بیتوته در منا (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله فقهی۲
{{مقاله فقهی۲
| @|@}}
| بیتوته در منا|بیتوته در منا}}
==چگونگی==
{{جعبه اطلاعات اعمال
 
| عنوان = بیتوته در منا
بیتوته در منا
| دسته = مناسک [[حج تمتع]]
| مربوط به آیین =
| مکان = [[منا]]
| زمان = شب یازدهم و دوازدهم ذی‌الحجه
| عمل قبلی = [[رمی جمرات]]
| عمل بعدی = [[رمی جمرات]]
| حکم = واجب
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته =
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته =  
| احکام فقهی وابسته =  
| صفحه فتواهای مراجع =  
| فیلم = فیلم احکام بیتوته در منا.mp4
| توضیح فیلم = ببنید:آموزش احکام بیتوته
| جستارهای وابسته = [[بیتوته در منا]]؛ [[اعمال حج تمتع]]
}}
==حکم==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1220
! مسئله 1220
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' واجب است بر حاج که شب یازدهم ذی‌حجه و شب دوازدهم را در منا بیتوته کند؛ یعنی در آنجا بماند از غروب آفتاب تا نصف شب. {{توضیح مساله|1220|
'''امام خمینی:''' [[واجب]] است بر حاج که شب یازدهم [[ذیحجه|ذی‌حجه]] و شب دوازدهم را در [[منا]] بیتوته کند؛ یعنی در آنجا بماند از غروب آفتاب تا نصف شب. {{توضیح مساله|1220|
* '''آیت‌الله بهجت:''' تا ما بعد نصف شب.
* '''بهجت:''' تا ما بعد نصف شب.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم:''' می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم:''' می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
* '''خامنه‌ای:''' بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز [[جایز]] باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
* '''زنجانی:''' حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
* '''سبحانی:''' می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
* '''آیت‌الله فاضل:''' و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
* '''فاضل:''' و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۰: خط ۴۴:
{{ارجاع مساله|1220}}
{{ارجاع مساله|1220}}
|}
|}
{{سخ}}
==کسانی که باید بیتوته کنند==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۲۷: خط ۵۱:
|
|
'''امام خمینی:''' چند طایفه باید در شب سیزدهم نیز تا نصف شب بمانند:
'''امام خمینی:''' چند طایفه باید در شب سیزدهم نیز تا نصف شب بمانند:
اول ـ کسی که صید کرده است در احرام، و احتیاط واجب آن است که اگر صید را گرفته باشد و نکشته باشد شب سیزدهم را بماند، {{توضیح مساله|1221|
اول ـ کسی که صید کرده است در [[احرام]]، و [[احتیاط واجب]] آن است که اگر [[صید]] را گرفته باشد و نکشته باشد شب سیزدهم را بماند، {{توضیح مساله|1221|
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' کسی که در حال احرام از شکار خودداری نکرده واجب است شب سیزدهم را نیز در منا بماند.
* '''تبریزی، خویی و سیستانی:''' کسی که در حال احرام از [[شکار]] خودداری نکرده واجب است شب سیزدهم را نیز در [[منا]] بماند.
* '''آیت‌الله گلپایگانی:''' متعرّض این فرع مسئله نشده‌اند.
* '''گلپایگانی:''' متعرّض این فرع مسئله نشده‌اند.
}}لیکن غیر از صید کردن چیزهای دیگر که از صید بر محرم حرام است، مثل خوردن گوشت صید و نشان دادن صید به صیاد و غیر آن را اگر اجتناب نکرده واجب نیست بیتوته شب سیزدهم.
}}لیکن غیر از صید کردن چیزهای دیگر که از صید بر محرم [[حرام]] است، مثل خوردن گوشت صید و نشان دادن صید به صیاد و غیر آن را اگر اجتناب نکرده واجب نیست [[بیتوته]] شب سیزدهم.
دوم ـ کسی که نزدیکی با زن کرده در احرام؛ {{توضیح مساله|1221|
دوم ـ کسی که [[نزدیکی با زن]] کرده در احرام؛ {{توضیح مساله|1221|
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' بنا بر احتیاط کسی که با زن نزدیکی کرده باید شب سیزدهم را در منا بماند.
* '''تبریزی، خویی و سیستانی:''' بنا بر احتیاط کسی که با زن نزدیکی کرده باید شب سیزدهم را در منا بماند.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' کسی که از تمتع از زن‌ها اجتناب نکرده.
* '''صافی، گلپایگانی:''' کسی که از [[تمتع]] از زن‌ها اجتناب نکرده.
}}چه در قُبُل و چه در دُبُر و چه با زن خود یا اجنبیه، ولی غیر از جماع، کارهای دیگر مثل بوسیدن و لمس و غیر آن را اگر اجتناب نکرده، واجب نمی‌شود بیتوته شب سیزدهم.
}}چه در قُبُل و چه در دُبُر و چه با زن خود یا اجنبیه، ولی غیر از جماع، کارهای دیگر مثل بوسیدن و لمس و غیر آن را اگر اجتناب نکرده، واجب نمی‌شود بیتوته شب سیزدهم.
سوم ـ کسی که در روز دوازدهم کوچ نکرد از منا و غروب شب سیزدهم را  
سوم ـ کسی که در روز دوازدهم کوچ نکرد از منا و غروب شب سیزدهم را  
درک کرد. {{توضیح مساله|1221|
درک کرد. {{توضیح مساله|1221|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' یعنی هنگام پنهان شدن قرص خورشید، در منا باشد، بلکه حوالی غروب که خورشید، زرد رنگ است در منا باشد.
* '''زنجانی:''' یعنی هنگام پنهان شدن قرص خورشید، در منا باشد، بلکه حوالی غروب که خورشید، زرد رنگ است در منا باشد.
* '''آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله سیستانی:''' که در این صورت باید تا طلوع فجر در منا باشد.
* '''سبحانی، سیستانی:''' که در این صورت باید تا طلوع فجر در منا باشد.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۴۴: خط ۶۸:
{{ارجاع مساله|1221}}
{{ارجاع مساله|1221}}
|}
|}
{{سخ}}
==کسانی که لازم نیست بیتونه کنند==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۵۰: خط ۷۴:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' چند طایفه‌اند که واجب نیست در شب‌های یازدهم و دوازدهم و سیزدهم در منا بمانند: {{توضیح مساله|1222|
'''امام خمینی:''' چند طایفه‌اند که واجب نیست در شب‌های یازدهم و دوازدهم و سیزدهم در [[منا]] بمانند: {{توضیح مساله|1222|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' اول: کسانی ‌که نتوانند بیتوته کنند. دوم: کسانی ‌که بیتوته بر آنها مشقت شدید داشته باشد. سوم: کسانی ‌که شرعاً موظفند آن شب را در خارج منا به سر ببرد ـ مانند طبیب یا پرستاری که باید در بیمارستان مکه باشد و مأمورینی که باید در خارج منا به تأمین نیازهای حجاج بپردازند ـ. چهارم: کسانی ‌که شب یازدهم و یا شب دوازدهم برای اعمال واجب مکه، به مکه می‌روند، پس اگر انجام اعمال مکه و مقدمات آن تمام شب را فرا گرفت بیتوته را ترک می‌کنند والاّ باید هنگام طلوع فجر در منا حضور یابند، مگر در صورتی که بعد از غروب از منا خارج شده و پس از اعمال مکه به سوی منا بازگشته‌اند، چنین افرادی پس از اینکه از محدوده مکه قدیم خارج شدند می‌توانند ـ ولو بدون عذر ـ در بین راه بیتوته کنند، ترک بیتوته در مورد اول و دوم، کفاره دارد و در مورد سوم و چهارم کفاره ندارد.
* '''زنجانی:''' اول: کسانی ‌که نتوانند [[بیتوته]] کنند. دوم: کسانی ‌که بیتوته بر آنها مشقت شدید داشته باشد. سوم: کسانی ‌که شرعاً موظفند آن شب را در خارج منا به سر ببرد ـ مانند طبیب یا پرستاری که باید در بیمارستان [[مکه]] باشد و مأمورینی که باید در خارج منا به تأمین نیازهای حجاج بپردازند ـ. چهارم: کسانی ‌که شب یازدهم و یا شب دوازدهم برای اعمال واجب مکه، به مکه می‌روند، پس اگر انجام اعمال مکه و مقدمات آن تمام شب را فرا گرفت بیتوته را ترک می‌کنند والاّ باید هنگام طلوع فجر در منا حضور یابند، مگر در صورتی که بعد از غروب از منا خارج شده و پس از اعمال مکه به سوی منا بازگشته‌اند، چنین افرادی پس از اینکه از محدوده مکه قدیم خارج شدند می‌توانند ـ ولو بدون عذر ـ در بین راه بیتوته کنند، ترک بیتوته در مورد اول و دوم، [[کفاره]] دارد و در مورد سوم و چهارم کفاره ندارد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' معمولاً به جز مورد اول و پنجم امروزه بسیار به ندرت ممکن است مورد ابتلا باشد.
* '''سبحانی:''' معمولاً به جز مورد اول و پنجم امروزه بسیار به ندرت ممکن است مورد ابتلا باشد.
}}
}}
اول ـ بیماران و پرستاران آنها و دیگر کسانی ‌که برای آنها مشقت داشته باشد ماندن، به هر عذری که باشد.
اول ـ بیماران و پرستاران آنها و دیگر کسانی ‌که برای آنها مشقت داشته باشد ماندن، به هر عذری که باشد.
دوم ـ کسانی ‌که ترس آن دارند که اگر شب را بمانند مال آنها در مکه از بین می‌رود، به شرطی که مال مُعتَدٌّ به باشد. {{توضیح مساله|1222|
دوم ـ کسانی ‌که ترس آن دارند که اگر شب را بمانند مال آنها در مکه از بین می‌رود، به شرطی که مال مُعتَدٌّ به باشد. {{توضیح مساله|1222|
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' کسی که در صورت بیتوته نمودن بر جان یا مال خود بترسد.
* '''تبریزی، خویی:''' کسی که در صورت بیتوته نمودن بر جان یا مال خود بترسد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' کسی که در صورت بیتوته نمودن در منا بر جان یا مال یا آبروی خود بترسد.
* '''سیستانی:''' کسی که در صورت بیتوته نمودن در منا بر جان یا مال یا آبروی خود بترسد.
}}
}}
سوم ـ شبان‌هایی که احتیاج دارد حیوانات آنها به چرانیدن در شب. {{توضیح مساله|1222|
سوم ـ شبان‌هایی که احتیاج دارد حیوانات آنها به چرانیدن در [[شب]]. {{توضیح مساله|1222|
* '''آیت‌الله خویی:''' طائفه سوم و چهارم استثناء نشده‌اند و در طائفه اول بنا بر احتیاط کفاره لازم است.
* '''خویی:''' طائفه سوم و چهارم استثناء نشده‌اند و در طائفه اول بنا بر احتیاط کفاره لازم است.
* '''آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله مکارم:''' به طوری که ترک آن موجب ضرر یا زحمت شدید باشد.
* '''سبحانی، مکارم:''' به طوری که ترک آن موجب ضرر یا زحمت شدید باشد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' طایفه سوم مستثنی نیست، مگر اینکه داخل در طایفه اول باشد.
* '''سیستانی:''' طایفه سوم مستثنی نیست، مگر اینکه داخل در طایفه اول باشد.
}}
}}
چهارم ـ کسانی ‌که متکفل آب دادن به حجاج هستند در مکه. {{توضیح مساله|1222|
چهارم ـ کسانی ‌که متکفل آب دادن به حجاج هستند در مکه. {{توضیح مساله|1222|
* '''آیت‌الله تبریزى:''' در استثنای این طایفه تأمّل است.
* '''تبریزى:''' در استثنای این طایفه تأمّل است.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' کسانی که برای تدارک نیازهای ضروری حجاج ناچارند در مکه بمانند.
* '''سبحانی:''' کسانی که برای تدارک نیازهای ضروری حجاج ناچارند در مکه بمانند.
* '''آیت‌الله مکارم:''' یا متکفل سایر کارهای لازم برای حجاج هستند.
* '''مکارم:''' یا متکفل سایر کارهای لازم برای حجاج هستند.
}}
}}
پنجم ـ کسانی ‌که شب را در مکه {{توضیح مساله|1222|
پنجم ـ کسانی ‌که شب را در مکه {{توضیح مساله|1222|
* '''آیت‌الله بهجت:''' به نُسُک حج؛ از قبیل طواف و سعی علی الأحوط والاّ رجوع به منا نماید و مشغول به سایر عبادات نشود مگر در صورت خروج از منا بعد از نصف شب علی الأحوط، و از امور ضروریه مذکوره، نوم غالب است.
* '''بهجت:''' به نُسُک حج؛ از قبیل [[طواف]] و [[سعی]] علی الأحوط والاّ رجوع به منا نماید و مشغول به سایر عبادات نشود مگر در صورت خروج از منا بعد از نصف شب علی الأحوط، و از امور ضروریه مذکوره، نوم غالب است.
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' کسی که در مکه تمام شب و یا باقیمانده از شب، اگر بعد از دخول در شب از منا خارج شده و مشغول به عبادت بوده، به جز حاجت ضروری؛ مانند خوردن و آشامیدن و تطهیر و امثال آنها کار دیگری نداشته.
* '''تبریزى، خویی:''' کسی که در مکه تمام شب و یا باقیمانده از شب، اگر بعد از دخول در شب از منا خارج شده و مشغول به [[عبادت]] بوده، به جز حاجت ضروری؛ مانند خوردن و آشامیدن و تطهیر و امثال آنها کار دیگری نداشته.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' و به اعمال مکه (= طواف حج و سعی و طواف نساء) مشغول باشند و انجام عبادات مستحب مانند طواف و دعا و نگاه به کعبه مجوز ترک بیتوته نمی‌باشد.
* '''زنجانی:''' و به اعمال مکه ( طواف حج و سعی و [[طواف نساء]]) مشغول باشند و انجام عبادات [[مستحب]] مانند طواف و [[دعا]] و نگاه به کعبه مجوز ترک بیتوته نمی‌باشد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' در مسجدالحرام.
* '''سبحانی:''' در [[مسجدالحرام]].
* '''آیت‌الله سیستانی:''' کسی که از منا، اول شب یا پیش از آن، بیرون رفته و در مکه در تمام مدت نیمه دوم شب تا طلوع فجر، به جز اندک زمانی که برای حوائج ضروری مانند خوردن و آشامیدن و امثال آن لازم است، مشغول به عبادت شده و اشتغال به آن، او را از برگشتن به منا بازداشته است.
* '''سیستانی:''' کسی که از منا، اول شب یا پیش از آن، بیرون رفته و در مکه در تمام مدت نیمه دوم شب تا طلوع فجر، به جز اندک زمانی که برای حوائج ضروری مانند خوردن و آشامیدن و امثال آن لازم است، مشغول به عبادت شده و اشتغال به آن، او را از برگشتن به منا بازداشته است.
}}بیدار باشند و به عبادت مشغول باشند تا صبح و کار دیگر جز آن نکنند، مگر کارهای ضروری؛ از قبیل خوردن و آشامیدن به قدر احتیاج و تجدید وضو. {{توضیح مساله|1222|
}}بیدار باشند و به عبادت مشغول باشند تا صبح و کار دیگر جز آن نکنند، مگر کارهای ضروری؛ از قبیل خوردن و آشامیدن به قدر احتیاج و تجدید وضو. {{توضیح مساله|1222|
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' این طایفه را نیز از وجوب بیتوته استثنا کرده‌اند و آن این است: کسی که طواف خانه خدا را نموده و به عبادت خود باقی مانده و سپس از مکه خارج شده و از عقبه مدنیین گذشته باشد، چنین شخصی می‌تواند در راه بیتوته کند و به منا نیاید.
* '''تبریزى، خویی:''' این طایفه را نیز از وجوب بیتوته استثنا کرده‌اند و آن این است: کسی که طواف خانه خدا را نموده و به عبادت خود باقی مانده و سپس از مکه خارج شده و از عقبه مدنیین گذشته باشد، چنین شخصی می‌تواند در راه بیتوته کند و به منا نیاید.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' و احتیاط مستحب این است که عبادت خود را به طواف و نماز طواف اختصاص دهند.
* '''سبحانی:''' و [[احتیاط مستحب]] این است که عبادت خود را به طواف و نماز طواف اختصاص دهند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' طایفه دیگر کسی است که از مکه به قصد منا خارج شده و از عقبه مدنیین گذشته باشد که در این صورت می‌تواند در راه پیش از رسیدن به منا بخوابد ولی اگر منزل او بعد از عقبه مدنیین باشد نمی‌تواند در منزلش بخوابد.
* '''سیستانی:''' طایفه دیگر کسی است که از مکه به قصد منا خارج شده و از عقبه مدنیین گذشته باشد که در این صورت می‌تواند در راه پیش از رسیدن به منا بخوابد ولی اگر منزل او بعد از عقبه مدنیین باشد نمی‌تواند در منزلش بخوابد.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۸۴: خط ۱۰۸:
{{ارجاع مساله|1222}}
{{ارجاع مساله|1222}}
|}
|}
{{سخ}}
==وجوب بیتوته بر کسانی که از صید و زن اجتناب نکرده باشد==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۹۰: خط ۱۱۴:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' کسی که در احرام عمره تمتع از صید و زن {{توضیح مساله|1223|
'''امام خمینی:''' کسی که در احرام [[عمره تمتع]] از [[صید]] و زن {{توضیح مساله|1223|
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' بنا بر احتیاط.
* '''تبریزی، خویی و سیستانی:''' بنا بر احتیاط.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' یعنی از نزدیکی با زن اجتناب نکرده.
* '''زنجانی:''' یعنی از [[نزدیکی با زن]] اجتناب نکرده.
}} اجتناب نکرده باید شب سیزدهم بماند و این حکم اختصاص به احرام حج ندارد.
}} اجتناب نکرده باید شب سیزدهم بماند و این حکم اختصاص به [[احرام]] حج ندارد.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1223}}
{{ارجاع مساله|1223}}
|}
|}
{{سخ}}
==مقدار وجوب بیتوته==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۱۰۴: خط ۱۲۸:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' مقدار شب که واجب است در این سه شب بیتوته کرد، از اول شب است تا نصف آن ،{{توضیح مساله|1224|
'''امام خمینی:''' مقدار [[شب]] که واجب است در این سه شب بیتوته کرد، از اول شب است تا نصف آن ،{{توضیح مساله|1224|
* '''آیت‌الله بهجت:''' تا ما بعد نصف شب.
* '''بهجت:''' تا ما بعد نصف شب.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم:''' می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم:''' می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
* '''خامنه‌ای:''' بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
* '''زنجانی:''' حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در [[منا]] به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
* '''سبحانی:''' می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
* '''آیت‌الله فاضل:''' و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
* '''فاضل:''' و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
}} پس کسی که از غروب بیتوته کرد در منا تا نیمه شب مانع ندارد بعد از آن بیرون برود، و احتیاط مستحب آن است که پیش از طلوع صبح وارد مکه نشود.
}} پس کسی که از غروب بیتوته کرد در منا تا نیمه شب مانع ندارد بعد از آن بیرون برود، و احتیاط مستحب آن است که پیش از طلوع صبح وارد [[مکه]] نشود.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
خط ۱۲۲: خط ۱۴۶:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' کسی که در اول شب بی‌عذر در منا نبود، احتیاط واجب آن است که قبل از نیمه شب برگردد و تا صبح بماند. {{توضیح مساله|1225|
'''امام خمینی:''' کسی که در اول شب بی‌عذر در منا نبود، [[احتیاط واجب]] آن است که قبل از نیمه شب برگردد و تا [[صبح]] بماند. {{توضیح مساله|1225|
* '''آیت‌الله بهجت:''' اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.  
* '''بهجت:''' اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.  
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم:''' با ترک نیمه اول؛ چه با عذر باشد چه بی‌عذر، بیتوته نیمه دوم را باید درک کند.
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم:''' با ترک نیمه اول؛ چه با عذر باشد چه بی‌عذر، بیتوته نیمه دوم را باید درک کند.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' واجب است.
* '''خامنه‌ای:''' واجب است.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' کافی است که طلوع فجر را در منا درک کند.
* '''زنجانی:''' کافی است که طلوع فجر را در منا درک کند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
* '''سبحانی:''' اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' واجب است برگردد و در صورتی که بدون عذر قسمتی از اول شب را در منا نبوده احتیاط در پرداخت کفاره ترک نشود.
* '''صافی، گلپایگانی:''' واجب است برگردد و در صورتی که بدون عذر قسمتی از اول شب را در منا نبوده احتیاط در پرداخت کفاره ترک نشود.
* '''آیت‌الله فاضل:''' بیتوته شب در منا، نسبت به نیمه اول یا دوم شب واجب تخییری است، لذا اگر از روی عذر هم نیمه اول شب در منا نباشد، باید نیمه دوم را در منا بیتوته کند.
* '''فاضل:''' بیتوته شب در منا، نسبت به نیمه اول یا دوم شب واجب تخییری است، لذا اگر از روی عذر هم نیمه اول شب در منا نباشد، باید نیمه دوم را در منا بیتوته کند.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۱۳۵: خط ۱۵۹:
{{ارجاع مساله|1225}}
{{ارجاع مساله|1225}}
|}
|}
{{سخ}}
==نحوه تعیین نیمه شب==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۱۴۱: خط ۱۶۵:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' نیمه شب را باید از اول غروب تا طلوع آفتاب حساب کنند، بنا بر احتیاط واجب ،{{توضیح مساله|1226|
'''امام خمینی:''' نیمه شب را باید از اول غروب تا طلوع آفتاب حساب کنند، بنا بر [[احتیاط واجب]] ،{{توضیح مساله|1226|
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خامنه‌ای، خویی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل، مکارم:''' نیمه شب در منا از غروب آفتاب تا طلوع فجر حساب می‌شود
* '''بهجت، تبریزی، خامنه‌ای، خویی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل و مکارم:''' نیمه شب در منا از غروب آفتاب تا طلوع فجر حساب می‌شود
* '''آیت‌الله زنجانی:''' برای بیتوته نیمه اول شب، راه احتیاط در این است که شب از غروب شرعی تا طلوع آفتاب حساب شود و برای بازگشتن قبل از نیمه شب به منا، احتیاط در این است که شب از استتار قرص تا طلوع فجر حساب شود.
* '''زنجانی:''' برای بیتوته نیمه اول شب، راه احتیاط در این است که شب از غروب شرعی تا طلوع آفتاب حساب شود و برای بازگشتن قبل از نیمه شب به منا، احتیاط در این است که شب از استتار قرص تا طلوع فجر حساب شود.
* '''آیت‌الله نوری:''' بنا بر احتیاط واجب از غروب شرعی تا طلوع آفتاب حساب شود.
* '''نوری:''' بنا بر احتیاط واجب از غروب شرعی تا طلوع آفتاب حساب شود.
}} و احتیاط آن است که از مغرب شرعی حساب کنند.
}} و احتیاط آن است که از مغرب شرعی حساب کنند.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۱۵۰: خط ۱۷۴:
{{ارجاع مساله|1226}}
{{ارجاع مساله|1226}}
|}
|}
{{سخ}}
==وجوب نیت برای بیتوته==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۱۵۶: خط ۱۸۰:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' بیتوته در منا از عبادات است و باید با نیت خالص برای اطاعت خداوند به جا آورد. {{توضیح مساله|1227|
'''امام خمینی:''' بیتوته در منا از [[عبادات]] است و باید با [[نیت خالص]] برای [[اطاعت]] خداوند به جا آورد. {{توضیح مساله|1227|
* '''آیت‌الله سیستانی:''' بلکه برای تذلل در پیشگاه خداوند.
* '''سیستانی:''' بلکه برای [[تذلل]] در پیشگاه خداوند.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۱۶۳: خط ۱۸۷:
{{ارجاع مساله|1227}}
{{ارجاع مساله|1227}}
|}
|}
{{سخ}}
==عدم جایگزینی بیتوته با عبادات==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۱۶۹: خط ۱۹۳:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' جایز نیست در غیر مکه {{توضیح مساله|1228|
'''امام خمینی:''' جایز نیست در غیر [[مکه]] {{توضیح مساله|1228|
* '''آیت‌الله سبحانی:''' مسجدالحرام.
* '''سبحانی:''' [[مسجدالحرام]].
}}مشغول عبادت شود و به منا نرود، حتی در بین راه منا و مکه به احتیاط واجب. {{توضیح مساله|1228|
}}مشغول عبادت شود و به منا نرود، حتی در بین راه [[منا]] و [[مکه]] به [[احتیاط واجب]]. {{توضیح مساله|1228|
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی:''' کسی که طواف خانه خدا را نموده و در عبادت خود باقی مانده سپس از مکه بیرون رفته و از عقبه مدنیین گذشته باشد، چنین شخصی می‌تواند در راه بیتوته نماید و لازم نیست خود را به منا برساند.  
* '''بهجت، تبریزی و خویی:''' کسی که [[طواف]] خانه خدا را نموده و در [[عبادت]] خود باقی مانده سپس از مکه بیرون رفته و از عقبه مدنیین گذشته باشد، چنین شخصی می‌تواند در راه بیتوته نماید و لازم نیست خود را به منا برساند.  
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' بنا بر احتیاط در مکه قدیمه بماند.
* '''تبریزى، خویی:''' بنا بر احتیاط در مکه قدیمه بماند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات [[مستحب]] در مکه ـ مانند طواف مستحب و [[نماز]] و [[قرائت قرآن]] و [[دعا]] ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' نظر ایشان در مسئله 1222 ذیل طایفه پنجم گذشت.
* '''سیستانی:''' نظر ایشان در مسئله 1222 ذیل طایفه پنجم گذشت.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۱۸۱: خط ۲۰۵:
{{ارجاع مساله|1228}}
{{ارجاع مساله|1228}}
|}
|}
{{سخ}}
==کفاره ترک بیتوته==


{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۱۸۷: خط ۲۱۱:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' کسی که ترک کند بیتوته به منا را، در شبی که واجب است بماند، برای هر شبی یک گوسفند باید قربانی کند. {{توضیح مساله|1229|
'''امام خمینی:''' کسی که ترک کند [[بیتوته]] به منا را، در شبی که [[واجب]] است بماند، برای هر شبی یک گوسفند باید [[قربانی]] کند. {{توضیح مساله|1229|
* '''آیت‌الله سبحانی:''' کسی که عمداً بیتوته در منا را ترک کند باید برای شب اول یک گوسفند قربانی کند و اگر شب دوم و سوم هم عمداً نبود به احتیاط واجب برای هر کدام یک گوسفند قربانی کند.
* '''سبحانی:''' کسی که عمداً بیتوته در منا را ترک کند باید برای شب اول یک گوسفند قربانی کند و اگر شب دوم و سوم هم عمداً نبود به [[احتیاط واجب]] برای هر کدام یک گوسفند قربانی کند.
* '''آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۰۱: خط ۲۲۵:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' فرقی نیست در واجب بودن قربانی بین آنکه از روی علم و عمد باشد یا از روی نسیان باشد یا از روی ندانستن مسئله. {{توضیح مساله|1230|
'''امام خمینی:''' فرقی نیست در واجب بودن قربانی بین آنکه از روی علم و عمد باشد یا از روی [[نسیان]] باشد یا از روی ندانستن مسئله. {{توضیح مساله|1230|
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سیستانی، صافی، گلپایگانی:''' احتیاط این است که در صورت فراموشی و یا ندانستن حکم نیز یک گوسفند کفاره بدهد.
* '''بهجت، تبریزی، خویی، سیستانی، صافی و گلپایگانی:''' احتیاط این است که در صورت فراموشی و یا ندانستن حکم نیز یک گوسفند [[کفاره]] بدهد.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' و یا معذور و یا غیر معذور و تفاوت نداشتن مبنی بر احتیاط است.
* '''خامنه‌ای:''' و یا معذور و یا غیر معذور و تفاوت نداشتن مبنی بر احتیاط است.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' در صورت جهل و نسیان کفاره ندارد.  
* '''سبحانی:''' در صورت جهل و نسیان کفاره ندارد.  
* '''آیت‌الله فاضل:''' ثبوت کفاره در جاهل و ناسی و معذور مبنی بر احتیاط است.
* '''فاضل:''' ثبوت کفاره در جاهل و ناسی و معذور مبنی بر [[احتیاط]] است.
* '''آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب در همه صور.
* '''مکارم:''' بنا بر [[احتیاط واجب]] در همه صور.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۱۸: خط ۲۴۲:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که در مکه تا صبح به عبادت مشغول بودند و نیامده‌اند به منا، قربانی بر آنها واجب نیست. {{توضیح مساله|1231|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که در [[مکه]] تا صبح به [[عبادت]] مشغول بودند و نیامده‌اند به [[منا]]، [[قربانی]] بر آنها واجب نیست. {{توضیح مساله|1231|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' برای ترک بیتوته، قربانی واجب است مگر در چند مورد: الف) کسانی ‌که برای انجام اعمال واجب مکه، بیتوته را ترک کرده‌اند؛ ب) کسانی ‌که از بیتوته عاجزند؛ ج) کسانی ‌که شرعاً موظفند خارج منا باشند؛ د) کسانی ‌که در منا بوده ولی در این ماندن قصد قربت یا قصد انجام مناسک حج نداشته‌اند.
* '''زنجانی:''' برای ترک بیتوته، قربانی واجب است مگر در چند مورد: الف) کسانی ‌که برای انجام اعمال واجب [[مکه]]، [[بیتوته]] را ترک کرده‌اند؛ ب) کسانی ‌که از بیتوته عاجزند؛ ج) کسانی ‌که شرعاً موظفند خارج منا باشند؛ د) کسانی ‌که در منا بوده ولی در این ماندن [[قصد قربت]] یا قصد انجام مناسک [[حج]] نداشته‌اند.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۳۱: خط ۲۵۵:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' چهار طایفه‌ای که در مسئله 1222 گفته شد واجب نیست در منا بمانند، در صورتی که نماندند باید برای هر شب یک گوسفند کفاره قربانی کنند {{توضیح مساله|1232|
'''امام خمینی:''' چهار طایفه‌ای که در مسئله 1222 گفته شد واجب نیست در منا بمانند، در صورتی که نماندند باید برای هر شب یک گوسفند کفاره [[قربانی]] کنند {{توضیح مساله|1232|
* '''آیات عظام بهجت، صافی، گلپایگانی:''' بنا بر احتیاط باید کفاره بدهد.
* '''بهجت، صافی و گلپایگانی:''' بنا بر احتیاط باید کفاره بدهد.
* '''آیت‌الله تبریزى:''' بنا بر احتیاط، بر معذور و شبان و متکفّل آب. و نسبت به بقیه طوایفی که بر آنها واجب نیست، در صورت ترک کفاره لازم نیست.
* '''تبریزى:''' بنا بر احتیاط، بر معذور و شبان و متکفّل آب. و نسبت به بقیه طوایفی که بر آنها واجب نیست، در صورت ترک [[کفاره]] لازم نیست.
* '''آیت‌الله خویی:''' بنا بر احتیاط در مکه قدیمه بماند.
* '''خویی:''' بنا بر احتیاط در مکه قدیمه بماند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند [[طواف]] مستحب و [[نماز]] و [[قرائت قرآن]] و [[دعا]] ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' بر طائفه پنجم کفاره نیست و ثبوت کفاره بر چهار طائفه دیگر مبنی بر احتیاط است.
* '''سبحانی:''' بر طائفه پنجم کفاره نیست و ثبوت کفاره بر چهار طائفه دیگر مبنی بر احتیاط است.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط واجب آن است که دسته اول و دوم کفاره بدهند اما دسته چهارم و پنجم و دسته دیگری که در مسئله 1222 ذکر شد بر آنها کفاره‌ای نیست.
* '''سیستانی:''' احتیاط واجب آن است که دسته اول و دوم کفاره بدهند اما دسته چهارم و پنجم و دسته دیگری که در مسئله 1222 ذکر شد بر آنها کفاره‌ای نیست.
* '''آیت‌الله مکارم:''' کسانی که از بیتوته در منا معاف هستند، کفاره بر آنها واجب نیست.
* '''مکارم:''' کسانی که از بیتوته در منا معاف هستند، کفاره بر آنها واجب نیست.
}}حتی دسته سوم و چهارم به احتیاط واجب.
}}حتی دسته سوم و چهارم به احتیاط واجب.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۵۰: خط ۲۷۴:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' گوسفندی که باید قربانی شود، هیچ‌یک از شرایط هدی را، که در منا برای حج باید ذبح کنند، لازم نیست داشته باشد. {{توضیح مساله|1233|
'''امام خمینی:''' گوسفندی که باید قربانی شود، هیچ‌یک از شرایط [[هدی]] را، که در منا برای حج باید [[ذبح]] کنند، لازم نیست داشته باشد. {{توضیح مساله|1233|
* '''آیت‌الله بهجت:''' هرچند احتیاط این است که آن شرایط در کفاره نیز مراعات شود.
* '''بهجت:''' هرچند احتیاط این است که آن شرایط در کفاره نیز مراعات شود.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' باید شرایط هدی را داشته باشد.
* '''زنجانی:''' باید شرایط هدی را داشته باشد.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۶۵: خط ۲۸۹:
|
|
'''امام خمینی:''' گوسفندی را که باید قربانی کند، محل معینی ندارد حتی می‌تواند پس از مراجعت به محل خود قربانی بکند، اگرچه احتیاط آن است که در منا قربانی کند. {{توضیح مساله|1234|
'''امام خمینی:''' گوسفندی را که باید قربانی کند، محل معینی ندارد حتی می‌تواند پس از مراجعت به محل خود قربانی بکند، اگرچه احتیاط آن است که در منا قربانی کند. {{توضیح مساله|1234|
* '''آیت‌الله بهجت:''' این احتیاط ترک نشود.
* '''بهجت:''' این احتیاط ترک نشود.
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' کفاره‌ای که بر محرم، برای غیر از شکار، واجب شده است، اظهر این است که می‌تواند کشتنش را تا بازگشت از حج تأخیر انداخته و هر جا بخواهد بکشد و بهتر این است که کفاره را در حج خود بکشد.
* '''تبریزى، خویی:''' کفاره‌ای که بر [[محرم]]، برای غیر از [[شکار]]، واجب شده است، اظهر این است که می‌تواند کشتنش را تا بازگشت از حج تأخیر انداخته و هر جا بخواهد بکشد و بهتر این است که کفاره را در حج خود بکشد.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب باید در منا قربانی کند.
* '''خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب باید در منا قربانی کند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' محل خاص برای ذبح این کفاره ذکر نشده است و آنچه در روایات است، مربوط به اخلال محرمات احرام است نه کفاره ترک هر واجب.
* '''سبحانی:''' محل خاص برای ذبح این کفاره ذکر نشده است و آنچه در روایات است، مربوط به اخلال [[محرمات احرام]] است نه کفاره ترک هر واجب.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' بنا بر احتیاط واجب باید در منا قربانی کند و اگر نکرد بنا بر اظهر هر جا که قربانی نماید مجزی است.
* '''سیستانی:''' بنا بر احتیاط واجب باید در منا قربانی کند و اگر نکرد بنا بر اظهر هر جا که قربانی نماید مجزی است.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۲۸۲: خط ۳۰۶:
|
|
'''امام خمینی:''' اگر قسمتی از اول شب که باید در منا بیتوته کرد، درک نشود یا زودتر از نصف شب از منا خارج شوند، احتیاط واجب آن است که یک گوسفند قربانی کنند {{توضیح مساله|1235|
'''امام خمینی:''' اگر قسمتی از اول شب که باید در منا بیتوته کرد، درک نشود یا زودتر از نصف شب از منا خارج شوند، احتیاط واجب آن است که یک گوسفند قربانی کنند {{توضیح مساله|1235|
* '''آیت‌الله بهجت:''' اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.  
* '''بهجت:''' اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.  
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
* '''سبحانی:''' اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم:''' کافی است نصف اول یا نصف دوم شب را بماند.
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم:''' کافی است نصف اول یا نصف دوم شب را بماند.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' مگر آنکه نیمه دوم شب را کاملاً در منا باشد.
* '''خامنه‌ای:''' مگر آنکه نیمه دوم شب را کاملاً در منا باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' مگر از مواردی باشند که در مسئله 1231 گفته شد یا طلوع فجر را در منا درک کرده باشند.
* '''زنجانی:''' مگر از مواردی باشند که در مسئله 1231 گفته شد یا طلوع فجر را در منا درک کرده باشند.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' کسی که برای انجام اعمال به مکه آمده و نتوانسته خود را تا گذشت قسمتی از شب به منا برساند، بر او کفاره واجب نیست، اگرچه بعد از نیمه شب به منا رسیده باشد و در صورت عذر کفاره واجب نیست.
* '''صافی، گلپایگانی:''' کسی که برای انجام اعمال به مکه آمده و نتوانسته خود را تا گذشت قسمتی از شب به منا برساند، بر او کفاره واجب نیست، اگرچه بعد از نیمه شب به منا رسیده باشد و در صورت عذر [[کفاره]] واجب نیست.
* '''آیت‌الله فاضل:''' چنان‌که بیتوته در منا را در نیمه دوم شب هم ترک کند.
* '''فاضل:''' چنان‌که بیتوته در منا را در نیمه دوم شب هم ترک کند.
}}و فرقی بین صورت عذر و عدم عذر نیست.
}}و فرقی بین صورت عذر و عدم عذر نیست.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۰۰: خط ۳۲۴:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که جایز است برای آنها کوچ کردن در روز دوازدهم، باید بعدازظهر کوچ کنند و جایز نیست قبل از ظهر ،{{توضیح مساله|1236|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که [[جایز]] است برای آنها کوچ کردن در روز دوازدهم، باید بعدازظهر کوچ کنند و جایز نیست قبل از ظهر ،{{توضیح مساله|1236|
* '''آیت‌الله سیستانی:''' ولی در مواردی جایز است خارج شوند که در ذیل مسئله بعد خواهد آمد.
* '''سیستانی:''' ولی در مواردی جایز است خارج شوند که در ذیل مسئله بعد خواهد آمد.
}} و کسانی ‌که در روز سیزدهم کوچ می‌کنند مختارند هر وقت را بخواهند کوچ کنند.
}} و کسانی ‌که در روز سیزدهم کوچ می‌کنند مختارند هر وقت را بخواهند کوچ کنند.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۱۳: خط ۳۳۷:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' اگر حاجی صبح دوازدهم به مکه بیاید واجب نیست برای نَفْر، بعدازظهر به منا برگردد گرچه رفتن او به مکه قبل از ظهر جایز نیست. {{توضیح مساله|1237|
'''امام خمینی:''' اگر حاجی صبح دوازدهم به [[مکه]] بیاید واجب نیست برای نَفْر، بعدازظهر به منا برگردد گرچه رفتن او به مکه قبل از ظهر جایز نیست. {{توضیح مساله|1237|
* '''آیات عظام بهجت، فاضل، مکارم:''' بنا بر احتیاط برگردد.
* '''بهجت، فاضل و مکارم:''' بنا بر احتیاط برگردد.
* '''آیات عظام تبریزی:''' باید برگردد برای تحقق نفر بعدازظهر.
* '''تبریزی:''' باید برگردد برای تحقق نفر بعد از ظهر.
* '''آیت‌الله خویی:''' اگر می‌تواند قبل از ظهر به منا بیاید تا بعدازظهر برگردد واجب است وگرنه بر او چیزی نیست.
* '''خویی:''' اگر می‌تواند قبل از ظهر به منا بیاید تا بعدازظهر برگردد واجب است وگرنه بر او چیزی نیست.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' حاجی می‌تواند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته قبل از ظهر دوازدهم به طور موقّت از منا خارج شود لکن باید به منا برگردد تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کند و بدون عذر جایز نیست وسایل خود را جمع کرده پیش از ظهر از منا کوچ کند، هرچند اگر کوچ کرد لازم نیست برگردد.  
* '''زنجانی:''' حاجی می‌تواند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته قبل از ظهر دوازدهم به طور موقّت از منا خارج شود لکن باید به منا برگردد تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کند و بدون عذر جایز نیست وسایل خود را جمع کرده پیش از ظهر از منا کوچ کند، هرچند اگر کوچ کرد لازم نیست برگردد.  
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر فردی برای اعمال مکه یا کارهای دیگر روز دوازدهم به مکه بیاید باید در صورت امکان قبل از ظهر و در غیر آن صورت بعدازظهر به منا برگردد تا فریضه نفر و کوچ کردن بعدازظهر انجام دهد خصوصاً افرادی که نایب هستند به نسبت این فریضه نیز مدیون هستند مگر در صورت اضطرار.
* '''سبحانی:''' اگر فردی برای اعمال مکه یا کارهای دیگر روز دوازدهم به مکه بیاید باید در صورت امکان قبل از ظهر و در غیر آن صورت بعدازظهر به منا برگردد تا فریضه نفر و کوچ کردن بعدازظهر انجام دهد خصوصاً افرادی که نایب هستند به نسبت این فریضه نیز مدیون هستند مگر در صورت اضطرار.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر در منا متعلقاتی؛ از قبیل رحل و اثاث به جا گذارد که مستلزم برگشتن باشد، می‌تواند پس از رمی و پیش از ظهر از منا بیرون رود و در این صورت باید به منا برگردد؛ چه پیش از ظهر و چه بعدازظهر و قبل از غروب یا روز بعد کوچ کند و اگر متعلقاتی ندارد بنا بر احتیاط جایز نیست پیش از ظهر خارج شود گرچه نیت برگشتن داشته باشد و اگر خارج شد به احتیاط واجب باید برای نفر باز گردد چه  
* '''سیستانی:''' اگر در منا متعلقاتی؛ از قبیل رحل و اثاث به جا گذارد که مستلزم برگشتن باشد، می‌تواند پس از رمی و پیش از ظهر از منا بیرون رود و در این صورت باید به منا برگردد؛ چه پیش از ظهر و چه بعدازظهر و قبل از غروب یا روز بعد کوچ کند و اگر متعلقاتی ندارد بنا بر احتیاط [[جایز]] نیست پیش از ظهر خارج شود گرچه نیت برگشتن داشته باشد و اگر خارج شد به [[احتیاط واجب]] باید برای نفر باز گردد چه پیش از ظهر چه بعد از آن.
پیش از ظهر چه بعد از آن.
* '''صافی، گلپایگانی:''' باید قبل از ظهر برگردد برای تحقق نفر بعدازظهر.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' باید قبل از ظهر برگردد برای تحقق نفر بعدازظهر.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۳۳: خط ۳۵۶:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' در کوچ کردن بعدازظهر روز دوازدهم، زن‌ها هم حکم مردان را دارند. بنابراین، اگر با عذر از رمی در روز، شب دوازدهم رمی کردند نمی‌توانند قبل از ظهر از منا کوچ کنند {{توضیح مساله|1238|
'''امام خمینی:''' در کوچ کردن بعدازظهر روز دوازدهم، زن‌ها هم حکم مردان را دارند. بنابراین، اگر با [[عذر]] از [[رمی]] در روز، شب دوازدهم رمی کردند نمی‌توانند قبل از ظهر از [[منا]] کوچ کنند {{توضیح مساله|1238|
* '''آیت‌الله سبحانی:''' خائف از حبس و مریض که در شب رمی می‌کنند می‌توانند قبل از ظهر کوچ کنند و در این حکم فرقی بین زن و مرد نیست ولی اگر جزء این دو دسته حساب نمی‌شوند چه زن و چه مرد باید بعدازظهر دوازدهم کوچ کنند موارد دیگری نیز استثناء شده که مبتلا به نیست.
* '''سبحانی:''' خائف از حبس و مریض که در شب رمی می‌کنند می‌توانند قبل از ظهر کوچ کنند و در این حکم فرقی بین زن و مرد نیست ولی اگر جزء این دو دسته حساب نمی‌شوند چه زن و چه مرد باید بعدازظهر دوازدهم کوچ کنند موارد دیگری نیز استثناء شده که مبتلا به نیست.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' شبان‌ها و کسانی ‌که نمی‌توانند در منا توقف نمایند به سبب خوف یا مرض یا امثال آن، می‌توانند رمی جمرات سه‌گانه را در شب یازدهم و شب دوازدهم انجام دهند و اینان می‌توانند پس از رمی شبانه کوچ کنند اما زنان نمی‌توانند به جز رمی جمره عقبه در شب عید رمی جمرات را در شب انجام دهند بلکه در روز اگر می‌توانند خودشان انجام دهند و اگر نمی‌توانند نایب بگیرند و در هر صورت نباید قبل از ظهر از منا کوچ کنند مگر اینکه کوچ کردن بعدازظهر بر آنها حرجی باشد که در این صورت اگر بیتوته شب سیزدهم برای آنها ممکن باشد و حرجی نباشد باید بمانند و اگر میسر نیست، نفر پیش از ظهر جایز است.
* '''سیستانی:''' شبان‌ها و کسانی ‌که نمی‌توانند در منا توقف نمایند به سبب خوف یا مرض یا امثال آن، می‌توانند [[رمی جمرات]] سه‌گانه را در شب یازدهم و شب دوازدهم انجام دهند و اینان می‌توانند پس از رمی شبانه کوچ کنند اما زنان نمی‌توانند به جز رمی جمره عقبه در شب عید رمی جمرات را در شب انجام دهند بلکه در روز اگر می‌توانند خودشان انجام دهند و اگر نمی‌توانند نایب بگیرند و در هر صورت نباید قبل از ظهر از منا کوچ کنند مگر اینکه کوچ کردن بعدازظهر بر آنها حرجی باشد که در این صورت اگر بیتوته شب سیزدهم برای آنها ممکن باشد و حرجی نباشد باید بمانند و اگر میسر نیست، نفر پیش از ظهر جایز است.
}}مگر از ماندن تا بعدازظهر معذور باشند.
}}مگر از ماندن تا بعدازظهر معذور باشند.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۴۸: خط ۳۷۱:
|
|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که در زمین‌های متصل به منا، که از منا نیست، در شب یازدهم و دوازدهم بیتوته می‌کنند باید کفاره بدهند و برای هر شب یک گوسفند قربانی کنند {{توضیح مساله|1239|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که در زمین‌های متصل به منا، که از منا نیست، در شب یازدهم و دوازدهم بیتوته می‌کنند باید کفاره بدهند و برای هر شب یک گوسفند قربانی کنند {{توضیح مساله|1239|
* '''آیت‌الله بهجت، آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''بهجت، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، فاضل:''' در ناسی و جاهل و معذور وجوب کفاره مبنی بر  
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و فاضل:''' در ناسی و جاهل و معذور وجوب کفاره مبنی بر احتیاط است.
احتیاط است.
* '''خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''زنجانی:''' ولی اگر منا گنجایش حجاج را نداشته باشد، می‌توانند در [[وادی محسِر|وادی محسِّر]]، بیتوته کنند و کفاره هم ندارد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' ولی اگر منا گنجایش حجاج را نداشته باشد، می‌توانند در وادی محسِّر، بیتوته کنند و کفاره هم ندارد.
* '''سبحانی:''' احتیاطاً برای شب اول یک گوسفند قربانی کنند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' احتیاطاً برای شب اول یک گوسفند قربانی کنند.
* '''صافی، گلپایگانی:''' در صورت فراموشی یا ندانستن مسئله، [[کفاره]] مبنی بر احتیاط است.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' در صورت فراموشی یا ندانستن مسئله، کفاره مبنی بر احتیاط است.
}}هرچند اعتقاد پیدا کرده باشند که آنجا از منا است یا به گفته اشخاص محلی، مطمئن شده باشند.
}}هرچند اعتقاد پیدا کرده باشند که آنجا از منا است یا به گفته اشخاص محلی، مطمئن شده باشند.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۶۷: خط ۳۸۹:
|
|
'''امام خمینی:''' اگرحاجی قبل از غروب آفتاب شب سیزدهم از منا خارج شده و بعد از غروب به منا مراجعت کرده، واجب نیست شب را بماند {{توضیح مساله|1240|
'''امام خمینی:''' اگرحاجی قبل از غروب آفتاب شب سیزدهم از منا خارج شده و بعد از غروب به منا مراجعت کرده، واجب نیست شب را بماند {{توضیح مساله|1240|
* '''آیت‌الله فاضل:''' و نیز کسی که بعدازظهر دوازدهم کوچ کند و قبل از غروب برای کاری به منا برگردد و تا غروب بماند واجب نیست شب سیزدهم را بماند و همچنین رمی روز سیزدهم بر او واجب نیست.
* '''فاضل:''' و نیز کسی که بعدازظهر دوازدهم کوچ کند و قبل از غروب برای کاری به منا برگردد و تا غروب بماند واجب نیست شب سیزدهم را بماند و همچنین رمی روز سیزدهم بر او واجب نیست.
}}و رمی روز سیزدهم بر او واجب نمی‌شود.
}}و رمی روز سیزدهم بر او واجب نمی‌شود.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۷۹: خط ۴۰۱:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: بیتوته در منا اگر در غیر منا انجام شود چه صورت دارد و آیا اشخاص جاهل به موضوع معذورند یا خیر؟
'''امام خمینی:''' سئوال: [[بیتوته]] در [[منا]] اگر در غیر منا انجام شود چه صورت دارد و آیا اشخاص جاهل به موضوع معذورند یا خیر؟
جواب: باید قربانی کنند و فرقی بین عالم و جاهل نیست. {{توضیح مساله|1241|
جواب: باید قربانی کنند و فرقی بین عالم و جاهل نیست. {{توضیح مساله|1241|
* '''آیت‌الله بهجت، آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''بهجت، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، فاضل:''' در ناسی و جاهل و معذور وجوب کفاره مبنی بر احتیاط است.
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و فاضل:''' در ناسی و جاهل و معذور وجوب کفاره مبنی بر احتیاط است.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' ولی اگر منا گنجایش حجاج را نداشته باشد، می‌توانند در وادی محسِّر، بیتوته کنند و کفاره هم ندارد.
* '''زنجانی:''' ولی اگر منا گنجایش حجاج را نداشته باشد، می‌توانند در وادی محسِّر، [[بیتوته]] کنند و کفاره هم ندارد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' احتیاطاً برای شب اول یک گوسفند قربانی کنند.
* '''سبحانی:''' احتیاطاً برای شب اول یک گوسفند قربانی کنند.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' در صورت فراموشی یا ندانستن مسئله، کفاره مبنی بر احتیاط است.
* '''صافی، گلپایگانی:''' در صورت فراموشی یا ندانستن مسئله، کفاره مبنی بر [[احتیاط]] است.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۳۹۸: خط ۴۲۰:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: کسانی ‌که مقداری از اول شب، با عذر یا بدون عذر، در خارج منا بودند یا قبل از نصف شب خارج شدند، در مناسک احتیاط استحبابی است نسبت به کفاره و در تحریر احتیاط وجوبی، آیا کفاره واجب است یا خیر؟
'''امام خمینی:''' سئوال: کسانی ‌که مقداری از اول شب، با عذر یا بدون [[عذر]]، در خارج منا بودند یا قبل از نصف شب خارج شدند، در مناسک احتیاط استحبابی است نسبت به [[کفاره]] و در تحریر احتیاط وجوبی، آیا کفاره واجب است یا خیر؟
جواب: این احتیاط وجوبی است و ترک نشود. {{توضیح مساله|1242|
جواب: این احتیاط وجوبی است و ترک نشود. {{توضیح مساله|1242|
* به ذیل مسئله 1220 و 1235 مراجعه شود
* به ذیل مسئله 1220 و 1235 مراجعه شود
* '''آیت‌الله بهجت:''' اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.  
* '''بهجت:''' اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.  
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
* '''سبحانی:''' اگر از اول شب در [[منا]] نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و [[اصباح]] نماید.


}}
}}
خط ۴۲۹: خط ۴۵۱:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: کسی که در شب یازدهم و دوازدهم باید در منا باشد یا در مسجدالحرام مشغول عبادت گردد، در مسجدالحرام مشغول عبادت می‌شود، ولی در بین آن از خستگی مرتب چرت می‌زند و بیدار می‌شود، وظیفه او چیست؟ و سؤال دیگر در این رابطه که اخیراً پشت بامی وسیع برای مسجدالحرام (زاده الله شرفاً) درست کرده‌اند، آیا شب‌هایی که باید یا در منا بماند و یا در مسجدالحرام مشغول عبادت باشد، ماندن در آنجا و عبادت کردن کافی است یا نه؟
'''امام خمینی:''' سئوال: کسی که در شب یازدهم و دوازدهم باید در منا باشد یا در [[مسجدالحرام]] مشغول عبادت گردد، در مسجدالحرام مشغول [[عبادت]] می‌شود، ولی در بین آن از خستگی مرتب چرت می‌زند و بیدار می‌شود، وظیفه او چیست؟ و سؤال دیگر در این رابطه که اخیراً پشت بامی وسیع برای مسجدالحرام (زاده الله شرفاً) درست کرده‌اند، آیا شب‌هایی که باید یا در منا بماند و یا در مسجدالحرام مشغول [[عبادت]] باشد، ماندن در آنجا و عبادت کردن کافی است یا نه؟
جواب: اگر به قدری خواب می‌رود که صدق نمی‌کند که تمام شب مشغول به عبادت بوده، کافی نیست و باید کفاره بدهد {{توضیح مساله|1244|
جواب: اگر به قدری خواب می‌رود که صدق نمی‌کند که تمام شب مشغول به عبادت بوده، کافی نیست و باید کفاره بدهد {{توضیح مساله|1244|
* '''آیت‌الله بهجت:''' کسی که در مکه تمام شب مشغول به عبادت بوده، به جز حاجت ضروری؛ مانند خوردن و آشامیدن و نوم غالب و تطهیر و امثال آنها، کار دیگری نداشته و مراد از عبادت طواف و سعی است علی الأحوط.  
* '''بهجت:''' کسی که در مکه تمام شب مشغول به عبادت بوده، به جز حاجت ضروری؛ مانند خوردن و آشامیدن و نوم غالب و تطهیر و امثال آنها، کار دیگری نداشته و مراد از عبادت طواف و سعی است علی الأحوط.  
* '''آیت‌الله زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در [[مکه]] ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' بلکه اگر خواب برود هرچند برای مدت کوتاهی باشد، بنا بر احتیاط واجب کفاره دارد و آنچه معتبر است عبادت در نصف دوم شب است.
* '''سیستانی:''' بلکه اگر خواب برود هرچند برای مدت کوتاهی باشد، بنا بر احتیاط واجب کفاره دارد و آنچه معتبر است عبادت در نصف دوم شب است.
}}و عبادت در هر جای مکه {{توضیح مساله|1244|
}}و عبادت در هر جای مکه {{توضیح مساله|1244|
* '''آیت‌الله سبحانی:''' مسجدالحرام.
* '''سبحانی:''' مسجدالحرام.
}}کافی است.
}}کافی است.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۴۴۷: خط ۴۶۹:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: اینجانب شغلم حمله داری است، چندین سال قبل جایی را که یقین داشتم جزو منا است با حاجی‌ها بیتوته نموده‌ام و سال‌های بعد فهمیدم و برایم یقین حاصل شد جایی که سال‌های قبل بیتوته نموده‌ایم خارج از منا است آیا کفاره بر اینجانب و همه حجاج واجب است یا نه؟ و در صورتی که کفاره واجب باشد، آیا کفاره حجاج بر عهده خودشان است یا بر عهده من؟ و آیا ابلاغ به حجاج واجب است یا نه؟ و اگر بعضی از آنان مرده باشند یا دسترسی به آنان نباشد، تکلیف چیست؟
'''امام خمینی:''' سئوال: اینجانب شغلم حمله داری است، چندین سال قبل جایی را که یقین داشتم جزو منا است با حاجی‌ها بیتوته نموده‌ام و سال‌های بعد فهمیدم و برایم یقین حاصل شد جایی که سال‌های قبل بیتوته نموده‌ایم خارج از منا است آیا کفاره بر اینجانب و همه حجاج واجب است یا نه؟ و در صورتی که کفاره واجب باشد، آیا کفاره حجاج بر عهده خودشان است یا بر عهده من؟ و آیا ابلاغ به حجاج واجب است یا نه؟ و اگر بعضی از آنان مرده باشند یا دسترسی به آنان نباشد، [[تکلیف]] چیست؟
جواب: کفاره ترک بیتوته خود شما بر شما واجب است {{توضیح مساله|1245|
جواب: کفاره ترک بیتوته خود شما بر شما واجب است {{توضیح مساله|1245|
* به مسئله 1239 مراجعه شود.
* به مسئله 1239 مراجعه شود.
* '''آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب و اعلام به دیگران، لازم نیست، اما اگر آنها باخبر شوند و کفاره بدهند باید شما آنها را راضی کنید ضمناً دامنه‌های کوه‌های اطراف منا جزو منا است.
* '''مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب و اعلام به دیگران، لازم نیست، اما اگر آنها باخبر شوند و کفاره بدهند باید شما آنها را راضی کنید ضمناً دامنه‌های کوه‌های اطراف منا جزو [[منا]] است.
}}و کفاره دیگران بر شما واجب نیست و لازم نیست به آنان اعلام نمایید و اگر فهمیدند کفاره بر خود آنان واجب است، ولی اگر اجرت عمل صحیح و عملی که انجام شده تفاوتی دارد، نسبت به تفاوت باید رضایت حجاج تحصیل شود.
}}و کفاره دیگران بر شما واجب نیست و لازم نیست به آنان اعلام نمایید و اگر فهمیدند کفاره بر خود آنان واجب است، ولی اگر اجرت عمل صحیح و عملی که انجام شده تفاوتی دارد، نسبت به تفاوت باید رضایت حجاج تحصیل شود.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۴۶۴: خط ۴۸۶:
'''امام خمینی:''' سئوال: علامت‌گذاری حدود منا در سال‌های قبل، با علامت‌گذاری الآن، که به وسیله حکومت انجام گرفته فرق می‌کند، و اینجانب که شغلم حمله‌داری است، در سال‌های قبل با حجاج در قطعه‌زمینی بیتوته کرده‌ایم که اگر تعیین فعلی حکومت صحیح باشد، بیتوته ما در خارج از منا بوده، و اگر تعیین قبلی صحیح باشد که ما یقین به آن داریم طبق علمیت قبلی و نظر پیروان اهل مکه بیتوته ما صحیح است، حال بنا بر اینکه تعیین حکومت صحیح باشد، آیا تکلیف ما نسبت به بیتوته سال‌های قبل چیست؟ و در صورت وجوب کفاره آیا ابلاغ به همه حجاج لازم است یا نه؟ و آیا با توجه به اینکه در فرض مسئله بیتوته ترک نشده بلکه اشتباه در مصداق بوده است، نسبت به حجاج ضامن می‌باشم یا نه؟
'''امام خمینی:''' سئوال: علامت‌گذاری حدود منا در سال‌های قبل، با علامت‌گذاری الآن، که به وسیله حکومت انجام گرفته فرق می‌کند، و اینجانب که شغلم حمله‌داری است، در سال‌های قبل با حجاج در قطعه‌زمینی بیتوته کرده‌ایم که اگر تعیین فعلی حکومت صحیح باشد، بیتوته ما در خارج از منا بوده، و اگر تعیین قبلی صحیح باشد که ما یقین به آن داریم طبق علمیت قبلی و نظر پیروان اهل مکه بیتوته ما صحیح است، حال بنا بر اینکه تعیین حکومت صحیح باشد، آیا تکلیف ما نسبت به بیتوته سال‌های قبل چیست؟ و در صورت وجوب کفاره آیا ابلاغ به همه حجاج لازم است یا نه؟ و آیا با توجه به اینکه در فرض مسئله بیتوته ترک نشده بلکه اشتباه در مصداق بوده است، نسبت به حجاج ضامن می‌باشم یا نه؟
جواب: اگر در محلی بیتوته کرده‌اید که یقین به منا بودن آن داشته‌اید تا یقین پیدا نکنید که خارج منا بوده، قربانی لازم نیست، و در این صورت ابلاغ و اعلام لازم نیست. {{توضیح مساله|1246|
جواب: اگر در محلی بیتوته کرده‌اید که یقین به منا بودن آن داشته‌اید تا یقین پیدا نکنید که خارج منا بوده، قربانی لازم نیست، و در این صورت ابلاغ و اعلام لازم نیست. {{توضیح مساله|1246|
* '''آیات عظام زنجانی، سبحانی، سیستانی:''' بلکه همان‌گونه که در مسئله قبل گذشت، در غیر این صورت نیز اعلام لازم نیست.
* '''زنجانی، سبحانی و سیستانی:''' بلکه همان‌گونه که در مسئله قبل گذشت، در غیر این صورت نیز اعلام لازم نیست.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۴۷۶: خط ۴۹۸:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا کسانی ‌که عذر دارند از رَمی در روز، می‌توانند شب دوازدهم برای روز دوازدهم رمی کنند و از منا به مکه بیایند و دیگر برنگردند به منا یا باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ کنند؟
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا کسانی ‌که عذر دارند از رَمی در روز، می‌توانند شب دوازدهم برای روز دوازدهم [[رمی]] کنند و از منا به [[مکه]] بیایند و دیگر برنگردند به منا یا باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ کنند؟
جواب: می‌توانند بعد از مَبیت واجب خارج شوند و لازم نیست صبر کنند. {{توضیح مساله|1247|
جواب: می‌توانند بعد از مَبیت واجب خارج شوند و لازم نیست صبر کنند. {{توضیح مساله|1247|
* '''آیات عظام بهجت، فاضل، مکارم:''' بنا بر احتیاط لازم است قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''بهجت، فاضل و مکارم:''' بنا بر احتیاط لازم است قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''آیات عظام خویی، صافی، گلپایگانی:''' باید قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''خویی، صافی و گلپایگانی:''' باید قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''آیت‌الله تبریزی:''' باید برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''تبریزی:''' باید برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' باید شب قبل، رمی نمایند و تا قبل از ظهر روز دوازدهم کوچ نکنند (یعنی با برداشتن اثاثیه و وسایل) هرچند می‌توانند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته و به طور موقت از منا خارج شوند لکن باید به منا برگردند تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کنند.
* '''زنجانی:''' باید شب قبل، رمی نمایند و تا قبل از ظهر روز دوازدهم کوچ نکنند (یعنی با برداشتن اثاثیه و وسایل) هرچند می‌توانند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته و به طور موقت از منا خارج شوند لکن باید به منا برگردند تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کنند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' در صورتی که از رمی در روز و ماندن تا بعدازظهر دوازدهم عذر داشته باشد، والاّ باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ نمایند (به ذیل مسئله 1238 نیز مراجعه شود).
* '''سبحانی:''' در صورتی که از رمی در روز و ماندن تا بعدازظهر دوازدهم عذر داشته باشد، والاّ باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ نمایند (به ذیل مسئله 1238 نیز مراجعه شود).
* '''آیت‌الله سیستانی:''' باید ـ هرچند بعدازظهر ـ به منا برگردند تا کوچ از منا قبل از غروب روز دوازدهم یا بعد از رمی روز سیزدهم تحقق پیدا کند.
* '''سیستانی:''' باید ـ هرچند بعدازظهر ـ به منا برگردند تا کوچ از منا قبل از غروب روز دوازدهم یا بعد از رمی روز سیزدهم تحقق پیدا کند.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۴۹۵: خط ۵۱۷:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: قبلاً سؤال شده است که آیا کسانی ‌که خوف مشقت دارند، می‌توانند شب دوازدهم رمی جمره نموده به مکه رفته و دیگر به منا برنگردند؛ و حضرت عالی جواب فرموده‌اید در صورت عذر اشکال ندارد، ولی قبل از نصف شب نباید بیرون بروند. با توجه به مسئله فوق این سؤال مطرح می‌شود که آیا خدمه کاروان‌ها نیز برای پذیرایی از این قبیل زائرین می‌توانند به همراه آنان در شب رمی نموده و به مکه بروند و برای وقوف تا وقت شرعی روز دوازدهم دیگر به منا برنگردند؟
'''امام خمینی:''' سئوال: قبلاً سؤال شده است که آیا کسانی ‌که خوف مشقت دارند، می‌توانند شب دوازدهم [[رمی جمره]] نموده به مکه رفته و دیگر به منا برنگردند؛ و حضرت عالی جواب فرموده‌اید در صورت عذر اشکال ندارد، ولی قبل از نصف شب نباید بیرون بروند. با توجه به مسئله فوق این سؤال مطرح می‌شود که آیا خدمه کاروان‌ها نیز برای پذیرایی از این قبیل زائرین می‌توانند به همراه آنان در شب رمی نموده و به [[مکه]] بروند و برای [[وقوف]] تا وقت شرعی روز دوازدهم دیگر به منا برنگردند؟
جواب: وقوف در روز دوازدهم واجب نیست و آنچه واجب است کوچ نکردن قبل از زوال است {{توضیح مساله|1248|
جواب: وقوف در روز دوازدهم واجب نیست و آنچه واجب است کوچ نکردن قبل از زوال است {{توضیح مساله|1248|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' و اگر همراهی خدمه، لازم است می‌توانند همراه معذورین از منا بروند و روز دوازدهم برای رمی برگردند.
* '''زنجانی:''' و اگر همراهی خدمه، لازم است می‌توانند همراه معذورین از منا بروند و روز دوازدهم برای رمی برگردند.
}}و اشخاص ذکر شده می‌توانند بعد از نصف شب از منا بروند و روز دوازدهم برای رمی به منا برگردند ولو بعدازظهر {{توضیح مساله|1248|
}}و اشخاص ذکر شده می‌توانند بعد از نصف شب از منا بروند و روز دوازدهم برای رمی به منا برگردند ولو بعدازظهر {{توضیح مساله|1248|
* '''آیات عظام بهجت، فاضل، مکارم:''' بنا بر احتیاط لازم است قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''بهجت، فاضل و مکارم:''' بنا بر احتیاط لازم است قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''آیات عظام خویی، صافی، گلپایگانی:''' باید قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''خویی، صافی و گلپایگانی:''' باید قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به [[منا]] برگردند.
* '''آیت‌الله تبریزی:''' باید برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''تبریزی:''' باید برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' باید شب قبل، رمی نمایند و تا قبل از ظهر روز دوازدهم کوچ نکنند (یعنی با برداشتن اثاثیه و وسایل) هرچند می‌توانند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته و به طور موقت از منا خارج شوند لکن باید به منا برگردند تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کنند.
* '''زنجانی:''' باید شب قبل، رمی نمایند و تا قبل از ظهر روز دوازدهم کوچ نکنند (یعنی با برداشتن اثاثیه و وسایل) هرچند می‌توانند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته و به طور موقت از منا خارج شوند لکن باید به منا برگردند تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کنند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' در صورتی که از رمی در روز و ماندن تا بعدازظهر دوازدهم عذر داشته باشد، والاّ باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ نمایند (به ذیل مسئله 1238 نیز مراجعه شود).
* '''سبحانی:''' در صورتی که از رمی در روز و ماندن تا بعدازظهر دوازدهم عذر داشته باشد، والاّ باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ نمایند (به ذیل مسئله 1238 نیز مراجعه شود).
* '''آیت‌الله سیستانی:''' باید ـ هرچند بعدازظهر ـ به منا برگردند تا کوچ از منا قبل از غروب روز دوازدهم یا بعد از رمی روز سیزدهم تحقق پیدا کند.
* '''سیستانی:''' باید ـ هرچند بعدازظهر ـ به منا برگردند تا کوچ از منا قبل از غروب روز دوازدهم یا بعد از رمی روز سیزدهم تحقق پیدا کند.
}}و اگر قبل از ظهر آمدند بعدازظهر بیرون بروند. و رمی شب برای آنها کافی نیست.
}}و اگر قبل از ظهر آمدند بعدازظهر بیرون بروند. و رمی شب برای آنها کافی نیست.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۵۱۶: خط ۵۳۸:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: حاجی شب دوازدهم، بعد از نصف شب، از منا خارج و به مکه می‌رود، روز بعد برای رمی به منا می‌آید، آیا لازم است که قبل از ظهر به منا بیاید یا چون وظیفه‌ای غیر از رمی ندارد بعدازظهر هم می‌تواند بیاید؟
'''امام خمینی:''' سئوال: حاجی شب دوازدهم، بعد از نصف شب، از منا خارج و به [[مکه]] می‌رود، روز بعد برای رمی به منا می‌آید، آیا لازم است که قبل از ظهر به منا بیاید یا چون وظیفه‌ای غیر از رمی ندارد بعدازظهر هم می‌تواند بیاید؟
جواب: لازم نیست قبل از ظهر به منا بیاید، هرچند اگر قبل از ظهر بیاید نمی‌تواند قبل از ظهر کوچ کند. {{توضیح مساله|1249|
جواب: لازم نیست قبل از ظهر به منا بیاید، هرچند اگر قبل از ظهر بیاید نمی‌تواند قبل از ظهر کوچ کند. {{توضیح مساله|1249|
* به ذیل سؤال 1247 مراجعه شود.
* به ذیل سؤال 1247 مراجعه شود.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' باید در منا می‌ماند ولی حالا که کوچ کرده لازم نیست قبل از ظهر به منا برگردد.
* '''زنجانی:''' باید در منا می‌ماند ولی حالا که کوچ کرده لازم نیست قبل از ظهر به منا برگردد.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۵۳۲: خط ۵۵۴:
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: مدیر کاروانی زن‌ها را قبل از ظهر دوازدهم از منا خارج نمود، وظیفه آنان که از مسئله اطلاع نداشتند و یا اگر متوجه مسئله بودند نمی‌توانستند بدون مدیر کاروان و همراهان در منا بمانند چیست؟
'''امام خمینی:''' سئوال: مدیر کاروانی زن‌ها را قبل از ظهر دوازدهم از منا خارج نمود، وظیفه آنان که از مسئله اطلاع نداشتند و یا اگر متوجه مسئله بودند نمی‌توانستند بدون مدیر کاروان و همراهان در منا بمانند چیست؟
جواب: با فرض اینکه عذر داشته‌اند مانع ندارد.
جواب: با فرض اینکه [[عذر]] داشته‌اند مانع ندارد.
|}
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
خط ۵۴۰: خط ۵۶۲:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: مقدار شب برای کسی که در مکه به جای بیتوته در منا به عبادت مشغول می‌شود، چقدر است؟ از مغرب تا طلوع فجر است یا تا طلوع آفتاب؟
'''امام خمینی:''' سئوال: مقدار شب برای کسی که در مکه به جای بیتوته در منا به [[عبادت]] مشغول می‌شود، چقدر است؟ از مغرب تا طلوع فجر است یا تا طلوع آفتاب؟
جواب: تا طلوع فجر حساب می‌شود. {{توضیح مساله|1251|
جواب: تا طلوع فجر حساب می‌شود. {{توضیح مساله|1251|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
* '''زنجانی:''' همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در [[مکه]] ـ مانند [[طواف]] مستحب و [[نماز]] و [[قرائت قرآن]] و [[دعا]] ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند [[قربانی]] کند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' از غروب آفتاب است تا طلوع فجر.
* '''سیستانی:''' از غروب آفتاب است تا طلوع فجر.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۵۵۵: خط ۵۷۷:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' سئوال: بعد از اعمال ثلاثه روز عید، می‌خواهد برای طواف‌ها به مکه برود، ولی می‌داند که اگر به مکه برود سه ساعت از مَبیت اول شب را درک نمی‌کند، آیا برود یا نه؟ و اگر رفت کفاره دارد یا خیر؟
'''امام خمینی:''' سئوال: بعد از اعمال ثلاثه روز [[عید]]، می‌خواهد برای طواف‌ها به مکه برود، ولی می‌داند که اگر به مکه برود سه ساعت از مَبیت اول شب را درک نمی‌کند، آیا برود یا نه؟ و اگر رفت کفاره دارد یا خیر؟
جواب: رفتن از منا به مکه ـ در فرض مرقوم ـ مانع ندارد، ولی برای تأخیر باید کفاره بدهد. {{توضیح مساله|1252|
جواب: رفتن از منا به مکه ـ در فرض مرقوم ـ مانع ندارد، ولی برای تأخیر باید کفاره بدهد. {{توضیح مساله|1252|
* به ذیل مسئله 1220 و 1235 مراجعه شود.
* به ذیل مسئله 1220 و 1235 مراجعه شود.
* '''آیت‌الله بهجت:''' تا ما بعد نصف شب.
* '''بهجت:''' تا ما بعد نصف شب.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم:''' می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
* '''تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم:''' می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
* '''خامنه‌ای:''' بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
* '''زنجانی:''' حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «[[اصباح]]» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
* '''سبحانی:''' می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
* '''آیت‌الله فاضل:''' و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
* '''فاضل:''' و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
خط ۵۶۹: خط ۵۹۱:
{{ارجاع مساله|1252}}
{{ارجاع مساله|1252}}
|}
|}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1428
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''سوال:''' نظر به محدودیت سرزمین منا، اگر وقوف به منا بر اثر ازدحام جمعیت موجب عسر و حرج گردد و برای محرم به احرام حج خوف خطر جانی در روز عید قربان وجود داشته باشد، آیا وجوب ترتیب در اعمال منا همچنان لازم است و یا می¬شود ترتیب اعمال منا را رعایت نکرد؟
|-style="background:#fefef9;"
| '''پاسخ مراجع:'''
* '''خامنه‌ای:''' اگر این خوف برای تمام روز باشد، می¬تواند ترتیب را رعایت نکند، بلکه در این صورت احتیاط واجب این است که ذبح و حلق را از روز عید به تاخیر نیندازد.
* '''زنجانی:''' در فرض سؤال، می¬تواند شب عید، رمی جمره عقبه را انجام دهد.
* '''سبحانی:''' اعمال منا باید موقعی انجام بگیرد که خطری نباشد و چون اهل سنت روز دهم پیش از ظهر انجام می¬دهند، معمولاً ساعت ده به آن طرف خطری نیست و اگر هم احتمال خطری باشد، بعدازظهر انجام دهند و روز یازده و دوازده جریان برعکس است، خطر بعدازظهر است، نه پیش از ظهر و در هر حال، ذبح و حلق را باید بعد از رمی جمره عقبه انجام دهند ولو روز بعد. البته حلق را از روز سیزدهم تاخیر نیندازند، هرچند موفق به ذبح نشوند.
* '''صافی:''' در فرض مذکور رعایت ترتیب اعمال منا لازم نیست.
* '''مکارم:''' می¬توانند آنها در شب رمی کنند و اگر آن هم میسر نشود، می‌توانند ترتیب را به هم بزنند.
* '''نوری:''' اگر خوف جانی در روز عید قربان پس از انجام وقوف به عرفات و وقوف به مشعر به وجود بیاید و نتواند برای اعمال منا نایب بگیرد، در همان محل که ممنوعیت به وجود آمده است یک شتر یا گاو و یا گوسفند به نیت تحلیل قربانی کند و قدری از مو یا ناخن خود را بگیرد. با این عمل از احرام خارج می¬شود و همه چیزهایی که در نتیجه احرام بر او حرام شده بود، حلال می‌شود.
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1429
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''سوال:''' نظر به محدودیت سرزمین منا، اگر وقوف به منا بر اثر ازدحام جمعیت موجب عسر و حرج گردد، حکم شرعی مسائل ذیل را بیان فرمایید:
1. در صورت توسعه سرزمین منا از طرف دولت عربستان آیا بیتوته در محدوده توسعه یافته جایز است؟
2. اگر بیتوته در محدوده فعلی منا (چادرهای اختصاص یافته) مقدور نباشد و باعث عسر و حرج گردد آیا می‌توان در مشعر وقوف نمود؟
3. ملاک عسر و حرج و چگونگی وقوف در محدوده فعلی با توجه به محدودیت چادرهای اختصاص یافته و عدم امکان وقوف در معابر چیست؟
|-style="background:#fefef9;"
| '''پاسخ مراجع:'''
* '''خامنه‌ای:''' در صورت عدم تمکن از بیتوته در منا، بیتوته در دامنه و بالای کوهِ مشرف به منا مجزی است و کفاره ندارد.
* '''مکارم:''' ج1. در فرض ضرورت جایز است، ج2. در صورتی که باعث عسر و حرج شود مانعی ندارد. ج3. منظور از عسر و حرج این است که وقوف در محدوده فعلی مشقت بسیار زیادی داشته باشد.
* '''سبحانی:''' کسانی ‌که می‌توانند به جای بیتوته در منا به مکه بروند و در مسجدالحرام به عبادت بپردازند، باید این فرض را مقدم بدارند. ولی اگر این فرض ممکن نشد و یا به حرج مقرون گشت، باید به اقرب فالاقرب اکتفا کرد. البته مادامی که سعودی‌ها چادرهای ایرانی را اجبار به خروج از منا نکرده‌اند، بیتوته در نقطه‌ای دیگر جائز نیست.
* '''سیستانی:''' 1. خیر مگر در وادی محسر. 2. اگر بیتوته در منا و در فرض ضیق منا بر اثر ازدحام جمعیت در وادی محسر، ممکن نباشد، نسبت به آن وظیفه‌ای ندارد و بدل آنکه اشتغال به عبادت در مکه است، اتیان کند. 3. عسر و حرج، همان مشقت زیاد است.
* '''صافی:''' 1. مجزی نیست. 2. وقوف در مشعر هم مجزی نیست. 3. در فرض مذکور که مبیت به منا ممکن نیست، برای هر شب یک گوسفند کفاره بدهد و یا در این شب‌ها در مکه به عبادت مشغول باشد و به کار دیگر غیر از عبادت مشغول نباشد مگر کارهای ضروری، مانند خوردن و آشامیدن و تجدید وضو که در این صورت مبیت به منا واجب نیست. والله العالم.
* '''نوری:''' 1. اشکال ندارد. 2. خیر، باید از همان سرزمین توسعه یافته منا استفاده شود. 3. از جواب قبل معلوم شد.
|}
== مقالات مرتبط ==


== جستار وابسته ==
* [[بیتوته در منا]]
 
{{ناوبری فتواها}}
* [[@]]


==منبع==
==منبع==
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
  | پیش از لینک =  
  | پیش از لینک =  
  | منبع = صفحه @ تا @ کتاب مناسک حج
  | منبع = صفحه 557 تا 569 کتاب مناسک حج
  | لینک =  
  | لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=557
  | توضیحات منبع = پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷
  | توضیحات منبع = پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷
}}
}}


[[رده:فتواها درباره محرمات احرام]]
[[رده:فتواها درباره محرمات احرام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۲۱

مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام بیتوته در منا است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله بیتوته در منا.
بیتوته در منا
دسته مناسک حج تمتع
مکان منا
زمان شب یازدهم و دوازدهم ذی‌الحجه
عمل قبلی رمی جمرات
عمل بعدی رمی جمرات
حکم واجب
جستارهای وابسته بیتوته در منا؛ اعمال حج تمتع

ببنید:آموزش احکام بیتوته

حکم[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1220

امام خمینی: واجب است بر حاج که شب یازدهم ذی‌حجه و شب دوازدهم را در منا بیتوته کند؛ یعنی در آنجا بماند از غروب آفتاب تا نصف شب. [م1220 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: تا ما بعد نصف شب.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم: می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
    • خامنه‌ای: بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
    • زنجانی: حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
    • سبحانی: می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
    • فاضل: و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.

کسانی که باید بیتوته کنند[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1221

امام خمینی: چند طایفه باید در شب سیزدهم نیز تا نصف شب بمانند: اول ـ کسی که صید کرده است در احرام، و احتیاط واجب آن است که اگر صید را گرفته باشد و نکشته باشد شب سیزدهم را بماند، [م1221 ۱]لیکن غیر از صید کردن چیزهای دیگر که از صید بر محرم حرام است، مثل خوردن گوشت صید و نشان دادن صید به صیاد و غیر آن را اگر اجتناب نکرده واجب نیست بیتوته شب سیزدهم. دوم ـ کسی که نزدیکی با زن کرده در احرام؛ [م1221 ۲]چه در قُبُل و چه در دُبُر و چه با زن خود یا اجنبیه، ولی غیر از جماع، کارهای دیگر مثل بوسیدن و لمس و غیر آن را اگر اجتناب نکرده، واجب نمی‌شود بیتوته شب سیزدهم. سوم ـ کسی که در روز دوازدهم کوچ نکرد از منا و غروب شب سیزدهم را درک کرد. [م1221 ۳]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزی، خویی و سیستانی: کسی که در حال احرام از شکار خودداری نکرده واجب است شب سیزدهم را نیز در منا بماند.
    • گلپایگانی: متعرّض این فرع مسئله نشده‌اند.
  2. ↑
    • تبریزی، خویی و سیستانی: بنا بر احتیاط کسی که با زن نزدیکی کرده باید شب سیزدهم را در منا بماند.
    • صافی، گلپایگانی: کسی که از تمتع از زن‌ها اجتناب نکرده.
  3. ↑
    • زنجانی: یعنی هنگام پنهان شدن قرص خورشید، در منا باشد، بلکه حوالی غروب که خورشید، زرد رنگ است در منا باشد.
    • سبحانی، سیستانی: که در این صورت باید تا طلوع فجر در منا باشد.

کسانی که لازم نیست بیتونه کنند[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1222

امام خمینی: چند طایفه‌اند که واجب نیست در شب‌های یازدهم و دوازدهم و سیزدهم در منا بمانند: [م1222 ۱] اول ـ بیماران و پرستاران آنها و دیگر کسانی ‌که برای آنها مشقت داشته باشد ماندن، به هر عذری که باشد. دوم ـ کسانی ‌که ترس آن دارند که اگر شب را بمانند مال آنها در مکه از بین می‌رود، به شرطی که مال مُعتَدٌّ به باشد. [م1222 ۲] سوم ـ شبان‌هایی که احتیاج دارد حیوانات آنها به چرانیدن در شب. [م1222 ۳] چهارم ـ کسانی ‌که متکفل آب دادن به حجاج هستند در مکه. [م1222 ۴] پنجم ـ کسانی ‌که شب را در مکه [م1222 ۵]بیدار باشند و به عبادت مشغول باشند تا صبح و کار دیگر جز آن نکنند، مگر کارهای ضروری؛ از قبیل خوردن و آشامیدن به قدر احتیاج و تجدید وضو. [م1222 ۶]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: اول: کسانی ‌که نتوانند بیتوته کنند. دوم: کسانی ‌که بیتوته بر آنها مشقت شدید داشته باشد. سوم: کسانی ‌که شرعاً موظفند آن شب را در خارج منا به سر ببرد ـ مانند طبیب یا پرستاری که باید در بیمارستان مکه باشد و مأمورینی که باید در خارج منا به تأمین نیازهای حجاج بپردازند ـ. چهارم: کسانی ‌که شب یازدهم و یا شب دوازدهم برای اعمال واجب مکه، به مکه می‌روند، پس اگر انجام اعمال مکه و مقدمات آن تمام شب را فرا گرفت بیتوته را ترک می‌کنند والاّ باید هنگام طلوع فجر در منا حضور یابند، مگر در صورتی که بعد از غروب از منا خارج شده و پس از اعمال مکه به سوی منا بازگشته‌اند، چنین افرادی پس از اینکه از محدوده مکه قدیم خارج شدند می‌توانند ـ ولو بدون عذر ـ در بین راه بیتوته کنند، ترک بیتوته در مورد اول و دوم، کفاره دارد و در مورد سوم و چهارم کفاره ندارد.
    • سبحانی: معمولاً به جز مورد اول و پنجم امروزه بسیار به ندرت ممکن است مورد ابتلا باشد.
  2. ↑
    • تبریزی، خویی: کسی که در صورت بیتوته نمودن بر جان یا مال خود بترسد.
    • سیستانی: کسی که در صورت بیتوته نمودن در منا بر جان یا مال یا آبروی خود بترسد.
  3. ↑
    • خویی: طائفه سوم و چهارم استثناء نشده‌اند و در طائفه اول بنا بر احتیاط کفاره لازم است.
    • سبحانی، مکارم: به طوری که ترک آن موجب ضرر یا زحمت شدید باشد.
    • سیستانی: طایفه سوم مستثنی نیست، مگر اینکه داخل در طایفه اول باشد.
  4. ↑
    • تبریزى: در استثنای این طایفه تأمّل است.
    • سبحانی: کسانی که برای تدارک نیازهای ضروری حجاج ناچارند در مکه بمانند.
    • مکارم: یا متکفل سایر کارهای لازم برای حجاج هستند.
  5. ↑
    • بهجت: به نُسُک حج؛ از قبیل طواف و سعی علی الأحوط والاّ رجوع به منا نماید و مشغول به سایر عبادات نشود مگر در صورت خروج از منا بعد از نصف شب علی الأحوط، و از امور ضروریه مذکوره، نوم غالب است.
    • تبریزى، خویی: کسی که در مکه تمام شب و یا باقیمانده از شب، اگر بعد از دخول در شب از منا خارج شده و مشغول به عبادت بوده، به جز حاجت ضروری؛ مانند خوردن و آشامیدن و تطهیر و امثال آنها کار دیگری نداشته.
    • زنجانی: و به اعمال مکه ( طواف حج و سعی و طواف نساء) مشغول باشند و انجام عبادات مستحب مانند طواف و دعا و نگاه به کعبه مجوز ترک بیتوته نمی‌باشد.
    • سبحانی: در مسجدالحرام.
    • سیستانی: کسی که از منا، اول شب یا پیش از آن، بیرون رفته و در مکه در تمام مدت نیمه دوم شب تا طلوع فجر، به جز اندک زمانی که برای حوائج ضروری مانند خوردن و آشامیدن و امثال آن لازم است، مشغول به عبادت شده و اشتغال به آن، او را از برگشتن به منا بازداشته است.
  6. ↑
    • تبریزى، خویی: این طایفه را نیز از وجوب بیتوته استثنا کرده‌اند و آن این است: کسی که طواف خانه خدا را نموده و به عبادت خود باقی مانده و سپس از مکه خارج شده و از عقبه مدنیین گذشته باشد، چنین شخصی می‌تواند در راه بیتوته کند و به منا نیاید.
    • سبحانی: و احتیاط مستحب این است که عبادت خود را به طواف و نماز طواف اختصاص دهند.
    • سیستانی: طایفه دیگر کسی است که از مکه به قصد منا خارج شده و از عقبه مدنیین گذشته باشد که در این صورت می‌تواند در راه پیش از رسیدن به منا بخوابد ولی اگر منزل او بعد از عقبه مدنیین باشد نمی‌تواند در منزلش بخوابد.

وجوب بیتوته بر کسانی که از صید و زن اجتناب نکرده باشد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1223

امام خمینی: کسی که در احرام عمره تمتع از صید و زن [م1223 ۱] اجتناب نکرده باید شب سیزدهم بماند و این حکم اختصاص به احرام حج ندارد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزی، خویی و سیستانی: بنا بر احتیاط.
    • زنجانی: یعنی از نزدیکی با زن اجتناب نکرده.

مقدار وجوب بیتوته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1224

امام خمینی: مقدار شب که واجب است در این سه شب بیتوته کرد، از اول شب است تا نصف آن ،[م1224 ۱] پس کسی که از غروب بیتوته کرد در منا تا نیمه شب مانع ندارد بعد از آن بیرون برود، و احتیاط مستحب آن است که پیش از طلوع صبح وارد مکه نشود.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: تا ما بعد نصف شب.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم: می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
    • خامنه‌ای: بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
    • زنجانی: حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
    • سبحانی: می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
    • فاضل: و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.


مسئله 1225

امام خمینی: کسی که در اول شب بی‌عذر در منا نبود، احتیاط واجب آن است که قبل از نیمه شب برگردد و تا صبح بماند. [م1225 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم: با ترک نیمه اول؛ چه با عذر باشد چه بی‌عذر، بیتوته نیمه دوم را باید درک کند.
    • خامنه‌ای: واجب است.
    • زنجانی: کافی است که طلوع فجر را در منا درک کند.
    • سبحانی: اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
    • صافی، گلپایگانی: واجب است برگردد و در صورتی که بدون عذر قسمتی از اول شب را در منا نبوده احتیاط در پرداخت کفاره ترک نشود.
    • فاضل: بیتوته شب در منا، نسبت به نیمه اول یا دوم شب واجب تخییری است، لذا اگر از روی عذر هم نیمه اول شب در منا نباشد، باید نیمه دوم را در منا بیتوته کند.

نحوه تعیین نیمه شب[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1226

امام خمینی: نیمه شب را باید از اول غروب تا طلوع آفتاب حساب کنند، بنا بر احتیاط واجب ،[م1226 ۱] و احتیاط آن است که از مغرب شرعی حساب کنند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، تبریزی، خامنه‌ای، خویی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل و مکارم: نیمه شب در منا از غروب آفتاب تا طلوع فجر حساب می‌شود
    • زنجانی: برای بیتوته نیمه اول شب، راه احتیاط در این است که شب از غروب شرعی تا طلوع آفتاب حساب شود و برای بازگشتن قبل از نیمه شب به منا، احتیاط در این است که شب از استتار قرص تا طلوع فجر حساب شود.
    • نوری: بنا بر احتیاط واجب از غروب شرعی تا طلوع آفتاب حساب شود.

وجوب نیت برای بیتوته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1227

امام خمینی: بیتوته در منا از عبادات است و باید با نیت خالص برای اطاعت خداوند به جا آورد. [م1227 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سیستانی: بلکه برای تذلل در پیشگاه خداوند.

عدم جایگزینی بیتوته با عبادات[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1228

امام خمینی: جایز نیست در غیر مکه [م1228 ۱]مشغول عبادت شود و به منا نرود، حتی در بین راه منا و مکه به احتیاط واجب. [م1228 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
  2. ↑
    • بهجت، تبریزی و خویی: کسی که طواف خانه خدا را نموده و در عبادت خود باقی مانده سپس از مکه بیرون رفته و از عقبه مدنیین گذشته باشد، چنین شخصی می‌تواند در راه بیتوته نماید و لازم نیست خود را به منا برساند.
    • تبریزى، خویی: بنا بر احتیاط در مکه قدیمه بماند.
    • زنجانی: همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
    • سیستانی: نظر ایشان در مسئله 1222 ذیل طایفه پنجم گذشت.

کفاره ترک بیتوته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1229

امام خمینی: کسی که ترک کند بیتوته به منا را، در شبی که واجب است بماند، برای هر شبی یک گوسفند باید قربانی کند. [م1229 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: کسی که عمداً بیتوته در منا را ترک کند باید برای شب اول یک گوسفند قربانی کند و اگر شب دوم و سوم هم عمداً نبود به احتیاط واجب برای هر کدام یک گوسفند قربانی کند.
    • مکارم: بنا بر احتیاط واجب.


مسئله 1230

امام خمینی: فرقی نیست در واجب بودن قربانی بین آنکه از روی علم و عمد باشد یا از روی نسیان باشد یا از روی ندانستن مسئله. [م1230 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، تبریزی، خویی، سیستانی، صافی و گلپایگانی: احتیاط این است که در صورت فراموشی و یا ندانستن حکم نیز یک گوسفند کفاره بدهد.
    • خامنه‌ای: و یا معذور و یا غیر معذور و تفاوت نداشتن مبنی بر احتیاط است.
    • سبحانی: در صورت جهل و نسیان کفاره ندارد.
    • فاضل: ثبوت کفاره در جاهل و ناسی و معذور مبنی بر احتیاط است.
    • مکارم: بنا بر احتیاط واجب در همه صور.


مسئله 1231

امام خمینی: کسانی ‌که در مکه تا صبح به عبادت مشغول بودند و نیامده‌اند به منا، قربانی بر آنها واجب نیست. [م1231 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: برای ترک بیتوته، قربانی واجب است مگر در چند مورد: الف) کسانی ‌که برای انجام اعمال واجب مکه، بیتوته را ترک کرده‌اند؛ ب) کسانی ‌که از بیتوته عاجزند؛ ج) کسانی ‌که شرعاً موظفند خارج منا باشند؛ د) کسانی ‌که در منا بوده ولی در این ماندن قصد قربت یا قصد انجام مناسک حج نداشته‌اند.


مسئله 1232

امام خمینی: چهار طایفه‌ای که در مسئله 1222 گفته شد واجب نیست در منا بمانند، در صورتی که نماندند باید برای هر شب یک گوسفند کفاره قربانی کنند [م1232 ۱]حتی دسته سوم و چهارم به احتیاط واجب.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، صافی و گلپایگانی: بنا بر احتیاط باید کفاره بدهد.
    • تبریزى: بنا بر احتیاط، بر معذور و شبان و متکفّل آب. و نسبت به بقیه طوایفی که بر آنها واجب نیست، در صورت ترک کفاره لازم نیست.
    • خویی: بنا بر احتیاط در مکه قدیمه بماند.
    • زنجانی: همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
    • سبحانی: بر طائفه پنجم کفاره نیست و ثبوت کفاره بر چهار طائفه دیگر مبنی بر احتیاط است.
    • سیستانی: احتیاط واجب آن است که دسته اول و دوم کفاره بدهند اما دسته چهارم و پنجم و دسته دیگری که در مسئله 1222 ذکر شد بر آنها کفاره‌ای نیست.
    • مکارم: کسانی که از بیتوته در منا معاف هستند، کفاره بر آنها واجب نیست.


مسئله 1233

امام خمینی: گوسفندی که باید قربانی شود، هیچ‌یک از شرایط هدی را، که در منا برای حج باید ذبح کنند، لازم نیست داشته باشد. [م1233 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: هرچند احتیاط این است که آن شرایط در کفاره نیز مراعات شود.
    • زنجانی: باید شرایط هدی را داشته باشد.


مسئله 1234

امام خمینی: گوسفندی را که باید قربانی کند، محل معینی ندارد حتی می‌تواند پس از مراجعت به محل خود قربانی بکند، اگرچه احتیاط آن است که در منا قربانی کند. [م1234 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: این احتیاط ترک نشود.
    • تبریزى، خویی: کفاره‌ای که بر محرم، برای غیر از شکار، واجب شده است، اظهر این است که می‌تواند کشتنش را تا بازگشت از حج تأخیر انداخته و هر جا بخواهد بکشد و بهتر این است که کفاره را در حج خود بکشد.
    • خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب باید در منا قربانی کند.
    • سبحانی: محل خاص برای ذبح این کفاره ذکر نشده است و آنچه در روایات است، مربوط به اخلال محرمات احرام است نه کفاره ترک هر واجب.
    • سیستانی: بنا بر احتیاط واجب باید در منا قربانی کند و اگر نکرد بنا بر اظهر هر جا که قربانی نماید مجزی است.


مسئله 1235

امام خمینی: اگر قسمتی از اول شب که باید در منا بیتوته کرد، درک نشود یا زودتر از نصف شب از منا خارج شوند، احتیاط واجب آن است که یک گوسفند قربانی کنند [م1235 ۱]و فرقی بین صورت عذر و عدم عذر نیست.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.
    • سبحانی: اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم: کافی است نصف اول یا نصف دوم شب را بماند.
    • خامنه‌ای: مگر آنکه نیمه دوم شب را کاملاً در منا باشد.
    • زنجانی: مگر از مواردی باشند که در مسئله 1231 گفته شد یا طلوع فجر را در منا درک کرده باشند.
    • صافی، گلپایگانی: کسی که برای انجام اعمال به مکه آمده و نتوانسته خود را تا گذشت قسمتی از شب به منا برساند، بر او کفاره واجب نیست، اگرچه بعد از نیمه شب به منا رسیده باشد و در صورت عذر کفاره واجب نیست.
    • فاضل: چنان‌که بیتوته در منا را در نیمه دوم شب هم ترک کند.


مسئله 1236

امام خمینی: کسانی ‌که جایز است برای آنها کوچ کردن در روز دوازدهم، باید بعدازظهر کوچ کنند و جایز نیست قبل از ظهر ،[م1236 ۱] و کسانی ‌که در روز سیزدهم کوچ می‌کنند مختارند هر وقت را بخواهند کوچ کنند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سیستانی: ولی در مواردی جایز است خارج شوند که در ذیل مسئله بعد خواهد آمد.


مسائل متفرقه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1237

امام خمینی: اگر حاجی صبح دوازدهم به مکه بیاید واجب نیست برای نَفْر، بعدازظهر به منا برگردد گرچه رفتن او به مکه قبل از ظهر جایز نیست. [م1237 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، فاضل و مکارم: بنا بر احتیاط برگردد.
    • تبریزی: باید برگردد برای تحقق نفر بعد از ظهر.
    • خویی: اگر می‌تواند قبل از ظهر به منا بیاید تا بعدازظهر برگردد واجب است وگرنه بر او چیزی نیست.
    • زنجانی: حاجی می‌تواند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته قبل از ظهر دوازدهم به طور موقّت از منا خارج شود لکن باید به منا برگردد تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کند و بدون عذر جایز نیست وسایل خود را جمع کرده پیش از ظهر از منا کوچ کند، هرچند اگر کوچ کرد لازم نیست برگردد.
    • سبحانی: اگر فردی برای اعمال مکه یا کارهای دیگر روز دوازدهم به مکه بیاید باید در صورت امکان قبل از ظهر و در غیر آن صورت بعدازظهر به منا برگردد تا فریضه نفر و کوچ کردن بعدازظهر انجام دهد خصوصاً افرادی که نایب هستند به نسبت این فریضه نیز مدیون هستند مگر در صورت اضطرار.
    • سیستانی: اگر در منا متعلقاتی؛ از قبیل رحل و اثاث به جا گذارد که مستلزم برگشتن باشد، می‌تواند پس از رمی و پیش از ظهر از منا بیرون رود و در این صورت باید به منا برگردد؛ چه پیش از ظهر و چه بعدازظهر و قبل از غروب یا روز بعد کوچ کند و اگر متعلقاتی ندارد بنا بر احتیاط جایز نیست پیش از ظهر خارج شود گرچه نیت برگشتن داشته باشد و اگر خارج شد به احتیاط واجب باید برای نفر باز گردد چه پیش از ظهر چه بعد از آن.
    • صافی، گلپایگانی: باید قبل از ظهر برگردد برای تحقق نفر بعدازظهر.


مسئله 1238

امام خمینی: در کوچ کردن بعدازظهر روز دوازدهم، زن‌ها هم حکم مردان را دارند. بنابراین، اگر با عذر از رمی در روز، شب دوازدهم رمی کردند نمی‌توانند قبل از ظهر از منا کوچ کنند [م1238 ۱]مگر از ماندن تا بعدازظهر معذور باشند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: خائف از حبس و مریض که در شب رمی می‌کنند می‌توانند قبل از ظهر کوچ کنند و در این حکم فرقی بین زن و مرد نیست ولی اگر جزء این دو دسته حساب نمی‌شوند چه زن و چه مرد باید بعدازظهر دوازدهم کوچ کنند موارد دیگری نیز استثناء شده که مبتلا به نیست.
    • سیستانی: شبان‌ها و کسانی ‌که نمی‌توانند در منا توقف نمایند به سبب خوف یا مرض یا امثال آن، می‌توانند رمی جمرات سه‌گانه را در شب یازدهم و شب دوازدهم انجام دهند و اینان می‌توانند پس از رمی شبانه کوچ کنند اما زنان نمی‌توانند به جز رمی جمره عقبه در شب عید رمی جمرات را در شب انجام دهند بلکه در روز اگر می‌توانند خودشان انجام دهند و اگر نمی‌توانند نایب بگیرند و در هر صورت نباید قبل از ظهر از منا کوچ کنند مگر اینکه کوچ کردن بعدازظهر بر آنها حرجی باشد که در این صورت اگر بیتوته شب سیزدهم برای آنها ممکن باشد و حرجی نباشد باید بمانند و اگر میسر نیست، نفر پیش از ظهر جایز است.


مسئله 1239

امام خمینی: کسانی ‌که در زمین‌های متصل به منا، که از منا نیست، در شب یازدهم و دوازدهم بیتوته می‌کنند باید کفاره بدهند و برای هر شب یک گوسفند قربانی کنند [م1239 ۱]هرچند اعتقاد پیدا کرده باشند که آنجا از منا است یا به گفته اشخاص محلی، مطمئن شده باشند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، مکارم: بنا بر احتیاط واجب.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و فاضل: در ناسی و جاهل و معذور وجوب کفاره مبنی بر احتیاط است.
    • خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب.
    • زنجانی: ولی اگر منا گنجایش حجاج را نداشته باشد، می‌توانند در وادی محسِّر، بیتوته کنند و کفاره هم ندارد.
    • سبحانی: احتیاطاً برای شب اول یک گوسفند قربانی کنند.
    • صافی، گلپایگانی: در صورت فراموشی یا ندانستن مسئله، کفاره مبنی بر احتیاط است.


مسئله 1240

امام خمینی: اگرحاجی قبل از غروب آفتاب شب سیزدهم از منا خارج شده و بعد از غروب به منا مراجعت کرده، واجب نیست شب را بماند [م1240 ۱]و رمی روز سیزدهم بر او واجب نمی‌شود.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • فاضل: و نیز کسی که بعدازظهر دوازدهم کوچ کند و قبل از غروب برای کاری به منا برگردد و تا غروب بماند واجب نیست شب سیزدهم را بماند و همچنین رمی روز سیزدهم بر او واجب نیست.


استفتائات[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 1241

امام خمینی: سئوال: بیتوته در منا اگر در غیر منا انجام شود چه صورت دارد و آیا اشخاص جاهل به موضوع معذورند یا خیر؟ جواب: باید قربانی کنند و فرقی بین عالم و جاهل نیست. [م1241 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، مکارم: بنا بر احتیاط واجب.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و فاضل: در ناسی و جاهل و معذور وجوب کفاره مبنی بر احتیاط است.
    • خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب.
    • زنجانی: ولی اگر منا گنجایش حجاج را نداشته باشد، می‌توانند در وادی محسِّر، بیتوته کنند و کفاره هم ندارد.
    • سبحانی: احتیاطاً برای شب اول یک گوسفند قربانی کنند.
    • صافی، گلپایگانی: در صورت فراموشی یا ندانستن مسئله، کفاره مبنی بر احتیاط است.


مسئله 1242

امام خمینی: سئوال: کسانی ‌که مقداری از اول شب، با عذر یا بدون عذر، در خارج منا بودند یا قبل از نصف شب خارج شدند، در مناسک احتیاط استحبابی است نسبت به کفاره و در تحریر احتیاط وجوبی، آیا کفاره واجب است یا خیر؟ جواب: این احتیاط وجوبی است و ترک نشود. [م1242 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • به ذیل مسئله 1220 و 1235 مراجعه شود
    • بهجت: اگر حاجی ساعتی از اوایل شب بیتوته در منا را درک نکند کفاره ندارد و احتیاطاً قسمت دوم را در منا بماند.
    • سبحانی: اگر از اول شب در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر در منا باشد و اصباح نماید.


مسئله 1243

امام خمینی: سئوال: فرموده‌اید کسی که بدون عذر نصف اول شب را در منا نبود، واجب است نصف دوم را در منا بماند، آیا کفاره ترک مَبیت را نیز باید بدهد؟ جواب: باید کفاره هم بدهد. [م1243 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • مانند سؤال قبل است.


مسئله 1244

امام خمینی: سئوال: کسی که در شب یازدهم و دوازدهم باید در منا باشد یا در مسجدالحرام مشغول عبادت گردد، در مسجدالحرام مشغول عبادت می‌شود، ولی در بین آن از خستگی مرتب چرت می‌زند و بیدار می‌شود، وظیفه او چیست؟ و سؤال دیگر در این رابطه که اخیراً پشت بامی وسیع برای مسجدالحرام (زاده الله شرفاً) درست کرده‌اند، آیا شب‌هایی که باید یا در منا بماند و یا در مسجدالحرام مشغول عبادت باشد، ماندن در آنجا و عبادت کردن کافی است یا نه؟ جواب: اگر به قدری خواب می‌رود که صدق نمی‌کند که تمام شب مشغول به عبادت بوده، کافی نیست و باید کفاره بدهد [م1244 ۱]و عبادت در هر جای مکه [م1244 ۲]کافی است.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: کسی که در مکه تمام شب مشغول به عبادت بوده، به جز حاجت ضروری؛ مانند خوردن و آشامیدن و نوم غالب و تطهیر و امثال آنها، کار دیگری نداشته و مراد از عبادت طواف و سعی است علی الأحوط.
    • زنجانی: همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
    • سیستانی: بلکه اگر خواب برود هرچند برای مدت کوتاهی باشد، بنا بر احتیاط واجب کفاره دارد و آنچه معتبر است عبادت در نصف دوم شب است.
  2. ↑
    • سبحانی: مسجدالحرام.


مسئله 1245

امام خمینی: سئوال: اینجانب شغلم حمله داری است، چندین سال قبل جایی را که یقین داشتم جزو منا است با حاجی‌ها بیتوته نموده‌ام و سال‌های بعد فهمیدم و برایم یقین حاصل شد جایی که سال‌های قبل بیتوته نموده‌ایم خارج از منا است آیا کفاره بر اینجانب و همه حجاج واجب است یا نه؟ و در صورتی که کفاره واجب باشد، آیا کفاره حجاج بر عهده خودشان است یا بر عهده من؟ و آیا ابلاغ به حجاج واجب است یا نه؟ و اگر بعضی از آنان مرده باشند یا دسترسی به آنان نباشد، تکلیف چیست؟ جواب: کفاره ترک بیتوته خود شما بر شما واجب است [م1245 ۱]و کفاره دیگران بر شما واجب نیست و لازم نیست به آنان اعلام نمایید و اگر فهمیدند کفاره بر خود آنان واجب است، ولی اگر اجرت عمل صحیح و عملی که انجام شده تفاوتی دارد، نسبت به تفاوت باید رضایت حجاج تحصیل شود.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • به مسئله 1239 مراجعه شود.
    • مکارم: بنا بر احتیاط واجب و اعلام به دیگران، لازم نیست، اما اگر آنها باخبر شوند و کفاره بدهند باید شما آنها را راضی کنید ضمناً دامنه‌های کوه‌های اطراف منا جزو منا است.


مسئله 1246

امام خمینی: سئوال: علامت‌گذاری حدود منا در سال‌های قبل، با علامت‌گذاری الآن، که به وسیله حکومت انجام گرفته فرق می‌کند، و اینجانب که شغلم حمله‌داری است، در سال‌های قبل با حجاج در قطعه‌زمینی بیتوته کرده‌ایم که اگر تعیین فعلی حکومت صحیح باشد، بیتوته ما در خارج از منا بوده، و اگر تعیین قبلی صحیح باشد که ما یقین به آن داریم طبق علمیت قبلی و نظر پیروان اهل مکه بیتوته ما صحیح است، حال بنا بر اینکه تعیین حکومت صحیح باشد، آیا تکلیف ما نسبت به بیتوته سال‌های قبل چیست؟ و در صورت وجوب کفاره آیا ابلاغ به همه حجاج لازم است یا نه؟ و آیا با توجه به اینکه در فرض مسئله بیتوته ترک نشده بلکه اشتباه در مصداق بوده است، نسبت به حجاج ضامن می‌باشم یا نه؟ جواب: اگر در محلی بیتوته کرده‌اید که یقین به منا بودن آن داشته‌اید تا یقین پیدا نکنید که خارج منا بوده، قربانی لازم نیست، و در این صورت ابلاغ و اعلام لازم نیست. [م1246 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی، سبحانی و سیستانی: بلکه همان‌گونه که در مسئله قبل گذشت، در غیر این صورت نیز اعلام لازم نیست.


مسئله 1247

امام خمینی: سئوال: آیا کسانی ‌که عذر دارند از رَمی در روز، می‌توانند شب دوازدهم برای روز دوازدهم رمی کنند و از منا به مکه بیایند و دیگر برنگردند به منا یا باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ کنند؟ جواب: می‌توانند بعد از مَبیت واجب خارج شوند و لازم نیست صبر کنند. [م1247 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، فاضل و مکارم: بنا بر احتیاط لازم است قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
    • خویی، صافی و گلپایگانی: باید قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
    • تبریزی: باید برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
    • زنجانی: باید شب قبل، رمی نمایند و تا قبل از ظهر روز دوازدهم کوچ نکنند (یعنی با برداشتن اثاثیه و وسایل) هرچند می‌توانند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته و به طور موقت از منا خارج شوند لکن باید به منا برگردند تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کنند.
    • سبحانی: در صورتی که از رمی در روز و ماندن تا بعدازظهر دوازدهم عذر داشته باشد، والاّ باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ نمایند (به ذیل مسئله 1238 نیز مراجعه شود).
    • سیستانی: باید ـ هرچند بعدازظهر ـ به منا برگردند تا کوچ از منا قبل از غروب روز دوازدهم یا بعد از رمی روز سیزدهم تحقق پیدا کند.


مسئله 1248

امام خمینی: سئوال: قبلاً سؤال شده است که آیا کسانی ‌که خوف مشقت دارند، می‌توانند شب دوازدهم رمی جمره نموده به مکه رفته و دیگر به منا برنگردند؛ و حضرت عالی جواب فرموده‌اید در صورت عذر اشکال ندارد، ولی قبل از نصف شب نباید بیرون بروند. با توجه به مسئله فوق این سؤال مطرح می‌شود که آیا خدمه کاروان‌ها نیز برای پذیرایی از این قبیل زائرین می‌توانند به همراه آنان در شب رمی نموده و به مکه بروند و برای وقوف تا وقت شرعی روز دوازدهم دیگر به منا برنگردند؟ جواب: وقوف در روز دوازدهم واجب نیست و آنچه واجب است کوچ نکردن قبل از زوال است [م1248 ۱]و اشخاص ذکر شده می‌توانند بعد از نصف شب از منا بروند و روز دوازدهم برای رمی به منا برگردند ولو بعدازظهر [م1248 ۲]و اگر قبل از ظهر آمدند بعدازظهر بیرون بروند. و رمی شب برای آنها کافی نیست.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: و اگر همراهی خدمه، لازم است می‌توانند همراه معذورین از منا بروند و روز دوازدهم برای رمی برگردند.
  2. ↑
    • بهجت، فاضل و مکارم: بنا بر احتیاط لازم است قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
    • خویی، صافی و گلپایگانی: باید قبل از ظهر برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
    • تبریزی: باید برای نَفْر بعدازظهر به منا برگردند.
    • زنجانی: باید شب قبل، رمی نمایند و تا قبل از ظهر روز دوازدهم کوچ نکنند (یعنی با برداشتن اثاثیه و وسایل) هرچند می‌توانند اثاثیه و وسایل خود را در منا گذاشته و به طور موقت از منا خارج شوند لکن باید به منا برگردند تا بعدازظهر یا روز بعد کوچ کنند.
    • سبحانی: در صورتی که از رمی در روز و ماندن تا بعدازظهر دوازدهم عذر داشته باشد، والاّ باید صبر کنند و بعدازظهر با مردم کوچ نمایند (به ذیل مسئله 1238 نیز مراجعه شود).
    • سیستانی: باید ـ هرچند بعدازظهر ـ به منا برگردند تا کوچ از منا قبل از غروب روز دوازدهم یا بعد از رمی روز سیزدهم تحقق پیدا کند.


مسئله 1249

امام خمینی: سئوال: حاجی شب دوازدهم، بعد از نصف شب، از منا خارج و به مکه می‌رود، روز بعد برای رمی به منا می‌آید، آیا لازم است که قبل از ظهر به منا بیاید یا چون وظیفه‌ای غیر از رمی ندارد بعدازظهر هم می‌تواند بیاید؟ جواب: لازم نیست قبل از ظهر به منا بیاید، هرچند اگر قبل از ظهر بیاید نمی‌تواند قبل از ظهر کوچ کند. [م1249 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • به ذیل سؤال 1247 مراجعه شود.
    • زنجانی: باید در منا می‌ماند ولی حالا که کوچ کرده لازم نیست قبل از ظهر به منا برگردد.


مسئله 1250

امام خمینی: سئوال: مدیر کاروانی زن‌ها را قبل از ظهر دوازدهم از منا خارج نمود، وظیفه آنان که از مسئله اطلاع نداشتند و یا اگر متوجه مسئله بودند نمی‌توانستند بدون مدیر کاروان و همراهان در منا بمانند چیست؟ جواب: با فرض اینکه عذر داشته‌اند مانع ندارد.


مسئله 1251

امام خمینی: سئوال: مقدار شب برای کسی که در مکه به جای بیتوته در منا به عبادت مشغول می‌شود، چقدر است؟ از مغرب تا طلوع فجر است یا تا طلوع آفتاب؟ جواب: تا طلوع فجر حساب می‌شود. [م1251 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: همچنان‌که برای انجام عبادات مستحب در مکه ـ مانند طواف مستحب و نماز و قرائت قرآن و دعا ـ نمی‌تواند بیتوته را ترک کند و اگر ترک کند باید یک گوسفند قربانی کند.
    • سیستانی: از غروب آفتاب است تا طلوع فجر.


مسئله 1252

امام خمینی: سئوال: بعد از اعمال ثلاثه روز عید، می‌خواهد برای طواف‌ها به مکه برود، ولی می‌داند که اگر به مکه برود سه ساعت از مَبیت اول شب را درک نمی‌کند، آیا برود یا نه؟ و اگر رفت کفاره دارد یا خیر؟ جواب: رفتن از منا به مکه ـ در فرض مرقوم ـ مانع ندارد، ولی برای تأخیر باید کفاره بدهد. [م1252 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • به ذیل مسئله 1220 و 1235 مراجعه شود.
    • بهجت: تا ما بعد نصف شب.
    • تبریزی، خویی، سیستانی و مکارم: می‌تواند از سر شب تا بعد از نیمه شب و یا از قبل از نیمه شب تا طلوع فجر در آنجا بماند.
    • خامنه‌ای: بعید نیست که بیتوته کردن در نیمه دوم شب نیز جایز باشد.
    • زنجانی: حاجی مخیر است بین «بیتوته نیمه اول شب» و بین «اصباح» یعنی باید از غروب تا نیمه شب در منا به سر برد و یا اینکه هنگام طلوع فجر، در منا حضور داشته باشد.
    • سبحانی: می‌تواند از سر شب تا نیمه آن در منا بماند یا اینکه اگر نصف اول در منا نبوده باید به نحوی به منا برگردد که پیش از طلوع فجر به منا بیاید تا فجر طلوع کند.
    • فاضل: و بعید نیست که بتوان به نیمه دوم شب اکتفا کرد.
مسئله 1428

سوال: نظر به محدودیت سرزمین منا، اگر وقوف به منا بر اثر ازدحام جمعیت موجب عسر و حرج گردد و برای محرم به احرام حج خوف خطر جانی در روز عید قربان وجود داشته باشد، آیا وجوب ترتیب در اعمال منا همچنان لازم است و یا می¬شود ترتیب اعمال منا را رعایت نکرد؟

پاسخ مراجع:
  • خامنه‌ای: اگر این خوف برای تمام روز باشد، می¬تواند ترتیب را رعایت نکند، بلکه در این صورت احتیاط واجب این است که ذبح و حلق را از روز عید به تاخیر نیندازد.
  • زنجانی: در فرض سؤال، می¬تواند شب عید، رمی جمره عقبه را انجام دهد.
  • سبحانی: اعمال منا باید موقعی انجام بگیرد که خطری نباشد و چون اهل سنت روز دهم پیش از ظهر انجام می¬دهند، معمولاً ساعت ده به آن طرف خطری نیست و اگر هم احتمال خطری باشد، بعدازظهر انجام دهند و روز یازده و دوازده جریان برعکس است، خطر بعدازظهر است، نه پیش از ظهر و در هر حال، ذبح و حلق را باید بعد از رمی جمره عقبه انجام دهند ولو روز بعد. البته حلق را از روز سیزدهم تاخیر نیندازند، هرچند موفق به ذبح نشوند.
  • صافی: در فرض مذکور رعایت ترتیب اعمال منا لازم نیست.
  • مکارم: می¬توانند آنها در شب رمی کنند و اگر آن هم میسر نشود، می‌توانند ترتیب را به هم بزنند.
  • نوری: اگر خوف جانی در روز عید قربان پس از انجام وقوف به عرفات و وقوف به مشعر به وجود بیاید و نتواند برای اعمال منا نایب بگیرد، در همان محل که ممنوعیت به وجود آمده است یک شتر یا گاو و یا گوسفند به نیت تحلیل قربانی کند و قدری از مو یا ناخن خود را بگیرد. با این عمل از احرام خارج می¬شود و همه چیزهایی که در نتیجه احرام بر او حرام شده بود، حلال می‌شود.


مسئله 1429

سوال: نظر به محدودیت سرزمین منا، اگر وقوف به منا بر اثر ازدحام جمعیت موجب عسر و حرج گردد، حکم شرعی مسائل ذیل را بیان فرمایید: 1. در صورت توسعه سرزمین منا از طرف دولت عربستان آیا بیتوته در محدوده توسعه یافته جایز است؟ 2. اگر بیتوته در محدوده فعلی منا (چادرهای اختصاص یافته) مقدور نباشد و باعث عسر و حرج گردد آیا می‌توان در مشعر وقوف نمود؟ 3. ملاک عسر و حرج و چگونگی وقوف در محدوده فعلی با توجه به محدودیت چادرهای اختصاص یافته و عدم امکان وقوف در معابر چیست؟

پاسخ مراجع:
  • خامنه‌ای: در صورت عدم تمکن از بیتوته در منا، بیتوته در دامنه و بالای کوهِ مشرف به منا مجزی است و کفاره ندارد.
  • مکارم: ج1. در فرض ضرورت جایز است، ج2. در صورتی که باعث عسر و حرج شود مانعی ندارد. ج3. منظور از عسر و حرج این است که وقوف در محدوده فعلی مشقت بسیار زیادی داشته باشد.
  • سبحانی: کسانی ‌که می‌توانند به جای بیتوته در منا به مکه بروند و در مسجدالحرام به عبادت بپردازند، باید این فرض را مقدم بدارند. ولی اگر این فرض ممکن نشد و یا به حرج مقرون گشت، باید به اقرب فالاقرب اکتفا کرد. البته مادامی که سعودی‌ها چادرهای ایرانی را اجبار به خروج از منا نکرده‌اند، بیتوته در نقطه‌ای دیگر جائز نیست.
  • سیستانی: 1. خیر مگر در وادی محسر. 2. اگر بیتوته در منا و در فرض ضیق منا بر اثر ازدحام جمعیت در وادی محسر، ممکن نباشد، نسبت به آن وظیفه‌ای ندارد و بدل آنکه اشتغال به عبادت در مکه است، اتیان کند. 3. عسر و حرج، همان مشقت زیاد است.
  • صافی: 1. مجزی نیست. 2. وقوف در مشعر هم مجزی نیست. 3. در فرض مذکور که مبیت به منا ممکن نیست، برای هر شب یک گوسفند کفاره بدهد و یا در این شب‌ها در مکه به عبادت مشغول باشد و به کار دیگر غیر از عبادت مشغول نباشد مگر کارهای ضروری، مانند خوردن و آشامیدن و تجدید وضو که در این صورت مبیت به منا واجب نیست. والله العالم.
  • نوری: 1. اشکال ندارد. 2. خیر، باید از همان سرزمین توسعه یافته منا استفاده شود. 3. از جواب قبل معلوم شد.

مقالات مرتبط[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از صفحه 557 تا 569 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=بیتوته_در_منا_(فتاوای_مراجع)&oldid=50459»