حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام): تفاوت میان نسخه‌ها
صفحه‌ای تازه حاوی «'''حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام)''' مجموعه روایاتی است از حضرت علی(ع) درب...» ایجاد کرد |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام)''' مجموعه روایاتی است از [[حضرت علی(ع)]] درباره ابواب حج مانند احکام، آداب و مستحبات. امام برای کسی که در راه سفر حج بمیرد [[بهشت]] را ضمانت کرده است. روایات وارد شده از امام علی(ع) درباره [[حج]] را می‌توان به سه دسته مقدمات حج، محرّمات و کفاره کارهای خلاف در حال احرام و افعال حج تقسیم کرد. علاوه بر فقهای [[شیعه]]، علمای [[اهل سنت]] نیز در برخی مباحث فقهی حج به احادیثی از امام علی(ع) استناد کرده‌اند. محمد روّاس قلعه چی، نویسنده اهل سنت در کتاب موسوعه فقه علی بن ابی‌طالب، روایات امام در این باره را | '''حج در سخنان امام علی(علیه‌السلام)''' مجموعه روایاتی است از [[حضرت علی(ع)]] درباره ابواب حج مانند احکام، آداب و مستحبات. امام برای کسی که در راه سفر حج بمیرد [[بهشت]] را ضمانت کرده است. روایات وارد شده از امام علی(ع) درباره [[حج]] را می‌توان به سه دسته مقدمات حج، محرّمات و کفاره کارهای خلاف در حال احرام و افعال حج تقسیم کرد. علاوه بر فقهای [[شیعه]]، علمای [[اهل سنت]] نیز در برخی مباحث فقهی حج به احادیثی از امام علی(ع) استناد کرده‌اند. محمد روّاس قلعه چی، نویسنده اهل سنت در کتاب موسوعه فقه علی بن ابی‌طالب، روایات امام در این باره را از منابع اهل سنت است جمع آوری کرد. | ||
==جایگاه و اهمیت موضوع== | ==جایگاه و اهمیت موضوع== | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==احادیث امام علی(ع) درباره حج== | ==احادیث امام علی(ع) درباره حج== | ||
روایات وارد شده از امام علی(ع) درباره حج را می‌توان به سه دسته مقدمات حج، محرّمات و کفاره کارهای خلاف در حال احرام و افعال حج تقسیم کرد. | روایات وارد شده از امام علی(ع) درباره [[حج]] را می‌توان به سه دسته مقدمات حج، محرّمات و کفاره کارهای خلاف در حال احرام و افعال حج تقسیم کرد. | ||
===مقدمات حج=== | ===مقدمات حج=== | ||
امام علی(ع) در این روایات احکام مقدماتی [[حج|فریضه حج]] را بیان می‌کند که مربوط به پیش از احرام است. برخی از این احادیث عبارتند از: | امام علی(ع) در این روایات احکام مقدماتی [[حج|فریضه حج]] را بیان می‌کند که مربوط به پیش از احرام است. برخی از این احادیث عبارتند از: | ||
*'''نیت''': در کتاب «موسوعه فقه علی بن ابی‌طالب»، روایتی از امام نقل شده که فقهای اهل سنّت از آن نیت نوع{{یادداشت|نیت نوع یعنی شخصی که قصد حج و پوشیدن لباس احرام دارد، بسته به نوع حجی که در نظر دارد (تمتع، اِفراد یا قِران)، نیت می‌کند.}} را استفاده کرده‌اند.<ref>قلعه‌جی، موسوعه فقه علی بن ابی‌طالب، ص۲۰۵.</ref> همچنین محمدحسن نجفی، فقیه شیعه در جواهر الکلام، جنبه نیّت را نیت نوع دانسته است.{{یادداشت|فقها در جنبه نیّت شخصی که قصد حج دارد اختلاف نظر دارند که نیّت احرام است یا خروج به طرف مکه یا نیّت نوع ([[عمره تمتع|تمتع]]، [[عمره مفرده|اِفراد]] یا [[قِران]]) یا جمع میان نیّت نوع و نیّت هر یک از افعال حج؟. صاحب جواهر وجوه متعددی را از فقها نقل کرده و سپس نیّت نوع را می‌پذیرد.}}<ref>جواهر، ج۶، ص۴۴۲.</ref> گرچه در این حدیث، حکم مختصر کسی آمده که حج به جانیاورده است. | *'''نیت''': در کتاب «موسوعه فقه علی بن ابی‌طالب»، روایتی از امام نقل شده که فقهای اهل سنّت از آن نیت نوع{{یادداشت|نیت نوع یعنی شخصی که قصد حج و پوشیدن لباس احرام دارد، بسته به نوع حجی که در نظر دارد (تمتع، اِفراد یا قِران)، نیت می‌کند.}} را استفاده کرده‌اند.<ref>قلعه‌جی، موسوعه فقه علی بن ابی‌طالب، ص۲۰۵.</ref> همچنین محمدحسن نجفی، فقیه شیعه در جواهر الکلام، جنبه نیّت را نیت نوع دانسته است.{{یادداشت|فقها در جنبه نیّت شخصی که قصد حج دارد اختلاف نظر دارند که نیّت احرام است یا خروج به طرف مکه یا نیّت نوع ([[عمره تمتع|تمتع]]، [[عمره مفرده|اِفراد]] یا [[قِران]]) یا جمع میان نیّت نوع و نیّت هر یک از افعال حج؟. صاحب جواهر وجوه متعددی را از فقها نقل کرده و سپس نیّت نوع را می‌پذیرد.}}<ref>جواهر، ج۶، ص۴۴۲.</ref> گرچه در این حدیث، حکم مختصر کسی آمده که حج به جانیاورده است. | ||
*'''وجوب حج بر زن، گرچه مَحرَمی همراهش نباشد''': امام علی(ع) در روایتی حج را واجب می‌داند بر زنی که با گروهی صالح به حج می‌رود در حالی که محرم یا شوهرش در این سفر نیست.<ref>وسائل، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref> در وجوب حج بر این زن، گمان وی به امنیّتش کافی است؛ زیرا اگر امنیت داشته و در گروه (کاروان)، معتمدانی با او باشند، مستطیع خواهد بود<ref>جواهر، ج۶، ص۳۹۳.</ref> اما اگر ترس از راه بر او چیره شود، حج گزاردن بر این زن واجب نیست. | *'''وجوب حج بر زن، گرچه مَحرَمی همراهش نباشد''': امام علی(ع) در روایتی حج را واجب می‌داند بر زنی که با گروهی صالح به حج می‌رود در حالی که محرم یا شوهرش در این سفر نیست.<ref>وسائل، ج۱۱، ص۱۵۵.</ref> در وجوب حج بر این زن، گمان وی به امنیّتش کافی است؛ زیرا اگر امنیت داشته و در گروه (کاروان)، معتمدانی با او باشند، مستطیع خواهد بود<ref>جواهر، ج۶، ص۳۹۳.</ref> اما اگر ترس از راه بر او چیره شود، حج گزاردن بر این زن واجب نیست. | ||
*'''نیابت و احکام آن''': امام علی(ع)، به پیر مردی که به علت بیماری یا پیری، حج نگزارده بود دستور داد مردی را بفرستد تا به نیابت از او حج به جا آورد.<ref>وسائل، ج۱۱، ص۶۳، ح۱، حدیث سوم و پنجم و ششم این باب، همین گونه است.</ref> | *'''نیابت و احکام آن''': امام علی(ع)، به پیر مردی که به علت بیماری یا پیری، حج نگزارده بود دستور داد مردی را بفرستد تا به [[حج نیابتی|نیابت از او حج]] به جا آورد.<ref>وسائل، ج۱۱، ص۶۳، ح۱، حدیث سوم و پنجم و ششم این باب، همین گونه است.</ref> | ||
===محرّمات احرام=== | ===محرّمات احرام=== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*'''جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام'''، نجفی، | *'''جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام'''، محمدحسن نجفی، بيروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش. | ||
*'''المعتمد فی شرح المناسک'''، خوئی، | *'''المعتمد فی شرح المناسک'''، سید ابوالقاسم خوئی، قم، لطفی، ۱۴۰۹ق. | ||
*'''موسوعة فقه علی بن ابی‌طالب'''، قلعه‌جی، | *'''موسوعة فقه علی بن ابی‌طالب'''، محمد روّاس قلعه‌جی، دمشق، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۰۳ق. | ||
*'''نهج البلاغة'''، سید رضی، | *'''نهج البلاغة'''، محمد بن حسین سید رضی، به تحقیق صبحی صالح، قم، مؤسسة دار الهجرة، ۱۴۱۴ق. | ||
*'''وسائل الشیعه'''، حر عاملی، | *'''وسائل الشیعه'''، محمد بن حسن حر عاملی، قم، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لاحیاء التراث، چاپ سوم، ۱۳۷۴ش، ۱۴۱۶ق. | ||