|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| ==پیشینه== | | ==پانویس== |
| پیشینه سفرنامه‌نویسی فارسی به سده پنجم قمری بازمی‌گردد.<ref>نک: سفرنامه ناصر خسرو.</ref> در سده‌های پس از آن، سفرنامه‌نویسی رونق چندانی نداشت و تنها دو سفرنامه مستقل درباره حج نگاشته شد؛<ref>بیان واقع، ص5-114؛ معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> اگر چه گزارش‌های پرشمار کوتاه از سفر حج بزرگانِ حکومت و علم در میانه کتاب‌ها نوشته می‌شد.<ref>نک: وقایع السنین، ص552-558؛ تذکره صفویه کرمان، ص469، 476؛ احیاء الملوک، ص477.</ref>
| | {{پانویس}} |
|
| |
|
| دوران اوج رونق سفرنامه‌نویسی فارسی، در سده‌های دوازدهم و سیزدهم قمری، همزمان با حکومت قاجاریه بود. علت آن را افزایش سفرهای ایرانیان به دیگر نقاط جهان و تأثیرپذیری از شیوه مرسوم سفرنامه‌نویسی در غرب دانسته‌اند. از آن دوران، ده‌ها سفرنامه حج قاجاری در دست است.<ref>نک: پنجاه سفرنامه؛ نک: چهل سال تاریخ ایران، ج1، ص173.</ref>
| | ==منابع== |
| | | {منابع} |
| برخی از سفرنامه‌های مهم فارسی چنین‌اند:
| |
| | |
| ===سفرنامه ناصرخسرو===
| |
| {{اصلی|سفرنامه ناصرخسرو}} | |
| در قلمرو نثر فارسی، سفرنامه ناصر خسرو که از نثر فارسی در سده پنجم ق. به شمار می‌رود، کهن‌ترین سفرنامه حج در زبان فارسی است. ناصر خسرو در این سفرنامه، گزارشی از سفر خود به حج در سال‌های ۴۳۷ تا ۴۴۴ق. ارائه کرده و آگاهی‌هایی فراوان از جغرافیای مکه و مدینه و راه‌های حج در اختیار خواننده قرار داده است.<ref>نک: سفرنامه ناصر خسرو.</ref>
| |
| | |
| ===حجازیه===
| |
| {{اصلی|حجازیه (کتاب)}}
| |
| سفرنامه‌نویسی به نثر فارسی در سده‌های پسین چندان رونقی نداشت. تنها سفرنامه‌های حج منثور که در این دوران به فارسی نگاشته شده، کتابی است از ابوالاشرف یزدی (م. ۷۶۲ق) با عنوان حجازیه<ref>معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref>
| |
| | |
| ===بیان واقع===
| |
| {{اصلی|بیان واقع}}
| |
| و سفرنامه‌ای دیگر با عنوان [[بیان واقع]] نوشته عبدالکریم کشمیری که هر چند قرار بوده سفرنامه حج باشد، بخشی عمده از آن، تاریخ رویدادهای دوران سلطنت نادر شاه افشار است.<ref>بیان واقع، ص5-114؛ معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref>
| |
| | |
| | |
| از مهم‌ترین این سفرنامه‌ها باید به [[سفرنامه فرهاد میرزا]]، امین‌الدوله، میرزا علی‌خان اعتماد السلطنه، [[تذکرة الطریق]] نوشته [[میرزا داود میر وظایف]]، حسام‌السلطنه، محمد حسین فراهانی، و نایب‌الصدر شیرازی اشاره کرد.
| |
| | |
| === سفرنامه فرهادمیرزا ===
| |
| {{اصلی|سفرنامه فرهادمیرزا}}
| |
| سفرنامه<br />
| |
| | |
| ==نظم==
| |
| <references />
| |
