قاسم بن موسی الکاظم(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
شيخ مفيد(رحمه الله) و ديگران، مادرش را ام ولد دانسته‌اند.<ref>الارشاد، ج٢، ص٢٠١؛ المجدى فى انساب الطالبيّين، ص١٠٧؛ الكواكب المشرقه، ج٢، ص١٨؛ كشف الغمه، ج٣، ص٢۶.</ref> ولی حرزالدين، بر این باور است كه، مادرش اُم‌البنين و برادر اعيانى [[امام رضا(ع)]] و [[حضرت معصومه(س)]] است.<ref>مراقد المعارف، ج٢، ص١٨١.</ref>
شيخ مفيد(رحمه الله) و ديگران، مادرش را ام ولد دانسته‌اند.<ref>الارشاد، ج٢، ص٢٠١؛ المجدى فى انساب الطالبيّين، ص١٠٧؛ الكواكب المشرقه، ج٢، ص١٨؛ كشف الغمه، ج٣، ص٢۶.</ref> ولی حرزالدين، بر این باور است كه، مادرش اُم‌البنين و برادر اعيانى [[امام رضا(ع)]] و [[حضرت معصومه(س)]] است.<ref>مراقد المعارف، ج٢، ص١٨١.</ref>


== جایگاه ==
==جایگاه==
بر پایه روایتی در کتاب کافی، وقتی از [[امام کاظم(ع)]] درباره امامِ پس از خود سؤال می‌شود، او فرزندش [[امام رضا(ع)|علی(ع)]] را معرفی می‌کند و به گفته وی، اگر تعیین امام به عهده او بود، فرزند دیگرش قاسم را معرفی می‌کرد؛ چون او شخص سزاوری است و امام(ع) نیز او را دوست دارد؛ ولی تعیین امامت بر عهده خدا است و این مقام را در وجود هرکسی که لایق باشد و خود صلاح بداند قرار می‌دهد.<ref>الكافى، ج١، ص٣١۴؛ عيون اخبار الرضا، ج٢، ص٧٠؛ تنقيح المقال، ج٢؛ ص٢۶؛ الجامع لرواة واصحاب الامام الرضا، ج١، ص۵١٢؛ بحارالانوار، ج۵٠، ص٢۶؛ مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٣.</ref>
بر پایه روایتی در کتاب کافی، وقتی از [[امام کاظم(ع)]] درباره امامِ پس از خود سؤال می‌شود، او فرزندش [[امام رضا(ع)|علی(ع)]] را معرفی می‌کند و به گفته وی، اگر تعیین امام به عهده او بود، فرزند دیگرش قاسم را معرفی می‌کرد؛ چون او شخص سزاوری است و امام(ع) نیز او را دوست دارد؛ ولی تعیین امامت بر عهده خدا است و این مقام را در وجود هرکسی که لایق باشد و خود صلاح بداند قرار می‌دهد.<ref>الكافى، ج١، ص٣١۴؛ عيون اخبار الرضا، ج٢، ص٧٠؛ تنقيح المقال، ج٢؛ ص٢۶؛ الجامع لرواة واصحاب الامام الرضا، ج١، ص۵١٢؛ بحارالانوار، ج۵٠، ص٢۶؛ مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٣.</ref> امام کاظم(ع) نام قاسم را در وصیت‌نامه خود آورده است. او برخی کارهای معنوی را به او می‌سپرد؛<ref>زیاتگاه‌های عراق، ص۱۲۰.</ref> برای نمونه از سلیمان جعفری راوی شیعی، روایت شده که دیده است امام کاظم(ع) به قاسم دستور داد بالای سر برادرش که در حال جان دادن بود برود و سوره صافات را بخواند؛ وقتی به آیه یازدهم سوره{{یادداشت|«فَاسْتَفْتِهِمْ أَهُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمْ مَنْ خَلَقْنَا» که برگردان فارسی آن عبارت است از: «پس [از كافران] بپرس آيا ايشان [از نظر] آفرينش سخت‏ ترند يا كسانى كه [در آسمانها] خلق كرديم»}} رسید، آخرین نفس را کشید و به راحتی از دنیا رفت.<ref>الفوائد الرجالية، ج٣، ص١٩٢؛ حياة الامام موسى بن جعفر(ع)، ج٢؛ ص۴٣٠؛ تنقيح المقال، ج٢، ص٢۶؛ منتهى الآمال، ج٢، ص٣۵۵؛ بدر فروزان، ص٣٧.</ref>


== در نگاه عالمان ==
==در نگاه عالمان==
[[علی نمازى شاهرودى]]، نویسنده مستدرک سفینة البحار، او را «سیدی جلیل‌القدر» خوانده که پدرش، امام کاظم(ع) او را بسیار دوست داشته است.<ref>مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٢.</ref> عبدالحسین شبستری، نویسنده احسن التراجم، او را «مردی عالم و دارای جایگاهی بلند» معرفی کرده است.<ref>احسن التراجم، ج٢، ص٢٨ و ٢٩.</ref> [[شیخ عباس قمی]] نیز از بزرگی قدر و شأن او خبر داده است.<ref>منتهى الآمال، ج٢، ص٣۵۴؛ تحفة الاحباب، ص٣٩٣؛ بدر فروزان، صص٣۶ و ٣٧.</ref>
[[علی نمازى شاهرودى]]، نویسنده مستدرک سفینة البحار، او را «سیدی جلیل‌القدر» خوانده که پدرش، امام کاظم(ع) او را بسیار دوست داشته است.<ref>مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٢.</ref> عبدالحسین شبستری، نویسنده احسن التراجم، او را «مردی عالم و دارای جایگاهی بلند» معرفی کرده است.<ref>احسن التراجم، ج٢، ص٢٨ و ٢٩.</ref> [[شیخ عباس قمی]] نیز از بزرگی قدر و شأن او خبر داده است.<ref>منتهى الآمال، ج٢، ص٣۵۴؛ تحفة الاحباب، ص٣٩٣؛ بدر فروزان، صص٣۶ و ٣٧.</ref>


خط ۳۱: خط ۳۱:
*'''كشف الغمّة فى معرفة الائمة'''، على بن عيسى الاربلى، دار الاضواء، بيروت، 1405ق.
*'''كشف الغمّة فى معرفة الائمة'''، على بن عيسى الاربلى، دار الاضواء، بيروت، 1405ق.
*'''مستدركات علم رجال الحديث'''، على النمازى الشاهرودى، مؤسسة النشر الاسلامى، قم، 1425ق.
*'''مستدركات علم رجال الحديث'''، على النمازى الشاهرودى، مؤسسة النشر الاسلامى، قم، 1425ق.
*'''مراقد المعارف'''، محمد حرزالدين، تحقيق محمدحسين حرزالدين، سعيد بن جبير، قم، 2007م.   
*'''مراقد المعارف'''، محمد حرزالدين، تحقيق محمدحسين حرزالدين، سعيد بن جبير، قم، 2007م.
*'''الكافى'''، محمد بن يعقوب الكلينى، تصحيح على اكبر الغفارى، دار الكتب الاسلامية، تهران.
*'''عيون اخبار الرضا(ع)'''، الصدوق، تحقيق حسين اعلمى، موسسه الاعلمى، بيروت، 1404 ه. ق. باترجمه على‏‌اكبر غفارى.
*'''تنقيح المقال فى علم الرجال'''، عبدالله المامقانى، تحقيق و استدراك محيى‌‏الدين المامقانى، مؤسسة آل البيت(ع) لإحياء التراث، قم، 1426ق.
*'''بحارالانوار'''، محمدباقر المجلسى، مؤسسة الوفاء، بيروت، 1403ق.
*'''منتهى الآمال'''، شيخ عباس قمى، هجرت، قم، 1380ش.
*'''منتهى الآمال'''، شيخ عباس قمى، هجرت، قم، 1380ش.
*'''تحفة الاحباب فى نوادر آثار الأصحاب'''، شيخ عباس قمى، تحقيق سيد جعفر حسينى و على محدث‏زاده، دارالكتب الاسلاميّة، تهران، 1370ش.
*'''تحفة الاحباب فى نوادر آثار الأصحاب'''، شيخ عباس قمى، تحقيق سيد جعفر حسينى و على محدث‏زاده، دارالكتب الاسلاميّة، تهران، 1370ش.
*'''بدر فروزان'''، عباس فيض، قم، 1322ق‏.<br />  <br /> <br />
*'''بدر فروزان'''، عباس فيض، قم، 1322ق‏.
*الجامع لرواة وأصحاب الامام الرضا (ع)، مشهد، كنگره امام رضا (ع)، 1378 ه. ش.
*حياة الامام موسى بن جعفر (ع)، باقر شريف قرشى، النجف، المكتبة الحيدرية، 1390 ه. ق.
*<br />  <br /> <br />


<br />
<br />

نسخهٔ ‏۱۳ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۳۴

قاسم به موسی الکاظم(ع)، فرزند امام کاظم(ع)


شيخ مفيد(رحمه الله) و ديگران، مادرش را ام ولد دانسته‌اند.[۱] ولی حرزالدين، بر این باور است كه، مادرش اُم‌البنين و برادر اعيانى امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) است.[۲]

جایگاه

بر پایه روایتی در کتاب کافی، وقتی از امام کاظم(ع) درباره امامِ پس از خود سؤال می‌شود، او فرزندش علی(ع) را معرفی می‌کند و به گفته وی، اگر تعیین امام به عهده او بود، فرزند دیگرش قاسم را معرفی می‌کرد؛ چون او شخص سزاوری است و امام(ع) نیز او را دوست دارد؛ ولی تعیین امامت بر عهده خدا است و این مقام را در وجود هرکسی که لایق باشد و خود صلاح بداند قرار می‌دهد.[۳] امام کاظم(ع) نام قاسم را در وصیت‌نامه خود آورده است. او برخی کارهای معنوی را به او می‌سپرد؛[۴] برای نمونه از سلیمان جعفری راوی شیعی، روایت شده که دیده است امام کاظم(ع) به قاسم دستور داد بالای سر برادرش که در حال جان دادن بود برود و سوره صافات را بخواند؛ وقتی به آیه یازدهم سوره[یادداشت ۱] رسید، آخرین نفس را کشید و به راحتی از دنیا رفت.[۵]

در نگاه عالمان

علی نمازى شاهرودى، نویسنده مستدرک سفینة البحار، او را «سیدی جلیل‌القدر» خوانده که پدرش، امام کاظم(ع) او را بسیار دوست داشته است.[۶] عبدالحسین شبستری، نویسنده احسن التراجم، او را «مردی عالم و دارای جایگاهی بلند» معرفی کرده است.[۷] شیخ عباس قمی نیز از بزرگی قدر و شأن او خبر داده است.[۸]

پانوشت

  1. الارشاد، ج٢، ص٢٠١؛ المجدى فى انساب الطالبيّين، ص١٠٧؛ الكواكب المشرقه، ج٢، ص١٨؛ كشف الغمه، ج٣، ص٢۶.
  2. مراقد المعارف، ج٢، ص١٨١.
  3. الكافى، ج١، ص٣١۴؛ عيون اخبار الرضا، ج٢، ص٧٠؛ تنقيح المقال، ج٢؛ ص٢۶؛ الجامع لرواة واصحاب الامام الرضا، ج١، ص۵١٢؛ بحارالانوار، ج۵٠، ص٢۶؛ مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٣.
  4. زیاتگاه‌های عراق، ص۱۲۰.
  5. الفوائد الرجالية، ج٣، ص١٩٢؛ حياة الامام موسى بن جعفر(ع)، ج٢؛ ص۴٣٠؛ تنقيح المقال، ج٢، ص٢۶؛ منتهى الآمال، ج٢، ص٣۵۵؛ بدر فروزان، ص٣٧.
  6. مستدركات علم رجال الحديث، ج۶، ص٢۶٢.
  7. احسن التراجم، ج٢، ص٢٨ و ٢٩.
  8. منتهى الآمال، ج٢، ص٣۵۴؛ تحفة الاحباب، ص٣٩٣؛ بدر فروزان، صص٣۶ و ٣٧.
  1. «فَاسْتَفْتِهِمْ أَهُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمْ مَنْ خَلَقْنَا» که برگردان فارسی آن عبارت است از: «پس [از كافران] بپرس آيا ايشان [از نظر] آفرينش سخت‏ ترند يا كسانى كه [در آسمانها] خلق كرديم»

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله زندگی و مزار حضرت قاسم(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره نهم، زمستان 1390، ص44 و کتاب زیارتگاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه‌یار، مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش. است.
  • الارشاد فى معرفة حجج الله على العباد، محمد بن محمد بن نعمان (الشيخ المفيد)، تحقيق: مؤسسة آل البيت (عليهم السلام) لاحياء التراث، دار المفيد، بيروت، 1414ق (1993م)
  • احسن التراجم لاصحاب الامام موسى الكاظم (ع)، عبدالحسين شبسترى، المؤتمر العالمى للامام الرضا(ع)، مشهد، 1411ق.
  • المجدى فى انساب الطالبيين، على بن محمد العلوى العمرى، تحقيق احمد المهدوى‏، الدامغانى، كتبة آيةالله العظمى المرعشى النجفى العامة، قم، 1422ق (1380ش)
  • الكواكب المشرقة فى انساب وتاريخ و تراجم الاسرة العلوية الزاهرة، السيد مهدى الرجائى، مكتبة آيةالله المرعشى النجفى، قم، 1390ش.
  • كشف الغمّة فى معرفة الائمة، على بن عيسى الاربلى، دار الاضواء، بيروت، 1405ق.
  • مستدركات علم رجال الحديث، على النمازى الشاهرودى، مؤسسة النشر الاسلامى، قم، 1425ق.
  • مراقد المعارف، محمد حرزالدين، تحقيق محمدحسين حرزالدين، سعيد بن جبير، قم، 2007م.
  • الكافى، محمد بن يعقوب الكلينى، تصحيح على اكبر الغفارى، دار الكتب الاسلامية، تهران.
  • عيون اخبار الرضا(ع)، الصدوق، تحقيق حسين اعلمى، موسسه الاعلمى، بيروت، 1404 ه. ق. باترجمه على‏‌اكبر غفارى.
  • تنقيح المقال فى علم الرجال، عبدالله المامقانى، تحقيق و استدراك محيى‌‏الدين المامقانى، مؤسسة آل البيت(ع) لإحياء التراث، قم، 1426ق.
  • بحارالانوار، محمدباقر المجلسى، مؤسسة الوفاء، بيروت، 1403ق.
  • منتهى الآمال، شيخ عباس قمى، هجرت، قم، 1380ش.
  • تحفة الاحباب فى نوادر آثار الأصحاب، شيخ عباس قمى، تحقيق سيد جعفر حسينى و على محدث‏زاده، دارالكتب الاسلاميّة، تهران، 1370ش.
  • بدر فروزان، عباس فيض، قم، 1322ق‏.
  • الجامع لرواة وأصحاب الامام الرضا (ع)، مشهد، كنگره امام رضا (ع)، 1378 ه. ش.
  • حياة الامام موسى بن جعفر (ع)، باقر شريف قرشى، النجف، المكتبة الحيدرية، 1390 ه. ق.