کاربر:Abbasahmadi1363/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
(صفحه‌ای تازه حاوی «الصحاح ؛ ج‏5 ؛ ص1823 و المِيل‏ من الأرض: مُنتهى مدِّ البصر جوهرى، اسماعيل بن ح...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۰: خط ۴۰:


مرتضى زبيدى، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، 20جلد، دار الفكر - بيروت، چاپ: اول، 1414 ه.ق.
مرتضى زبيدى، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، 20جلد، دار الفكر - بيروت، چاپ: اول، 1414 ه.ق.
در تعیین مقدار آن اختلاف است. اهل علم هیئت آن را سه هزار ذراع و محدثان چهار هزار ذراع می‌دانند. به باور برخی این اختلاف لفظی است. چون آنها اتفاق دارند که مقدار آن ۹۶ هزار انگشت است و هر انگشت شش جو است که پهلو به پهلو گذاشته شده باشد. لکن قدماء ذراع را ۳۲ انگشت و محدثان ۲۴ انگشت می‌دانند. پس هنگامی که میل را بنا بر نظر قدما تقسیم کنیم هر ذراع ۳۲ باشد حاصل شده سه هزار ذراع و اگر بنابر رای محدثا ۲۴ باشد، حاصل شده می شود چهار هزار ذراع است.
برخی آن را ۹۶ هزار انگشت دانسته‌اند. سه هزار یا چهار هزار ذراع.  این اختلاف به خاطر اختلاف در مقدار فرسخ است که آیا نه هزار ذراع است نزد قدماء، یا ۱۲ هزار زراع عند محدثان.
برخی نیز هر میل را ۴ هزار ذراع دانسته اند و هر ذراع را ۲۴ انگشت.
برخی نیز هر میل را چهار هزار قدم دانسته‌اند.

نسخهٔ ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۱۹

الصحاح ؛ ج‏5 ؛ ص1823

و المِيل‏ من الأرض: مُنتهى مدِّ البصر

جوهرى، اسماعيل بن حماد، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربية، 6جلد، دار العلم للملايين - بيروت، چاپ: اول، 1376 ه.ق.

لسان العرب ؛ ج‏11 ؛ ص639

المِيلُ‏ من الأَرض: قدْرُ منتهَى مدِّ البصر، و الجمع‏ أَمْيَال‏ و مُيُول‏ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، 15جلد، دار صادر - بيروت، چاپ: سوم، 1414 ه.ق.

لسان العرب ؛ ج‏11 ؛ ص639

و قيل للأَعلام المبنية في طريق مكة أَمْيَال‏ لأَنها بنيت على مَقادِير مَدَى البَصَر من المِيلِ‏ إِلى المِيلِ‏، و كلُّ ثلاثةِ أَمْيال‏ منها فَرْسَخ‏

ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، 15جلد، دار صادر - بيروت، چاپ: سوم، 1414 ه.ق.

المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى ؛ ج‏2 ؛ ص588

ً و (الْمِيلُ‏) بِالْكَسْرِ عِنْدَ الْعَرَبِ مِقْدَارُ مَدَى البَصَرِ مِنْ الْأَرْضِ قَالَهُ الأَزْهَرِىُّ وَ عِنْدَ القُدَماءِ مِنْ أَهْلِ الْهَيْئَةِ ثَلَاثَةُ آلَافِ ذِرَاعٍ وَ عِنْدَ المُحْدَثِينَ أَرْبَعَةُ آلَافِ ذِرَاعٍ وَ الْخِلَافٌ لَفْظِىٌّ لِأَنَّهُمُ اتَّفَقُوا عَلَى أَنَّ مِقْدَارَهُ سِتٌّ وَ تِسْعُونَ أَلْفَ إِصْبَعٍ وَ الْإِصْبَعُ سِتُّ شُعَيْرَاتٍ بَطْنُ كُلِّ وَاحِدَةٍ إِلَى الْأُخْرَى و لكِنِ الْقُدَمَاءُ يَقُولُونَ الذِّرَاعُ اثْنَتَانِ وَ ثَلَاثُونَ إِصْبَعاً و المُحْدَثُونَ يَقُولُونَ أَرْبَعٌ وَ عِشْرُونَ إِصْبَعاً فَإِذَا قُسِمَ الْمِيلُ‏ عَلَى رَأْى الْقُدَمَاءِ كُلُّ ذِرَاعٍ اثْنَيْنِ وَ ثَلَاثِينَ كَانَ الْمُتَحَصِّلُ ثَلَاثَةَ آلَافِ ذِرَاعٍ وَ إِنْ قُسِمَ عَلَى رَأْى الْمُحْدَثِينَ أَرْبَعاً وَ عِشْرِينَ كَانَ الْمُتَحَصِّلُ أَرْبَعَةَ آلَافِ ذِرَاعٍ وَ (الْفَرْسَخُ) عِنْدَ الْكُلِّ ثَلَاثَةُ أَمْيَالٍ وَ إِذَا قُدِّرَ (الْمِيلُ‏) بالغَلَوَاتِ وَ كَانَتْ كُلُّ غَلْوَةٍ أَرْبَعمائَةِ ذِرَاعٍ كَانَ ثَلَاثِينَ غَلْوَةً وَ إِنْ كَانَ كُلُّ غَلْوَةٍ مِائَتَىْ ذِرَاعٍ كَانَ سِتِّينَ غَلْوَةً

فيومى، احمد بن محمد، المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى، 2جلد، موسسه دار الهجرة - قم، چاپ: دوم، 1414 ه.ق.

تاج العروس ؛ ج‏15 ؛ ص707

و المِيْلُ‏ مِن الأرضِ: قَدْرُ مَدِّ البَصَرِ؛ و نَصُّ ابنِ السِّكِّيت: مُنْتَهَى مَدِّ البَصَر

مرتضى زبيدى، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، 20جلد، دار الفكر - بيروت، چاپ: اول، 1414 ه.ق.

تاج العروس ؛ ج‏15 ؛ ص708

المِيلُ‏: مَسافَةٌ من الأَرضِ مُتَراخِيَةٌ بلا حَدٍّ مُعَيَّنٍ.

و في شرْحِ الشفاءِ: الفرْسَخُ ثلاثَة أَمْيالٍ‏؛ و مِثْلُه في العُبَابِ.

أَو المِيلُ‏: مائِةُ أَلْفِ إِصْبَعٍ إلَّا أَرْبعةَ آلافِ إِصْبَعٍ، أَو ثلاثةُ أَو أَربعةُ آلافِ ذِراعٍ‏، بذِراعِ محمد بن فرجٍ الشَّاسيّ، قالَهُ الكرْمَانيّ، بحَسَبِ اخْتلافِهِم في الفَرْسَخِ هل هو تِسْعَةُ آلافٍ بذِراعِ القُدَماءِ أَو اثْنا عَشَرَ أَلْفَ ذِراعٍ بذِراعِ المُحْدَثِينَ.

و في شرْحِ الشفاءِ: المِيْلُ‏ أَرْبعةُ آلافِ ذِراعٍ طُولُها أَرْبعةُ و عشْرُون إصْبَعاً. و قيلَ: المِيلُ‏ أَربعةُ آلافِ خطْوَةٍ، كلُّ خطْوَةٍ ثلاثةُ أَقْدامٍ، يُوضَعُ قَدَمٌ أَمامَ قَدَمٍ و يُلْصَقُ به.

و قالَ شيْخُنا عنْدَ قَوْلِه: أَو ثلاثةُ أَو أَرْبعةُ: و قد يقالُ لا تَغَابُر بينَ التَّقْدِير بالأَذْرُع و بالأَصابِع على الثاني، لأَنَّ الذِّراعَ أَرْبعٌ و عشْرُون إصْبعاً، عَرضُ كلُّ إصْبع سِتّ حبَّات شَعِيرٍ مُلْصَقَة ظَهْراً لبَطْنٍ، فإذا ضُرِبَت في أَرْبعة آلافٍ حَصَلَ سِتَّةٌ و تِسْعون أَلْفاً، و على الأوّل يكونُ اثْنَيْن و سَبْعِين أَلْف إصْبَع، و الصَّحيحُ أَنَ‏ المِيْلَ‏ أَربعةُ آلافِ خطْوَةٍ، و هي ذِراعٌ و نِصْف، فيكونُ سِتَّة آلافِ ذِراعٍ، و الفَرْسَخُ ثلاثةُ أَمْيَالٍ‏. على أَنَّ المصنِّفَ قالَ: و البَرِيدُ فَرْسَخان و اثْنا عَشَرَ مِيلًا، فيكونُ الفَرْسَخُ سِتَّة أَمْيالٍ‏ و هو بَيانٌ ما هنا، و مُقْتضاه أَنَّ الفَرْسَخَ سِتَّةٌ و ثلاثُونَ أَلْفَ ذِراعٍ، فتأَمَّل.

مرتضى زبيدى، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، 20جلد، دار الفكر - بيروت، چاپ: اول، 1414 ه.ق.



در تعیین مقدار آن اختلاف است. اهل علم هیئت آن را سه هزار ذراع و محدثان چهار هزار ذراع می‌دانند. به باور برخی این اختلاف لفظی است. چون آنها اتفاق دارند که مقدار آن ۹۶ هزار انگشت است و هر انگشت شش جو است که پهلو به پهلو گذاشته شده باشد. لکن قدماء ذراع را ۳۲ انگشت و محدثان ۲۴ انگشت می‌دانند. پس هنگامی که میل را بنا بر نظر قدما تقسیم کنیم هر ذراع ۳۲ باشد حاصل شده سه هزار ذراع و اگر بنابر رای محدثا ۲۴ باشد، حاصل شده می شود چهار هزار ذراع است.

برخی آن را ۹۶ هزار انگشت دانسته‌اند. سه هزار یا چهار هزار ذراع.  این اختلاف به خاطر اختلاف در مقدار فرسخ است که آیا نه هزار ذراع است نزد قدماء، یا ۱۲ هزار زراع عند محدثان.

برخی نیز هر میل را ۴ هزار ذراع دانسته اند و هر ذراع را ۲۴ انگشت.

برخی نیز هر میل را چهار هزار قدم دانسته‌اند.