|
|
| (۲۰۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''نام‌های کعبه''' در قرآن به صورت‌های مختلفی آمده است. بیت، بیت الحرام، [[کعبه]]، [[بیت العتیق]]، [[بیت المعمور]] و [[بیت‌الله|بیت الله]] از نام‌هایی است که به خانه خدا در مکه اطلاق شده است.
| |
|
| |
|
| == نام‌های کعبه در قرآن ==
| |
| در آیات مختلف قرآن برای خانه خدا عناوین و نام‌های متعدد آورده شده است؛ از جمله این نام‌ها:<ref>«نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»، ص۸؛ فرهنگ قرآن، ج۲۴، ص۱۴۰.</ref>
| |
|
| |
| === بیت ===
| |
| واژه «بیت» در 7 آیه قرآن بر خانه خدا اطلاق شده است؛<ref>«اسامی کعبه در قرآن»، ص۳۸.</ref> این آیات عبارتند از: آیه ۱۲۵، ۱۲۷ و ۱۵۸ سوره بقره؛ آیه ۹۷ سوره آل عمران؛ آیه ۳۵ سوره انفال، آیه ۲۶ سوره حج و آیه ۳ سوره قریش.
| |
|
| |
| === بیتی ===
| |
| واژه «بیتی» در آیه ۱۲۵ سوره بقره و آیه ۲۶ سوره حج آمده است و خداوند متعال در هر دو مورد، این خانه را به خودش نسبت می‌دهد. از این کلمه عنوان «بیت اللَّه» را هم می‌توان برای کعبه انتزاع کرد. کعبه تنها مکانی است که خداوند آن را به خود نسبت داد.<ref>«نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»، ص۸.</ref>
| |
|
| |
| === بیت الحرام ===
| |
| در قرآن (آیه ۲ و ۹۵ و ۹۷ سوره مائده) نام بیت الحرام به کعبه اطلاق شده است. در آیه ۳۷ سوره ابراهیم نیز کعبه موصوف به بیت مُحرَّم گردیده است.<ref>«نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»، ص۹.</ref>
| |
|
| |
| === کعبه ===
| |
| عنوان کعبه در آیات ۹۵ و ۹۷ سوره مائده به کار رفته است. در وجه تسمیه «بیت‌اللَّه» به «کعبه»، چند قول آمده است: الف: از آنجا که خانه خدا مربع است و عرب‌ها بر خانه چهارگوش و مربع کعبه اطلاق می‌کنند؛ ازاین‌رو، به خانه خدا هم «کعبه» اطلاق شد. ب. هر چیزی که دارای ارتفاع و بلندی از سطح زمین باشد کعبه گویند. به خانه خدا هم کعبه اطلاق می‌شود؛ زیرا هم ارتفاع ظاهری دارد و هم ارتفاع و عظمت معنوی.<ref>«اسامی کعبه در قرآن»، ص۳۷؛ «نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»، ص۹.</ref>
| |
|
| |
| === بیت العتیق ===
| |
|
| |
| [[بیت العتیق]] در آیات ۲۹ و ۳۳ سوره حج آمده است.<ref>شکریان، «نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»، ص۱۰ و ۱۱.</ref> در توصیف خانه خدا به «عتیق»، وجوه مختلفی برای معنای این کلمه از جمله قدیم و کهن، حرّ و آزاد، گرانبها و نفیس ذکر شده است.<ref>معجم مقاییس اللغه، ج۴، ص۲۱۹ تا ص۲۲۱؛ حج و عمره در قرآن و حديث، ص۱۰۱.</ref>
| |
|
| |
| === بیت المعمور ===
| |
| ترکیب وصفی [[بیت المعمور]] به معنای خانه آباد<ref>لغت‌نامه، ج۳، ص۴۴۷۰.</ref> از نام‌های خانه خدا یا نام جایی آسمانی به محاذات آن است.<ref>«بیت المعمور»، ج۵، ذیل مدخل. </ref> این تعبیر در آیه ۴ سوره طور به کار رفته و برخی مفسران مصداق آن را کعبه دانسته اند.<ref>التبیان، ج۹، ص۴۰۲؛ تفسیر الکاشف، ج۷، ص۱۶۱.</ref>
| |
|
| |
| === نام‌های دیگر ===
| |
| در منابع و فرهنگ اسلامی به [[کعبه]]، [[بیت‌الله|بیت الله]] نیز گفته می‌شود.<ref>التحریر و التنویر، ج۳۰، ص۴۲۹؛ لسان العرب، ج۱۵، ص۳۱۰.</ref> ترکیب بیت‌الله در آیات قرآن نیامده است. همچنین بکه و مسجد الحرام از دیگر نام‌های احتمالی است که به کعبه اطلاق شده است.<ref>جناتی، «اسامی کعبه در قرآن»،، ص۳۹؛ شکریان، «نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»، ص۱۱ تا ۱۳.</ref>
| |
|
| |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| * '''«بیت المعمور»'''، معرفت، محمدهادی، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش.
| |
| * '''التفسیر الکاشف'''، مغنیه، محمدجواد، بیروت، بی‌نا، ۱۹۸۰م.
| |
| * '''التحریر و التنویر''': ابن عاشور، مؤسسة التاریخ، بی‌تا.
| |
| * '''«اسامی کعبه در قرآن»'''، جناتی، محمد ابراهیم، میقات حج، شماره ۱، پاییز ۱۳۷۱ش.
| |
| * '''حج و عمره در قرآن و حديث'''، محمدی ری‌شهری، محمد، قم، ترجمه جواد محدثی، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، ۱۳۸۶ش.
| |
| * '''فرهنگ قرآن'''، هاشمی رفسنجانی، اکبر، و دیگران، دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، بی‌تا.
| |
| * '''التبیان فی تفسیر القرآن'''، محمدبن حسن طوسی، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، بی‌تا.
| |
| * '''لسان العرب،''' ابن منظور، قم، ادب الحوزه، ۱۴۰۵ق.
| |
| * '''لغت‌نامه،''' دهخدا و دیگران، مؤسسه لغت‌نامه و دانشگاه تهران، 1373ش.
| |
| * '''«نام‌ها، ویژگی‌ها و احکام کعبه در قرآن»'''، شکریان، ناصر، میقات حج، شماره ۵۵، سال چهاردهم، بهار ۱۳۸۵ش.
| |
| * '''معجم مقاییس اللغه''': ابن فارس (م. 395ق.)، به کوشش عبدالسلام محمد، قم، دفتر تبلیغات، 1404ق.
| |
| {{منابع}}
| |
| {{پایان}}
| |
