مسجد ابوبکر(مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح نشانی وب)
 
(۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
مسجد ابوبکر(مدینه)،  
{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان =مسجد ابوبکر در مدینه
| تصویر = مسجد ابوبکر در مدینه.jpg|File.png|300px|thumb|left
| اندازه تصویر =
| پیوند تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام‌های دیگر =
| مکان = مدینه، مناخه
| کاربری =
| بزرگداشت نزد =
| وابسته به دین/مذهب =
| باورها =
| آیین‌ها =
| احکام =
| زیارت کنندگان =
| بازدیدکنندگان =
| زمان پایه‌گذاری =
| بنیانگذار = عمربن عبدالعزیز
| رویدادها =
| بازسازی‌ها =
| بازسازی کنندگان = سلطان محمود دوم عثمانی، ملک فهد
| بخش‌های از میان رفته =
| ویژگی‌های تاریخی =
| متولیان =
| مساحت =
| طول =
| عرض =
| ارتفاع =
| وضعیت بنا =
| گنجایش =
| امکانات =
| بخش‌های بنا =
| معمار =
| سبک =
| ویژگی‌ها =
| گنبدها =
| مناره‌ها =
| درها =
| رواق‌ها =
| صحن‌ها =
| ایوان‌ها =
| گرداننده =
| نهاد وابسته =
| نهاد نگهدارنده =
| مدیر =
| روحانی =
| نهادهای زیر مجموعه =
| ثبت در =
| شماره ثبت =
| تاریخ ثبت =
| وبگاه =
| عرض جغرافیایی = 24.466254608382606
| طول جغرافیایی = 39.60635627830191
}}
'''مسجد ابوبکر(مدینه)'''، یکی از [[مساجد مصلی]] است که در منطقه مناخه مدینه در غرب مسجدالنبی واقع شده‌است. مساجد مصلی در مکان‌های بازی ساخته شدند که پیامبر(ص) در آنها نماز عید برپا کرده بود. گفته شده پیامبر در این مکان برای فوت نجاشی نماز خواند. ابوبکر در دوران خلافتش پس از پیامبر در این مکان نماز عید خواند. .


== موقعيت مسجد ==
== موقعیت مسجد ==
اين مسجد از مکان‌هايي است که پيامبر در آن نماز خوانده است. دومين مسجد از مساجد سه‌گانه در ميدان مصلا به شمار مي‌رود؛ به‌گونه‌اي‌که در جهت شمال غربي مسجد مصلا قرار دارد. چهل متر با مسجد مصلا، و 335 متر با ساختمان توسعه دوم سعودي مسجد مقدس نبوي فاصله دارد.
مسجد ابوبکر از مساجد منطقه مَناخه در مدینه و نزدیک به [[مسجد النبی]] است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=223 مساجدالاثیر، ص223.]</ref> مناخه منطقه بازی بود که بازار مدینه بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمعالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=402 معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، ص402]</ref> برخی پژوهشگران بر آنند که این مسجد در محل خانه کثیر بن الصلت ساخته شده که بنابر روایات یک بار پیامبر در آن نماز عید خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمعالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=4032 معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزئ 4، مجلد1، ص 403-404]</ref>


اين مسجد در گذشته، در کوچه عريضي قرار داشت. هم‌اکنون پس از برداشته شدن ساختمان‌هاي اطرافش به حياط مسجد مقدس نبوي ‌اشراف دارد.  
مسجد ابوبکر، دومین مسجد از مسجدهای سه‌گانه ([[مسجد غمامه]]، [[مسجد امام علی (مناخه)|مسجد امام علی(ع)]] و مسجد ابوبکر) موجود در میدان مصلی الاعیاد (محل نماز عیدها) است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=223 مساجدالاثیر، ص223.]</ref> فاصله مسجد ابوبکر تا [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] 335 متر است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:معالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=405 معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ جزء4 المجلد1]</ref>این مسجد در گذشته، در کوچه عریضی قرار داشت. هم‌اکنون پس از برداشته شدن ساختمان‌های اطرافش به حیاط مسجد نبوی اشراف دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref>


==وجه تسمیه==
منابع قدیم‌تر از وجود این مسجد در وسط باغی با عنوان عین الارزق یاد کرده‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=146 التعریف، ص 146]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:معالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=406 المعالم، ص 406].</ref> همچنین گفته‌اند این مسجد در نزدیکی خانه محمدبن عبدالله بن کثیر بن الصلت قرار داشته‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمعالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=403 المعالم، ص 403].</ref>
علت این نام‌گذاری آن چنان که در منابع آمده این است که پیامبر در این مکان نماز عید اقامه کرده و به تبع آن ابوبکر نیز در دوره خلافت خویش، نماز عید را در این مسجد برپاکرده است
<ref>''التعريف بما آنست الهجرة''، ص49.</ref>


== ويژگی‌های ساختمان مسجد ==
==نماز پیامبر==
به‌طوری که در منابع آمده، این مکان در ابتدا فقط به صورت مصلی بوده و اولین کسی که در این مکان مسجد بنا نمود، عمربن عبدالعزیز- هنگام حکومتش بر مدينه منوره، بين سال​‌های 87 تا 93 قمری-بوده‌است.<ref>''وفاء الوفا''، ج3، ص785.</ref><ref>مدینه منوره، ص 208</ref>
در منابع نقل شده، پیامبر هنگامی‌که از مرگ نجاشی، حاکم حبشه، آگاه شد، مردم را باخبر کرد و همراه با صحابه در این مکان برای نجاشی نماز خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمعالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=402 معالم المدینه، ص402.]</ref> گفته شده ابوبکر پس از پیامبر، در دوره خلافتش در این مکان نماز عید برپا کرده و از همین رو این مکان، مسجد ابوبکر نام گرفته‌است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=146 التعریف، ص146]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=147 التعریف، ص147.]</ref>
این مسجد، شامل دو بخش است: قسمت غربي که با گنبدي مسقف شده و ورودي آن در جهت شرقي قرار گرفته است. در گوشه شمال شرقي‌اش مناره‌اي قرار دارد. قسمت شرقي مسجد باز است. ورودي‌اش در جهت شمالي قرار مي‌گيرد. طول مسجد به 5/19متر مي‌رسد. عرض آن نيز پانزده متر است. مساحتش 5/292 متر مربع است.


==ساختمان کنونی==
==تاریخچه بنا ==
بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254قمری ساخته شد<ref>مدینه منوره، ص 211</ref>  
برخی برآنند که نخستین بار در زمان عمر بن عبدالعزیز (حاکم مدینه در ۸۷-۹۳ق.) مسجدهایی در مکان نمازهای پیامبر در این منطقه ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=122 وفاالوفا،ج3، ص 122]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالمدينه_المنوره_تطورها_العمراني.pdf&page=145 المدینه المنوره، ص 145]</ref>
متنی با حجاري برجسته در قسمت بالاي ورودي‌اش نوشته شده که «اين، مسجد سرورمان ابوبکر است». بالاي اين سطر، نیز امضای سلطان محمود داخل دايره‌ای به همراه تاريخ سال 1254 هجري/ 1838 ميلادي وجود دارد.  


این مسجد در سال 1411قمری در دوره ملک فهد مرمت شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 292</ref> همانگونه که در تابلوي نصب‌شده کنار ورودي‌اش اين​گونه ثبت گرديده است: «به نام خداوند بخشنده مهربان. مسجد سرورمان ابوبکر. مرمت و بازسازي آن در دوران ملک فهد بن عبدالعزيز آل سعود، در سال 1411 هجري انجام شده است».
مسجد در زمان سمهودی (م. ۹۱۱ق.)، تاریخ‌نگار مدینه، تخریب شده بود. به گزارش سمهودی این مسجد در وسط باغ و نزدیک چشمه‌ای قرار داشت و اهالی منطقه چارپایان خود را از محوطه مسجد عبور می‌دادند. به گفته سمهودی ورود چارپایان از در شمالی مسجد انجام می‌شد و اهالی به مرور چارپایان خود را در آن منطقه نگه می‌داشتند و آنجا تبدیل به مزبله شده بود. سمهودی از شیخ حرم، اشرف اینال درخواست رسیدگی به وضعیت این مسجد را کرد و او فقیه شهاب‌الدین احمد النوسی را مأمور به این کار کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=122 وفاالوفا، ج3، ص 122]</ref> در پی آن در محل محراب که مسقف بود، در سمت شمال آن دیواری قرار گرفت که مانع از ورود چارپایان می‌شد. مسیری نیز در سمت شمال برای عبور چارپایان اختصاص یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=123 وفاالوفا، ج3، ص 123]</ref>درباره ساخت و سازهای بعدی مسجد گزارشی در دست نیست.  


=== بنای کنونی ===
بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254ق./1838م. ساخته شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:المدينه_المنوره_تطورها_العمراني.pdf&page=147 المدینه المنوره، ص 147]</ref> متنی با حجاری برجسته در قسمت بالای ورودی‌اش نوشته شده که «این، مسجد سرورمان ابوبکر است». بالای این سطر، نیز امضای سلطان محمود داخل دایره‌ای به همراه تاریخ سال 1254 هجری/ 1838 میلادی وجود دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref>


=== گزارش‌های تاریخی از مسجد ابوبکر در مدینه ===
بنابر آنچه در تابلوی کنار ورودی مسجد آمده است: این مسجد در سال 1411 قمری در زمان ملک فهد بن عبدالعزیز مرمت شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=239 مساجدالاثریه، ص 239]</ref>اصلاحات و بازسازی‌های دیگری در این مسجد در سال 1429 تا 1430 (2007-2008) به عمل آمد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:معالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=409 معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء4، مجلد1، ص 409]</ref>
سمهودي معتقد است که اولين بناي مسجدمانندي که در اين مکان ساخته شده، در زمان عمر بن عبدالعزيز، هنگام حکومتش بر مدينه منوره، بين سال​هاي 87 تا 93 هجري بوده است.<ref>''وفاء الوفا''، ج3، ص785.</ref>


از احاديث روايت شده درباره مصلا چنين برداشت مي‌شود که پيامبر در مکان اين مسجد نماز خوانده ‌است. از آنها روايتي است که ابن زباله نقل کرده است: «رسول خدا کنار سنگ‌هاي حناطين (گندم‌فروشان) در مصلا نماز خوانده است». سمهودي پس از آنکه اين روايت را ذکر مي‌کند، مي‌گويد:  
== ویژگی‌های ساختمان مسجد ==
این مسجد، شامل دو بخش است: قسمت غربی که با گنبدی مسقف شده و ورودی آن در جهت شرقی قرار گرفته است. در گوشه شمال شرقی‌اش مناره‌ای قرار دارد. قسمت شرقی مسجد باز است. طول مسجد به 19/5 متر می‌رسد. عرض آن نیز 15 متر است. مساحتش 292/5 متر مربع است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=237 مساجدالاثریه، ص 237]</ref> دیوارها مرتفع  و سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قرار دارد و در دو طرف مدخل دو ستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که [[گنبد]]<nowiki/>ی بر آن واقع شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:المدينه_المنوره_تطورها_العمراني.pdf&page=146 المدینه المنوره، ص 146]</ref>


شايد آن مسجد، همان مسجدي باشد که امروزه در شمال مسجد مصلا، به سمت غرب در وسط باغ معروف به عريض قرار گرفته است که به گنبد عين‌الازرق{{یادداشت| اين مکان، «عين الزرقاء» ناميده شده است؛ زيرا مروان که به دستور معاويه آن چشمه را جاري نمود، داراي چشماني آبي‌رنگ بود؛ ازاين‌رو او ازرق لقب گرفت. اين چشمه از چاهي در قبا سرچشمه مي‌گرفت. از زيرزمين براي آن کانالي به شکل لوله تعبيه کرده بود که از وسط مدينه مي‌گذشت. (سمهودي، وفاء الوفا، ج3، ص986)}}متصل است. امروزه به مسجد ابوبکر معروف است. شايد او در دوران خلافتش در آن مسجد نماز خوانده باشد.<ref>''خلاصة الوفا''، ص363</ref>
==پانویس==
 
{{پانویس}}
در مباحث پيشين گفته شد که مطري (م.741ق.) نام اين مسجد را آورده، مي‌گويد: «مسجدي است که در شمال مسجد مصلا، وسط باغ معروف به عريض است که متصل به گنبد عين‌الازرق[7] است. امروزه، به مسجد ابوبکر معروف است. شايد او در دوران خلافتش در آن نماز خوانده باشد».<ref>''التعريف بما آنست الهجرة''، ص52.</ref>
==منابع==
{{منابع}}
*'''آثار اسلامی مکّه و مدینه''': رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۰ش.


نام اين مسجد در کتاب زين مراغي (م.816ق.) نيز آورده شده است.<ref>''تحقيق النصرة''، ص141.</ref>
*'''التعریف بما أنست الهجره من معالم دارالهجره'''، جمال‌الدین محمدبن احمد مطری،دراسه و التحقیق،أ.د.سلیمان الرحیلی، الریاض،1426ه


اواخر قرن نهم هجري، سمهودي پس از آنکه اماکن نماز پيامبر در اطراف مسجد مصلا را نام مي‌برد، مي‌گويد: «ظاهراً از اين اماکن، مسجدي است که امروزه به مسجد ابوبکر معروف شده است».<ref>''وفاء الوفا''، ج3، ص783.</ref>
*'''المساجدالاثریه فی المدینه النبویه'''، محمدالیاس عبدالغنی، المدینه المنوره، فهرسة مکتبة الملک فهد الوطنیة أثناءالنشر، الطبعة الثانیة، 1419ه/1999م


احمد عباسي (م. قرن يازدهم ق.) سخن مطري را تکرار مي‌کند و چيزي جديدي به آن نمي‌افزايد.<ref>''عمدة الاخبار''، ص184.</ref>
*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز عبدالرحمن ابراهیم کعکی، جلد اول، بیروت، مؤسسه التاریخ العربی للطباعه و النشر و التجاره، الطبعه الاولی 1432ه/2011م


ابوسالم عياشي در سفرنامه‌اش به سال 1073 هجري، ضمن مساجد مصلا اعياد از آن صحبت مي‌کند و مي‌گويد: «پيامبر در اماکن متعددي نماز عيد خوانده است که سه مکان از آنها مشهورند که مساجد مصلا اعياد نام دارند. از آن مساجد، مسجدي است که منسوب به ابوبکر است».<ref>''المدينة المنورة في رحلة العياشي''، ص145.</ref>
*'''وفاءالوفا باخباردارالمصطفی'''، علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق و تقدیم الدکتور قاسم السامرائی، الجز الثالث، مؤسسه الفرقان للتراث الاسلامیه، الطبعة الاولی 1422ه/2004م
 
{{پایان}}
ابتداي قرن چهاردهم هجري، علي بن موسي افندي نام آن مسجد را مي‌آورد و مي‌گويد: «در قسمت غربي مناخه يادشده، مسجدي تاريخي نيز وجود دارد که متعلق به نبي مکرم است. مناره‌اي دارد و به مسجد ابوبکر معروف است».<ref>''وصف المدينة المنورة''، ص17.</ref>
 
ابراهيم رفعت پس از زيارت مدينه در سال 1318 هجري مي‌گويد: «در شمال مسجد مصلا، مسجدي است که به مسجد ابوبکر معروف است».<ref>''مرآة الحرمين،'' ج1، ص422.</ref>
 
علي حافظ نيز مي‌گويد: «اين مسجد در شمال مسجد مصلا، به سمت غرب، در محله‌اي که امروزه عريضيه ناميده مي‌شود، نزديک آبشخور عين‌الزرقا قرار دارد».<ref>''فصول من تاريخ المدينة المنورة''، ص137. </ref>
 
خياري (م.1380ق.) نيز از آن صحبت مي‌کند.<ref>''تاريخ معالم المدينة المنورة''، ص103.</ref> شنقيطي (م.1409ق.) مي‌گويد: «سمت شمال غربي، مسجدي کوچک‌تر از مسجد مصلا وجود دارد. نزديک آن است. از زمان‌هاي دور مسجد ابوبکر ناميده مي‌شود. محل آن ميان اماکني آمده که پيامبر در آن نماز عيدين خوانده است».<ref>''الدر الثمين''، ص228 .</ref>
 
در گزارش اداره اوقاف و مساجد مدينه منوره در سال 1409 و1413 هجري، نام اين مسجد آورده شده است.<ref>وزارة الأوقاف، ''دليل الإنجازات السنوي''، ص25؛ ''أسبوع العناية بالمساجد''، ص31 و 129</ref>
 
 
 
==پانویس==
{{پانویس}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۷

مسجد ابوبکر در مدینه
اطلاعات اوليه
مکان مدینه، مناخه
تاریخ بنا
بنیانگذار عمربن عبدالعزیز
بازسازی کنندگان سلطان محمود دوم عثمانی، ملک فهد

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

مسجد ابوبکر(مدینه)، یکی از مساجد مصلی است که در منطقه مناخه مدینه در غرب مسجدالنبی واقع شده‌است. مساجد مصلی در مکان‌های بازی ساخته شدند که پیامبر(ص) در آنها نماز عید برپا کرده بود. گفته شده پیامبر در این مکان برای فوت نجاشی نماز خواند. ابوبکر در دوران خلافتش پس از پیامبر در این مکان نماز عید خواند. .

موقعیت مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد ابوبکر از مساجد منطقه مَناخه در مدینه و نزدیک به مسجد النبی است.[۱] مناخه منطقه بازی بود که بازار مدینه بود.[۲] برخی پژوهشگران بر آنند که این مسجد در محل خانه کثیر بن الصلت ساخته شده که بنابر روایات یک بار پیامبر در آن نماز عید خواند.[۳]

مسجد ابوبکر، دومین مسجد از مسجدهای سه‌گانه (مسجد غمامه، مسجد امام علی(ع) و مسجد ابوبکر) موجود در میدان مصلی الاعیاد (محل نماز عیدها) است.[۴] فاصله مسجد ابوبکر تا مسجدالنبی 335 متر است.[۵]این مسجد در گذشته، در کوچه عریضی قرار داشت. هم‌اکنون پس از برداشته شدن ساختمان‌های اطرافش به حیاط مسجد نبوی اشراف دارد.[۶]

منابع قدیم‌تر از وجود این مسجد در وسط باغی با عنوان عین الارزق یاد کرده‌اند.[۷] همچنین گفته‌اند این مسجد در نزدیکی خانه محمدبن عبدالله بن کثیر بن الصلت قرار داشته‌است.[۸]

نماز پیامبر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در منابع نقل شده، پیامبر هنگامی‌که از مرگ نجاشی، حاکم حبشه، آگاه شد، مردم را باخبر کرد و همراه با صحابه در این مکان برای نجاشی نماز خواند.[۹] گفته شده ابوبکر پس از پیامبر، در دوره خلافتش در این مکان نماز عید برپا کرده و از همین رو این مکان، مسجد ابوبکر نام گرفته‌است.[۱۰]

تاریخچه بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برخی برآنند که نخستین بار در زمان عمر بن عبدالعزیز (حاکم مدینه در ۸۷-۹۳ق.) مسجدهایی در مکان نمازهای پیامبر در این منطقه ساخته شد.[۱۱][۱۲]

مسجد در زمان سمهودی (م. ۹۱۱ق.)، تاریخ‌نگار مدینه، تخریب شده بود. به گزارش سمهودی این مسجد در وسط باغ و نزدیک چشمه‌ای قرار داشت و اهالی منطقه چارپایان خود را از محوطه مسجد عبور می‌دادند. به گفته سمهودی ورود چارپایان از در شمالی مسجد انجام می‌شد و اهالی به مرور چارپایان خود را در آن منطقه نگه می‌داشتند و آنجا تبدیل به مزبله شده بود. سمهودی از شیخ حرم، اشرف اینال درخواست رسیدگی به وضعیت این مسجد را کرد و او فقیه شهاب‌الدین احمد النوسی را مأمور به این کار کرد.[۱۳] در پی آن در محل محراب که مسقف بود، در سمت شمال آن دیواری قرار گرفت که مانع از ورود چارپایان می‌شد. مسیری نیز در سمت شمال برای عبور چارپایان اختصاص یافت.[۱۴]درباره ساخت و سازهای بعدی مسجد گزارشی در دست نیست.

بنای کنونی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بنای فعلی مسجد از زمان سلطان محمود عثمانی است که در سال 1254ق./1838م. ساخته شد[۱۵] متنی با حجاری برجسته در قسمت بالای ورودی‌اش نوشته شده که «این، مسجد سرورمان ابوبکر است». بالای این سطر، نیز امضای سلطان محمود داخل دایره‌ای به همراه تاریخ سال 1254 هجری/ 1838 میلادی وجود دارد.[۱۶]

بنابر آنچه در تابلوی کنار ورودی مسجد آمده است: این مسجد در سال 1411 قمری در زمان ملک فهد بن عبدالعزیز مرمت شده است.[۱۷]اصلاحات و بازسازی‌های دیگری در این مسجد در سال 1429 تا 1430 (2007-2008) به عمل آمد.[۱۸]

ویژگی‌های ساختمان مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مسجد، شامل دو بخش است: قسمت غربی که با گنبدی مسقف شده و ورودی آن در جهت شرقی قرار گرفته است. در گوشه شمال شرقی‌اش مناره‌ای قرار دارد. قسمت شرقی مسجد باز است. طول مسجد به 19/5 متر می‌رسد. عرض آن نیز 15 متر است. مساحتش 292/5 متر مربع است.[۱۹] دیوارها مرتفع و سنگی است. مدخل در دیوار شرقی قرار دارد و در دو طرف مدخل دو ستون قرار گرفته، مدخل مسجد، مربعی است به ابعاد ده متر که گنبدی بر آن واقع شده است.[۲۰]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • آثار اسلامی مکّه و مدینه: رسول جعفریان، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۰ش.
  • التعریف بما أنست الهجره من معالم دارالهجره، جمال‌الدین محمدبن احمد مطری،دراسه و التحقیق،أ.د.سلیمان الرحیلی، الریاض،1426ه
  • المساجدالاثریه فی المدینه النبویه، محمدالیاس عبدالغنی، المدینه المنوره، فهرسة مکتبة الملک فهد الوطنیة أثناءالنشر، الطبعة الثانیة، 1419ه/1999م
  • المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز عبدالرحمن ابراهیم کعکی، جلد اول، بیروت، مؤسسه التاریخ العربی للطباعه و النشر و التجاره، الطبعه الاولی 1432ه/2011م
  • وفاءالوفا باخباردارالمصطفی، علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق و تقدیم الدکتور قاسم السامرائی، الجز الثالث، مؤسسه الفرقان للتراث الاسلامیه، الطبعة الاولی 1422ه/2004م