زیارتنامه امام سجاد در بقیع: تفاوت میان نسخهها
S.Mohammad.R (بحث | مشارکتها) |
S.Mohammad.R (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{زیارتنامهها و دعاهای مکه و مدینه}} | {{زیارتنامهها و دعاهای مکه و مدینه}} | ||
'''زیارتنامه امام سجاد(ع) در بقیع''' زیارتنامهای که زائر به هنگام زیارت قبر امام سجاد در [[بقیع|قبرستان بقیع]] می خواند.<ref>راهنمای حرمین شریفین، ص۱۶۰.</ref> امام سجاد در کنار سه امام دیگر امام حسن، امام باقر و امام صادق مدفون | '''زیارتنامه امام سجاد(ع) در بقیع''' زیارتنامهای که زائر به هنگام زیارت قبر امام سجاد در [[بقیع|قبرستان بقیع]] می خواند.<ref>راهنمای حرمین شریفین، ص۱۶۰.</ref> امام سجاد چهامین امام شیعیان است. وی در واقعه کربلا حضور داشت و به عنوان اسیر به کوفه و شام رفت. امام سجاد در کنار سه امام دیگر امام حسن، امام باقر و امام صادق مدفون است. در منابع روایی و دعایی، زیارتنامه مخصوصی برای امام نقل نشده است بلکه زیارتنامه امام در بقیع، مشترک است با [[زیارتنامه امامان بقیع|زیارتنامه سایر ائمه بقیع]]. در روایتی از امام صادق، گفته شده در کنار مرقد امام سجاد هر چه بخواهد میتواند بگوید. | ||
به باور عالمان شیعه بهترین زیارت برای زیارت امامان شیعه، [[زیارت جامعه کبیره]] و [[زیارت امین الله]] است.<ref> راهنمای حرمین شریفین، ج۵، ص۱۵۹.</ref> علاوه بر این زیارتنامههایی از سوی عالمان شیعه برای زیارت امام سجاد نقل شده است.<ref>راهنمای حرمین شریفین، ج۵، ص۱۶۰.</ref> | |||
امام سجاد در حفظ پیام کربلا و بنیانگذاری جامعه شیعی پس از عاشورا نقش اصلی داشته است. همچنین آثار متعددی از فرهنگ شیعه میراث امام سجاد است. وجود حدود سیصد روایت، رساله حقوق، زیارت امین الله و صحیفه سجادیه گوشهای از فضایل علمی و اخلاقی این امام است که در حال حاضر به عنوان هویت شیعی مطرح است. | |||
== امام سجاد == | == امام سجاد == | ||
| خط ۸: | خط ۱۲: | ||
=== آثار === | === آثار === | ||
شیخ مفید نقل کرده، عالمان اهلسنت علوم بسیاری از امام سجاد نقل کردهاند از این میان پندها، دعاها، احادیثی در فضل قرآن، حلال و حرام و ... از او بجا مانده است. برخی از میراث امام: | شیخ مفید نقل کرده، عالمان اهلسنت علوم بسیاری از امام سجاد نقل کردهاند از این میان پندها، دعاها، احادیثی در فضل قرآن، حلال و حرام و ... از او بجا مانده است. برخی از میراث امام: | ||
* احادیث: حدود سیصد حدیث در کتابهای معتبر روایی شیعه از امام سجاد(ع) نقل شده است.<ref>منتظر القائم، تاریخ امامت، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۲.</ref> | * '''احادیث''': حدود سیصد حدیث در کتابهای معتبر روایی شیعه از امام سجاد(ع) نقل شده است.<ref>منتظر القائم، تاریخ امامت، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۲.</ref> | ||
* رساله حقوق: حدیثی از امام سجاد درباره پنجاه حق که بر عهده انسان است؛ همچون حق خدا، پیشوایان، اعضای بدن، خویشاوندان و اعمالی مانند نماز، روزه، حج، قربانی و صدقه.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۶۴-۵۷۰؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۱۸-۶۲۵؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۶۸-۳۷۵.</ref> | * '''رساله حقوق''': حدیثی از امام سجاد درباره پنجاه حق که بر عهده انسان است؛ همچون حق خدا، پیشوایان، اعضای بدن، خویشاوندان و اعمالی مانند نماز، روزه، حج، قربانی و صدقه.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۶۴-۵۷۰؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۱۸-۶۲۵؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۶۸-۳۷۵.</ref> | ||
* دعاى سحر: دعایی شامل صفات خداوند، اسم اعظم، دربردارنده مفاهیمی چون دشواریهای قبر و قیامت، سنگینی بار گناهان و لزوم اطاعت و پیروی از پیامبر اکرم(ص) و خاندان معصومش است. این دعا به دعای ابو حمزه ثمالی نیز مشهور است که بیشتر در سحرهای ماه رمضان خوانده میشود.<ref> سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۷ق، ص۳۴۵-۳۳۴.</ref> | * '''دعاى سحر''': دعایی شامل صفات خداوند، اسم اعظم، دربردارنده مفاهیمی چون دشواریهای قبر و قیامت، سنگینی بار گناهان و لزوم اطاعت و پیروی از پیامبر اکرم(ص) و خاندان معصومش است. این دعا به دعای ابو حمزه ثمالی نیز مشهور است که بیشتر در سحرهای ماه رمضان خوانده میشود.<ref> سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۷ق، ص۳۴۵-۳۳۴.</ref> | ||
* زيارت امين الله: زیارت مخصوص حضرت علی(ع) در روز عید غدیر<ref> ابن قولویه، کامل الزیارات، مطبعة المقدسة الرضویه، ص۳۹.</ref> و نیز از زیارات کاملی است که نزد قبور هر یک از ائمه(ع) میتوان خواند.<ref> قمی، مفاتیح الجنان، ذیل زیارت امین الله.</ref> | * [[زیارت امین الله|'''زيارت امين الله''']]: زیارت مخصوص حضرت علی(ع) در روز عید غدیر<ref> ابن قولویه، کامل الزیارات، مطبعة المقدسة الرضویه، ص۳۹.</ref> و نیز از زیارات کاملی است که نزد قبور هر یک از ائمه(ع) میتوان خواند.<ref> قمی، مفاتیح الجنان، ذیل زیارت امین الله.</ref> | ||
* صحيفه سجاديه: شامل ۵۴ دعا در موضوعات مختلف، که پس از قرآن و نَهجالبلاغه مهمترین میراث مکتوب شیعه بهشمار میآید.<ref> پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۲۸۱.</ref> | * '''صحيفه سجاديه''': شامل ۵۴ دعا در موضوعات مختلف، که پس از قرآن و نَهجالبلاغه مهمترین میراث مکتوب شیعه بهشمار میآید.<ref> پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۲۸۱.</ref> | ||
== فضیلت زیارت امام سجاد == | == فضیلت زیارت امام سجاد == | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۴: | ||
فضیلت زیارت این امام در ضمن زیارات ائمه بقیع ذکر شده است. در روایتی از امام صادق، زیارت ائمه پس از حج، خاتمه اعمال حج دانسته شده است که با این کار، اعمال حج تمام می شود.<ref> بحار الأنوار، ج97، ص139.</ref> امام صادق در سفارش به هنگام زیارت قبر امام سجاد فرمود؛ در مقابل قبر على بن الحسين هر چه خواستى بگو.<ref> بحار الأنوار، ج97، ص۲۰۶.</ref> | فضیلت زیارت این امام در ضمن زیارات ائمه بقیع ذکر شده است. در روایتی از امام صادق، زیارت ائمه پس از حج، خاتمه اعمال حج دانسته شده است که با این کار، اعمال حج تمام می شود.<ref> بحار الأنوار، ج97، ص139.</ref> امام صادق در سفارش به هنگام زیارت قبر امام سجاد فرمود؛ در مقابل قبر على بن الحسين هر چه خواستى بگو.<ref> بحار الأنوار، ج97، ص۲۰۶.</ref> | ||
=== اوقات زیارت امام سجاد === | |||
علامه مجلسی اوقات مختلفی را ذکر کرده که مناسب است در آن ایام امام سجاد زیارت شود: | |||
* روز ولادت در ۵ شعبان | |||
* روز شهادت امام در ۲۵ محرم، یا ۱۲ محرم یا ۱۸ محرم | |||
* روزی که به امامت رسید، در روز شهادت پدرش امام حسین علیه السلام<ref> تحفةالزائر، ص۸۰.</ref> | |||
* روز سهشنبه که روز زیارتی امام سجاد، امام محمد باقر و امام جعفر صادق ذکر شده است.<ref>بحار الأنوار، ج 102، ص214.</ref> | |||
==مضمون زیارتنامه== | ==مضمون زیارتنامه== | ||
| خط ۲۵: | خط ۳۵: | ||
== صلوات بر امام سجاد == | == صلوات بر امام سجاد == | ||
اللّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِيِّ بْنِ الحُسَيْنِ سَيِّدِ العابِدِينَ الَّذِي اسْتَخْلَصْتَهُ لِنَفْسِكَ وَجَعَلْتَ مِنْهُ أَئِمَّةَ الهُدى الَّذِينَ يَهْدُونَ بِالحَقِّ وَبِهِ | مرحوم شیخ عباس قمی در مقام سوم در بخشی که اختصاص داده به ذکر صلوات بر هر کدام از ائمه، ذکر صلواتی را نیز برای امام سجاد نقل کرده است:<ref>مفاتیح الجنان، المقام الثالث، في ذكر الصلوات على الحجج الطاهرين عليهمالسلام.</ref> | ||
{{نقل قول دوقلو | |||
| تیتر= ذکر صلوات بر امام سجاد | |||
| اللّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِيِّ بْنِ الحُسَيْنِ سَيِّدِ العابِدِينَ الَّذِي اسْتَخْلَصْتَهُ لِنَفْسِكَ وَجَعَلْتَ مِنْهُ أَئِمَّةَ الهُدى الَّذِينَ يَهْدُونَ بِالحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ، | |||
| خدایا! درود فرست بر علی بن الحسین، سرور عبادتکنندگان، کسی که او را برای خودت برگزیدی و از او ائمه هدایت ساختی، کسانی که با حق هدایت میکنند و به وسیله آن عدالت برقرار میسازند. | |||
| اخْتَرْتَهُ لِنَفْسِكَ وَطَهَّرْتَهُ مِنَ الرِّجْسِ وَاصْطَفَيْتَهُ وَجَعَلْتَهُ هادِياً مَهْدِيّاً، | |||
| او را برای خودت برگزیدی، از هر پلیدی پاکش کردی، و برگزیدش و هدایتگری مهدی قرارش دادی. | |||
| اللّهُمَّ فَصَلِّ عَلَيْهِ أَفْضَلَ ما صَلَّيْتَ عَلى أَحَدٍ مِنْ ذُرِّيَّةِ أَنْبِيائِكَ حَتى تَبْلُغَ بِهِ ما تَقَرُّ بِهِ عَيْنُهُ فِي الدُّنْيا وَالآخِرةِ إِنَّكَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ | |||
| خدایا! بر او درود فرست، بهترین درودی که بر هیچیک از نسل پیامبران خود نفرستادهای، تا از این طریق به آنچه چشمش در دنیا و آخرت خشنود میگردد، برسد. همانا تو توانا و حکیمی. | |||
}} | |||
== زیارت نامه اول == | |||
علامه مجلسی در بحار الانوار در باب زیارت ائمه در ایام هفته زیارتنامهای برای امام سجاد ذکر کرده است: | |||
<ref>بحار الأنوار، ج 102، ص222.</ref> | |||
{{نقل قول دوقلو | |||
| تیتر= زیارت نامه امام سجاد در بحار الانوار | |||
| السَّلامُ عَلَى زَيْنِ العابِدِينَ، وَقُرَّةِ عَيْنِ النَّاظِرِينَ، عَلِيِّ بْنِ الحُسَيْنِ، الإِمامِ المَرْضِيِّ، وَابْنِ الأَئِمَّةِ المَرْضِيِّينَ، السَّلامُ عَلَيْكَ يا سَيِّدِي وَمَوْلايَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكاتُهُ. | |||
| سلام بر زینت عبادتکنندگان، و روشنی چشم بینندگان، علی بن الحسین، امام پسندیده، و فرزند امامان پسندیده. سلام بر تو ای سرور و مولای من، و رحمت و برکات خدا بر تو باد. | |||
| اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الإِمامِ العَدْلِ الأَمِينِ، عَلِيِّ بْنِ الحُسَيْنِ، إِمامِ المُتَّقِينَ، وَوَلِيِّ المُؤْمِنِينَ، وَوَصِيِّ الوَصِيِّينَ، وَخازِنِ وَصايا المُرْسَلِينَ، وَوارِثِ عِلْمِ النَّبِيِّينَ، وَحُجَّةِ اللَّهِ العُلْيَا، وَمَثَلِ اللَّهِ الأَعْلَى، وَكَلِمَةِ الوُثْقَى. | |||
| خدایا! بر امام دادگر و امین، علی بن الحسین، امام پرهیزکاران، سرپرست مؤمنان، وصیِّ اوصیا، نگاهبان وصیتهای پیامبران، وارث علم پیامبران، حجّت برتر الهی، مَثَل والای خدا، و کلمه استوار حق درود فرست. | |||
| اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، وَاخْصُصْهُ بَيْنَ أَوْلِيائِكَ مِنْ شَرائِفِ صَلَواتِكَ، وَكَرامِ تَحِيَّاتِكَ، فَقَدْ ناصَحَ فِي عِبادِكَ، وَنَصَحَ فِي عِبادَتِكَ، وَنَصَحَ فِي طاعَتِكَ، وَسارَعَ فِي رِضْوانِكَ، وَانْتَصَبَ لِأَعْدائِكَ، وَبَشَّرَ أَوْلِياءَكَ بِالعَظِيمِ مِنْ جَزائِكَ، وَعَبَدَكَ حَقًّا، انْقَضَتْ دَوْلَتُهُ، وَفَنِيَتْ مُدَّتُهُ، وَأَزِفَتْ مَنِيَّتُهُ، | |||
| خدایا! بر محمد و خاندان محمد درود فرست، و این امام را از میان اولیایت به شریفترین درودها و ارزشمندترین تحیتها برگزین؛ که او در میان بندگانت خیرخواهی کرد، و در عبادت تو خیرخواه بود، و در اطاعت تو خیرخواه بود، و در دستیابی به رضای تو شتاب نمود، و در برابر دشمنانت ایستاد، و دوستداران تو را به پاداش بزرگت بشارت داد. و او بنده تو بود که حق بندگی را بهجا آورد؛ دوران حکومتش سپری شد، مدت زندگیاش پایان یافت، و هنگام مرگش فرا رسید. | |||
| وَكانَ رَؤُوفًا بِشِيعَتِهِ، رَحِيمًا بِرَعِيَّتِهِ، مُفْزِعًا لِأَهْلِ الهُدَى، وَمُنْقِذًا لَهُمْ مِنْ جَمِيعِ الرَّدَى، وَدَلِيلًا لِأَهْلِ الإِسْلامِ عَلَى الحَلالِ وَالحَرامِ، وَعِمادَ الدِّينِ، وَمَنارَ المُسْلِمِينَ، وَحُجَّةَ اللَّهِ عَلَى العالَمِينَ. | |||
| او نسبت به شیعیانش مهربان، و نسبت به رعیت خویش رحیم بود؛ پناه اهل هدایت بود، و آنان را از هر تباهی نجات میداد؛ و برای اهل اسلام راهنمای حلال و حرام بود؛ ستون دین، و چراغ روشنگر مسلمانان، و حجّت الهی بر جهانیان بود. | |||
| اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، وَأَبْلِغْهُ مِنَّا التَّحِيَّةَ، وَارْدُدْ عَلَيْنا مِنْهُ التَّحِيَّةَ وَالسَّلامَ، وَالسَّلامُ عَلَيْهِ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكاتُهُ. | |||
| خدایا! بر محمد و خاندان محمد درود فرست، و سلام ما را به او برسان، و سلام و تحیت او را به ما بازگردان. و سلام و رحمت و برکات خدا بر او باد. | |||
}} | |||
== | ==زیارتنامه دوم== | ||
زیارتنامه امام سجاد | زیارتنامه دیگری به هنگام زیارت امام سجاد خوانده می شود:<ref>قلائد الدرر فی مناسک من حج و اعتمر، ج۱، ص۱۱۲.</ref> | ||
{{نقل قول دوقلو | {{نقل قول دوقلو | ||
| تیتر= زیارت امام سجاد(ع) | | تیتر= زیارت امام سجاد(ع) | ||
| خط ۶۱: | خط ۸۸: | ||
* '''تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)'''، طبری، محمد بن جریر، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۹۶۷م. | * '''تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)'''، طبری، محمد بن جریر، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۹۶۷م. | ||
* '''راهنمای حرمین شریفین'''، غفاری، ابراهیم، انتشارات اسوه، ۱۳۷۰ش. | * '''راهنمای حرمین شریفین'''، غفاری، ابراهیم، انتشارات اسوه، ۱۳۷۰ش. | ||
* '''تاریخ امامت'''، قم، منتظر القائم، اصغر، دفتر نشر معارف، چاپ پانزدهم، ۱۳۹۰ش. | |||
* '''الخصال'''، صدوق، محمد بن علی، تحقیق علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۶۲ش. | |||
* '''من لایحضره الفقیه'''، صدوق، محمد بن علی، تحقیق علیاکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق. | |||
* '''الامالی'''، صدوق، محمد بن علی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش. | |||
* '''اقبال الاعمال'''، سید ابن طاووس، علی بن موسی، بیروت، انتشارات الاعلمی، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م. | |||
* '''کامل الزیارات'''، ابن قولویه، جعفر بن محمد، نجف اشرف، مطبعة المقدسة الرضویه، بیتا. | |||
* '''مفاتیح الجنان'''، قمی، شیخ عباس، قم، آیینه دانش، ۱۳۸۴ش. | |||
* '''سیره پیشوایان'''، پیشوایی، مهدی، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۹۷ش. | |||
* '''بحار الأنوار'''، مجلسی، محمد باقر، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق. | |||
* '''قلائد الدرر فی مناسک من حج و اعتمر'''، كاشف الغطاء، احمد، مؤسسة كاشف الغطاء، نجف اشرف، 1367ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||