کتیبه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۹ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۲۴

واژه‌شناسی

كتيبه يعنى نوشته شده؛ مكتوب.

کتیبه در برخی از واژه‌نامه‌های فارسی به آنچه با خط نسخ، نستعلیق، طغرا یا کوفی بر دوره دیوار مسجد، مقبره و مکان‌های مقدس، یا سردر دروازه امیران و بزرگان نوشته یا نقش شده باشد، معنا شده است.^[۱] برخی آنچه روی تخت، کرسی، در، حاشیه سفره، بیرق، جامه و زین‌پوش نوشته می‌شود را به معانی آن افزوده‌اند.^[۲] برخی نیز آن را سنگ‌نبشته^{[یادداشت ۱]}^[۴] دانسته‌اند.

در مکان‌های مقدس

کتیبه، در مکان‌های مقدس، به نوشته‌هايى گفته مى‌شود كه با خط زيبا، شامل آيات، احاديث و اشعار، در صحن‌ها، رواق‌ها، دور گنبد و گلدسته‌ها، بر سر در و روى ديوارها نقش می‌شود. همچنين تابلوهاى نفيس خطّى در ابعاد مختلف، كتيبه نام دارد. كتيبه‌هاى خطّى «عليرضا عباسى» مشهور است.

برخی احاطه شدن ورودى‌ها و طاق‌های مکان‌های مقدس با كتيبه‌ را، نشانه‌ای از آميختگى زندگى مسلمين با قرآن، لزوم تمسّك به قرآن در هر حركت و تذكّر به مسلمانان دانسته‌اند.^[۵]

پانوشت

↑ لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.
↑ لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.
↑ لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه.
↑ فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کتیبه.
↑ حرم در واژه‌ها، ص۳۹.

↑ وشته ای که بر سنگ بدنه ٔ کوه یا تخته سنگ نویسند.^[۳]

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فرهنگنامه زیارت، جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان 1392، ص۷۰ است.

حرم در واژه‌ها، از مجموعه «رهنما»، سید ابراهیم موسوی‌پناه، آستان قدس رضوى، ۱۳۹۱ش.

[1] لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.

[2] لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.

[3] لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه.

[5] فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کتیبه.

[6] حرم در واژه‌ها، ص۳۹.

[4] وشته ای که بر سنگ بدنه ٔ کوه یا تخته سنگ نویسند.^[۳]

[۱]

[۲]

[یادداشت ۱]

[۴]

[۵]

[۳]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
-كتيبه يعنى نوشته شده؛ مكتوب. به نوشته‌هايى گفته مى‌شود كه با خط زيبا در حرم‌ها و بقاع متبركه و مساجد، شامل آيات قرآن و احاديث و اشعار نوشته مى‌شود. در صحن‌ها، رواق‌ها، دور گنبد و گلدسته‌ها و بر سر در و روى ديوار بناهاى مقدّس مى‌نويسند. همچنين تابلوهاى نفيس خطّى در ابعاد مختلف، كتيبه نام دارد. كتيبه‌هاى خطّى «عليرضا عباسى» مشهور است. زندگى مسلمانان آميخته و عجين با كلام الهى است. يكى از مراكز تجلّى اين آميختگى، كتيبه‌هاى قرآنى است كه سراسر ديوارهاى مساجد را فرا گرفته‌اند. . . احاطه شدن ورودى‌ها و طاق‌ها با اين كتيبه‌ها، نشانى است از لزوم تمسّك به قرآن مجيد در هر حركت، و نشانه‌اى است از تذكّر به مسلمين و نيز نشان آميختگى زندگى مسلمين با قرآن كريم. <sup>٢</sup>
+== واژه‌شناسی ==
+كتيبه يعنى نوشته شده؛ مكتوب.
+کتیبه در برخی از واژه‌نامه‌های فارسی به آنچه با خط نسخ، نستعلیق، طغرا یا کوفی بر دوره دیوار مسجد، مقبره و مکان‌های مقدس، یا سردر دروازه امیران و بزرگان نوشته یا نقش شده باشد، معنا شده است.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.</ref> برخی آنچه روی تخت، کرسی، در، حاشیه سفره، بیرق، جامه و زین‌پوش نوشته می‌شود را به معانی آن افزوده‌اند.<ref>لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref> برخی نیز آن را سنگ‌نبشته{{یادداشت|وشته ای که بر سنگ بدنه ٔ کوه یا تخته سنگ نویسند.<ref>لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref>}}<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کتیبه.</ref> دانسته‌اند.
+== در مکان‌های مقدس ==
+کتیبه، در مکان‌های مقدس، به نوشته‌هايى گفته مى‌شود كه با خط زيبا، شامل آيات، احاديث و اشعار، در صحن‌ها، رواق‌ها، دور گنبد و گلدسته‌ها، بر سر در و روى ديوارها نقش می‌شود. همچنين تابلوهاى نفيس خطّى در ابعاد مختلف، كتيبه نام دارد. كتيبه‌هاى خطّى «عليرضا عباسى» مشهور است.
+برخی احاطه شدن ورودى‌ها و طاق‌های مکان‌های مقدس با كتيبه‌ را، نشانه‌ای از آميختگى زندگى مسلمين با قرآن، لزوم تمسّك به قرآن در هر حركت و تذكّر به مسلمانان دانسته‌اند.<ref>حرم در واژه‌ها، ص۳۹.</ref>
 ==پانوشت==
@@ خط ۱۴: / خط ۲۳: @@
 | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/54
 }}
-* '''حرم در واژه‌ها'''، از مجموعه «رهنما»، سید ابراهیم موسوی‌پناه، آستان قدس رضوى، ۱۳۹۱ش.
+*'''حرم در واژه‌ها'''، از مجموعه «رهنما»، سید ابراهیم موسوی‌پناه، آستان قدس رضوى، ۱۳۹۱ش.
 {{پایان}}