چاه سقیا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ←منابع |
|||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''چاه سقیا''' در منطقه "[[الفلجان]]" و نزدیک [[مسجد سقیا]] قرار دارد و به نام‌های [[بئر مالك]] و بئر الأعجام نیز شناخته می‌شود. این چاه در [[غزوه بدر|جنگ بدر]] مورد استفاده [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] و مسلمانان قرار گرفت، جایی که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در کنار آن لشکر را مستقر کرد و برای اهل مدینه دعا کرد. چاه سقیا توسط [[بنی‌مخزوم]] حفر شده و در طول تاریخ چندین بار بازسازی شده است. در حال حاضر این چاه خشک شده و به‌طور کامل به دلیل توسعه‌های شهری سعودی مسدود شده است. | |||
== موقعیت مکانی == | |||
'''چاه سقیا''' در جنوب [[مسجد سقیا|مسجد سقيا]] و در منطقه "[[الفلجان]]" واقع بوده،<ref name=":0" /> همچنین این منطقه به نام "[[البقع]]"<ref>المدینه بین ماضی و الحاضر، ص 189.</ref> و "[[منزله النقا]]" نیز شهرت داشته است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.</ref> | |||
== پیشینه == | |||
در زمان [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، زمانی که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] و مسلمانان در حال مبارزه با یهودیان بودند، به این مکان رسیدند و جنگیدند.<ref name=":3" /> یکی از صحابه نقل می‌کند که پدرش به او گفت: «ما در نزدیکی بئر السقیا با یهودیان در منطقه [[حسیکه]] ([[حُسَيكه]] نام جايى است در مدينه ، در كنار [[كوه ذباب]]، در اين آبادى يهوديان سكونت داشتند. )<ref name=":4" /> نبرد کردیم و پیروز شدیم.<ref name=":5" /> سپس [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] در مسیر بدر از این مکان عبور کرد و به من گفت که اگر زنده ماندم و به خانه برگشتم، این بئر را خریداری کن.<ref name=":6" /> | |||
این چاه را [[بنی‌مخزوم]] حفر کرده‌اند،<ref name=":7" /> و بعد ها متعلق به [[ذُکوان بن عبد قیس]] شد و بعد از او [[سعد بن ابی وقاص]] این بئر را خریداری کرد.<ref name=":8" /> | |||
چاه سقیا در طول تاریخ به نام های [[بئر مالك]]<ref name=":9" /> و [[بئر الأعجام]] نیز به کار رفته است.<ref name=":10" /> این چاه در دل کوه واقع بوده و چاه بزرگ و زیبای بوده است.<ref name=":11" /> | |||
== پیامبر و چاه سقیا == | |||
'''چاه سقیا''' یکی از چاه‌های معروف و تاریخی است<ref name=":12" /> [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] در هنگام عبور از این چاه در [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، لشکر خود را در کنار آن مستقر کرده<ref name=":13" /> و در مسجد آن نماز خوانده<ref name=":14" /> و برای اهل [[مدینه]] دعا کرده است.<ref name=":15" /> | |||
زمانی که آب چاه‌های [[مدینه]] کم شده بود، برای [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] آب شیرین از چاه سقیا می‌آوردند.<ref name=":16" /> | |||
مالك و فرزندانش، آب را از بئر السقیا به خانه‌های [[همسران پیامبر(ص)|همسران پیامبر]] می‌آوردند.<ref name=":17" /> همچنین رباح، غلام سیاه پیامبر، به‌طور دوره‌ای از "بئر غرس" یا "بئر السقیا"<ref name=":18" /> برای پیامبر آب می‌آورد.<ref name=":19" /> | |||
[[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از آب گوارای این بئر برای خود<ref name=":20" /> و یارانش استفاده می‌کرد؛ این بئر به عنوان یکی از منابع مهم آب، در زمان [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] شناخته می‌شد.<ref name=":21" /> | |||
این چاه زمان‌های بحرانی و در جنگ‌ها به ویژه در [[غزوه بدر]]<ref name=":22" /> استفاده می‌شده، زیرا تأمین آب یکی از نیازهای اساسی لشکریان مسلمان در مسیر جنگ‌ها بود.<ref name=":23" /> | |||
== تاریخچه == | |||
'''چاه سقيا''' 14 متر عمق و 6 متر قطر داشته است.<ref name=":24" /> این چاه توسط [[حسن بن ابراهیم]] در سال ۶۸۶ ه.ق تجدید بنا شد؛<ref name=":25" /> و بعد از آن در سال 778 ه.ق توسّط عدّه‌اى از ايرانيان مسلمان بازسازی شد، كه سال‌ها به [[بئرالأعجام]] شهرت یافت.<ref name=":26" /> [[بدرالدّين بن عليبة]] در 886 ه .ق به بازسازى و مرمّت آن چاه همّت گماشت.<ref name=":27" /> | |||
بئر السقیا در دوره کنونی خشک شده و هیچ آبی در آن موجود نیست،<ref name=":28" /> و با گسترش و توسعه‌های بعدی در این منطقه، این چاه برای پروژه‌های توسعه‌ای سعودی مسدود و به عنوان بخشی از پروژه‌های توسعۀ شهری از بین رفت.<ref name=":29" /> | |||
== موقعیت مکانی == | == موقعیت مکانی == | ||
چاه سقیا در جنوب مسجد سقيا و در منطقه "الفلجان" واقع | '''چاه سقیا''' در جنوب [[مسجد سقیا|مسجد سقيا]] و در منطقه "[[الفلجان]]" واقع بوده،<ref name=":0">وفاء الوفاء، ج۳، ص 381.</ref> همچنین این منطقه به نام "[[البقع]]" و "[[منزله النقا]]"<ref name=":1">وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.</ref> نیز شهرت داشته است.<ref name=":2">وفاء الوفاء ج۳ ص ۳۸۰ تا ۳۸۵.</ref> | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
در زمان جنگ | در زمان [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، زمانی که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] و مسلمانان در حال مبارزه با یهودیان بودند، به این مکان رسیدند و جنگیدند.<ref name=":3">تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> یکی از صحابه نقل می‌کند که پدرش به او گفت: «ما در نزدیکی بئر السقیا با یهودیان در منطقه [[حسیکه]] ([[حُسَيكه]] نام جايى است در مدينه ، در كنار [[كوه ذباب]]، در اين آبادى يهوديان سكونت داشتند. )<ref name=":4">تاريخ المدينة المنورة ص ١٦٧</ref> نبرد کردیم و پیروز شدیم.<ref name=":5">وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۰.</ref> سپس [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] در مسیر بدر از این مکان عبور کرد و به من گفت که اگر زنده ماندم و به خانه برگشتم، این بئر را خریداری کن.<ref name=":6">المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> | ||
این چاه را بنی‌مخزوم حفر کرده‌اند،<ref>اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، جلد ۲، ص ۲۲۳</ref> و بعد ها متعلق به ذُکوان بن عبد قیس شد و بعد از او سعد بن ابی وقاص این بئر را خریداری کرد.<ref>تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹</ref> | بنا بر گزارشی این چاه را [[بنی‌مخزوم]] حفر کرده‌اند،<ref name=":7">اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، جلد ۲، ص ۲۲۳</ref> و بعد ها متعلق به [[ذُکوان بن عبد قیس]] شد و بعد از او [[سعد بن ابی وقاص]] این بئر را خریداری کرد.<ref name=":8">تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹</ref> | ||
چاه سقیا در طول تاریخ به نام های بئر مالك<ref>تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> و بئر الأعجام نیز به کار رفته است.<ref>المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> این چاه در دل کوه واقع بوده و چاه بزرگ و زیبای بوده است.<ref>تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> | چاه سقیا در طول تاریخ به نام های [[بئر مالك]]<ref name=":9">تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> و [[بئر الأعجام]] نیز به کار رفته است.<ref name=":10">المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> این چاه در دل کوه واقع بوده و چاه بزرگ و زیبای بوده است.<ref name=":11">تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> | ||
== پیامبر و چاه سقیا == | == پیامبر و چاه سقیا == | ||
چاه سقیا یکی از چاه‌های معروف و تاریخی است<ref>وصف مدینه منوره ص ۱۷</ref> پیامبر اسلام (ص) در هنگام عبور از این چاه در جنگ | '''چاه سقیا''' یکی از چاه‌های معروف و تاریخی است<ref name=":12">وصف مدینه منوره ص ۱۷</ref> [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] در هنگام عبور از این چاه در [[غزوه بدر|جنگ بدر]]، لشکر خود را در کنار آن مستقر کرده<ref name=":13">المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> و در مسجد آن نماز خوانده<ref name=":14">المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> و برای اهل [[مدینه]] دعا کرده است.<ref name=":15">وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۰. | ||
مدينه شناسى، ج ١، ص ٣٩٠. | مدينه شناسى، ج ١، ص ٣٩٠. | ||
| خط ۱۶: | خط ۴۶: | ||
آثار اسلامى مكه و مدينه، ص ٣١٣.</ref> | آثار اسلامى مكه و مدينه، ص ٣١٣.</ref> | ||
زمانی که آب چاه‌های مدینه | زمانی که آب چاه‌های [[مدینه]] کم شده بود، برای [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام (ص)]] آب شیرین از چاه سقیا می‌آوردند.<ref name=":16">وفاء الوفاء، ج۳، ص 384.</ref> | ||
مالك و فرزندانش، آب را از بئر السقیا به خانه‌های همسران پیامبر می‌آوردند.<ref>الطبقات الكبرى ج ١، ص ٥٠١</ref> همچنین رباح، غلام سیاه پیامبر، به‌طور دوره‌ای از "بئر غرس" یا "بئر السقیا"<ref>تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> برای پیامبر آب می‌آورد.<ref>تاريخ المدينة المنورة ، ص ١٦٦ | مالك و فرزندانش، آب را از بئر السقیا به خانه‌های [[همسران پیامبر(ص)|همسران پیامبر]] می‌آوردند.<ref name=":17">الطبقات الكبرى ج ١، ص ٥٠١</ref> همچنین رباح، غلام سیاه پیامبر، به‌طور دوره‌ای از "بئر غرس" یا "بئر السقیا"<ref name=":18">تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> برای پیامبر آب می‌آورد.<ref name=":19">تاريخ المدينة المنورة ، ص ١٦٦ | ||
التحفة اللطيفة فی تاریخ المدینه الشریفه، جلد ۱، صفحه ۲۷۱ | التحفة اللطيفة فی تاریخ المدینه الشریفه، جلد ۱، صفحه ۲۷۱ | ||
| خط ۲۴: | خط ۵۴: | ||
تاریخ مدینه دمشق، صفحه ۹۰</ref> | تاریخ مدینه دمشق، صفحه ۹۰</ref> | ||
پیامبر اسلام از آب گوارای این بئر برای خود<ref>الطبقات الكبرى ج ١ ص ٤٠٥</ref> و یارانش استفاده می‌کرد؛ این بئر به عنوان یکی از منابع مهم آب، در زمان پیامبر شناخته می‌شد.<ref>تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹</ref> | [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از آب گوارای این بئر برای خود<ref name=":20">الطبقات الكبرى ج ١ ص ٤٠٥</ref> و یارانش استفاده می‌کرد؛ این بئر به عنوان یکی از منابع مهم آب، در زمان [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] شناخته می‌شد.<ref name=":21">تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹</ref> | ||
این چاه زمان‌های بحرانی و در جنگ‌ها به ویژه در غزوه بدر<ref>تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹</ref> استفاده می‌شده، زیرا تأمین آب یکی از نیازهای اساسی لشکریان مسلمان در مسیر جنگ‌ها بود.<ref>تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹.</ref> | این چاه زمان‌های بحرانی و در جنگ‌ها به ویژه در [[غزوه بدر]]<ref name=":22">تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹</ref> استفاده می‌شده، زیرا تأمین آب یکی از نیازهای اساسی لشکریان مسلمان در مسیر جنگ‌ها بود.<ref name=":23">تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹.</ref> | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
چاه سقيا 14 متر عمق و 6 متر قطر داشته است.<ref>خلاصه الوفاء بالاخبار دار المصطفی، ص ۴۵۰</ref> این چاه توسط حسن بن ابراهیم در سال ۶۸۶ ه.ق تجدید بنا شد؛<ref>تاریخ بغداد، ص ۳۴۶</ref> و بعد از آن در سال 778 ه.ق توسّط عدّه‌اى از ايرانيان مسلمان بازسازی شد، كه سال‌ها به بئرالأعجام شهرت یافت.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.</ref> بدرالدّين بن عليبة در 886 ه .ق به بازسازى و مرمّت آن چاه همّت گماشت.<ref>خلاصه الوفاء بالاخبار دار المصطفی، ص ۴۵۰</ref> | '''چاه سقيا''' 14 متر عمق و 6 متر قطر داشته است.<ref name=":24">خلاصه الوفاء بالاخبار دار المصطفی، ص ۴۵۰</ref> این چاه توسط [[حسن بن ابراهیم]] در سال ۶۸۶ ه.ق تجدید بنا شد؛<ref name=":25">تاریخ بغداد، ص ۳۴۶</ref> و بعد از آن در سال 778 ه.ق توسّط عدّه‌اى از ايرانيان مسلمان بازسازی شد، كه سال‌ها به [[بئرالأعجام]] شهرت یافت.<ref name=":26">وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.</ref> [[بدرالدّين بن عليبة]] در 886 ه .ق به بازسازى و مرمّت آن چاه همّت گماشت.<ref name=":27">خلاصه الوفاء بالاخبار دار المصطفی، ص ۴۵۰</ref> | ||
بئر السقیا در دوره کنونی خشک شده و هیچ آبی در آن موجود نیست،<ref>تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> و با گسترش و توسعه‌های بعدی در این منطقه، این چاه برای پروژه‌های توسعه‌ای سعودی مسدود و به عنوان بخشی از پروژه‌های توسعۀ شهری از بین رفت.<ref>المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> | بئر السقیا در دوره کنونی خشک شده و هیچ آبی در آن موجود نیست،<ref name=":28">تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱</ref> و با گسترش و توسعه‌های بعدی در این منطقه، این چاه برای پروژه‌های توسعه‌ای سعودی مسدود و به عنوان بخشی از پروژه‌های توسعۀ شهری از بین رفت.<ref name=":29">المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰</ref> | ||
<references /> | <references /> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۵
چاه سقیا در منطقه "الفلجان" و نزدیک مسجد سقیا قرار دارد و به نام‌های بئر مالك و بئر الأعجام نیز شناخته می‌شود. این چاه در جنگ بدر مورد استفاده پیامبر اسلام (ص) و مسلمانان قرار گرفت، جایی که پیامبر(ص) در کنار آن لشکر را مستقر کرد و برای اهل مدینه دعا کرد. چاه سقیا توسط بنی‌مخزوم حفر شده و در طول تاریخ چندین بار بازسازی شده است. در حال حاضر این چاه خشک شده و به‌طور کامل به دلیل توسعه‌های شهری سعودی مسدود شده است.
موقعیت مکانی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه سقیا در جنوب مسجد سقيا و در منطقه "الفلجان" واقع بوده،[۱] همچنین این منطقه به نام "البقع"[۲] و "منزله النقا" نیز شهرت داشته است.[۳]
پیشینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در زمان جنگ بدر، زمانی که پیامبر اسلام (ص) و مسلمانان در حال مبارزه با یهودیان بودند، به این مکان رسیدند و جنگیدند.[۴] یکی از صحابه نقل می‌کند که پدرش به او گفت: «ما در نزدیکی بئر السقیا با یهودیان در منطقه حسیکه (حُسَيكه نام جايى است در مدينه ، در كنار كوه ذباب، در اين آبادى يهوديان سكونت داشتند. )[۵] نبرد کردیم و پیروز شدیم.[۶] سپس پیامبر اسلام (ص) در مسیر بدر از این مکان عبور کرد و به من گفت که اگر زنده ماندم و به خانه برگشتم، این بئر را خریداری کن.[۷]
این چاه را بنی‌مخزوم حفر کرده‌اند،[۸] و بعد ها متعلق به ذُکوان بن عبد قیس شد و بعد از او سعد بن ابی وقاص این بئر را خریداری کرد.[۹]
چاه سقیا در طول تاریخ به نام های بئر مالك[۱۰] و بئر الأعجام نیز به کار رفته است.[۱۱] این چاه در دل کوه واقع بوده و چاه بزرگ و زیبای بوده است.[۱۲]
پیامبر و چاه سقیا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه سقیا یکی از چاه‌های معروف و تاریخی است[۱۳] پیامبر اسلام (ص) در هنگام عبور از این چاه در جنگ بدر، لشکر خود را در کنار آن مستقر کرده[۱۴] و در مسجد آن نماز خوانده[۱۵] و برای اهل مدینه دعا کرده است.[۱۶]
زمانی که آب چاه‌های مدینه کم شده بود، برای پیامبر اسلام (ص) آب شیرین از چاه سقیا می‌آوردند.[۱۷]
مالك و فرزندانش، آب را از بئر السقیا به خانه‌های همسران پیامبر می‌آوردند.[۱۸] همچنین رباح، غلام سیاه پیامبر، به‌طور دوره‌ای از "بئر غرس" یا "بئر السقیا"[۱۹] برای پیامبر آب می‌آورد.[۲۰]
پیامبر اسلام(ص) از آب گوارای این بئر برای خود[۲۱] و یارانش استفاده می‌کرد؛ این بئر به عنوان یکی از منابع مهم آب، در زمان پیامبر(ص) شناخته می‌شد.[۲۲]
این چاه زمان‌های بحرانی و در جنگ‌ها به ویژه در غزوه بدر[۲۳] استفاده می‌شده، زیرا تأمین آب یکی از نیازهای اساسی لشکریان مسلمان در مسیر جنگ‌ها بود.[۲۴]
تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه سقيا 14 متر عمق و 6 متر قطر داشته است.[۲۵] این چاه توسط حسن بن ابراهیم در سال ۶۸۶ ه.ق تجدید بنا شد؛[۲۶] و بعد از آن در سال 778 ه.ق توسّط عدّه‌اى از ايرانيان مسلمان بازسازی شد، كه سال‌ها به بئرالأعجام شهرت یافت.[۲۷] بدرالدّين بن عليبة در 886 ه .ق به بازسازى و مرمّت آن چاه همّت گماشت.[۲۸]
بئر السقیا در دوره کنونی خشک شده و هیچ آبی در آن موجود نیست،[۲۹] و با گسترش و توسعه‌های بعدی در این منطقه، این چاه برای پروژه‌های توسعه‌ای سعودی مسدود و به عنوان بخشی از پروژه‌های توسعۀ شهری از بین رفت.[۳۰]
موقعیت مکانی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه سقیا در جنوب مسجد سقيا و در منطقه "الفلجان" واقع بوده،[۱] همچنین این منطقه به نام "البقع" و "منزله النقا"[۳۱] نیز شهرت داشته است.[۳۲]
پیشینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در زمان جنگ بدر، زمانی که پیامبر اسلام (ص) و مسلمانان در حال مبارزه با یهودیان بودند، به این مکان رسیدند و جنگیدند.[۴] یکی از صحابه نقل می‌کند که پدرش به او گفت: «ما در نزدیکی بئر السقیا با یهودیان در منطقه حسیکه (حُسَيكه نام جايى است در مدينه ، در كنار كوه ذباب، در اين آبادى يهوديان سكونت داشتند. )[۵] نبرد کردیم و پیروز شدیم.[۶] سپس پیامبر اسلام (ص) در مسیر بدر از این مکان عبور کرد و به من گفت که اگر زنده ماندم و به خانه برگشتم، این بئر را خریداری کن.[۷]
بنا بر گزارشی این چاه را بنی‌مخزوم حفر کرده‌اند،[۸] و بعد ها متعلق به ذُکوان بن عبد قیس شد و بعد از او سعد بن ابی وقاص این بئر را خریداری کرد.[۹]
چاه سقیا در طول تاریخ به نام های بئر مالك[۱۰] و بئر الأعجام نیز به کار رفته است.[۱۱] این چاه در دل کوه واقع بوده و چاه بزرگ و زیبای بوده است.[۱۲]
پیامبر و چاه سقیا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه سقیا یکی از چاه‌های معروف و تاریخی است[۱۳] پیامبر اسلام (ص) در هنگام عبور از این چاه در جنگ بدر، لشکر خود را در کنار آن مستقر کرده[۱۴] و در مسجد آن نماز خوانده[۱۵] و برای اهل مدینه دعا کرده است.[۱۶]
زمانی که آب چاه‌های مدینه کم شده بود، برای پیامبر اسلام (ص) آب شیرین از چاه سقیا می‌آوردند.[۱۷]
مالك و فرزندانش، آب را از بئر السقیا به خانه‌های همسران پیامبر می‌آوردند.[۱۸] همچنین رباح، غلام سیاه پیامبر، به‌طور دوره‌ای از "بئر غرس" یا "بئر السقیا"[۱۹] برای پیامبر آب می‌آورد.[۲۰]
پیامبر اسلام(ص) از آب گوارای این بئر برای خود[۲۱] و یارانش استفاده می‌کرد؛ این بئر به عنوان یکی از منابع مهم آب، در زمان پیامبر(ص) شناخته می‌شد.[۲۲]
این چاه زمان‌های بحرانی و در جنگ‌ها به ویژه در غزوه بدر[۲۳] استفاده می‌شده، زیرا تأمین آب یکی از نیازهای اساسی لشکریان مسلمان در مسیر جنگ‌ها بود.[۲۴]
تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
چاه سقيا 14 متر عمق و 6 متر قطر داشته است.[۲۵] این چاه توسط حسن بن ابراهیم در سال ۶۸۶ ه.ق تجدید بنا شد؛[۲۶] و بعد از آن در سال 778 ه.ق توسّط عدّه‌اى از ايرانيان مسلمان بازسازی شد، كه سال‌ها به بئرالأعجام شهرت یافت.[۲۷] بدرالدّين بن عليبة در 886 ه .ق به بازسازى و مرمّت آن چاه همّت گماشت.[۲۸]
بئر السقیا در دوره کنونی خشک شده و هیچ آبی در آن موجود نیست،[۲۹] و با گسترش و توسعه‌های بعدی در این منطقه، این چاه برای پروژه‌های توسعه‌ای سعودی مسدود و به عنوان بخشی از پروژه‌های توسعۀ شهری از بین رفت.[۳۰]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ وفاء الوفاء، ج۳، ص 381.
- ↑ المدینه بین ماضی و الحاضر، ص 189.
- ↑ وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ تاريخ المدينة المنورة ص ١٦٧
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۰.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، جلد ۲، ص ۲۲۳
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ وصف مدینه منوره ص ۱۷
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۰. مدينه شناسى، ج ١، ص ٣٩٠. آثار اسلامى مكه و مدينه، ص ٣١٣.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ وفاء الوفاء، ج۳، ص 384.
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ الطبقات الكبرى ج ١، ص ٥٠١
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱
- ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ تاريخ المدينة المنورة ، ص ١٦٦ التحفة اللطيفة فی تاریخ المدینه الشریفه، جلد ۱، صفحه ۲۷۱ تاریخ مدینه دمشق، صفحه ۹۰
- ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ الطبقات الكبرى ج ١ ص ٤٠٥
- ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹
- ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ تاریخ مدینه ص۱۵۸ و ۱۵۹.
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ خلاصه الوفاء بالاخبار دار المصطفی، ص ۴۵۰
- ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ تاریخ بغداد، ص ۳۴۶
- ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.
- ↑ ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ خلاصه الوفاء بالاخبار دار المصطفی، ص ۴۵۰
- ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ تاریخ معالم مدینه منوره قدیما و حدیثا ص ۲۷۰ و ۲۷۱
- ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ المدینه بین ماضی و الحاضر ص ۱۸۸ و ۱۸۹ و ۱۹۰
- ↑ وفاء الوفاء، ج۳، ص 382.
- ↑ وفاء الوفاء ج۳ ص ۳۸۰ تا ۳۸۵.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد، ریاض-عربستان، المملکه العربیه السعودیه،1419 ق.
- مدینه شناسی، نجفی،محمد باقر، تهران-ایران، مشعر،1392ش.
- التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره، المطری،جمال الدین محمد بن احمد، ریاض-عربستان، اداره الملک عبد العزیز، 1426ق.
- خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، سمهودی، علی بن عبد الله، مدینه نوره-عربستان، المکتبه العلمیه، 1972م.
- وصف المدینه المنوره، قائدان، اصغر، پایگاه مجلات 2 (میقات حج- سال 1378- شماره 27)
- الجواهر الثمينة في محاسن المدنية،حسینی مدنی، محمد کبریت، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمية، 1417 ق.
- وفاء الوفاء، سمهودی، علی بن عبد الله، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمیه، 2006م.
- مغانم المطابه، فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، ریاض-عربستان، دار الیمامه للبحث و الترجمه و النشر، 1969م.
- معجم ما استعجم، بکری، عبد الله بن عبد العزیز، بیروت- لبنان، عالم الکتب، 1983.
- الدره الثمنیه فی اخبار المدینه، ابن نجار، محمد بن محمود، بیروت-لبنان، دار الارقم بن ابی الارقم، بی تا
- المدينة بين الماضي والحاضر، عیاشی، ابراهیم بن علی، مدینه منوره-عربستان، بی نا، 1972م.
- موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، صبری پاشا، ایوب، قاهره-مصر، دار الآفاق العربیه، 2004م.
| ن. ب. ی چاه‌ها و برکه‌های حرمین | |
|---|---|
| مکه | زمزم • برکه قسری • چاه تفله |
| مدینه | چاه ابی‌عنبه • بغیبغه • چاه اریس • چاه اعواف • چاه انا • چاه انس بن مالک • چاه اهاب • چاه بصه • چاه بضاعه • چاه ذروان • چاه روحاء • چاه رومه • بئر معونه • بیسان • چاه هُجَیم • چاه جاسوم • چاه انا • چاه غرس |
| میان راه مکه و مدینه | چاه تفله |