مقتل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
خط ۲: خط ۲:


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
== واژه‌شناسی ==
محل قتل و كشته شدن؛  
محل قتل و كشته شدن؛  


خط ۱۵: خط ۱۷:


==در روایات==
==در روایات==
مقتل به معناى قتل هم هست. امام حسين (عليه السلام) در كربلا به كسى از سپاه دشمن كه سابقۀ خوبى داشت و دوست نداشت در آن ظلم شريك باشد، فرمود: «از اين مكان بگريز و دور شور تا مقتل ما را نبينى. به خدا قسم هيچ كس نيست كه امروز شاهد مقتل (كشته شدن) ما باشد، ولى ما را يارى نكند، مگر آن‌كه به دوزخ رود.»<ref>بحارالأنوار، ج۴١ ص٣٣٨ و ج٣٢، ص۴١٩.</ref> همين تعبير از زبان پيامبر نيز در پيش‌گويى از شهادت امام حسين (عليه السلام) آمده است.{{یادداشت|فيرتحل عنها إلى ارض مقتله.}}<ref>بحارالأنوار، ج٢٨، ص٣٩.</ref> و رسيدن خبر مقتل امام حسين (عليه السلام) به مدينه نيز در منابع ديده مى‌شود.<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص١٩٢.</ref>
مقتل به معنای جای کشته شدن، در برخی از روایات مانند سخن امام حسین(ع)، هنگام ورود به کربلا آمده است. وی سرزمین کربلا را، پیش از رخداد عاشورا، «مقتل مردانش» شمرده است.{{یادداشت|هيهنا مناخ ركابنا و محطّ رحالِنا و مقتل رجالِنا و مَسفك دمائنا.}}<ref>بحار الأنوار، ج۴۴، ص٣٨٣.</ref>
 
 
مقتل به معناى قتل نیز در برخی از روایات آمده است؛ مانند روایتی درباره پیش‌گویی [[حضرت محمد(ص)]]، از کشته شدن امام حسین


امام حسين (عليه السلام) وقتى وارد سرزمين كربلا شد، از آن سرزمين به عنوان «مقتل مردان ما و محل ريخته شدن خون‌هاى ما» ياد كرد: «هيهنا مناخ ركابنا و محطّ رحالِنا و مقتل رجالِنا و مَسفك دمائنا».<ref>بحار الأنوار، ج۴۴، ص٣٨٣.</ref>
همين تعبير از زبان پيامبر نيز در پيش‌گويى از شهادت امام حسين (عليه السلام) آمده است.{{یادداشت|فيرتحل عنها إلى ارض مقتله.}}<ref>بحارالأنوار، ج٢٨، ص٣٩.</ref>  و رسيدن خبر مقتل امام حسين (عليه السلام) به مدينه نيز در منابع ديده مى‌شود.<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص١٩٢.</ref>
 
امام حسين (عليه السلام) در كربلا به كسى از سپاه دشمن كه سابق خوبى داشته و دوست نداشت در کشتن او شريك باشد، فرمود: «از اين مكان دور شور تا مقتل ما را نبينى. به خدا قسم هيچ كس نيست كه امروز شاهد مقتل (كشته شدن) ما باشد، ولى ما را يارى نكند، مگر آن‌كه به دوزخ رود.»<ref>وقعة صفين، ص141؛ بحارالأنوار، ج۴١ ص٣٣٨ و ج٣٢، ص۴١٩.</ref>
 
فَقَالَ الْحُسَيْنُ: فَوَلِّ هَرَباً حَتَّى لَا تَرَى لَنَا مَقْتَلًا فَوَ الَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَا يَرَى مَقْتَلَنَا الْيَوْمَ رَجُلٌ وَ لَا يُغِيثُنَا إِلَّا أَدْخَلَهُ اللَّهُ النَّارَ قَالَ فَأَقْبَلْتُ فِي الْأَرْضِ هَارِباً حَتَّى خَفِيَ عَلَيَّ مَقْتَلُهُ‏
 
<br />


==پانوشت==
==پانوشت==
خط ۲۹: خط ۴۰:
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/93
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/93
}}
}}
*'''بحار الأنوار'''، محمد باقر بن محمد تقى‏ مجلسى، دار إحياء التراث العربي‏، بيروت‏، 1403ق‏.
*'''[https://ebookshia.com/books/view/3209/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B9%D9%84%DB%8C+%28%D8%A7%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%86+%D9%85%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DA%A9%D9%87+%D9%88+%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D9%88+%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF+%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%81%D9%87%29 تاریخ جغرافیایی کربلای معلی]'''، حسین عمادزاده، بی‌نا، تهران، ۱۳۲۶ش.
*'''[https://ebookshia.com/books/view/3209/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C+%D9%85%D8%B9%D9%84%DB%8C+%28%D8%A7%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%86+%D9%85%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DA%A9%D9%87+%D9%88+%D8%B9%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D9%88+%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF+%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%81%D9%87%29 تاریخ جغرافیایی کربلای معلی]'''، حسین عمادزاده، بی‌نا، تهران، ۱۳۲۶ش.
*'''زیارت‌گاه‌های عراق'''، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه‌یار، مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش.
*'''زیارت‌گاه‌های عراق'''، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه‌یار، مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش.
*'''[http://www.non14.net/ وکالة نون الخبریة]'''.
*'''[http://www.non14.net/ وکالة نون الخبریة]'''.
*'''وقعة صفين'''، نصر بن مزاحم، قم، 1404ق. <br />

نسخهٔ ‏۲۳ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۲۰:۳۵

واژه‌شناسی

محل قتل و كشته شدن؛

قتلگاه

قتلگاه یا گودال قتلگاه و به عربی المذبح یا المنحر، مکانی زیارتی است، در کربلا، در حرم امام حسین(ع)، در جنوب غربی رواق حبیب بن مظاهر، که گفته شده محل به شهادت رسیدن امام حسین(ع)‌ است.[۱] این مکان، از راه دو پنجره، که بر دیوار آن نصب شده، زیارت می‌شود.[۲]

مقتل‌نگاری

به كتاب‌هايى كه رویدادهای عاشورا و كيفيت شهادت امام حسين(ع) را بیان کرده‌اند، مقتل و به نگاشتن آن‌ها مقتل‌نگاری گفته شده است. مقتل خوارزمى، مقتل ابی‌مخنف و مقتل مقرّم برخی از کتاب‌های مقتل‌اند. مقتل‌خوانى، مرثيه‌خوانى از روى كتاب‌هاى مقتل است. بر پایه روایتی، امام علی(ع)، ماجراى شهادت اهل‌بيت(ع) را از روى صحيفه‌اى كه به املاى حضرت محمد(ص) نگاشته بود، براى ابن عباس مى‌خواند و هنگامی که به رویداد شهادت امام حسین(ع) و نام قاتلش رسید، بسيار گريست.[یادداشت ۱][۳]

مقاتل الشهدا

مقاتل الشهدا، به مزارهایی كه محل شهادت اولياى الهى است، گفته شده است. بر پایه روایتی از امام صادق(ع)، خدا از همه زمين‌ها شش مكان را برگزيده است كه يكى از آنها «مقاتل الشهداء» است.[۴]

در روایات

مقتل به معنای جای کشته شدن، در برخی از روایات مانند سخن امام حسین(ع)، هنگام ورود به کربلا آمده است. وی سرزمین کربلا را، پیش از رخداد عاشورا، «مقتل مردانش» شمرده است.[یادداشت ۲][۵]


مقتل به معناى قتل نیز در برخی از روایات آمده است؛ مانند روایتی درباره پیش‌گویی حضرت محمد(ص)، از کشته شدن امام حسین

همين تعبير از زبان پيامبر نيز در پيش‌گويى از شهادت امام حسين (عليه السلام) آمده است.[یادداشت ۳][۶] و رسيدن خبر مقتل امام حسين (عليه السلام) به مدينه نيز در منابع ديده مى‌شود.[۷]

امام حسين (عليه السلام) در كربلا به كسى از سپاه دشمن كه سابق خوبى داشته و دوست نداشت در کشتن او شريك باشد، فرمود: «از اين مكان دور شور تا مقتل ما را نبينى. به خدا قسم هيچ كس نيست كه امروز شاهد مقتل (كشته شدن) ما باشد، ولى ما را يارى نكند، مگر آن‌كه به دوزخ رود.»[۸]

فَقَالَ الْحُسَيْنُ: فَوَلِّ هَرَباً حَتَّى لَا تَرَى لَنَا مَقْتَلًا فَوَ الَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَا يَرَى مَقْتَلَنَا الْيَوْمَ رَجُلٌ وَ لَا يُغِيثُنَا إِلَّا أَدْخَلَهُ اللَّهُ النَّارَ قَالَ فَأَقْبَلْتُ فِي الْأَرْضِ هَارِباً حَتَّى خَفِيَ عَلَيَّ مَقْتَلُهُ‏


پانوشت

  1. زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۶ و ۱۸۷؛ مدينة الحسين(ع)،ج 1 ،ص 54؛ تاریخ جغرافیایی کربلا، ص ۱۱۰.
  2. نصب شباکین جدیدین من الذهب و الفضة الخالصة فی موقع مذبح، وکالة نون الخبریة؛ قتلگاه حسین بن علی(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۱۲۵.
  3. بحار الأنوار، ج٢٨، ص٧٣.
  4. ج٩٨، ص ۶۶۶.
  5. بحار الأنوار، ج۴۴، ص٣٨٣.
  6. بحارالأنوار، ج٢٨، ص٣٩.
  7. بحار الأنوار، ج۴۵، ص١٩٢.
  8. وقعة صفين، ص141؛ بحارالأنوار، ج۴١ ص٣٣٨ و ج٣٢، ص۴١٩.
  1. فلمّا قرء مقتل الحسين() وَ مَن يقتُله اكثر البكاء.
  2. هيهنا مناخ ركابنا و محطّ رحالِنا و مقتل رجالِنا و مَسفك دمائنا.
  3. فيرتحل عنها إلى ارض مقتله.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فرهنگ نامه زیارت، جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و یکم، زمستان ۱۳۹۳، ص۹۳ است.
  • بحار الأنوار، محمد باقر بن محمد تقى‏ مجلسى، دار إحياء التراث العربي‏، بيروت‏، 1403ق‏.
  • تاریخ جغرافیایی کربلای معلی، حسین عمادزاده، بی‌نا، تهران، ۱۳۲۶ش.
  • زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه‌یار، مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش.
  • وکالة نون الخبریة.
  • وقعة صفين، نصر بن مزاحم، قم، 1404ق.