شیعه و اهل سنت شده است، ادای نماز تراویح به جماعت است. شیعه با توجه به منابع روایی خود ادای نماز مستحبی به جماعت را باطل و [[حرام]] میداند. |
| == صلحنامه ==
| |
| پس از نبرد خیبر، غنائم دو قلعه شق و نطات میان مسلمانان تقسیم شد و غنائم دژ کتیبه، به عنوان خمس، در اختیار پیامبر قرار گرفت. ایشان آن را بین همسران خود، بنیهاشم، یتیمان، مساکین و عدهای دیگر تقسیم کرد.<ref>السیرة النبویه، ج۲، ص۳۴۹.</ref> آنگاه با اهالی خیبر چنین قرار گذاشت که باغهایشان در اختیارشان بماند و در مقابل نیمی از محصول سالیانه، از آنِ مسلمانان باشد. از این رو هر سال نمایندهای از سوی آن حضرت برای تعیین مقدار محصول به خیبر میرفت و این تا زمان [[خلیفه دوم]] ادامه داشت.<ref>المغازی، ص۶۹۱.</ref>
| |
|
| |
|
| == پانویس == | | == پانویس == |
| خط ۱۸: |
خط ۲۱: |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| {{برگرفتگی
| | * '''ابن قولویه'''، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تحقیق عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویه، ۱۳۵۶ش. |
| | پیش از لینک =
| | * '''حر عاملی'''، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق. |
| | منبع = مقاله «خیبر، غزوه» در دانشنامه حج و زیارت است.
| | *'''الأمالی'''، شیخ طوسی، محمد بن حسن، قم، دار الثقافة، ۱۴۱۴ق. |
| | لینک = https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1717151/%D8%AE%DB%8C%D8%A8%D8%B1-%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87?q=%D8%AE%DB%8C%D8%A8%D8%B1%20%D8%BA%D8%B2%D9%88%D9%87&score=274877907000.0&rownumber=2
| | * '''كنز العمال'''، متقی هندی، علی بن حسامالدین، بیجا، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۱ق. |
| | توضیحات منبع =
| | *'''استفتائات جدید'''، مکارم شیرازی، ناصر، قم، مدرسه الامام علی بن ابی طالب (ع)، ۱۴۲۷ق. |
| }}
| | *'''فرهنگ فقه فارسی'''، هاشمی شاهرودی، سید محمود، قم، مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، بیتا. |
| *
| | * '''فقرات فقهیه'''، شریفی اشکوری، الیاس، قم، آل ایوب، ۱۳۸۱ش. |
| * '''الارشاد'''، مفید، محمد بن محمد، بیروت، دار المفید، ۱۴۱۴ق. | | * '''رساله توضیح المسائل (مراجع)'''، خمینی، روح الله و سایر مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بیتا. |
| * '''الاستیعاب'''، ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق. | | *'''مناسک حج'''، صافی گلپایگانی، لطفالله، قم، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۶ق. |
| * '''الاصابة فی تمییز الصحابه'''، ابن حجر العسقلانی، احمد بن علی، به کوشش علی معوض و عادل عبدالموجود، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق.
| |
| * '''امتاع الاسماع'''، المقریزی، احمد بن علی، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق.
| |
| * '''البدء و التاریخ'''، مقدسی، مطهر بن طاهر، بیروت، دار صادر، ۱۹۰۳م.
| |
| * '''البدایة و النهایه'''، ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق. | |
| * '''تاریخ خلیفه'''، خلیفة بن خیاط، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
| |
| * '''تاریخ الطبری (تاریخ الامم و الملوک)'''، طبری، محمد بن جریر، به کوشش گروهی از علما، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۳ق. | |
| * '''تاریخ مدینة دمشق'''، ابن عساکر، علی بن حسن، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق. | |
| * '''تاریخ الیعقوبی'''، یعقوبی، احمد بن اسحاق، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق.
| |
| * '''دانشنامه حج و حرمین شریفین'''، «خیبر، غزوه»، صادقی، محسن، تهران، مشعر، بیتا. | |
| * '''دلایل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه'''، البیهقی، احمد بن الحسین، به کوشش عبدالمعطی امین قلعهجی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق. | |
| * '''السیرة النبویه'''، ابن هشام، عبدالملک بن هشام، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، دار المعرفه، | |
| * '''الطبقات الکبری'''، ابن سعد، محمد بن سعد، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق.
| |
| * '''الکامل فی التاریخ'''، علی بن اثیر، علی بن محمد، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق | |
| * '''المغازی'''، واقدی، محمد بن عمر، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق.
| |
| * '''مکاتیب الرسول'''، میانجی، احمدی، تهران، دار الحدیث، ۱۴۱۹ق.
| |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
