آتش‌سوزی دوم در مسجدالنبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''آتش‌سوزی دوم در مسجدالنبی'''، دومین آتش‌سوزی بزرگ در مسجدالنبی است که به تخریب بخش‌هایی از مسجدالنبی انجامید. [[آتش‌سوزی اول در مسجدالنبی|آتش‌سوزی اول]] در سال ۶۵۴ قمری روی داد. آتش‌سوزی دوم در سال 886 قمری در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای مملوکی]] بر اثر برخورد صاعقه با مناره رئیسیه رخ داد. بر اثر این آتش‌سوزی تمام مسجد در آتش سوخت و بنا به گفته سمهودی چیزی جز [[گنبد]] روی قبر سالم نماند. بازسازی مسجد، پس از حریق آغاز شد و دو گروه صنعتگر از [[مصر]] راهی [[مدینه]] شدند.
'''آتش‌سوزی دوم در مسجدالنبی'''، دومین آتش‌سوزی بزرگ در [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] است که به تخریب بخش‌هایی از مسجدالنبی انجامید. آتش‌سوزی دوم در سال 886ق در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای مملوکی]] بر اثر برخورد صاعقه با مناره رئیسیه رخ داد.  
 
بر اثر این آتش‌سوزی تمام مسجد در آتش سوخت و بنا به گفته سمهودی، تاریخ‌نگار قرن دهم قرمی، چیزی جز [[گنبد]] روی قبر سالم نماند. [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|بازسازی مسجد]]، پس از حریق آغاز شد و برای آن دو گروه صنعتگر از [[مصر]] راهی [[مدینه]] شدند.  


==زمان آتش‌سوزی==
==زمان آتش‌سوزی==
رمضان سال 886 قمری آتش‌سوزی وسیعی در [[مسجدالنبی]] رخ داد. در این وقت، قایتبای مملوکی، اختیار [[حرمین]] را در دست داشت.<ref>مدینه منوره، ص 103</ref>
رمضان 886ق آتش‌سوزی وسیعی در [[مسجدالنبی]] رخ داد. در این زمان، قایتبای مملوکی اختیار [[حرمین]] را در دست داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=84 المدینه المنوره، ص 84]</ref>


==علت آتش‌سوزی==
==علت آتش‌سوزی==
این آتش‌سوزی در اثر برخورد صاعقه به مناره جنوب‌شرقی (رئیسیه)، ایجاد شد <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 143</ref>و به تمام نقاط مسجد سرایت کرد.<ref>مدینه منوره، ص 103</ref>
این آتش‌سوزی در اثر برخورد صاعقه به [[مناره رئیسیه|مناره جنوب‌شرقی مسجدالنبی]] (مناره رئیسیه)، ایجاد شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=129 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 129]</ref> و به تمام نقاط مسجد سرایت کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=84 المدینه المنوره، ص 84]</ref>


==آثار آتش‌سوزی==
==آثار آتش‌سوزی==
بر اثر این آتش سوزی، منبر، مقصوره، اکثر طاق‌های مسجد، ستون‌ها از بین رفت. یک‌سوم مأذنه اصلی نیز ویران شد و در آستانه فروپاشی قرار داشت. دیوار خارجی از [[باب جبرئیل]]، در جهت شرقی تا [[باب الرحمه (ابهام‌زدایی)|باب الرحمه]] در جهت غربی منهدم شد. بنا بر گفته سمهودی، هیچ چیز جز [[گنبد]] داخلی روی قبر نبوی سالم نماند.<ref>مدینه منوره، ص 103</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 144</ref>
بر اثر آتش سوزی دوم در مسجدالنبی، [[منبر پیامبر|منبر]]، [[ضریح پیامبر|مقصوره]]، اکثر طاق‌های مسجد و [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌ها]] از بین رفت. یک‌سوم [[مناره رئیسیه|مأذنه اصلی]] نیز ویران شد و در آستانه فروپاشی قرار داشت. دیوار خارجی، از [[باب جبرئیل]] در جهت شرقی تا [[باب الرحمه (ابهام‌زدایی)|باب الرحمه]] در جهت غربی منهدم شد. بنا بر نقل منابع، هیچ چیز جز [[گنبد]] داخلی روی قبر نبوی سالم نماند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=84 المدینه المنوره، ص 84]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=129 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 129]</ref>


==مرمت آثار آتش‌سوزی==
==مرمت آثار آتش‌سوزی==
{{بیشتر|بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)}}
{{بیشتر|بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)}}
پس از آتش‌سوزی، کار مرمت مسجد آغاز شد. دو گروه از صنعتگران، از سوی قایتبای مملوکی به این منظور از [[مصر]] به سمت [[مدینه]] رهسپار شدند. ابتدا، حدود صد نفر صنعتگر و مهندس و نجار و رنگرز و سنگ‌تراش و آهنگر فرستاده شدند. ناظر این معماری سیفی سنقر جمالی و برادرش شاهین جمالی بودند. گروه دوم کارگزاران، از بیش از سیصد صنعتگر بود که با مواد و مصالح لازم و با نظارت شمس الدین زمن که ناظر معماری قبل از حریق بود، از قاهره آمدند.<ref>مدینه منوره، ص 104</ref><ref>تعمیز و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 144</ref>
پس از آتش‌سوزی، کار مرمت مسجد آغاز شد. دو گروه از صنعتگران، از سوی قایتبای مملوکی به این منظور از [[مصر]] به سمت [[مدینه]] رهسپار شدند. ابتدا، حدود صد نفر صنعتگر و مهندس و نجار و رنگرز و سنگ‌تراش و آهنگر فرستاده شدند. ناظر این معماری، سیفی سنقر جمالی و برادرش شاهین جمالی بودند. گروه دوم کارگزاران، بیش از سیصد صنعتگر بود که با مواد و مصالح و با نظارت شمس‌الدین زمن که ناظر معماری قبل از حریق بود، از قاهره آمدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=84 المدینه المنوره، ص 84]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=130 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 130]</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
* [[مسجدالنبی]]
* [[بازسازی مسجدالنبی]]
* [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)]]
* [[آتش‌سوزی در مسجدالنبی]]
* [[آتش‌سوزی در مسجدالنبی]]
* [[آتش‌سوزی اول در مسجدالنبی]]
* [[آتش‌سوزی اول در مسجدالنبی]]
* [[بازسازی مسجدالنبی]]


==پانویس==
==پانویس==
خط ۲۸: خط ۲۷:
{{منابع}}
{{منابع}}


*'''تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ'''، ناجی محمدحسن القادر الانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران، مشعر
* '''المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری'''،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م.


*'''مدینه منوره، تحولات عمرانی و میراث معماری'''، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1372
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.


*'''وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی'''،علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، ج2، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، 1422ه.ق -2001
*'''وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی'''،علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، مؤسسة الفرقان للتراث الاسلامی، ۱۴۲۲ق.


[[رده:آتش‌سوزی مسجدالنبی]]
[[رده:آتش‌سوزی مسجدالنبی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۵۴

آتش‌سوزی دوم در مسجدالنبی، دومین آتش‌سوزی بزرگ در مسجدالنبی است که به تخریب بخش‌هایی از مسجدالنبی انجامید. آتش‌سوزی دوم در سال 886ق در زمان قایتبای مملوکی بر اثر برخورد صاعقه با مناره رئیسیه رخ داد.

بر اثر این آتش‌سوزی تمام مسجد در آتش سوخت و بنا به گفته سمهودی، تاریخ‌نگار قرن دهم قرمی، چیزی جز گنبد روی قبر سالم نماند. بازسازی مسجد، پس از حریق آغاز شد و برای آن دو گروه صنعتگر از مصر راهی مدینه شدند.

زمان آتش‌سوزی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رمضان 886ق آتش‌سوزی وسیعی در مسجدالنبی رخ داد. در این زمان، قایتبای مملوکی اختیار حرمین را در دست داشت.[۱]

علت آتش‌سوزی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این آتش‌سوزی در اثر برخورد صاعقه به مناره جنوب‌شرقی مسجدالنبی (مناره رئیسیه)، ایجاد شد[۲] و به تمام نقاط مسجد سرایت کرد.[۳]

آثار آتش‌سوزی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر اثر آتش سوزی دوم در مسجدالنبی، منبر، مقصوره، اکثر طاق‌های مسجد و ستون‌ها از بین رفت. یک‌سوم مأذنه اصلی نیز ویران شد و در آستانه فروپاشی قرار داشت. دیوار خارجی، از باب جبرئیل در جهت شرقی تا باب الرحمه در جهت غربی منهدم شد. بنا بر نقل منابع، هیچ چیز جز گنبد داخلی روی قبر نبوی سالم نماند.[۴]

مرمت آثار آتش‌سوزی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پس از آتش‌سوزی، کار مرمت مسجد آغاز شد. دو گروه از صنعتگران، از سوی قایتبای مملوکی به این منظور از مصر به سمت مدینه رهسپار شدند. ابتدا، حدود صد نفر صنعتگر و مهندس و نجار و رنگرز و سنگ‌تراش و آهنگر فرستاده شدند. ناظر این معماری، سیفی سنقر جمالی و برادرش شاهین جمالی بودند. گروه دوم کارگزاران، بیش از سیصد صنعتگر بود که با مواد و مصالح و با نظارت شمس‌الدین زمن که ناظر معماری قبل از حریق بود، از قاهره آمدند.[۵]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م.
  • عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
  • وفاءالوفا باخبار دارالمصطفی،علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، مؤسسة الفرقان للتراث الاسلامی، ۱۴۲۲ق.